3.1.3. Obje isimlendirme kuralları

3.1.3.1.1. Resmi

3.1.3.1.1.1

Obje isminin girildiği dillerden her biri için Resmi adı türündeki isimlerin girilmesi zorunludur (3.1.3.1.1.4 bendinde açıklanan durum hariç).

3.1.3.1.1.2

Resmi ad eksiksiz olarak girilmelidir.

Açıklayıcı, teknik adlar ve bir objenin ilgili bölgede diğer objelere göre konumunu gösteren adlar resmi belgelerde geçse bile haritaya girilmez (bu objelerin ayrılmaz bir parçası olan alt objelerin bunlara bağlı olduğu durumlar istisnadır).

Bu tür objelerin örnekleri: Orman çiftliğindeki ada numaraları, “yerleşik alanın yakınında” bulunan alanlar, ayrıca isimleri “... yanı köprüsü” türünde olan tarlalar, köprüler, tüneller, meydanlar vb. türünde olan yol yapıları vb.

Örneğin:

• Nevşehir'de tren garının yanındaki park (böyle bir isim sadece objenin konumunu açıklamakta olup özel isim değildir).
• Minsk Otoyolu 35. kilometresi 500 metre ileri Blok 1 (adres objenin konumunu diğer objelere göre açıklamasına rağmen bu şekilde kayıtlara geçmiş durumda ve kurumun web sitesinde de bu şekilde belirtilmekte).

  Adresi “Minsk Otoyolu 35. kilometresi 500 metre ileri” şeklinde belirtilen obje haritada 7. düzey idari bölüm (Mahalle) olarak gösterilir.

Resmi adı olmayan köprüler, tüneller, meydanlar, nokta, çokgen veya çizgi türü su, arazi, bitki örtüsü objeleri veya sokak/caddeler için belediyeye ait resmi belgelerde, çok kullanılan internet forumlarında, toplu taşıma araç duraklarında, yaygın olarak kullanılan veya diğer genel kabul gören internet sitelerinde ya da medya organlarında referans olarak geçmesine karşın resmi olmayan isimlerin, tüm kaynaklarda aynı şekilde kullanılması kaydıyla, bir istisna olarak haritaya eklenmesine izin verilir. Bununla birlikte, objelerin sadece tarihi kaynaklarda belirtilen adları, bu tür objelerin haritada bu şekilde isimlendirilmesine temel oluşturamaz.

Not.

İstisnai durumlarda kurumun çalışanları, objenin Resmi adı alanına birden fazla ad yazabilirler; bu durumda alternatif adlar parantez içine alınır.

3.1.3.1.1.3

Resmi ad genellikle obje türünü içerir (özellikle de kurumun yasal yapısını).

Tür ismi şu obje isimlerine ayrıca girilmez:

• Hem resmi kayıtlarda hem de günlük konuşmada özel isminde obje türünün belirtilmediği objeler. Örneğin; Wilhelmstraße, Marsh Wall, Stoney Summit.

  Not.

  Rusya, Ukrayna, Belarus (Beyaz Rusya), Moldova, Kırgızistan ve Kazakistan'daki objeler için, objelerin türünün her zaman kullanıldığı kabul edilir.

• Özel adı obje türünü zaten açıklayan objeler.

  Örneğin, Salt Lake City (bu objede “City of” kısmı kullanılmaz).

• Kara ulaşımı durakları (bkz. 3.14.2.2.1).

“Yerler” kategorisindeki objelerin resmi adlarında obje türü objenin faaliyet alanını netleştirdiği durumlarda belirtilir. Ayrıntılı bilgi için bkz. 3.6.2.2.3.2. İsim tasarımı.

Not.

Türü açıkça belli olmayan objelerin açıklaması için 4. Bölgesel haritalama kuralları bölümünü okuyun.

3.1.3.1.1.4

Objenin bir adı yoksa veya bilinmiyorsa resmi ad tanımlanmaz.

