Sigortalılık

Evet, emeklilik için 3600 gün prim ödemesi yeterlidir. Bu şart, 08.09.1999 tarihinden önce sigorta, Bağ-Kur veya diğer kapsamlar altında ilk girişi olanlar için geçerlidir.

1999 öncesi emeklilik şartları şu şekildedir: - Kadınlar için: 5 bin prim günü ve 20 yıl sigortalılık süresi. - Erkekler için: 5 bin prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi. Bu şartları sağlayan bireyler, yaşa bakılmadan emeklilik hakkı kazanırlar. Ayrıca, 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için kısmi emeklilik şartları da geçerlidir: - En az 3600 prim günü. - 15 yıl sigortalılık süresi. - Kadınlar için 50, erkekler için 55 yaşını doldurmuş olmak.

4A tescil başlangıcı 18 yaşından önce olanlar, 18 yaşını doldurdukları tarihte sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edildiğinden, emeklilik hesaplamaları bu tarihe göre yapılır.

1999 öncesi EYT kapsamında olanlar, 5000 ile 5975 prim gününü tamamladıklarında ve 20 yıl (kadınlar için) veya 25 yıl (erkekler için) sigortalılık süresini doldurduklarında emekli olabilirler.

4-a'lı sigortalı çalıştırılanlar yönünden işyeri bildirgesi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği, ilk defa sigortalı işçi çalıştıracak işverenler tarafından düzenlenerek Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) verilmesi gereken bir belgedir. Bu bildirge, işverenin sigortalı işçiyi çalıştırmaya başladığını ve bu işçinin ilgili işveren tarafından çalıştırıldığını belgelemektedir.

4B Bağ-Kur borcu ödenmezse aşağıdaki olumsuz sonuçlar ortaya çıkar: 1. Gecikme Faizi: Prim borcu vade süresi geçtiğinde, gecikme zammı uygulanır ve borç her ay daha fazla artar. 2. Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma: Bağ-Kur borcu 60 günü aştığında, kamusal sağlık hizmetinden ücretsiz yararlanma hakkı kaybedilir. 3. Haciz ve İcra Takibi: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından borç haciz yoluyla tahsil edilebilir ve icra takibi başlatılabilir. 4. Sigortalılığın Durdurulması: Prim borcu 1 yıldan uzun süre ödenmezse, sigortalılık süresi durdurulur ve emeklilik ile diğer sosyal haklar askıya alınır. 5. Borç Yapılandırma: Borç yapılandırma imkanı olsa da, ödeme yapılmadan borç silinmez.

Kademeli emeklilikten yararlanabilecek kişiler şunlardır: 1. EYT kapsamında olanlar: 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı çalışmaya başlayanlar. 2. Uzun süre çalışanlar: 20-25 yıl sigortalı olanlar. 3. Ağır meslek gruplarında çalışanlar: Madencilik, sağlık, güvenlik gibi yıpranma payı yüksek işlerde çalışanlar. 4. Geç sigorta girişliler: Sigorta başlangıcı geç olan, ancak fazla prim ödeyenler. Kademeli emeklilik şartları, prim gün sayısı ve yaş gibi kriterlere göre sigortalılık türüne ve başlangıç tarihine göre değişiklik gösterebilir.

3600 günle emeklilik, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlayan bireyler için geçerlidir. 3600 günle emekli olabilmek için gereken şartlar: 1. Sigorta Başlangıç Tarihi: İlk sigortalılık tarihinin 8 Eylül 1999’dan önce olması gerekmektedir. 2. Prim Gün Sayısı: Toplamda en az 3600 gün prim ödemesi yapılmış olmalıdır. 3. Sigortalılık Süresi: En az 15 yıllık sigortalılık süresi tamamlanmalıdır. 4. Yaş Şartı: Emeklilik yaşı, prim günü ve sigortalılık süresinin tamamlandığı tarihe göre kademeli olarak belirlenmiştir. Başvuru Süreci: 1. Prim Gün Sayısının Kontrolü: SGK’dan ya da e-Devlet üzerinden prim gün sayısı kontrol edilmelidir. 2. Emeklilik Dilekçesi: SGK il veya ilçe müdürlüklerine giderek emeklilik başvuru dilekçesi verilmelidir. 3. Gerekli Belgeler: Kimlik fotokopisi, sigorta hizmet dökümü ve emeklilik talep dilekçesi sunulmalıdır. 4. Başvurunun Takibi: Başvuru sonrası e-Devlet sistemi üzerinden süreç takip edilebilir.

