İşHukuku

1 günlük iş bırakma eylemi, sendikal faaliyet kapsamında gerçekleştirildiğinde, kişinin siciline işlemez. Danıştay'ın ilgili kararlarına göre, sendikal faaliyetlere katılım nedeniyle disiplin soruşturması yapılması hukuka aykırı kabul edilmektedir. Ancak, iş bırakma eylemi yasal olmayan bir şekilde veya sendikanın kararı olmadan gerçekleştirilirse, bu durum kişinin siciline işleyebilir ve disiplin cezası doğurabilir.

Sendika ve toplu iş sözleşmesi (TİS) hukuki süreçleri şu adımlardan oluşur: 1. Yetki Tespiti: Sendika, işyerinde çalışanların %50+1’inin üyesi olduğunu ispat ederek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na başvurur. 2. Müzakere Süreci: Taraflar belirlenen süre içinde masaya oturur. 3. Uzlaşma veya Uyuşmazlık: Anlaşma sağlanamazsa arabuluculuk süreci başlar. 4. Grev veya Lokavt: Taraflar hala anlaşamazsa yasal grev veya lokavt gündeme gelir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, bu süreçlerin yasal dayanağını oluşturur ve işçi ile işveren tarafının haklarını, yükümlülüklerini ile toplu sözleşme sürecinin tüm aşamalarını düzenler. Bazı önemli hukuki noktalar: Üyelik: Üyelik başvurusu, sendika tarafından 30 gün içinde reddedilmediği takdirde kabul edilmiş sayılır. Fesih Yasağı: İşçiler, sendikaya üye olmaları veya olmamaları nedeniyle işten çıkarılamaz. Sendikal Tazminat: İşverenin, sendikal nedenlerle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda işçi, bir yıllık ücret tutarından az olmamak üzere sendikal tazminat alabilir.

Kapıcının fazla mesai ücreti, kıdem tazminatına dahil edilmez. Kıdem tazminatı hesaplanırken, arızi (sürekli olmayan) ödemeler dikkate alınmaz; sadece süreklilik arz eden yan haklar ve düzenli ödemeler hesaba katılır. Ancak, işçinin maaşı belirlenirken “fazla mesai dahil” bir iş sözleşmesi imzalanmışsa, maaşın içinde peşin ödenen fazla mesai ücretleri kıdem tazminatı hesabına dahil edilmelidir.

SGK'da 20 gün ve üzerini tama tamamlama, kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçilerin ay içinde 20 günden fazla çalışmalarının, kısmi süreli çalışma olarak sayılamayıp tam süreli çalışma olarak değerlendirilmesi ve prim gün sayılarının 30 güne tamamlanması işlemidir. Bu uygulama, 7226 sayılı Kanunun 45. maddesi ile 26.03.2020 tarihinde yapılan değişiklikle 8 gün ve daha az çalışanlar olarak değiştirilmiştir. Ayrıca, ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalışanların eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini tamamlama zorunluluğu da kaldırılmıştır.

Rekabet yasağı, ikale (iş sözleşmesini sona erdirme) sözleşmesinde yer almadığında geçersiz sayılmaz, ancak bu durumun sözleşmede açıkça belirtilmesi gerekir. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi'nin kararına göre, ikale sözleşmesinde rekabet yasağına ilişkin iradelerin devam ettiğine dair bir hüküm bulunmaması, cezai şart taleplerinin reddine yol açabilir. Rekabet yasağı sözleşmesinin geçerli olabilmesi için: Yazılı olması. İşverenin korunmaya değer haklı bir menfaatinin bulunması. İşçinin ekonomik geleceğinin tehlikeye düşürülmemesi. Yer, zaman ve konu bakımından sınırlandırılması gerekir. Rekabet yasağı sözleşmesi, iş sözleşmesi devam ederken de yapılabilir, ancak bu durum "esaslı değişiklik" olarak kabul edilebilir.

Çalışan annelere yönelik 1 günlük izin uygulamasının ne zaman yürürlüğe gireceğine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, doğum izni düzenlemesiyle ilgili olarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın açıklamasına göre, ücretli doğum izni süresinin 1 yıla, ücretsiz doğum izni süresinin ise 1,5 yıla çıkarılması için taslak çalışma tamamlanmıştır. Doğum izni, doğumdan öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplamda 16 haftadan oluşmaktadır. Daha fazla bilgi için resmi duyuruların takip edilmesi önerilir.

