Bilgi, suje ile obje arasındaki ilişkiden çıkan sonuçtur. Doğruluk, düşüncenin gerçeklikle uyuşmasından oluşur. Dogmatikler doğru bilginin mümkün olduğunu savunur
Fütürizm 1909'da ortaya çıkan en yenilikçi mimari harekettir. Neo-plastikizm 1917'de Mondrian ve Rietveld tarafından geliştirilmiştir. De Stil'de geometrik formlar ve saf, yalın tasarımlar ön plandadır
Selanik'te mahalle mektebinden Şemsi Efendi Mektebine geçiş yaptı. Manastır'da askeri idadide Namık Kemal ve Mehmet Emin Yurdakul'dan etkilendi. İstanbul'da Harp Okulu'nda batı kültürü ve siyasi gelişmeleri yakından takip etti. Sofya'da askeri büyükelçi olarak görev yaptı ve Avrupa kültürünü tanıdı
Bu video, bir eğitim içeriği olup, konuşmacı rasyonalizm felsefesini Farabi ve Descartes'ın görüşleri üzerinden anlatmaktadır.. Video, Farabi'nin Aristo'nun ustası olarak İslam dünyasında Aristoteles'in görüşlerini temsil ettiği bilgisiyle başlıyor. Farabi'nin duyular, akıl ve sezgi gücüyle elde edilen bilgiler hakkındaki görüşleri açıklanıyor. Ardından Descartes'ın rasyonalist felsefesi ele alınıyor; Descartes'ın matematik üzerinden kesin bilgiye ulaşma yöntemi, şüpheyi bir araç olarak kullanması ve "düşünüyorum, öyleyse varım" (cogito ergo sum) meşhur deyişi anlatılıyor.
Dil, kültürü ve düşünme şekillerini yansıtan sembollerle edinilen aktarım aracıdır. Tümevarım, öncüllerden hareketle genel yargılara ulaşma yöntemidir. Argüman, bir fikri desteklemek için yapılan kanıtlamadır. Tümdengelim, düşüncenin tutarlı olması için gerekli mantık ilkeleridir
16. yüzyıl sonlarında başlayıp 18. yüzyıl sonuna kadar süren edebi akımdır. Antik Yunan ve Roma edebiyatını örnek alır. Boileau "Şiir Sanatı" adlı eserinde ilkelerini belirlemiştir. Descartes'ın rasyonalizm felsefesinden etkilenmiştir
Epistemoloji, bilgiyle ilgilenen ve felsefenin dört ana dalından biri olan bir disiplindir. Bilginin doğası, kaynağı ve gerekçelendirilmesi temel tartışma konularıdır
Bu video, bir din adamının İslam ve felsefe arasındaki ilişkiyi ele aldığı dini bir sohbet formatındadır.. Videoda felsefe kavramının tanımı yapılarak, İslam'ın felsefe ile ilişkisi detaylı şekilde incelenmektedir. Konuşmacı, felsefenin fiziki varlıkların ötesinde bir tefekkür olduğunu ancak sadece akla dayanmak felsefeyi dinden ayırdığını belirtmektedir. Ayrıca rasyonalizm, siyantizm ve pozitivizm gibi felsefi cereyanlar eleştirilirken, İslam'ın metafizik hakikatleri kavranması için dünyada emsaller yarattığı vurgulanmaktadır.. Videoda ayrıca pozitivizmin temel prensipleri (küllilik prensibi ve zarurilik prensibi) anlatılmakta ve bu prensiplerin İslam'ın hakikat anlayışıyla karşılaştırılmaktadır. Konuşmacı, İslam'ın 124 bin peygamber gönderdiğini ve her peygamberin kendinden evvelini teyit ettiğini vurgulayarak, İslam'ın zayıf zamanında ve canlandırma sürecinde dünyaya gelmenin önemine değinmektedir.
Bu video, Diamond adlı bir anlatıcının Descartes'ın hayatını, felsefi düşüncelerini ve bilimsel yaklaşımını anlattığı eğitim içeriğidir.. Video, Descartes'ın 1596'da Fransa'da doğumundan başlayarak eğitim hayatı, kariyeri ve ölümüne kadar olan süreci kronolojik olarak anlatmaktadır. Ayrıca Descartes'ın "Düşünüyorum, öyleyse varım" mantığı, kuşku yöntemi, ruh ve beden ayrımı fikri, dört temel kuralı (apaçıklık, analiz, sıra ve sayım) ve "Tabiat Işığının" anlayışı gibi felsefi düşüncelerini detaylı şekilde ele almaktadır.. Video, Descartes'ın rasyonalizm akımının temsilcisi olarak bilgeliğin ilkeleri, aklın yönetimi için kurallar, yöntem üzerine konuşma ve ilk felsefe üzerine düşünceler gibi önemli eserlerini de kapsamaktadır. Ayrıca Descartes'ın optik bilimi ve analitik geometri alanlarındaki katkıları da anlatılmaktadır. Video, Descartes'ın ahlak üzerine mektuplarının gelecek videolarda ele alınacağını belirterek sonlanmaktadır.
