Doğumİzni

Doğum izni borçlanmasında günlük ücret, başvuru tarihindeki brüt asgari ücretin %32'si üzerinden hesaplanır. 2025 yılı için günlük borçlanma tutarı 277,39 TL'dir. Örnek hesaplama: Tek çocuk için 720 günlük borçlanma: 720 × 277,39 = 199.721 TL. İki çocuk için 1.440 günlük borçlanma: 1.440 × 277,39 = 399.442 TL. Üç çocuk için 2.160 günlük borçlanma: 2.160 × 277,39 = 599.163 TL. Ayrıca, bu tutarın en az günlük 277,39 TL, en fazla ise 2.080,44 TL olması gerekmektedir.

Doğum izni, toplam 16 haftadır. Bu izin, doğumdan 8 hafta önce ve 8 hafta sonra olacak şekilde hesaplanır. Çoğul gebelik durumunda ise doğum izni 18 haftaya çıkar; 10 haftası doğumdan önce, 8 haftası ise doğumdan sonradır.

Babaya doğum izni, eşinin doğum yapmasıyla birlikte verilir. Babalık izni, bazı ülkelerde ayları bulurken bazı ülkelerde birkaç gün olabilmektedir. Özel sektörde çalışan babalar. Memur olan babalar. Babalık izni, doğum öncesinde kullanılamaz; yalnızca doğumun gerçekleştiği gün itibariyle başlar.

Doğum izni, tekil gebeliklerde 112 gün (16 hafta), çoğul gebeliklerde ise 126 gün (18 hafta) olarak hesaplanır. Bu izin süresinin 8 haftası doğum öncesi, 8 haftası ise doğum sonrası döneme denk gelir. Anne adayı, doktor onayı ile gebeliğin 37. haftasına kadar çalışabilir; bu durumda çalışılmayan süreler doğum sonrasına eklenir.

Doğum izninde maaş kesilmez. 4587 sayılı İş Kanunu’nun “Analık halinde çalışma ve süt izni” başlıklı 74. maddesine göre, doğum izni süresince çalışan maaşını veya geçici iş göremezlik ödeneğini almaya devam eder. Ancak işveren, iyi niyet göstergesi olarak dilerse doğum izni süren boyunca çalışana maaşını ödemeye devam edebilir.

Doğum sonrası ücretsiz izinde rapor parası alınmaz. Doğum sonrası ücretsiz izin, 4857 sayılı İş Kanunu'na göre 6 aya kadar kullanılabilen bir haktır ve bu süre zarfında işçi maaş almaz, sadece geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) almaya devam eder. Ancak, işverenin kendi iç mevzuatına göre, doğum sonrası ücretsiz izin süresince maaş ödemeye devam etme hakkı vardır.

Çoğul gebeliklerde doğum izni, toplamda 18 haftadır. Bu süre, 30. hafta itibarıyla başlayan 10 haftalık doğum öncesi izni ve 8 haftalık doğum sonrası iznini kapsar. Çoğul gebelik durumunda eklenen 2 haftalık süre, ücretli izin dahilinde değerlendirilir.

4857 sayılı İş Kanunu'na göre, doğum sonrası ücretsiz izin süresi, birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda ise 180 gündür. Çoğul doğum hâlinde bu sürelere 30 gün eklenir. Bu süreler, işveren ve çalışan arasında yapılan iş sözleşmesiyle uzatılabilir, ancak kısaltılamaz.

Doğum izni 24 ay, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre, doğum yapan memurlara tanınan ücretsiz izin hakkı kapsamında kullanılabilir. Özel sektör çalışanları için ise, doğum izni sonrası 6 aya kadar ücretsiz izin hakkı tanınmaktadır. Doğum izni kullanımıyla ilgili detaylı bilgi ve danışmanlık için bir hukuk bürosuna başvurulması önerilir.

32. haftada başlayan doğum izni, doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplamda 16 hafta sürer. Bu durumda, 40 haftalık gebelik süresi temel alınarak yapılan hesaplama şu şekildedir: Doğum öncesi izin: 32. haftadan itibaren 8 hafta (40 hafta - 32 hafta = 8 hafta). Doğum sonrası izin: Doğumdan sonra ilk 8 hafta. Eğer anne adayı sağlık durumu uygunsa, doktor raporu ile doğumundan önceki son 3 haftaya kadar çalışabilir; bu süreler doğum sonrası iznine eklenir.

Doğum izni evde geçirilir, çünkü doğum izni, anne adaylarının gebelik ve doğum sürecinde hem kendi sağlıklarını hem de bebeklerinin sağlığını koruyabilmeleri amacıyla yasal olarak çalışmama hakkı tanıyan bir izin türüdür. 4857 sayılı İş Kanunu'na göre, doğum izni, doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplamda 16 haftadır. Doğum izni süresince kadın çalışanların sosyal güvenlik hakları devam eder ve bu süre sigortalılık süresinden sayılır.

