TBK

TBK'nın 349 ve 350 maddeleri, kira sözleşmeleriyle ilgili iki farklı konuyu düzenler: 1. TBK'nın 349. maddesi, kiraya verenin gereksinim, yeniden inşa ve imar sebepleriyle kira sözleşmesini dava yoluyla sona erdirme hakkını düzenler. 2. TBK'nın 350. maddesi, kiralananı sonradan edinen yeni malikin, kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler için konut veya işyeri gereksinimi sebebiyle kullanma zorunluluğu varsa, edinme tarihinden başlayarak bir ay içinde durumu kiracıya yazılı olarak bildirmek koşuluyla, kira sözleşmesini altı ay sonra açacağı bir davayla sona erdirebileceğini düzenler.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) kapsamında kusurlu sorumluluk, hukuka aykırı ve kusurlu bir fiil ile başkasına zarar veren kişinin bu zararı gidermekle yükümlü olması anlamına gelir. Kusurlu sorumluluğun şartları şunlardır: 1. Hukuka Aykırı Fiil: Fiilin genel davranış kurallarına aykırı olması. 2. Zarar: Başkasının mal veya şahıs varlığına yönelik bir zararın oluşması. 3. İlliyet Bağı: Fiil ile zarar arasında uygun bir nedensellik bağının bulunması. 4. Kusur: Kast veya ihmal şeklinde ortaya çıkan bir kusurun varlığı.

TBK madde 145 ve madde 146 arasındaki temel farklar şunlardır: - TBK madde 145: 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 125. maddesini karşılamaktadır ve on yıllık genel zamanaşımı süresini düzenler. - TBK madde 146: Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacağın on yıllık zamanaşımına tabi olduğunu belirtir.

TBK 345 ve 346 ile BK 299 arasındaki farklar şu şekildedir: 1. TBK 345: Bu madde, kiracı aleyhine düzenleme yasağını öngörür ve kiracıya kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemeyeceğini belirtir. 2. TBK 346: Bu madde, kira sözleşmesinin genel hükümlerini içerir ve kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi taahhüt ettiğini ifade eder. 3. BK 299: Bu madde, kira sözleşmesini tanımlar ve kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kira bedelini ödemeyi taahhüt ettiğini belirtir.

TBK'nın 349 ve 352 maddeleri, kira sözleşmeleriyle ilgili iki farklı konuyu düzenler: 1. TBK'nın 349. Maddesi: Aile Konutu Nedeniyle Tahliye. 2. TBK'nın 352. Maddesi: İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye.

TBK 154, Türk Borçlar Kanunu'nun 154. maddesi anlamına gelir ve bu madde zamanaşımının kesilmesi ile ilgilidir. Maddede belirtilen kesilme sebepleri şunlardır: 1. Borçlu tarafından borcun ikrar edilmesi, özellikle faiz ödenmesi veya kısmen ifada bulunulması, rehin verilmesi veya kefil gösterilmesi. 2. Alacaklı tarafından mahkemeye veya hakeme başvurulması, icra takibinde bulunulması veya iflas masasına başvurulması.

TBK'da öngörülemeyen hal, Türk Borçlar Kanunu'nun 480. maddesinde düzenlenen "beklenemeyen ve öngörülemeyen haller" olarak ifade edilir. Bu kapsamda, öngörülemeyen haller şu şartları taşır: 1. Harici olma: Hukuki ilişkinin ihlaline neden olan sebep, taraflardan veya hukuki ilişkiden kaynaklanmamalıdır. 2. Kaçınılmaz olma: Olay kaçınılmaz olmalı, yani sonuçları bertaraf edilemez olmalıdır. 3. Öngörülemez olma: Sözleşmenin kurulduğu sırada bunun gerçekleşeceğinin kesin olmaması gerekir. Bu tür haller, sözleşmenin uyarlanması, askıya alınması veya feshedilmesi gibi hukuki sonuçlara yol açabilir.

TBK 27'ye göre sözleşme serbestisini kısıtlayan haller şunlardır: 1. Kanunun emredici hükümlerine aykırılık. 2. Ahlaka aykırılık. 3. Kamu düzenine aykırılık. 4. Kişilik haklarına aykırılık. 5. Konunun imkansızlığı.