Bu video, Dersiİzleyin.com platformunda sunulan bir eğitim dersidir. Eğitmen, batı edebiyatı akımlarından klasisizm akımını anlatmaktadır.. Video, klasisizm akımının 17. yüzyılda Fransa'da doğuşunu, rasyonalizm felsefesiyle ilişkisini ve temel özelliklerini açıklamaktadır. Klasisizmin akıl ve sağduyuya önem vermesi, klasik Yunan-Latin edebiyatından örnek alması, kalıcı konuları seçmesi ve üç birlik kuralına uygun tiyatro türlerini tercih etmesi gibi özellikleri detaylı olarak anlatılmaktadır. Ayrıca, klasisizmin Türk edebiyatındaki etkileri ve bunun örnekleri (Yusuf Kamil Paşa'nın Telema çevirisini, Şinasi'nin "Şair Evlenmesi" oyununu, Ahmet Vefik Paşa'nın Moliere'den çevirilerini ve Direktör Ali Bey'in "Kokona Yatıyor" uyarlamasını) de ele alınmaktadır.
"Felsefe Dersleri" kanalında yayınlanan bu eğitim videosu, bir öğretmen tarafından sunulan 10. sınıf felsefe dersinin üçüncü ünitesini kapsamaktadır.. Video, bilgi felsefesi (epistemoloji) konusunu kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerikte bilginin kaynağı, bilginin sınırları, ölçütünün ne olduğu, bilginin değeri, doğruluk, gerçeklik ve kurmaca kavramları işlenmektedir. Ayrıca bilgi türleri (gündelik, teknik, bilimsel, sanat, dini ve felsefi bilgi) ve bilgi felsefesinin temel problemleri (doğru bilgi mümkün mü?) ele alınmaktadır.. Video, farklı felsefi akımları ve bu akımları temsil eden filozofları sistematik olarak incelemektedir. Rasyonalizm (Aristoteles, Farabi, Descartes, Hegel), empirizm (John Locke, David Hume, George Berkeley), kritisizm (Kant, Gazali, Bergson, Auguste Comte), entüsyonizm, pozitivizm (Wittgenstein, Bergson, Auguste Comte), pragmatizm (William James, John Dewey), fenomenoloji (Edmund Bursel) ve analitik felsefe (mantıkçı pozitivizm, neo-pozitivizm, dil felsefesi) akımları detaylı şekilde açıklanmaktadır.
Bu video, "Sisli Cümleler" kanalında yayınlanan, 17. yüzyıl felsefesinin önde gelen rasyonalistlerinden biri olan Spinoza'nın hayatını ve felsefesini anlatan bir eğitim içeriğidir.. Video, Spinoza'nın felsefi yaklaşımını ve "Etika" adlı en önemli eserini açıklayarak başlar. Ardından Spinoza'nın 1632'de Amsterdam'da doğumundan 1677'deki ölümüne kadar olan hayatını kronolojik olarak anlatır. Son bölümde ise Spinoza'nın tanrısı olarak adlandırılan, filozofun görüşlerini yansıtan bir monolog sunulur. Bu monologda Spinoza, insanların dünyayı daha iyi anlamaları, özgür iradelerini kullanmaları ve hayatın tadını çıkarmaları gerektiğini vurgular.
Bu video, bir konuşmacının kurtçuluk ve rasyonalizm arasındaki ilişkiye dair düşüncelerini paylaştığı bir monolog formatındadır.. Konuşmacı, kurtçuluğun rasyonalizme karşı bir darbe olduğunu ve bu nedenle önce beyinleri istila etmeyi amaçladığını belirtiyor. Putların yıkılmasıyla aklın içindeki gerçek bilgilerin yeşermesi ve ruh ile aklın birleşmesiyle evreni ele geçirmenin mümkün olacağı vurgulanıyor. Video, "sigiler düşünce sistemi"nin dalga dalga yayılacağı ve yeni ırkla ataların misyonunun ileriye taşınacağı iddiasıyla sonlanıyor.