Bu kural, idari bölümlere ve (Yerler) kategorisindeki Tıp ve sağlık kuruluş ve tesisleri, eczaneler, Bilim ve eğitim, Finans, Alışveriş, Devlet ve toplum, Din, Yemek, Otomobil hizmetleri, Spor, Kültür, turistik mekanlar veya objeler, Rekreasyon ve turizm, İş ve kamu hizmetleri, İnşaat ve emlak, Üretim ve malzemeler objelerine uygulanmaz.

Uyarı. Objenin resmi adı belirtilmemişse, bu obje için diğer türdeki isimler de belirtilemez.

3.1.3.1.1.5

Resmi isimlerde kısaltmalar kullanılmaz; bu kuralın istisnaları:

• Kısaltmalar (isimlerin baş harfleri dahil),

• “Kurumların” genellikle kısaltmalar şeklinde belirtilen yasal formları (Ltd. Şti., A.Ş. vb.),

• TBMM, UNESCO, BM, AB gibi yaygın olarak bilinen kısaltmalar,

  Herkesçe bilinmeyen kısaltmalar resmi adlar girilirken açıkça yazılmalıdır.

  Not.

  Örneğin, coğrafi yönlerin isimleri olan NW, SW gibi bazı kavramlar bir dilde kısaltma ile yaygın olarak ifade edilirken başka bir dilde aynı kavram için kısaltma kullanılmayabilir.

  Bu tür bir obje için İngilizce ve Rusça resmi adın belirtilmesinin bir örneği: "NW Street" (İng.), "Северо-Западная улица" (Rus.).

3.1.3.1.1.6

Objenin birden fazla ismi (örneğin resmi adının dışında ayrıca tarihi ya da yerel bir ismi vb.) varsa bu ikinci isim resmi ada eklenmeyerek aynı dilde “Bilinen (tarihi) adı” olarak eklenir.

3.1.3.1.2. Haritada görünen adı

3.1.3.1.3. Adres parçası olarak

Adres parçası olarak türündeki adlar yalnızca, adres gösterilirken resmi adı kullanılan adından farklılık gösteren idari bölümler (ayrıca bkz. 3.2.2.2.5) ve hızlı ulaşım istasyon veya durakları için (ayrıca bkz. 3.13.2.2.2) girilir.

Örneğin, “Şehir” türündeki yerleşik alanlar için (bkz.: 3.2.2.5. Şehir) Adres parçası olarak kısmına tür belirtmeye gerek kalmadan yalnızca özel isim girilir:

Hızlı ulaşım istasyon veya durakları için Adres parçası olarak türündeki adlar yalnızca “tür adı + özel ad” formatında belirtilmelidir. Örneğin:

Diğer herhangi bir harita objesi için bu alana hiçbir şey girilmez.

3.1.3.1.4. Kısaltma

KIsaltma türündeki isimler şu anda kullanılmamaktadır.

3.1.3.1.5. Eski ad

Eski adı türündeki isimler, yalnızca bir objenin isminin çok uzun olmayan bir zaman önce resmi olarak değiştirilmesi durumunda kullanılır.

Örneğin: Ukrayna'daki Dnipro şehri için Dnipropetrovsk, Savçenko beldesi için Molodogvardiyets vb.

3.1.3.1.6. Bilinen (tarihi) adı

Bilinen (tarihi) adı türündeki isimler şu durumlarda kullanılır:

3.1.3.2.1. Diller

3.1.3.2.1.2

Hem Latin hem de Kiril alfabesinin birlikte kullanıldığı ülkelerde her iki alfabede de giriş yapılması tercih edilir.

Not. Obje ismi sadece Kiril harfleri ve sayılar içeriyorsa, bu isim Kiril harfleri kullanan tek bir dil (örneğin Rusça) için belirlenebilir ve yine Kiril harfleri kullanan başka bir dil (örneğin, Ukraynaca) için aynı ismin tekrarlanması zorunlu değildir.

