İşHukuku

İş yeri kodu ile işveren aynı değildir. İş yeri kodu, yapılan işin özel veya kamu sektörüne ait olup olmadığını, daimi veya geçici olup olmadığını belirten tek haneli bir rakamdır. İşverene ait birden fazla iş yeri olabilir ve her bir iş yeri için ayrı iş yeri sicil numarası verilir.

Devretmek, bir taşınmazın kullanım hakkının, bir kişiden başka bir kişi üzerine geçirilmesidir. Devir teslim ise bir şeyi bitirip başkasına başlatma olayıdır.

İş kazası peşin sermaye değeri, sigortalı veya hak sahibinin yıllık gelirinin, gelir başlangıç tarihindeki yaşı karşısında gösterilen peşin sermaye değeri tablosundaki değerle çarpımı sonucu bulunan rakamın 100'e bölünmesiyle hesaplanır. Formül: (Aylık Gelir Tutarı x 12 x Peşin Sermaye Değeri Tablosu Değeri) / 100. Gelir başlangıç tarihi 2008 Ekim'den önce olan sigortalı ve hak sahiplerinin gelirinin peşin sermaye değerinin hesabında, hem gelirler hem de sosyal yardım zamları için peşin sermaye değeri hesaplanır. Peşin sermaye değeri hesaplanırken, sigortalıların veya hak sahiplerinin gelire giriş tarihindeki yaşları esas alınır ve altı aydan küçük yıl kesirleri dikkate alınmaz; altı ay ve daha fazla yıl kesirleri tam yıl sayılır.

8000 günle kıdem tazminatı alınabilir, ancak bu durum, 08.09.1999 tarihinden sonra işe giren çalışanlar için belirli şartları gerektirir. Bu şartlar şunlardır: 7000 gün prim. 25 yıl sigortalılık ve 4500 gün prim. Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin brüt ücreti esas alınır ve bu tutar üzerinden yalnızca damga vergisi kesintisi yapılır.

2025 yılı için çalışma izin belgesi ücretleri, izin türüne ve süresine göre değişiklik göstermektedir. Süreli çalışma izin belgesi: 1 yıla kadar süreli belge için 10.571,60 TL; 1 yıldan fazla ve 2 yıl süreli belge için 21.143,20 TL; 2 yıldan fazla ve 3 yıl süreli belge için 31.714,80 TL; 3 yıldan fazla ve 4 yıl süreli belge için 42.286,40 TL; 4 yıldan fazla ve 5 yıl süreli belge için 52.858,00 TL. Süresiz çalışma izin belgesi: 105.760,60 TL. Bağımsız çalışma izin belgesi: 105.760,60 TL. Ayrıca, her belge için 810,00 TL değerli kağıt bedeli ödenmesi gerekmektedir. Ödemeler, T.C. Ziraat Bankası, T. Halk Bankası veya T. Vakıflar Bankası aracılığıyla, e-posta ile bildirilen hesap kodlarına yapılmalıdır.

170 işçi şikayet hattı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından kurulmuş olup, çalışma hayatı ve sosyal güvenlik hakkında her türlü soru, öneri, eleştiri, ihbar, şikayet, başvuru ve talepleri çözmek amacıyla hizmet vermektedir. 170 işçi şikayet hattına ulaşmak için: Telefonla arama: 7 gün 24 saat boyunca 170 numarası aranabilir. İnternet üzerinden: Alo170.gov.tr adresinden online başvuru yapılabilir. Arama sırasında dikkat edilmesi gerekenler: 170 hattı ücretli bir hattır; sabit hat üzerinden ücretlendirme yapılır. Kişisel bilgilerin gizlenmesi talep edilebilir ve bu talep ciddiye alınır. Şikayet sonrası takip numarası verilir, bu numara ile başvuru durumu sorgulanabilir.