1999 öncesi EYT tablosu şu şekildedir: Kadınlar için: - 8 Eylül 1976 ve öncesi: 25 yıl sigortalılık, yaş şartı yok, 5000 prim gün sayısı. - 9 Eylül 1976 - 23 Mayıs 1979: 25 yıl, 44 yaş, 5000 prim gün sayısı. - 24 Mayıs 1979 - 23 Kasım 1980: 25 yıl, 45 yaş, 5000 prim gün sayısı. - 24 Kasım 1980 - 23 Mayıs 1982: 25 yıl, 46 yaş, 5075 prim gün sayısı. - 24 Mayıs 1982 - 23 Kasım 1983: 25 yıl, 47 yaş, 5150 prim gün sayısı. Erkekler için: - 8 Eylül 1999 öncesi tüm erkekler, yaş şartı olmaksızın 25 yıl sigortalılık ve 5000 prim gün sayısını tamamladıklarında emekli olabilirler.

3600 günle emeklilik şartları şunlardır: 1. Sigorta Giriş Tarihi: 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta, Bağ-Kur veya diğer kapsamlar altında ilk girişin yapılmış olması gerekmektedir. 2. Prim Gün Sayısı: Toplamda 3600 prim gününün tamamlanmış olması. 3. Sigortalılık Süresi: Sigorta başlangıç tarihinden itibaren en az 15 yıllık sigortalılık sürecinin tamamlanmış olması. 4. Emeklilik Yaşı: 15 yıl ve 3600 prim günün tamamlandığı tarihe göre belirlenir. Kadınlarda 3600 günle emeklilik yaşı, tamamlama tarihine göre şu şekildedir: - 23 Mayıs 2002 öncesi: 50 yaş. - 24 Mayıs 2002 - 23 Mayıs 2005: 52 yaş. - 24 Mayıs 2005 - 23 Mayıs 2008: 54 yaş. - 24 Mayıs 2008 - 23 Mayıs 2011: 56 yaş. - 24 Mayıs 2011 sonrası: 58 yaş. Erkeklerde ise tamamlama tarihine göre emeklilik yaşı şu şekildedir: - 24 Mayıs 2002 - 23 Mayıs 2005: 56 yaş. - 24 Mayıs 2005 - 23 Mayıs 2008: 57 yaş. - 24 Mayıs 2008 - 23 Mayıs 2011: 58 yaş. - 24 Mayıs 2011 - 23 Mayıs 2014: 59 yaş. - 24 Mayıs 2014 sonrası: 60 yaş.

20 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim günü şartlarını sağlayan çalışanlar, kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanabilirler. Bu hak, 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesine dayanmaktadır. Kıdem tazminatını alabilmek için ayrıca şu şartların da sağlanması gerekmektedir: 1. SGK’dan yazı alınması: Çalışanın 25 yıl ve 4500 gün şartını sağladığını belirten bir yazıyı Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) alması gerekmektedir. 2. İşverene başvuru: SGK’dan alınan yazıyla birlikte işverene bir dilekçe sunularak kıdem tazminatı talebinin iletilmesi gerekmektedir. 3. Haklı nedenle işten ayrılma: İşçinin, işverene haklı nedenle fesih imkanı veren bir davranışta bulunmamış olması gerekmektedir.

25 yıl sigortalılık süresi, ilk sigortalı olunan tarihten itibaren 25 tam yılın geçmesi durumunda dolmuş olur. Bu süre, 01.05.2008 ve sonrası için geçerlidir.

1992-2012 yılları arasında SSK girişi olanlara yönelik bazı erken emeklilik müjdeleri şunlardır: 1. 3600 Prim Günüyle Kısmi Emeklilik: 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartını tamamladıklarında yaş şartına bakılmaksızın kısmi emeklilik hakkı kazanabilirler. 2. Yıpranma Payı: Ağır ve yıpratıcı mesleklerde çalışanlar, sigortalılık sürelerine ek süre ekleyerek emeklilik yaşını düşürebilirler. 3. Askerlik Borçlanması: Askerlik hizmetini sigorta girişinden önce tamamlayanlar, askerlik sürelerini borçlanarak emeklilik yaşlarını geriye çekebilirler. 4. Engelli Çalışanlar İçin Erken Emeklilik: Yüzde 40 ve üzeri engel durumu olan çalışanlar, 15 yıl sigortalılık ve 3600 prim günü şartlarını yerine getirdiklerinde yaş şartına bakılmaksızın emekli olabilirler. Erken emeklilik fırsatlarından yararlanmak için SGK müdürlüklerine veya e-Devlet üzerinden başvuru yapılması gerekmektedir.