3.1.3.2.1.3

Yerel dili Latin ya da Kiril alfabesinikullanmayan ülkeler için Latin harfleri, yerel dilde yazılan obje isimlerinin bir eşleri olarak ayrıca girilebilir (ya da ismi yerel dilde göstermek yerine sadece Latin harfleri de kullanılabilir).

3.1.3.2.1.4

Kurumların (firmalar, şirketler, işletmeler) isimlendirilmesi.

1. Kurumun bulunduğu bölgede resmi adı olarak, o bölgeye uyarlanmış bir marka adı (çevirisi) kullanılıyorsa, bu ad resmi adı olarak belirtilir.

   Örneğin, Rusya Federasyonu'nda Касторама, Вестерн Юнион.

   Kurumun resmi adı ayrıca “orijinal” dilde veya Latin harfleriyle (transkripsiyon yoluyla) yazılabilir.

   Örneğin:

   • Resmi, Rusça: FastFood Restoran Şirketi McDonald’s, IKEA;
   • Haritada görünen adı, Rusça: Макдоналдс, Икеа;
   • Resmi adı, İngilizce (ek olarak): McDonald's, Ikea.
2. Kurumun bulunduğu bölgede resmi adı olarak kurumun orijinal dilinde marka adı kullanılıyorsa, bu ad resmi yerel ad olarak belirtilmelidir.

   Örneğin, Türkiye'de Nike, Dunkin’ Donuts.

   Bu nedenle o yabancı dildeki özel isim gerektiği durumlarda yerel dilde yazılan tür ismiyle (örneğin "mağaza" anlamındaki Rusça “магазин” kelimesi gibi) birlikte kullanılır.

   Kurumun resmi adı ayrıca “orijinal” dilde veya Latin harfleriyle (transkripsiyon yoluyla) yazılabilir.

   Buna ek olarak kurumun resmi adı ayrıca kurumun bulunduğu ülkenin dilinde de yazılabilir (“Diğer adı”türünde isim girilerek).

   Örneğin:

   • Resmi, Rusça: Nike, Qiwi;
   • Haritada görünen adı, Rusça: Nike, Qiwi;
   • Resmi adı, İngilizce (ek olarak): Nike, Qiwi;
   • Diğer adı, Rusça (ek olarak): Найк, Киви.

Açıklık sağlamak için, belirtilen kurallara göre Kuveyt için ad belirleme örneklerini verelim:

• Örnek 1:

  • Arapça, resmi adı: ماكدونالدز
  • İngilizce, resmi adı: McDonald's
  • Rusça, resmi adı: Макдоналдс
• Örnek 2:

  • Arapça, resmi adı: بالنسياغا
  • İngilizce, resmi adı: Balenciaga
  • Rusça resmi adı: Balenciaga

3.1.3.2.1.5

Yabancı bir idari bölümün (örneğin, bir şehrin) geleneksel ismi günlük hayatta (özellikle de medyada) sözlüklerde geçen resmi adından daha çok kullanılıyorsa daha yaygın isim “resmi adı, haritada görünen adı veya adreslerde kullanılan ad” olarak belirtilir. Bu durumda sözlük kaynaklı isimler “diğer adı” türündeki isim olarak girilir.

Not.

Türkiye'de https://wordstat.yandex.com.tr sitesini arama sorgularında sözcük kullanımlarının sıklığını görüntülemek için kullanabilirsiniz.

Örneğin:

• Resmi adı, İngilizce: Aleppo;
• Haritada görünen adı, İngilizce: Aleppo,
• Adres parçası olarak, İngilizce: Aleppo,
• Diğer adı, İngilizce: Haleb.

3.1.3.2.1.6. İsimlerin transkripsiyon ve tercüme kuralları

Haritalamanın yapıldığı ülkede yerel isimlerin yabancı dillere çeviri ve transkripsiyon kurallarını belirleyen resmi bir yönetmelik varsa çeviri ve transkripsiyon bu resmi yönetmeliğe göre yapılır.

