Sigortalılık

1999 öncesi emeklilik şartları, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar için şu şekildedir: Kadınlar: 3600 prim günü ve 50 yaş ile emekli olabilirler. Erkekler: 3600 prim günü ve 55 yaş ile emekli olabilirler. Bu kişilerin, yaş beklemeden emekli olabilmesi için gereken prim gün sayısını tamamlaması gerekmektedir. Ayrıca, 1999 öncesi sigortalı olanlar, EYT düzenlemesinden faydalanarak yaş şartı olmadan emekli olma hakkı kazanmıştır. Emeklilik şartları, kişinin işe giriş tarihine, prim gün sayısına ve hizmet süresine göre değişiklik gösterebilir.

4A tescil başlangıcı 18 yaşından önce olanlar, işe giriş tarihlerine göre belirlenen kademeli sisteme tabidir. 1 Nisan 1981 öncesi işe başlayanlar: Bu gruptakiler, yaşları 18'in altında da olsa ilk defa sigortalı olunan tarih kabul edilerek emeklilik şartları buna göre hesaplanır. 8 Eylül 1999 öncesi işe başlayanlar: Bu tarihten önce sigortalı olanlar için Sosyal Sigortalar Kanunu geçerlidir ve emeklilik hesabı, işe giriş tarihine göre yapılır. Emeklilik yaşı ve şartları, işe giriş tarihine, prim gün sayısına ve hizmet süresine göre değişiklik gösterir.

Kademeli emeklilikten yararlanabilecek kişiler: 08.09.1999 ile 30.04.2008 tarihleri arasında sigortalı olanlar; prim günü dolmuş fakat yaş şartına takılan çalışanlar; EYT kapsamı dışında kalan memur, işçi ve esnaflar. Kademeli emeklilik sisteminin hayata geçmesi durumunda, sigorta başlangıç yılına göre farklı emeklilik yaşları uygulanacak ve prim günü şartı belirli yıllara göre esnetilecektir. Kademeli emeklilik yasası henüz yürürlüğe girmemiştir; yasal süreç devam etmektedir.

1999 öncesi EYT tablosu şu şekildedir: Kadınlar için: 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000-5975 prim günü. Erkekler için: 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000-5975 prim günü. Bu şartları sağlayan kişiler, yaş şartı aranmaksızın emekli olabilirler. EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) ile ilgili güncel bilgiler ve şartlar için Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) danışılması önerilir.

25 yıl sigortalılık süresinin ne zaman dolacağı, kişinin ilk defa sigortalı olduğu tarihe bağlıdır. 18 yaş ve sonrası için. 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için. Örneğin, 15 Kasım 1991 tarihinde sigortalı olan bir kişi, 15 Kasım 2016 tarihinde 25 yıllık sigortalılık süresi şartını sağlamış olur. Emeklilik şartları ve süreleri zamanla değişebileceğinden, güncel bilgiler için Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvurulması önerilir.

1992-2012 yılları arasında SSK girişi olanlara yönelik bazı erken emeklilik fırsatları şunlardır: 3600 günle kısmi emeklilik: 9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim gününü tamamladıklarında belirli yaş koşullarını sağladıklarında erken emekli olabilirler. Malulen emeklilik: En az %60 iş gücü kaybı yaşayan sigortalılar, 1800 prim günü tamamladıklarında malulen emekli olabilirler. Doğum borçlanması: Sigortalı anneler, 3 çocuğa kadar doğum borçlanması yaparak toplamda 2160 gün (yaklaşık 6 yıl) prim kazanabilirler. Askerlik borçlanması: Askerlik süresini sigortalı çalışmadan önce tamamlayanlar, bu süreyi borçlanarak emeklilik yaşlarını geriye çekebilirler. Kesin ve doğru bilgi için Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) resmi duyurularının takip edilmesi veya SGK müdürlüklerine başvurulması önerilir.

Yaşlı bir öğretmenin emekli olabilmesi için aşağıdaki şartları sağlaması gerekmektedir: Hizmet Süresi: En az 15 yıl hizmeti bulunmalıdır. Yaş: 61 yaşını doldurmuş olmalıdır. Emeklilik Dönemi: Emeklilik işlemleri yalnızca yılın Haziran ve Temmuz aylarında yapılabilir.

