TBK

Türk Borçlar Kanunu (TBK) kapsamında borç ilişkisi, bir kişinin (borçlu) diğerine (alacaklı) karşı bir edimi yerine getirme yükümlülüğü olarak tanımlanır. Borç ilişkisinin bazı temel unsurları: Şahsen ifa zorunluluğunun olmaması. İfanın konusu. Sebepsiz zenginleşme. Borç ilişkisi, sözleşmeden doğan yükümlülükler, sebepsiz zenginleşme veya diğer hukuki ilişkilerden kaynaklanabilir.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 349'a göre, kiracı, eşinin açık rızası olmadıkça aile konutu olarak kullanılmak üzere kiralanan taşınmazlarda kira sözleşmesini feshedemez. Eğer eş, haklı bir sebep olmaksızın rızasını vermekten kaçınırsa, kiracı hâkimden bu konuda bir karar vermesini isteyebilir. Kiracı olmayan eşin, kiraya verene bildirimde bulunarak kira sözleşmesinin tarafı sıfatını kazanması hâlinde kiraya veren, fesih bildirimi ile fesih ihtarına bağlı bir ödeme süresini kiracıya ve eşine ayrı ayrı bildirmek zorundadır.

TBK 347, Türk Borçlar Kanunu'nun 347. maddesini ifade eder ve konut ile çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona erdirilmesine ilişkin düzenlemeleri içerir. Belirli süreli kira sözleşmelerinde: Kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az 15 gün önce bildirimde bulunmazsa, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. Kiraya veren, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremez. On yıllık uzama süresi sonunda: Kiraya veren, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeyi sona erdirebilir. Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde: Kiracı her zaman, kiraya veren ise kiranın başlangıcından on yıl geçtikten sonra genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilir.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) 353 ve 354. maddeler ile 352/3 fıkrası arasındaki farklar şu şekildedir: TBK 353. madde: "Dava süresinin uzaması" başlığını taşır ve kiraya verenin, dava açacağını en geç belirlenen sürede yazılı olarak bildirmesi durumunda, dava açma süresinin bir kira yılı kadar uzadığını düzenler. TBK 354. madde: "Dava sebeplerinin sınırlılığı" başlığını taşır ve tahliye davası açma sebeplerinin kiracı aleyhine değiştirilemeyeceğini belirtir. TBK 352/3 fıkra: "Kiracının veya eşinin aynı belediye sınırları içinde oturmaya elverişli bir konutunun bulunması" durumunu düzenler ve kiraya verenin, bu durumda kira sözleşmesinin bitiminden itibaren bir ay içinde tahliye davası açabileceğini belirtir. Bu maddeler arasındaki temel fark, 353. maddenin dava açma süresini uzatmaya, 354. maddenin ise dava açma sebeplerini sınırlamaya yönelik olmasıdır. 352/3 fıkra ise belirli bir tahliye davası açma durumunu özel olarak düzenler.

Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 202. maddesi, "Malvarlığının veya İşletmenin Devralınması" başlığını taşır ve şu şekildedir: > "Bir malvarlığını veya bir işletmeyi aktif ve pasifleri ile birlikte devralan, bunu alacaklılara bildirdiği veya ticari işletmeler için Ticaret Sicili Gazetesinde, diğerleri için Türkiye genelinde dağıtımı yapılan gazetelerden birinde yayımlanacak ilanla duyurduğu tarihten başlayarak, onlara karşı malvarlığındaki veya işletmedeki borçlardan sorumlu olur. > Bununla birlikte, iki yıl süreyle önceki borçlu da devralanla birlikte müteselsil borçlu olarak sorumlu kalır. Bu süre, muaccel borçlar için, bildirme veya duyuru tarihinden; daha sonra muaccel olacak borçlar için ise, muacceliyet tarihinden işlemeye başlar. > Borçların bu yoldan üstlenilmesinin sonuçları, dış üstlenme sözleşmesinden doğan sonuçlarla özdeştir. > Bildirme veya ilanla duyurma yükümlülüğü devralan tarafından yerine getirilmedikçe, ikinci fıkrada öngörülen iki yıllık süre işlemeye başlamaz."

Türk Borçlar Kanunu (TBK) Madde 609, "Ömür Boyu Gelir Sözleşmesi - Gelir Alacaklısının Hakları - Hakkın Kullanılması" başlıklı bir maddedir. Madde 609'un içeriği: Sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa ömür boyu gelir, her altı ayda bir ve peşin olarak ödenir. Gelirin süresi ömrüne bağlanmış olan kişi, peşin ödeme öngörülen dönemin sona ermesinden önce ölse bile, o döneme ait gelirin tamamı gelir borçlusu tarafından borçlanılmış sayılır. Gelir borçlusu iflas ederse, gelir alacaklısı, gelir borçlusunun yükümlü olduğu dönemsel gelirin elde edilebilmesi için ilgili sosyal güvenlik kurumunca ödenmesi gereken anaparaya denk düşen bir parayı iflas masasına kaydettirme hakkını elde eder.

Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 345. maddesi, kira bedelinin belirlenmesine ilişkin davanın her zaman açılabileceğini düzenler. TBK'nın 346. maddesi ise kiracıya, kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemeyeceğini belirtir.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) kapsamında kira uyarlama davası, TBK 138. madde uyarınca açılabilir. Bu maddeye göre, sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum ortaya çıkması, bu durumun borçludan kaynaklanmaması, sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları dürüstlük kuralına aykırı şekilde borçlu aleyhine değiştirmesi ve borçlunun borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olması durumunda, borçlu hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteyebilir. Kira uyarlama davalarında ayrıca, özel hüküm niteliğinde olan ve kira sözleşmelerinde kira bedelinin belirlenmesini düzenleyen TBK 344. madde de uygulanabilir.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) m. 344/3, kira artış sınırı olarak kabul edilir. Bu maddeye göre, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde kira bedeli, hakim tarafından tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Özetle: - TBK m. 344/3, kira artış sınırıdır. - Hakkaniyete uygun belirleme, TÜFE, kiralananın durumu ve emsal kira bedellerine dayanır.

TBK orta otamatik kabarcık kaldırma, TBK markası tarafından üretilen ve ekran koruyucularındaki kabarcıkları otomatik olarak gidermek için kullanılan bir makinedir. Bu makine, koruyucunun altında sıkışan havayı dışarı atarak vakum oluşturur ve böylece pürüzsüz ve kabarcıksız bir yüzey elde edilir. TBK orta otamatik kabarcık kaldırma makinesi, aşağıdaki sitelerde bulunabilir: nettechstore.com; gsmparcasi.com.

Haksız fesih tazminatı, Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 438. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, işveren haklı bir sebep olmaksızın hizmet sözleşmesini feshederse, işçi belirli süreli sözleşmelerde sözleşme süresine, belirsiz süreli sözleşmelerde ise fesih bildirim süresine uyulmaması durumunda, bu sürelere uyulmuş olsaydı kazanabileceği miktarı tazminat olarak talep edebilir.

08.02.2016 tarihli Yargıtay kararı, farklı dairelere ait olabilir. İşte bu tarihe ait bazı kararlar: Yargıtay 6. Hukuk Dairesi. Yargıtay 5. Hukuk Dairesi. Ayrıca, 08.02.2016 tarihinde Yargıtay 3. Ceza Dairesi tarafından verilen bir karar da bulunmaktadır. Yargıtay'ın 08.02.2016 tarihli kararlarına ulaşmak için Yargıtay'ın karar arama platformu olan karararama.yargitay.gov.tr kullanılabilir.

Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 60. maddesi, "sorumluluk sebeplerinin çokluğu" ve "sebeplerin yarışması" başlıklı bir düzenlemeye ilişkindir. Bu maddeye göre, bir kişinin sorumluluğu birden çok sebebe dayandırılabiliyorsa, hakim, zarar gören aksini istemiş olmadıkça veya kanunda aksi öngörülmedikçe, zarar görene en iyi giderim imkânı sağlayan sorumluluk sebebine göre karar verir.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) kapsamında yasal fesih süreleri şu şekildedir: Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde: Konut ve çatılı işyeri kiralarında fesih bildirimi üç ay öncesinden yapılmalıdır. Konut ve işyeri dışındaki kira sözleşmelerinde fesih süresi genel hükümlere göre belirlenir. Belirli süreli kira sözleşmelerinde: Kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az on beş gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. Kiraya veren, on yıllık uzama süresi sonunda, her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunarak sözleşmeyi sona erdirebilir. Fesih bildiriminin süresinde yapıldığının kabul edilebilmesi için bildirimin öngörülen süre içerisinde kiraya verene ulaşmış olması gerekir. Fesih bildiriminin geçerliliği, TBK madde 348 uyarınca yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) 100. madde, borçlunun faiz veya giderleri ödemede gecikmemiş olması durumunda, yaptığı kısmi ödemenin ana borçtan düşülebileceğini düzenler. Hesaplama şu şekilde yapılır: 1. Gider ve faiz mahsubu: Eğer borçlu gider ve faiz borcunu ödemede gecikmişse, yaptığı ödeme öncelikle bu borçlara mahsup edilir. 2. Ana borç mahsubu: Eğer gider ve faiz borçları ödenmişse, kalan ödeme ana borca sayılır. 3. Birden fazla borç durumu: Ödeme, borçlunun beyanına göre veya kanunen muaccel olan borca mahsup edilir. Önemli nokta: Alacaklı, belirli bir kısım için kefalet, rehin veya başka bir güvence almışsa, borçlu yaptığı ödemeyi bu güvenceli kısma mahsup edemez.

Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 583. ve 584. maddeleri arasındaki temel fark, kefalet sözleşmelerinde eşin rızasına ilişkin düzenlemelerdir. TBK'nın 583. maddesi, kefalet sözleşmesinin geçerli olabilmesi için: Yazılı şekilde yapılmasını, Kefilin sorumlu olacağı azami miktarın belirtilmesini, Kefalet tarihinin açıkça yazılmasını gerektirir. TBK'nın 584. maddesi ise eşlerden birinin kefil olabilmesi için, diğer eşin yazılı rızasının gerektiğini belirtir. Özetle, 583. madde kefaletin şekline ilişkin koşulları düzenlerken, 584. madde eşin rızasını geçerlilik şartı olarak belirler.

Kira tespit davası, Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 344. ve 345. maddelerine göre şu şekilde açılır: 1. Geçerli Kira Sözleşmesi: Davayı açacak tarafın geçerli bir kira sözleşmesine sahip olması gerekir. 2. Hukuki Yarar: Dava açmada hukuki bir yararın bulunması gereklidir. 3. Arabuluculuk: 01.09.2023 tarihinden itibaren dava açmadan önce arabulucuya başvurulması zorunludur. 4. Dava Açılışı: Arabuluculuk süreci tamamlandıktan sonra, dava dilekçesi ve gerekli harçlarla birlikte görevli Sulh Hukuk Mahkemesi'ne başvuru yapılır. 5. Zamanlama: Kira tespit davası, yeni kira döneminin başlamasından en geç 30 gün önce açılırsa, o dönem için geçerli olur; aksi halde bir sonraki dönem için geçerli olur. Kira tespit davası, yalnızca konut ve çatılı işyeri kiralarında açılabilir; tarla, arsa veya taşınır mallar için bu dava türü geçerli değildir.

Türk Borçlar Kanunu'nda (TBK) sebeplerin yarışması, bir kişinin sorumluluğunun birden fazla sebebe dayanabilmesi durumunu ifade eder. TBK'nın 60. maddesine göre, bu durumda hakim, zarar gören aksini istemiş olmadıkça veya kanunda aksi öngörülmedikçe, zarar görene en iyi giderim imkanı sağlayan sorumluluk sebebine göre karar verir. Sebeplerin yarışması için gerekli şartlar: Birden fazla sorumluluk sebebinin bulunması. Zarar görenin tazminat talebini birden fazla sebebe dayandırması. Kanunda aksinin öngörülmemiş olması. Bu düzenleme, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nda yer almamakta olup, pozitif hukukta kanun düzeyinde yeni bir hüküm olarak 2012 yılında yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ile getirilmiştir.

TBK m. 502/2, Türk Borçlar Kanunu'nun 502. maddesinin ikinci fıkrasını ifade eder. Bu fıkra, vekalet sözleşmesinde vekilin, belirli bir süre kısıtlaması olmadan, üstlendiği işi görebileceğini belirtir. Vekalet sözleşmesi, vekilin vekalet verenin bir işini görmeyi veya işlemini yapmayı üstlendiği sözleşmedir. Madde 502/3 ise, sözleşme veya teamül varsa vekilin ücrete hak kazanacağını düzenler.

TBK 349 ve 350. maddeler, kiraya verenin ihtiyaç nedeniyle tahliye davası açması durumunda birlikte uygulanır. TBK 350. madde, kiraya verenin, kendisinin veya belirli yakınlarının konut veya işyeri ihtiyacı nedeniyle kira sözleşmesini dava yoluyla sona erdirme koşullarını düzenler. TBK 349. madde ise bu bağlamda yer almamaktadır. Özetle, TBK 350. madde, ihtiyaç nedeniyle tahliye davası için genel koşulları belirlerken, TBK 349. madde bu süreçte uygulanmaz. Önemli noktalar: - İhtiyaç: Gerçek, samimi ve zorunlu olmalıdır. - Dava Açma Süresi: Belirli süreli sözleşmelerde sürenin sonunda, belirsiz süreli sözleşmelerde fesih bildirim sürelerine uyularak belirlenecek tarihten itibaren bir ay içinde dava açılmalıdır.