TBK

TBK'ya göre borç ilişkisi, borçlu ve alacaklı olmak üzere iki taraf arasında bir edimin yerine getirilmesine dayanan hukuki bağdır. Borç ilişkisinin unsurları: 1. Borçlu: Edimini yerine getirmekle yükümlü olan taraf. 2. Alacaklı: Ediminin yerine getirilmesini isteme hakkına sahip olan taraf. 3. Edim: Borçlunun bir şey vermek, bir şey yapmak veya bir şey yapmamak şeklindeki yükümlülüğü.

Kiracı, Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 349 uyarınca kiralanan taşınmazın aile konutu olması durumunda, eşinin açık rızası olmadıkça kira sözleşmesini her zaman feshedemez.

TBK 347, Türk Borçlar Kanunu'nun konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin bildirim yoluyla sona ermesi ile ilgili maddesidir. Bu maddeye göre: - Belirli süreli sözleşmelerde kiracı, sürenin bitiminden en az onbeş gün önce bildirimde bulunmazsa sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. - Kiraya veren, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremez. - On yıllık uzama süresi sonunda kiraya veren, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilir. - Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde kiracı her zaman, kiraya veren ise kiranın başlangıcından on yıl geçtikten sonra, genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilirler.

TBK'nın 353 ve 354 maddeleri ile 352. maddenin 3. fıkrası arasındaki farklar şunlardır: 1. TBK'nın 353. maddesi, kiraya verenin dava açma süresini düzenler. 2. TBK'nın 354. maddesi, dava yoluyla kira sözleşmesinin sona erdirilmesine ilişkin genel hükümleri içerir ve bu hükümlerin kiracı aleyhine değiştirilemeyeceğini belirtir. 3. 352. maddenin 3. fıkrası ise, kiracının belirli durumlarda kiraya verene karşı tahliye davası açma hakkını düzenler.

TBK'nın 202. maddesi, malvarlığının veya işletmenin devralınması ile ilgilidir. Bu maddeye göre: 1. Bir malvarlığını veya işletmeyi aktif ve pasifleri ile birlikte devralan kişi, bunu alacaklılara bildirdiği veya ticari işletmeler için Ticaret Sicili Gazetesinde, diğerleri için Türkiye genelinde dağıtımı yapılan gazetelerden birinde yayımlanacak ilanla duyurduğu tarihten başlayarak, onlara karşı malvarlığındaki veya işletmedeki borçlardan sorumlu olur. 2. Bununla birlikte, iki yıl süreyle önceki borçlu da devralanla birlikte müteselsil borçlu olarak sorumlu kalır. 3. Borçların bu yoldan üstlenilmesinin sonuçları, dış üstlenme sözleşmesinden doğan sonuçlarla özdeştir. 4. Bildirme veya ilanla duyurma yükümlülüğü devralan tarafından yerine getirilmedikçe, ikinci fıkrada öngörülen iki yıllık süre işlemeye başlamaz.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) Madde 609 şu şekildedir: "Ömür Boyu Gelir Sözleşmesi – Gelir Alacaklısının Hakları – Hakkın Kullanılması". Bu maddeye göre: 1. Sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa ömür boyu gelir, her altı ayda bir ve peşin olarak ödenir. 2. Gelirin süresi ömrüne bağlanmış olan kişi, peşin ödeme öngörülen dönemin sona ermesinden önce ölse bile, o döneme ait gelirin tamamı gelir borçlusu tarafından borçlanılmış sayılır. 3. Gelir borçlusu iflas ederse, gelir alacaklısı, gelir borçlusunun yükümlü olduğu dönemsel gelirin elde edilebilmesi için ilgili sosyal güvenlik kurumunca ödenmesi gereken anaparaya denk düşen bir parayı iflas masasına kaydettirme hakkını elde eder.

TBK'nın 345 ve 346 maddeleri konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin düzenlemeleri içerir: TBK Madde 345: Kira bedelinin belirlenmesine ilişkin davanın her zaman açılabileceğini, ancak yeni dönemin başlangıcından en geç otuz gün önceki bir tarihte açılması gerektiğini veya kiraya verenin kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunması durumunda, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açılması halinde, mahkemece belirlenecek kira bedelinin bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlayacağını düzenler. TBK Madde 346: Kiracıya, kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemeyeceğini, özellikle kira bedelinin zamanında ödenmemesi halinde ceza koşulu ödeneceğine veya sonraki kira bedellerinin muaccel olacağına ilişkin anlaşmaların geçersiz olduğunu belirtir.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) kapsamında kira uyarlama davası, iki farklı madde çerçevesinde düzenlenmiştir: 1. TBK Madde 138: Bu maddeye göre, sözleşme yapılırken öngörülemeyen ve beklenmeyen olağanüstü bir durum ortaya çıkarsa, borçlu hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteyebilir. 2. TBK Madde 344: Yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedelinin, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) on iki aylık ortalamalara göre değişim oranını aşamayacağı hükme bağlanmıştır.