İdari görev tazminat oranı, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucunda hesaplanır. Örnek hesaplama: Temsil Tazminatı: Makam tazminatı göstergesi 7.000 ve daha fazla olan kadrolarda görev yapan memurlara, belirlenen gösterge rakamının katsayı ile çarpımı sonucu bulunur. Görev Tazminatı: 7.000'den düşük makam veya yüksek hakimlik tazminatı öngörülen kadrolarda görev yapanlara, belirlenen gösterge rakamının katsayı ile çarpımı sonucu bulunur. Not: Temsil ve görev tazminatları, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz. Bu tazminatlar, aylık, taban aylığı, kıdem aylığı, makam ve yüksek hakimlik tazminatları gibi ödemelerden mahsup edilmez.

6 yıl çalışan bir işçi, 4857 sayılı İş Kanunu'na göre 20 gün yıllık ücretli izin hakkına sahiptir. Yıllık izin hakkı, çalışanın işyerindeki kıdemine göre belirlenir: 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) çalışan işçilere 14 gün; 5 yıldan fazla, 15 yıldan az çalışan işçilere 20 gün; 15 yıl ve üzeri kıdemi olan işçilere 26 gün izin hakkı verilir. 18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük çalışanlar için yıllık izin süresi 20 günden az olamaz.

Evet, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC) İş Yasası bulunmaktadır. İş Yasası, 12 Mayıs 1992 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. İş Yasası'na şu sitelerden ulaşılabilir: hr.emu.edu.tr; kstu.edu.tr.

Evet, arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamazsa işçi sendikası grev kararı alabilir. Arabuluculuk safhasının 15 günlük süresi vardır ve bu süre 6 gün daha uzatılabilir.

Kıdem tazminatında her yıl için ayrı faiz hesaplanmaz, faiz yıllık bazda değerlendirilir. İlk yıl için, ödeme gününün belirlendiği veya temerrüdün gerçekleştiği tarihte geçerli olan en yüksek vadeli mevduat faizi uygulanır. Yıl içinde faiz oranlarında meydana gelen artış veya azalışlar dikkate alınmaz; sadece her yılbaşında belirlenen en yüksek mevduat faizi uygulanır.

Eksik gün nedenleri 6 (kısmi istihdam) ve 7 (puantaj kayıtları) ile ilgili sorunların ne zaman düzeleceğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, bu konularla ilgili bazı bilgiler şu şekildedir: Eksik gün nedeni 06 (kısmi istihdam) ve 07 (puantaj usulü) ile bildirilen, ay içindeki prim gün sayısı 8 veya altında olan sigortalılar, bakmakla yükümlü olunan kişi statüsünde iseler, eksik sürelerini isteğe bağlı sigorta kapsamında 30 güne tamamlayabilirler. 20.11.2023 tarihi itibarıyla, ay içerisinde hiç çalışmayan, 0 gün ve 0 kazanç ile bildirimi yapılan sigortalılar için eksik gün nedeni olarak "07-Puantaj Kayıtları" kodunun seçilmesi engellenmiştir. Eksik gün nedenleri ve düzeltme süreçleri hakkında en güncel bilgileri almak için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile iletişime geçilmesi önerilir.

"İtiraf SEC" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, cinsel ilişki sıklığı kişisel tercihlere ve çiftlerin ihtiyaçlarına göre değişir. Yapılan araştırmalar, 30 yaşın altındaki çiftler için haftada iki kez, 30 yaşın üstündeki çiftler için ise haftada bir kez cinsel ilişkinin makul olduğunu göstermektedir. Cinsel ilişki sıklığı konusunda bir standart yoktur; çiftler kendileri için doğru olan sıklığı belirleyebilir ve bu sayı zamanla değişebilir.