Polis Özel Harekat (PÖH) mensuplarının emeklilik yaşı, göreve başlama tarihine ve tabi oldukları kanuna göre değişiklik göstermektedir: 1 Ekim 2008 tarihi ve sonrasında göreve başlayanlar: Kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilir. 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında göreve başlayanlar: Kadınlar için normal emeklilikte 9000 prim günü ve 58 yaş, erkekler için 9000 prim günü ve 60 yaş şartı aranmaktadır. 8 Eylül 1999 tarihinden önce göreve başlayanlar: Emeklilik için yaş şartı bulunmamaktadır. Polislerin emekli olabilmeleri için en az 20 yıllık hizmet süresini tamamlamaları gerekmektedir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 41. maddesi, sigortalıların borçlanabileceği süreleri düzenler. Bu maddeye göre borçlanılabilecek süreler şunlardır: 1. Doğum veya analık izni: Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri. 2. Askerlik süresi: Er veya erbaş olarak silâh altında veya yedek subay okulunda geçen süreler. 3. Aylıksız izin: 4. maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalıların personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri. 4. Doktora ve uzmanlık öğrenimi: Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirilen süreler. 5. Avukatlık stajı: Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri. 6. Tutukluluk veya gözaltı: Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri. 7. Grev ve lokavt: Grev ve lokavtta geçen süreler. 8. Fahri asistanlık: Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri. 9. Seçim dönemi: Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreler. Ayrıca, kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan sigortalıların eksik süreleri de borçlanma kapsamına dahildir.

Borçlanmada sigortalılık başlangıç tarihi, borçlanılan sürelerin sigortalılık süresine dahil edilmesiyle, kişinin sosyal güvenlik sistemine ilk giriş tarihi olarak belirlenir. Hesaplama yöntemleri: Askerlik, doğum veya yurtdışı borçlanması gibi durumlarda, borçlanılan süreler hem sigortalılık süresine hem de prim gün sayısına eklenir. 18 yaş öncesi çalışmalar prim ödeme gün sayısı olarak değerlendirilir ve sigortalılık süresi, 18 yaşın doldurulduğu tarihte başlamış kabul edilir. Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar için, 25/02/2011 tarihinden sonraki sürelere ilişkin eksik süreler borçlanılabilir. Önemli noktalar: Borçlanılan süreler için prim ödeme gün sayısına karşılık gelen süre kadar ilave yapılır. Borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmemesi durumunda borçlanma geçersiz sayılır. Hizmet tespiti davası olarak açılan bir dava, yargılama sırasında sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti davasına dönüşebilir. Sigortalılık başlangıç tarihinin hesaplanması için e-Devlet üzerinden "SGK Tescil ve Hizmet Dökümü" başlığı kullanılabilir.

Evet, sigortalı çalışan şantiye şefi olabilir. Şantiye şefinin sigortalı olması, statüsüne göre değişiklik gösterir. Şantiye şefliği şartlarını haiz olması halinde yapı müteahhidi de şantiye şefliğini üstlenebilir ve bu durumda ayrıca şantiye şefi bulundurma şartı aranmaz.

Çakışan sigortalılık süreleri, kişinin aynı anda birden fazla sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olması durumunu ifade eder ve bu durumda belirli kurallar çerçevesinde değerlendirilir. Değerlendirme kriterleri: Önce başlayan sigortalılık: Çakışan sigortalılık sürelerinde, önce başlayan sigortalılık esas alınır ve kesintiye uğramadığı sürece diğer sigortalılık geçersiz kabul edilir. Ağırlıklı faaliyet: Kişinin ekonomik ve fiili yönden daha fazla zaman harcadığı sigortalılık durumu esas alınır. Örnekler: Memurluk ve esnaflık: Memurluk zorunlu bir sigortalılık hali olduğu için, esnaflık veya işçilik hizmetlerinin çakışması durumunda öncelik memurluğa verilir. 4/I-a, 4/I-b ve 4/I-c sigortalılık: 5510 sayılı Kanun'a göre, bu sigortalılık türlerinden birden fazlasına aynı anda tabi olunduğunda, öncelikle 4/I-c kapsamındaki sigortalılık, yoksa ilk önce başlayan sigortalılık esas alınır. İstisna durumlar: Kısmi süreli çalışanlar: Bu kişiler, zorunlu sigortalılığın dışında kalan sürelerinde isteğe bağlı sigortalı olabilirler. İsteğe bağlı sigortalılık: Zorunlu sigortalılık ile çakışan isteğe bağlı sigortalılık, zorunlu sigortalılık lehine sona erer.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 4. maddesi, farklı sigortalılık statülerini düzenlemektedir. İşte bu statüler: 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi: İşverene bağlı olarak çalışan sigortalıları kapsar. 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi: Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan sigortalıları (esnaf, çiftçi vb.) kapsar. 4. maddenin birinci fıkrasının (c) bendi: Kamu görevlilerini kapsar. Bu sigortalılık statüleri, sosyal sigorta hak ve yükümlülüklerini belirler. Örneğin, (a) bendi kapsamındaki sigortalılar için iş kazası ve meslek hastalığı sigortası, (b) bendi için genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin borçların ödenmiş olması gerekliliği gibi.