Bu video, felsefeyi herkesin anlayabileceği dille anlatan bir eğitim içeriğidir. Konuşmacı, felsefeyi fildişi kulesinden değil, herkesin anlayabileceği dilden anlatmaya çalıştığını belirtiyor.. Video, rasyonalizmin (akılcılık ve usçuluk olarak da bilinen) ne olduğunu açıklıyor. Rasyonalizmin temel prensibi, bilgimizin doğruluğunu duyularımız ve deneyimimizle değil, sadece düşüncemizde ve zihnimizde olduğunu savunmaktır. Konuşmacı, rasyonalistleri soyut akılcılar (idealist rasyonalistlere) ve somut akılcılar (rasyonalist materyalistlere) olarak ikiye ayırarak açıklıyor.
Bu video, felsefenin "fildişi kulesinden değil, her insanın anlayabileceği dilden anlatıldığı" bir felsefe okuması formatındadır. Konuşmacı, 1646-1716 yılları arasında yaşamış olan Alman filozofu Gottfried Wilhelm Leibniz'in hayatını, felsefesini ve özlü sözlerini aktarmaktadır.. Video, Leibniz'in hayatı ve temel felsefi görüşlerini kronolojik olarak ele almaktadır. Leibniz'in metafizik varlık çalışmaları, rasyonalist bilgi yöntemi, mantık ilkeleri, varlık teorisi ve erdem kavramı gibi temel felsefi düşünceleri detaylı şekilde açıklanmaktadır. Video, Leibniz'in "düşünce, içimizdeki şeye yöneldiğimiz dikkattir", "bu dünya, mümkün dünyaların en iyisidir" gibi ünlü sözleriyle sonlanmaktadır.
Bu video, Baruch Spinoza'nın hayatını ve felsefesini anlatan eğitici bir içeriktir. Amsterdam'da Portekizli bir Yahudi ailenin oğlu olarak doğan Spinoza, 44 yaşında erken vefat etmiştir.. Video, Spinoza'nın panteizm anlayışı, geometriye dayalı felsefi yaklaşımı ve rasyonalizm felsefesi üzerine odaklanmaktadır. Spinoza'nın Tanrı hakkındaki görüşleri, determinist felsefesi ve özgür irade kavramı detaylı olarak açıklanmaktadır. Ayrıca Spinoza'nın yaşam tarzı, çalışma yöntemleri ve ölümünden sonra yayınlanan "Etika" adlı eseri hakkında bilgiler verilmektedir.
"Gençlerle Başbaşa" adlı programın bu bölümünde, bir sunucu rasyonalist medeniyetin sanatkarları hakkında bilgi vermektedir.. Video, rasyonalist medeniyet tasavvurunun (Antik Yunan, Rönesans, Aydınlanma ve Modernite dönemlerindeki) yetiştirdiği sanatkarların karakteristik özelliklerini incelemektedir. Sunucu, bu toplumda akılın en önemli rehber olduğunu, değer yargılarının konjonktürel olduğunu ve sanatkarların "ben" yapısının nasıl geliştiğini açıklamaktadır. Ayrıca, bu sanatkarların kaderle olan derin çelişkisi ve bu çelişkiyle başa çıkma yolları ele alınmaktadır.. Videoda Beethoven ve Van Gogh gibi rasyonalist medeniyetin önemli sanatçıları örnek olarak verilirken, İslam medeniyetindeki sanatkarların bu çelişkiyle nasıl başa çıktıkları da tartışılmaktadır. Video, izleyicilerden gelen soruların yanıtlanmasıyla devam eder ve bir sonraki programda vahiy veya inanç dünyasının sanatkarları üzerinde durulacağı belirtilir.
Bu video, 1. sınıf felsefe ders kitabının sayfa 90'daki soruların cevaplarını içeren eğitim materyalidir.. Video, Eşref Armağan'ın çizim bilgisinin kaynağını rasyonalizm ve emprizm akımlarından hangisinin daha iyi açıkladığı sorusunu ele alıyor. Rasyonalizm (akılcılık) ve emprizm (deneycilik) akımlarının temel prensipleri açıklanıyor. Rasyonalizm, bilginin doğruluğunun düşüncede ve zihinde temellendirilebileceğini öne sürerken, emprizm bilginin duyumlar sayesinde ve deneyimle kazanılabileceğini savunuyor. Ayrıca Eşref Armağan'ın çizim süreci hakkında bilgiler veriliyor.