Öğretim görevlilerinin yol izni süresi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi memurlarda olduğu gibi, yıllık izin süresine ek olarak verilebilen en fazla 4 gün ile sınırlıdır. Bu süre, gidiş için 2 gün ve dönüş için 2 gün olarak hesaplanır. Yol izni, otomatik olarak her izinde verilen bir hak değildir; çok zorunlu ve çok ender durumlarda, memurun yıllık iznini görev yerinin bulunduğu belediye veya köy sınırları dışında geçirecek olması halinde, yetkili amirin uygun görmesiyle kullandırılır.

Hamileyken işe girmek, anne ve bebeğin sağlığı açısından riskli olabilir. Riskli durumlar arasında şunlar bulunur: ağır kaldırmak ve uzun süre ayakta kalmak; çok sıcak ortamlarda bulunmak; kimyasal maddelere maruz kalmak; radyasyon ve röntgen ışınlarına maruz kalmak. Riskli gebelik durumlarında, doktor iş ile ilgili kısıtlamalar getirebilir. Yasal düzenlemeler, hamile çalışanların haklarını korur. En doğru karar, doktor ve işverenle görüşülerek verilmelidir.

İhbar tazminatı, alacağın doğduğu tarihten itibaren 5 yıl içinde talep edilmelidir. İhbar tazminatı davası açılmazsa, bu hakkı kullanma imkanı kaybolur.

İşten çağrılmayan işçi, ihtarname çekebilir. İhtar çekmek için bir avukattan hukuki destek alınması tavsiye edilir. İhtarname çekmenin bazı nedenleri: Maaşın ödenmemesi. İşyerinde mobbinge uğrama. Ek mesai ücretlerinin alınamaması. Yıllık izinlerin kullandırılmaması. İşyerinde cinsel tacize uğrama. İş koşullarının değişmesi. İşe devamsızlık (art arda 2 iş günü veya bir ay içinde 3 iş günü işe gelinmemesi). İhtarnamenin geçerli sayılabilmesi için, Noterlik Kanunu'nun 106. maddesinde belirtilen tüm unsurları içermesi gerekir.

Hizmetliler, 1974 yılında yapılan değişiklikle 657 sayılı Devlet Memurları Yasası kapsamına alınana kadar geçici işçi statüsünde çalışmaktaydılar. Günümüzde kamuda görev yapan aşçı, berber, bekçi, kaloriferci gibi pek çok unvan altında çalışan personel, yardımcı hizmetler sınıfı içerisinde yer almakta ve sosyal haklardan mahrum bırakılan işçiler olarak kabul edilmektedir. Hizmetlilerin memur mu yoksa işçi mi olduğu, çalıştıkları kuruma ve statüye göre değişiklik gösterebilir. Özetle: Geçici işçi statüsünde çalışanlar: İşçi. 657 sayılı Devlet Memurları Yasası kapsamına alınanlar: Memur. Yardımcı hizmetler sınıfında yer alanlar: İşçi (sosyal haklardan mahrum).

İnşaat işçi sözleşmesi, genellikle aşağıdaki unsurları kapsar: İşin Tanımı: İnşaatın türü, süresi, maliyeti ve kalite standartları. Ödeme Koşulları: Peşinat, taksitler ve işin ilerlemesine göre ödeme planı. Tarafların Hak ve Yükümlülükleri: Yüklenici Yükümlülükleri: İşin teslim süresine uygunluk, kaliteli işçilik ve malzeme kullanımı, iş güvenliği ve çevre koruma. İşveren Yükümlülükleri: Ödeme sürekliliği ve gerekli izinlerin sağlanması. Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri: Anlaşmazlıkların nasıl çözüleceği. Ek Sözleşmeler: Ana sözleşmenin detaylarını ve özel koşullarını belirleyen ek sözleşmeler. Bu unsurlar, inşaat sözleşmesinin türüne ve tarafların anlaşmalarına göre değişiklik gösterebilir.

İş güvencesinden yararlanabilmek için en az 6 aylık kıdeme sahip olmak gerekmektedir. Kıdem süresi, işçinin aynı işverene bağlı olarak geçirdiği toplam süreyi ifade eder ve bu süre, işverene ait diğer iş yerleri ve şubeleri de kapsar. Yer altı işlerinde çalışan işçilerde bu 6 aylık kıdem şartı aranmaz. Dolayısıyla, iş güvencesinin başladığı tarih, işçinin 6 aylık kıdemini doldurduğu tarih olarak kabul edilir.