Tartışmalı bölgelerde bulunan objelerin isimleri, çatışma tarafları olmayan ülkelerin dillerine çeviri dilinin konuşulduğu ülkenin resmi tutumu dikkate alınarak çevrilir.

Not. İstisnai durumlarda; servis çalışanları, bu kurallarla çelişse bile, bir çeviri veya transkripsiyonu resmi adı olarak girebilir.

3.1.3.2.1.6.1

Yabancı isimlerin çeviri dilinde yazılması için özel transkripsiyon kuralları kullanılabilir.

Not.

Yerel bir dille birlikte Rusçanın da aktif bir şekilde kullanıldığı bölgelerde Rusça karşılıklarında gerekli hal eklerinin kullanılmasına izin verilir. Örneğin:

• Kiril alfabesi: Ш. Уәлиханов көшесі,
• Latin alfabesi: Sh. Ýálıhanov kóshesi,
• Rusça: улица Ш. Уалиханова.

Özellikle farklı alfabe veya diğer türlü yazı sistemi kullanan diller için uygulanan bu sistem, yabancı isimlerin çeviri dilinin yazı sistemiyle yazılmasını sağlar.

Başka alfabeden gelen harflerdeki aksanlı karakterler yazılması gerektiğinde harflerde bulunan aksanlar kullanılmaz. (Ör: Š yerine S)

Böylelikle örneğin Kiril harflerinin kullanıldığı Rusça isimler Latin harfleriyle, Rusça telaffuza mümkün olduğunca yakın bir şekilde veya geleneksel harf/ses karşılıkları kullanılarak Türkçe yazılabilir.

3.1.3.2.1.6.2

1. Objeye, başka bir dile tercüme edilen resmi bir isim verilirken, objenin kendi ismi transkripsiyon yapılarak verilir ve obje türü (eğer obje türü varsa objenin isminin bir parçası olan zaten geçmiyorsa) tercüme edilir.

   Resmi adların transkripsiyon örnekleri:

   • Rue du Faubourg Saint-Martin (Fransızca) — улица дю Фобур Сен-Мартен (Rusça),
   • площадь Гагарина (Rusça) — площа Гагаріна (Ukraynaca).

   Obje türü çevrilirken yerel özellikler dikkate alınmalıdır ve eğer o bölgenin yerel özelliklerini ifade eden bir obje türü çevirisi varsa, bu çeviri kullanılmalıdır. Böyle bir çeviri bilinmiyorsa, o obje türü için genel olarak kullanılan çeviri kullanılmalıdır. Ayrıca, obje isimleri yazarken dile özgü olan kelime sırasına (“tür” + “özel isim” veya “özel isim” + “tür” olmak üzere) sadık kalınmalıdır.

   Not. Bir obje ismi yerel olmayan dillere çevrilirken, kullanılmayan veya tam yazılışı bilinmeyen tür adının obje isminde kullanılmamasına izin verilir.

   "Haritada görünen adı" genel kurallara göre belirlenir, örneğin:

   • Resmi adı: Park Kultury Metro Station, Fabriki Pervogo Maya Settlement;
   • Görünen adı: Park Kultury, Fabriki Pervogo Maya.
2. Toplu taşıma araç durağı ismi bir obje tür adı içeriyorsa durak ismi yabancı dile çevrildiğinde tür adı çevrilir ve durağın özel adı transkripsiyon yapılarak yazılır.

   Örneğin: Rubin Sineması, Gorchakova Caddesi.

3. Kamuoyunca daha az bilinen çeviriler ve transkripsiyonlar “Diğer (tarihi) adlar” alanlarına girilir.

   Daha az kullanılan bir çeviri veya transkripsiyon seçeneği objenin resmi adı olarak belirtildiğinde daha doğru bir çeviri eklendiğinde eski çeviriyi silmektense “bilinen (tarihi) adı” olarak kaydetmek önerilir.