Yargıtay kararlarına göre yemek bedelinin hesaplanması: Periyodik ödemeler: İşçiye aylık olarak yapıldığı varsayılan yemek yardımının, son ay için ödenen kısmının 30 güne bölünmesiyle bir güne düşen tutar tespit edilir. Artmış ödemeler: Yıl içinde artmış olan parasal haklar için, son dönem ödemesinin ait olduğu dilim günlerine bölünmesiyle tazminata esas ücrete yansıtılacak tutar belirlenir. Örnek Yargıtay kararı: Bir elektrik dağıtım şirketinde çalışan işçi, yol ve yemek yardımı alamadığını iddia ederek dava açtı. İlgili mevzuat: Kamu İhale Genel Tebliği'ne göre, yemek bedelinin 26 gün üzerinden hesaplanması ve hafta tatili ile genel tatil günleri dahil edilmesi gerekmektedir. Kıdem tazminatı veya diğer tazminat hesaplamalarında yemek bedelinin doğru şekilde belirlenmesi için bir hukuk profesyoneline danışılması önerilir.

İşverenin ücretsiz izin onayı, 6 iş günü sürer. İşveren, ücretsiz izin teklifini yazılı olarak işçiye sunar ve işçinin bu teklifi 6 iş günü içinde yazılı olarak kabul etmesi gerekir.

İş yerinde yüksek sesle gülmek suç değildir, ancak görgü kurallarına aykırıdır ve çevreye rahatsızlık verebilir. İş yerinde yüksek sesle gülmek, iş arkadaşlarının konsantrasyonunu bozabilir ve genel iş ortamını olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, çok fazla mizah veya kahkaha, çalışanlar arasında baskı yaratabilir ve olumsuz bir çalışma ortamı oluşturabilir. İş yerinde saygılı ve profesyonel bir davranış sergilemek önemlidir.

Ücret bordrosu ve ücret tahakkuku aynı şey değildir. Ücret bordrosu, işverenin tüm çalışanlar için hazırladığı, brüt maaş, yasal kesintiler ve net ücreti içeren genel bir ödeme belgesidir. Ücret tahakkuku ise, ücret ödeme bordrolarının düzenlenmesi ve bu bordrolarla mutabık kılınan ücret tahakkuk kaydının yapılması sürecidir. Dolayısıyla, ücret tahakkuku, ücret bordrosunun düzenlenmesi ve muhasebeleştirilmesi sürecini ifade ederken; ücret bordrosu, bu sürecin sonucunda hazırlanan belgedir.

İş kazası davasında işveren, genellikle aşağıdaki savunmaları öne sürer: İşverenin kusursuz olduğunu iddia etmek. Çalışanın kendi kusuru. Mücbir sebep. Üçüncü kişilerin kusuru. Gerekli eğitim ve bilgilendirme yapıldığını kanıtlamak. Kazanın iş dışında meydana gelmesi. Kaza öncesinde gerekli denetimlerin yapıldığını belirtmek. Sözleşmelere uygun hareket edildiğini savunmak.

İş sözleşmesinde işçinin haklarının okunmaması durumunda, işçi çeşitli hak kayıplarına uğrayabilir ve aşağıdaki sorunlar ortaya çıkabilir: 1. İş Koşullarının Belirsizliği: İşçinin hangi iş ve görevlerde çalıştırılacağı, ne kadar ücret alacağı, çalışma saatleri ve izinleri gibi iş koşulları belirsiz kalır. 2. Fesih Halinde Uyuşmazlıklar: İş sözleşmesinin yapılmaması, işçinin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı gibi haklarını elde etmesini zorlaştırır. 3. Sosyal Güvenlik Hakları: İşçi, SGK’ya bağlı olarak çalışamaz ve sosyal güvenlik haklarından yararlanamaz. 4. Sözleşmeye Aykırılık: İş sözleşmesinde yer alan iş değişikliklerini kabul etmeyen işçi, "sözleşmeye aykırılık" gerekçesiyle iş sözleşmesinin feshedilmesi riskiyle karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle, iş sözleşmesinin yapılması ve işçinin haklarını içeren maddelerin dikkatlice okunması önemlidir.

Kıratlı Hukuk Bürosu, yerli ve yabancı, gerçek ve tüzel kişilere çeşitli alanlarda danışmanlık ve avukatlık hizmetleri sunmaktadır. Büronun hizmet verdiği bazı alanlar: Arabuluculuk; AİHM ve AYM bireysel başvuru; Aile hukuku; Borçlar hukuku; Ceza hukuku; Gayrimenkul hukuku; İdare hukuku; İş hukuku; Miras hukuku; Sigorta ve tazminat hukuku. Ayrıca, enerji hukuku, sağlık hukuku, inşaat hukuku, e-ticaret hukuku ve vatandaşlık hukuku gibi alanlarda da hizmet vermektedir.