TBK 342 maddesi, 1 Temmuz 2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

TBK'nın 313 ve 314 maddeleri, kira sözleşmesi ile ilgili aşağıdaki konuları düzenler: Madde 313 (İfa Zamanı): Kiracı, aksine sözleşme ve yerel âdet olmadıkça, kira bedelini ve gerekiyorsa yan giderleri, her ayın sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödemekle yükümlüdür. Madde 314 (Kira Bedelini Ödeme Borcu): Kiracının kira bedelini ödeme borcunun detayları şu şekildedir: - Kiracı, kira bedelini sözleşmede belirlenen zamanda ödemek zorundadır. - Taraflar, kira sözleşmesi ile ifa zamanını bir vade veya süre olarak kararlaştırabilirler. - Sözleşmede ifa zamanı kararlaştırılmamışsa, kira bedelinin aylık olarak ödendiği göz önünde tutularak, altı ay ve daha uzun süreli kira sözleşmelerinde, kira bedelinin altı ayda bir ödeneceğine ilişkin hükme gerek yoktur.

Türk Borçlar Kanunu'na (TBK) göre irade sakatlığı üç ana başlıkta toplanır: 1. Hata (Yanılma): Sözleşmenin kurulması sırasında tarafın gerçek durumu bilmemesi veya yanlış bilmesi durumudur. 2. Hile (Aldatma): Bir tarafın diğer tarafı aldatma kastıyla yanlış yönlendirmesi durumudur. 3. Korkutma (İkrah): Tarafın korkutularak veya tehdit edilerek sözleşmeyi yapmaya zorlanması durumudur.

TBK'nın 20. maddesi, genel işlem koşulları ile ilgilidir ve şu şekilde tanımlanmaktadır: "Genel işlem koşulları, bir sözleşme yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleridir". Bu koşulların, sözleşme metninde veya ekinde yer alması, kapsamı, yazı türü ve şekli, nitelendirmede önem taşımaz.

Haksız fiilden sorumluluk, TBK m. 49'a göre "kusur" ilkesine dayanır. Buna göre, kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren kişi, bu zararı gidermekle yükümlüdür.

İki haklı ihtar nedeniyle tahliye davası, Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 352/2'de düzenlenen bir hukuki yoldur. Bu dava, kiracının kira bedelini ödememesi durumunda, kiraya verenin belirli şartları sağlayarak kira sözleşmesini feshetme ve kiracıyı tahliye etme hakkını tanır. Davanın açılabilmesi için gereken şartlar şunlardır: 1. Kiracı, bir kira yılı veya daha uzun süreli kira sözleşmelerinde, kira bedelini ödemediği için kiraya veren tarafından yazılı olarak iki haklı ihtarla uyarılmış olmalıdır. 2. İhtarlar, muaccel olan ödenmemiş kira bedellerini kapsamalıdır. 3. Dava, ihtarların yapıldığı kira yılının bitiminden itibaren bir ay içinde açılmalıdır. Görevli mahkeme, sulh hukuk mahkemesidir.

TBK madde 344 ve 345 ile 346 ve 347 arasındaki farklar şunlardır: 1. TBK madde 344 ve 345: - TBK madde 344, kira bedelinin belirlenmesine ilişkin hükümleri içerir ve tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedelini belirlemelerini düzenler. - TBK madde 345, kira bedelinin tespitine ilişkin davanın her zaman açılabileceğini, ancak yeni dönemin başlangıcından en geç otuz gün önceki bir tarihte açılması gerektiğini düzenler. 2. TBK madde 346 ve 347: - TBK madde 346, kiracıya kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemeyeceğini ve kira sözleşmelerinde cezaî şart veya muacceliyet kayıtlarının geçersiz olduğunu belirtir. - TBK madde 347, kira sözleşmesinin sona erdirilmesi ile ilgili hükümleri içerir ve kiracının kira sözleşmesini belirli sürelerde feshetme hakkını düzenler.