   Örneğin: Oxford Street: Oxford Sokağı, Kantstraße: Kant Sokağı.

4. İsimlerdeki sayı sıfatları, çeviri dilindeki kurallara göre yazılır. Obje ismindeki sayı ayrıca harfle yazılan ek bir endeks içeriyorsa bu harf olduğu gibi çevrilmeden bırakılır.

   Örneğin:1-я Новокузьминская улица → 1. Novokuzminskaya Caddesi, 3J Street → 3J Caddesi.

5. Cadde veya sokakların, ayrıca idari bölümlerin tek harfli alfanümerik göstergelerinin transkripsiyonu yapılmaz.

   Örneğin: Avenue F → авеню F; Cluster B → кластер B.

6. Kendi adını taşımayan ve kendi türündeki kullanılan “Yerler” kategorisindeki objelerin isimleri tam manasıyla tercüme edilir.

   Örneğin: isimsiz çiçekçi dükkanı, resmi adı Цветы → Çiçekçi.

7. Bir objenin adı, sayı sıfatlarını içeren iki bölümden oluşuyorsa, bu durumda çeviride her iki bölüm de kelimenin yalın halinde yazılır. İkinci bölümde sayı sıfatı, çekim olmadan yazılır.

   Örneğin:

   • resmi adı (Türkçe): 1. Cadde 4. Sokak veya 5. Cadde, 2. Çıkmaz;
   • resmi (ing.): 1st Avenue 4th Street
8. Obje adı, Rusça'da yerleşik bir eşdeğeri olmayan bir kısaltma içeriyorsa, böyle bir ismi çevirirken kısaltma orijinal haliyle (Latin harfleri ile yazıldığı gibi, çevrilmeden) kalmalıdır.

   İsmin, içinde kısaltma olmayan geri kalan kısmı, haritadaki obje isimleri için uygulanan genel kurallara uygun olarak çevrilir veya transkripsiyonu yapılır.

   Örneğin: JVT District 4 → район JVT 4.

   Not.

   Bu tür objelerin "haritada görünen adı" belirtilmez.

9. Yalnızca baş harflerin kullanıldığı kısaltmaların yazılışları her bir dil için resmi belgelerdeki açıklama ve kurallarla belirlenir. Doğru yazılış şekli kesin bilinmiyorsa, arazide kullanılan yazılış şekillerinin kullanılmasına izin verilebilir.

   Adların kısaltılmış ve tam yazılışları (ve bunların kullanım kuralları) farklı dillerde farklı olduğunda her dilin kendine özgü kuralları uygulanmalıdır.

   Örneğin:

   • Мұхаиед Хайдар Дулати көшесі (Kazakça)
   • улица Дулати (Rusça)
10. İsmin Rusçadan İngilizce gibi çoğu dile çevrilmesinde "имени" kelimesi çevrilmez (yok sayılır); idari bölüm türündeki objeler bu kuraldan istisnadır.

    Örneğin:

    • улица имени Генерала Костицына — Generala Kostitsyna Street;
    • посёлок имени Куйбышева — Imeni Kuybysheva Settlement.
11. Yeni dildeki isimler eklerken obje verilerine dahil edilen olası çeviri veya transkripsiyon hataları yok sayılabilir.

3.1.3.2.2. İsim girme kuralları

3.1.3.2.2.1

Yandex Map Editor'da obje için belirtilen kurallarda aksi belirtilmedikçe objenin özel isminde tırnaklar kullanılmaz.

Not.

Bölgesel istisna: Bulgaristan.

“...” gibi “ akıllı” tırnak işaretlerinin, "..." gibi düz tırnak işaretlerinin yerine kullanımı tercihlidir fakat zorunlu değildir. Dolayısıyla isimlerde kullanılan düz tırnakların mümkün olduğunca akıllı tırnaklarla değiştirilmesi önerilerek, akıllı tırnakların düz tırnaklarla değiştirilmesi hata sayılır.