5 yıl prim ödeyen bir kişinin emekli olabilmesi, işe giriş tarihine ve prim gün sayısına bağlı olarak değişir. 8 Eylül 1999 öncesi işe başlayanlar: Kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ve en az 5000-5975 prim günü ile emekli olabilirler. 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında işe başlayanlar: Kadınlarda 7000 prim günü ve 58 yaş, erkeklerde 7000 prim günü ve 60 yaş şartı aranır. 30 Nisan 2008 sonrası işe başlayanlar: 7200 prim günü ve belirlenen yaş şartını (kadınlar için 58, erkekler için 60) sağlamaları gerekir. Erken emeklilik için doğum borçlanması, engelli çocuk bakımı gibi özel durumlar veya ağır ve riskli işlerde çalışma gibi faktörler de dikkate alınabilir. En doğru bilgi için SGK ile iletişime geçilmesi önerilir.

Evet, JÖH (Jandarma Özel Harekat) personeli 30 yıl görev yaptıktan sonra emekli olabilir. 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'na göre, 30 fiili hizmet yılını dolduran iştirakçiler, kurumlarınca resen emekliye sevk edilebilir. Ayrıca, 2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa Devlet Memurluğu görevine başlayanlar hakkında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uygulanır ve bu kanunda 30 yılını doldurmuş olanların kurumları tarafından resen emeklilik yapabileceği yönünde bir düzenleme bulunmamaktadır.

Sahte sigortalılık itiraz dilekçesi, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) gönderilmelidir. İtirazın ardından, maaşın kesilmesi ve alınan maaşların geri talep edilmesi durumunda, sigortalı kişilerin SGK Müdürlüğü ile doğrudan görüşme yaparak çözüm aramaları önerilir. Ayrıca, sahte sigortalılık tespitinin hatalı olduğunu düşünen sigortalı, iş mahkemesine başvurarak hizmet tespit davası açabilir. Yasal süreçlerde doğru bilgi ve yönlendirme için bir avukata danışılması önerilir.

Engelli erken emeklilikte kademeli geçiş hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, engelli bireylerin erken emeklilik için aşağıdaki adımları izlemesi gerekmektedir: 1. SGK'ya Başvuru: Engelli bireyler, erken emeklilik için SGK il veya ilçe müdürlüklerine başvurmalıdır. 2. Gerekli Belgeler: Başvuru sırasında kimlik belgesi, engelli raporu, sigorta hizmet dökümü ve iş yerinden alınacak belgeler ibraz edilmelidir. 3. Değerlendirme: SGK, bireyin engel oranını, sigorta başlangıcını ve prim günlerini değerlendirerek erken emeklilik hakkı olup olmadığını belirler. 4. Şartların Tamamlanması: Engelli emeklilik şartları, kişinin engel düzeyi, sigorta başlangıç tarihi ve prim ödeme süresine göre değişir. 2025 yılı itibarıyla, %40 engelli bireyler için 18 yıl sigortalılık süresi ve 4.100 prim günü, %50-59 engelli bireyler için ise 16 yıl sigortalılık süresi ve 3.700 prim günü gerekmektedir. Daha fazla bilgi için uzman bir danışmana başvurulması önerilir.

Evet, 3 yıl çalışan ustalık belgesi alabilir. 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'na göre, kalfalık belgesine sahip olup en az beş yıl meslekte çalışmış olanlar ustalık sınavına doğrudan katılabilirler. Ustalık belgesi almak için gerekli diğer şartlar arasında, SGK veya BAĞ-KUR prim belgelerini sunmak yer alır.

Emeklilik için 30 yıl şartının nasıl hesaplandığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, emeklilik yaşı ve prim gün sayısı, sigorta giriş tarihine göre kademeli olarak belirlenir. 4A (SSK) sigortalıları için emeklilik şartları: 8 Eylül 1999 öncesi başlangıç: Kadın 20 yıl sigortalılık, 5000 gün; erkek 25 yıl sigortalılık, 5000 gün. 8 Eylül 1999 - 30 Nisan 2008 arası: Kadın 7000 gün, 58 yaş; erkek 7000 gün, 60 yaş. 1 Mayıs 2008 sonrası: Kadın 9000 gün, 58 yaş; erkek 9000 gün, 60 yaş. 4B (Bağ-Kur) ve 4C (Emekli Sandığı) sigortalıları için emeklilik şartları: 8 Eylül 1999 öncesi başlangıç: Kadın 20 tam yıl hizmet, 50 yaş; erkek 25 tam yıl hizmet, 55 yaş. 8 Eylül 1999 - 30 Nisan 2008 arası: Kadın 25 tam yıl hizmet, 58 yaş; erkek 25 tam yıl hizmet, 60 yaş. Kesin şartlar için Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) danışılması önerilir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 8. maddesinin 1-a bendi, işverenlerin, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri, sigortalılık başlangıç tarihinden önce sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirme yükümlülüğünü düzenler. Bu maddeye göre: İnşaat işyerlerinde işe başlatılacak sigortalılar için, en geç çalışmaya başlatıldığı gün Kuruma bildirim yapılmalıdır. Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında alınarak çalıştırılanlar ile Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilecek işyerlerinde; ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde çalışmaya başlayan sigortalılar için, en geç bir aylık sürenin dolduğu tarihe kadar Kuruma bildirim yapılmalıdır.