Yaşlı bir öğretmenin emekli olabilmesi için en az 25 yıl sigortalılık süresini doldurmuş ve en az 52 yaşına ulaşmış olması gerekmektedir. Emeklilik işlemleri şu adımlarla gerçekleşir: 1. SGK'ya Başvuru: Öğretmen, emeklilik için gerekli şartların sağlandığını tespit eden SGK'ya başvurur. 2. Gerekli Evraklar: Nüfus cüzdanı, sigortalılık belgesi, hizmet belgesi ve emeklilik talep dilekçesi gibi belgeleri eksiksiz olarak hazırlar. 3. Onay ve Maaş Bağlanması: SGK, başvuruyu değerlendirir ve uygun görürse emekli maaşını bağlar. Ayrıca, sağlık sorunları nedeniyle erken emeklilik de mümkündür; bu durumda öğretmenin sağlık kurulu raporu sunması gerekmektedir.

Polis Özel Harekat (PÖH) mensuplarının 25 yıl sigortalılık süresi ve 52 yaşını doldurmaları durumunda emekli olmaları mümkündür.

Evet, 30 gün prim ödeyen sigortalı sağlık hizmetlerinden yararlanabilir. Bu kural, hem çalışanlar hem de isteğe bağlı sigortalılar için geçerlidir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 41. maddesi, sigortalıların borçlanabileceği süreleri düzenler. Bu maddeye göre borçlanılabilecek süreler şunlardır: 1. Doğum veya analık izni: Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri. 2. Askerlik süresi: Er veya erbaş olarak silâh altında veya yedek subay okulunda geçen süreler. 3. Aylıksız izin: 4. maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalıların personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri. 4. Doktora ve uzmanlık öğrenimi: Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirilen süreler. 5. Avukatlık stajı: Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri. 6. Tutukluluk veya gözaltı: Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri. 7. Grev ve lokavt: Grev ve lokavtta geçen süreler. 8. Fahri asistanlık: Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri. 9. Seçim dönemi: Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreler. Ayrıca, kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan sigortalıların eksik süreleri de borçlanma kapsamına dahildir.

Borçlanmada sigortalılık başlangıç tarihi, borçlanılan sürelerin değerlendirilmesiyle şu şekilde hesaplanır: 1. Yurtdışı Borçlanması: Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılan ülkelerdeki hizmetlerini borçlananların, bu ülkelerdeki ilk işe başlama tarihi, Türkiye'de de sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilir. 2. Askerlik Borçlanması: Askerlik hizmetini ilk işe giriş tarihinden önce yapmış sigortalılar için, askerlikte geçen süreler sigortalılık başlangıç tarihini geriye çeker. Bu hesaplamalar, ilgili sosyal güvenlik kurumlarına başvurularak ve gerekli belgelerin sunulmasıyla yapılır.

Evet, sigortalı çalışan şantiye şefi olabilir. Şantiye şeflerinin sigortalılık durumu, statülerine göre değişiklik gösterir: - Gelir vergisi mükellefiyeti veya şirket ortağı olan mimar ve mühendisler, şantiye şefi olduklarında ayrıca hizmet akdine (5510 – 4/a) tabi sigortalılık aranmaz. - Hizmet akdiyle çalışan mimar ve mühendisler ise 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre 4/a sigortalısı olmalıdır.

Çakışan sigortalılık süreleri, bir kişinin aynı dönem içinde birden fazla sigorta koluna tabi olması durumunda değerlendirilir. Bu durumun değerlendirilmesinde genellikle aşağıdaki ilkeler uygulanır: 1. Öncelik Sırası: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre, çakışan sigortalılık hallerinde öncelikle memurluk hizmetleri dikkate alınır. 2. İlk Başlayan Sigortalılık: Eğer memurluk hizmeti yoksa, hangisi daha önce başlamışsa o sigortalılık geçerli sayılır. 3. Hizmetlerin Ayrıştırılması: Çakışan hizmetler, emeklilik işlemlerinde ayrıştırılır ve sadece bir hizmet esas alınır. Bu konularda kesin değerlendirme için bir hukuk uzmanına danışılması önerilir.