3.1.3.2.2.2

Çevirisi yapılan isimlerde büyük ve küçük harf kullanımı, isimlerde sayıların yazımı ve “№”, “No.”, “#” gibi özel karakterlerin kulanımı çeviri dilinin kuralları dikkate alınarak yapılır.

3.1.3.2.2.3

İsimlerdeki tüm kısaltmalar büyük harflerle yazılır.

3.1.3.2.2.4

Belirli katman için özellik belirtme kurallarında aksi belirtilmedikçe obje isimlerinde parantez kullanılamaz.

3.1.3.2.2.5

Kurum, adının ortasında büyük harfler kullanılıyorsa bu ad, ortasında iki veya daha fazla sayıda büyük harf yan yana kullanılmamak kaydıyla haritada da kullanılabilir. Örneğin: ЭлектроСетьСервис, СтройМашСервис (ElektroSetServis, StroyMaşServis, Krasnoye&Beloye.

3.1.3.2.2.6

Bir objenin isminde yan yana isim kısaltması olarak iki veya daha çok baş harfi kullanılıyorsa, bunların arasına boşluk koyulmaz.

Örneğin: V.İ. Lenin Caddesi (V. İ. Lenin değil).

3.1.3.2.2.7

Yabancı isimlerde ilgili dildeki özel harflerinin kullanımı zorunlu olmayıp tercihe bağlıdır.

Bu mümkün olmadığında, özel harflerde kullanılan işaretlerin tuş kombinasyonları vs. kullanmayı gerektirmeyen basitleştirilmiş şekilleri kullanılabilir.

Not.

Öte yandan, ilgili dilde kullanılan özel harflerin doğru şekillerinin kullanımı en doğru yöntem olup, mevcut doğru harflerin "uydurma" şekillerle değiştirilmesi kesinlikle önerilmez.

Örneğin, Özbekçe'de o veya g harfleriyle birlikte “ʻ” işareti kullanılabilirken (örneğin, "doğru" anlamındaki toʻgʻri sözcüğünde olduğu gibi), diğer harflerle birlikte “ʼ” işareti kullanılabilir.

Bu tür durumlarda yukarıdaki Özbekçe yazılışı olduğu gibi kullanmak en doğru yöntem olmakla birlikte bu mümkün olmadığında onun yerine harflerle birlikte normal kesme işaretinin “'” kullanılmasına izin verilebilir.

3.1.3.2.2.8

Nokta türü ulaşım objelerinin isimlerine (resmi ve açıklama için olan alanlara) ulaşım altyapısının objesinin kendi ismi girilir; bu ulaşım objesini yöneten kurumun ismi söz konusu alana girilmez.

Not. Bu ulaşım objelerini yöneten kurumların ismi ya objenin ismine “diğer adı” türünde eklenir ya da bu kuruma ait sabit bir mekan varsa, kurum haritaya ayrı bir obje olarak “ Yerler” kategorisinde eklenir.

Bu kural havalimanları, demiryolları, taşıt istasyonları ve deniz limanları için geçerlidir.

Obje türü her zaman küçük harfle yazılır.

Örneğin: Kazan Nehir Limanı isminin yazılışı doğru, Tatflot Gemicilik Ltd. Şti doğru değildir.

3.1.3.2.2.9

Ondalık sayılar içeren obje isimleri için, resmi adında kesir kısmı nokta ile ayrılır. "Bilinen (tarihi) adı" hanesine girilen isimde ise virgülün kullanılmasına izin verilir.

3.1.3.2.2.10

Bir rotanın başlangıç ile bitiş noktalarının gösterildiği obje isimlerinde kullanılan kısa çizgi iki taraftan da boşluklarla ayrılır.

Örneğin: ледовая переправа Поньга - Онега (Ponga - Onega kış geçişi).