Çalışan annelere yönelik 1 günlük izin uygulamasının ne zaman yürürlüğe gireceğine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, doğum izni düzenlemesiyle ilgili olarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın açıklamasına göre, ücretli doğum izni süresinin 1 yıla, ücretsiz doğum izni süresinin ise 1,5 yıla çıkarılması için taslak çalışma tamamlanmıştır. Doğum izni, doğumdan öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplamda 16 haftadan oluşmaktadır. Daha fazla bilgi için resmi duyuruların takip edilmesi önerilir.

Doğum sebebiyle verilen aylıksız izin süresi, kıdem süresine dahil edilmez. İş sözleşmesinin askıda olduğu süreler, kıdem süresinden sayılmamaktadır. Ancak, doğum öncesi ve sonrası toplam 16 hafta (çoğul gebelikte 18 hafta) olan analık raporu süresince işçi çalışmış gibi kabul edilir ve bu süreler yıllık izin hak edişinde kıdem süresinden sayılır.

4D statüsündeki işçilerin doğum izni, 4857 sayılı İş Kanunu'na göre hesaplanır. Doğum izni süresi: Doğum öncesi 8 hafta, Doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplamda 16 haftadır. Çoğul gebelik durumunda, doğum öncesi izin süresine 2 hafta eklenir ve toplam izin süresi 18 hafta olur. Hesaplama örneği: İşçi, gebeliğin 32. haftasında izne ayrılır ve 37. haftaya kadar çalışabilir. Doktor raporu ile çalışılan bu süre, doğum sonrası iznine eklenir ve işçi toplam 13 hafta izin yapar. Önemli notlar: İzin süresi, işverenin kısaltma yetkisi dışında olup, doktor raporu ile artırılabilir. İşçi, talep etmesi halinde doğum sonrası 6 aya kadar ücretsiz izin kullanabilir.

Doğum izni bitmeden işten ayrılan işçi tazminat alamaz. İş Kanunu'na göre, doğum izni süresi boyunca işten çıkarma hukuka aykırıdır ve iş akdi askıda kalır. İşten ayrılma nedeninin haklı bir temele dayanması durumunda (örneğin, hamilelik nedeniyle yapılan fesih ayrımcılık teşkil ediyorsa) işçi, işe iade davası açabilir ve tazminat talep edebilir. Ancak, yalnızca doğum nedeniyle işten ayrılma kıdem tazminatı hakkı doğurmaz.

Doğum yapan bir işçinin işten çıkarılması, işverenin haklı bir nedeni olmadıkça mümkün değildir. İş Kanunu'na göre, doğum yapan bir işçi, doğumdan önce 8 hafta ve sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta boyunca çalıştırılamaz. Eğer işçi bu süreler içinde işten çıkarılırsa, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve işe iade hakkı gibi çeşitli haklara sahip olur. İşten çıkarma konusunda kesin bilgi ve destek için bir hukuk uzmanına başvurulması önerilir.

4D işçi doğum izni, toplamda 16 hafta olup, bu sürenin 8 haftası doğumdan önce, diğer 8 haftası ise doğumdan sonradır. Çoğul gebelik durumunda bu süre 18 hafta olarak belirlenir; 10 haftası doğumdan önce, 8 haftası ise doğumdan sonradır. Doğum izni süresince işçi, maaşını veya geçici iş göremezlik ödeneğini almaya devam eder.

İş yerinde anne izni (doğum izni) kullanımı şu şekilde gerçekleşir: 1. Doktor Raporu ve Dilekçe: Anne adayı çalışan, hamile olduğunu işverene doktor raporu ve doğum izni dilekçesi ile bildirir. 2. İzin Süreleri: Doğum izni, doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftadır. 3. Ücretsiz İzin: 16 haftalık ücretli izin süresi dolduğunda, çalışan talep ederse 6 aya kadar ücretsiz izin kullanabilir. 4. Süt İzni: Doğum izni sonrası, 1 yaşından küçük çocuğu olan anneler için günlük 1,5 saat süt izni hakkı vardır. İşveren ve çalışan arasında iş sözleşmesi varsa, izin süreleri bu sözleşmeyle uzatılabilir, ancak kısaltılamaz.

SMLP-A, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlara gelebilir: Satış Yönetimi Liderlik Programı (Sales Management Leadership Program). Tedarik Yönetimi Öğrenme Programı (Supply Management Learning Program). Tehlikeli yerler için elektrikli ısıtıcı modeli (SMART Space Heater model SMLP-A). Ayrıca, SMLP kısaltması, bilgisayar mimarisinde Spekülatif Yöntem-Seviye Paralellik (Speculative Method-Level Parallelism) ve Sıralı Çok Katmanlı Algılayıcı (Sequential Multi Layered Perceptron) anlamlarına da gelir. SMLP-A'nın tam anlamı, kullanıldığı bağlama göre belirlenmelidir.

Doğum izni süresinin 1 yıla uzatılması planlanmaktadır, ancak bu düzenlemenin ne zaman hayata geçirileceği henüz netlik kazanmamıştır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, doğum izni sürelerinin artırılması ve işçi-memur arasındaki farkların giderilmesi için çalışmaların başladığını duyurmuştur. Düzenlemenin TBMM'de görüşmelerinin tamamlanması ve yasal düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.