TBK madde 320 ve 318-319 arasındaki farklar şunlardır: 1. TBK madde 320: Kiraya verenin kiralananda yenilik ve değişiklik yapma yetkisini düzenler. 2. TBK madde 318-319: Kiracının ayıpların giderilmesine ve kiralananın gösterilmesine katlanma borcunu düzenler. - TBK madde 318: Kiracının, kiraya verene ayıpları gecikmeksizin bildirme yükümlülüğünü içerir. - TBK madde 319: Kiracının, kiralananın ayıplarının giderilmesine veya zararların önlenmesine yönelik çalışmalara katlanma yükümlülüğünü ve kiraya verenin, bu çalışmalar sırasında kiracının menfaatlerini gözetme zorunluluğunu belirtir.

TBK 351, 349 ve 347 maddeleri arasındaki farklar şunlardır: 1. TBK 351: Yeni malikin gereksinimi nedeniyle kiracının tahliyesini düzenler. 2. TBK 349: Aile konutu olarak kiralanan taşınmazlarda, kiracının eşinin açık rızası olmadıkça kira sözleşmesini feshedemeyeceğini düzenler. 3. TBK 347: Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin bildirim yoluyla sona ermesini düzenler.

Evet, Yargıtay'a göre Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 348 ve 349. maddelerine göre, aile konutu olarak kullanılmak üzere kiralanan taşınmazlarda kiracı, eşinin açık rızası olmadıkça kira sözleşmesini feshedemez. 349. maddenin ilgili kısmı şu şekildedir: "Aile konutu olarak kullanılmak üzere kiralanan taşınmazlarda kiracı, eşinin açık rızası olmadıkça kira sözleşmesini feshedemez. Bu rızanın alınması mümkün olmazsa veya eş haklı sebep olmaksızın rızasını vermekten kaçınırsa kiracı, hakimden bu konuda bir karar vermesini isteyebilir".

TBK madde 124 ve madde 125 arasındaki farklar şu şekildedir: TBK madde 124, karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde, borçlunun temerrüde düşmesi durumunda süre verilmesine gerek olmayan halleri düzenler. Bu haller şunlardır: 1. Borçlunun içinde bulunduğu durumdan veya tutumundan süre verilmesinin etkisiz olacağı anlaşılıyorsa. 2. Borçlunun temerrüdü sonucunda borcun ifası alacaklı için yararsız kalmışsa. 3. Borcun ifasının, belirli bir zamanda veya belirli bir süre içinde gerçekleşmemesi üzerine, ifanın artık kabul edilmeyeceği sözleşmeden anlaşılıyorsa. TBK madde 125 ise, temerrüde düşen borçlunun ifayı geciktirmesi durumunda alacaklının sahip olduğu seçimlik hakları düzenler. Bu haklar şunlardır: 1. Alacaklı, her zaman borcun ifasını ve gecikme sebebiyle tazminat isteme hakkına sahiptir. 2. Alacaklı, borcun ifasından ve gecikme tazminatı isteme hakkından vazgeçerek, borcun ifa edilmemesinden doğan zararın giderilmesini isteyebilir. 3. Alacaklı, sözleşmeden dönerek menfi zararının tazminini talep edebilir.

TBK'nın 147 ve 148 maddeleri şu şekildedir: Madde 147: Aşağıdaki alacaklar için beş yıllık zamanaşımı uygulanır: 1. Kira bedelleri, anapara faizleri ve ücret gibi diğer dönemsel edimler. 2. Otel, motel, pansiyon ve tatil köyü gibi yerlerdeki konaklama bedelleri ile lokanta ve benzeri yerlerdeki yeme içme bedelleri. 3. Küçük sanat işlerinden ve küçük çapta perakende satışlardan doğan alacaklar. 4. Bir ortaklıkta, ortaklık sözleşmesinden doğan ve ortakların birbirleri veya kendileri ile ortaklık arasındaki alacaklar. 5. Vekâlet, komisyon ve acentalık sözleşmelerinden doğan alacaklar. 6. Yüklenicinin yükümlülüklerini ağır kusuruyla hiç ya da gereği gibi ifa etmemesi dışında, eser sözleşmesinden doğan alacaklar. Madde 148: Bu ayırımda belirlenen zamanaşımı süreleri, sözleşmeyle değiştirilemez.