2011 yılında iş hukuku alanında yürürlüğe giren başlıca kanun, Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6101 sayılı kanunudur. Ayrıca, 4857 sayılı İş Kanunu da 10 Haziran 2003 tarihinde yayımlanmış ve 10 Haziran 2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Hayır, 2 yıl çalışan bir işçinin izin hakkı 30 gün değildir. 4857 sayılı İş Kanunu'na göre, aynı işyerinde 2 yılını dolduran çalışanlar 14 gün yıllık ücretli izin hakkına sahiptir. Yıllık izin hakkı, çalışılan hizmet süresine göre belirlenir: 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) çalışan işçilere 14 gün; 5 yıldan fazla, 15 yıldan az çalışan işçilere 20 gün; 15 yıl ve daha fazla kıdemi olan işçilere 26 gün. 18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük işçiler için yıllık izin süresi 20 günden az olamaz.

Belirli süreli iş sözleşmesinde, 1 yıl dolmadan işten çıkarılan işçi genellikle kıdem tazminatı alamaz. Ancak, belirli süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız feshedilmesi durumunda işçi, kıdem tazminatı talep edebilir. İşçinin tazminat hakkı, işten çıkarılma sebebine ve iş sözleşmesindeki özel koşullara bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, bir avukattan profesyonel hukuki danışmanlık alınması önerilir.

Stajdan yarım gün çıkıldığında maaşın kesilip kesilmeyeceği, staj yapılan işyerinin kurallarına ve çalışma koşullarına bağlıdır. Mesleki ve Teknik Eğitim Müdürlüğünün ilgili yazısına göre, ders yılı içinde işletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin yarıyıl tatilinde ücretli izinli sayılmaları ve sigorta ödenmemesi gerekmektedir. Ancak, bazı işletmeler bu duruma uymayabilir. İş Kanunu'na göre, işveren, mesai saatlerine uymayan işçinin çalışmadığı süreleri maaşından kesme hakkına sahiptir. Bu nedenle, staj yapılan işyerinde böyle bir uygulama varsa, yarım gün çıkıldığında maaş kesintisi yapılabilir.

1999 öncesi 15 yıllık tazminat miktarı, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartını sağladıklarında kıdem tazminatı olarak ödenir. 2025 yılı için, 15 yıl çalışan ve asgari ücretle çalışan bir işçinin kıdem tazminatı yaklaşık olarak 390.365,49 TL'dir. Kıdem tazminatı, her yıl için brüt ücretin 30 günlük karşılığı olduğundan, alınan brüt maaşa göre değişiklik gösterebilir. Tazminat miktarını kesin olarak hesaplamak için, güncel tutar ve kesintilere göre yaklaşık hesaplama yapan sitelerden yararlanılabilir. Kıdem tazminatı hesaplaması ve alımı için bir avukata danışılması önerilir.

Görev itirazı iki farklı bağlamda yapılabilir: 1. Devlet Memurları Kanunu'na göre görevden uzaklaştırma kararında. 2. İşyerinde görev değişikliğinde.

İşçinin ihtirazi kayıt ileri sürmesi, genellikle şu şekillerde olabilir: Ücret bordrosu için: İşçi, bordroda fazla çalışma ücreti gibi kalemlerin eksik olduğunu düşünüyorsa, bordroyu imzalarken "Bordroda yazılandan daha çok fazla çalışma ücretim saklı kalarak imzalıyorum" veya "Fazla çalışma ücretim saklıdır" gibi bir ifade kullanabilir. Fesih bildirimi için: İşçi, istifa dilekçesine "Kıdem ve ihbar tazminatı haklarım saklıdır" gibi bir çekince ekleyebilir. İbraname için: İşçi, ibranameye "Eylül, ekim maaş hak edişlerimi almadım, ihbar-kıdem ve yıllık izin hak edişlerimi almadım" gibi bir ihtirazi kayıt düşebilir. İhtirazi kayıt, yazılı olarak yapılmalıdır; aksi takdirde geçerliliği olmayabilir.