Kira artış sınırı, TBK m. 344/3'te düzenlenmiştir. Bu hükme göre, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir.

TBK orta otomatik kabarcık kaldırma, TBK-108C ve TBK-808 gibi TBK markasına ait laminasyon makinelerinin bir özelliğidir. Bu makineler, OCA/LCD laminasyonu sırasında oluşan hava kabarcıklarını otomatik olarak giderir ve ekranın tamamen yapışmasını sağlar.

Yargıtay'ın 08.02.2016 tarihli kararı, TBK'nın 347. maddesinin 3. fıkrasının yorumu ile ilgilidir.

Haksız fesih tazminatı, Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 437. maddesinde düzenlenmiştir.

TBK'nın 60. maddesi, haksız fiillerden doğan borç ilişkilerinde sorumluluk sebeplerinin çokluğu ve sebeplerin yarışması konularına ilişkindir.

TBK'da (Türk Borçlar Kanunu) yasal fesih süreleri şu şekildedir: 1. Kira sözleşmelerinde: - Taşınmaz kiralarında fesih bildirimi karşı tarafa ulaştıktan sonra üç ay sonra, - Taşınır kiralarında ise üç gün sonra kira sözleşmesi sona erer. 2. Hizmet sözleşmelerinde: - Belirsiz süreli hizmet sözleşmelerinde fesih bildirimi, işçinin hizmet süresine göre değişen sürelerde yapılır: - Hizmet süresi bir yıla kadar sürmüşse iki hafta, - En az bir yıl, en çok beş yıl sürmüşse dört hafta, - Beş yıldan fazla sürmüşse altı hafta sonra hizmet sözleşmesi sona erer.

TBK'nın 583 ve 584 maddeleri arasındaki farklar şunlardır: TBK Madde 583: Kefalet sözleşmesinin geçerli olabilmesi için belirli şekil şartlarına uyulması gerektiğini düzenler. Bu şartlar şunlardır: - Kefalet sözleşmesi yazılı olarak yapılmalıdır. - Kefilin sorumlu olacağı azami miktar ve kefalet tarihi sözleşmede belirtilmelidir. - Müteselsil kefalet söz konusu ise, bu sıfatla veya bu anlama gelen herhangi bir ifadeyle yükümlülük altına girildiği kefilin el yazısıyla belirtilmelidir. TBK Madde 584: Eşin rızasına ilişkin hükümleri içerir. Ayrıca, kefalet sözleşmesinde sonradan yapılan ve kefilin sorumlu olacağı miktarın artmasına veya adi kefaletin müteselsil kefalete dönüşmesine ya da kefil yararına olan güvencelerin önemli ölçüde azalmasına sebep olmayan değişiklikler için eşin rızası gerekmez.

TBK 100 maddesine göre hesaplama şu şekilde yapılır: 1. Kısmi Ödeme: Borçlu, faiz veya giderleri ödemede gecikmemişse, kısmen yaptığı ödemeyi ana borçtan düşme hakkına sahiptir. 2. Mahsup: Alacaklı, alacağın bir kısmı için kefalet, rehin veya başka bir güvence almışsa, borçlu kısmen yaptığı ödemeyi, güvence altına alınan veya güvencesi daha iyi olan kısma mahsup etme hakkına sahip değildir. 3. Öncelik: Kısmi ödemelerin öncelikle fer’i alacaklardan (faiz ve masraflar) mahsup edileceği kuralı vardır. Bu hesaplamalar, Türk Borçlar Kanunu'nun 100. maddesi doğrultusunda icra müdürlüğü tarafından yapılır.

TBK'da sebeplerin yarışması, Türk Borçlar Kanunu'nun 60. maddesinde düzenlenen bir ilkedir. Bu durumda, zarar görenin iradesi ön plana çıkar; eğer zarar gören aksi bir talepte bulunmamışsa veya kanunda aksi bir hüküm yoksa, hakim bu değerlendirmeyi yapar.

Kira tespit davası, Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 344 ve 345. maddelerine göre şu şekilde açılır: 1. Şartların Varlığı: Geçerli bir kira sözleşmesinin bulunması ve dava açmada hukuki yararın olması gereklidir. 2. Arabuluculuk Zorunluluğu: 01 Eylül 2023 tarihinden itibaren kira tespit davası açmadan önce arabulucuya başvuru yapılması dava şartıdır. 3. Dava Açma Süresi: Dava, yeni kira döneminin başlamasından en az 30 gün önce açılırsa o dönem için, aksi halde bir sonraki dönem için geçerli olur. 4. Dava Yeri ve Türü: Görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi'dir ve dava inşai (kurucu) nitelikte bir tespit davasıdır. 5. Delil Sunma ve Bilirkişi Raporu: Taşınmazın emsal kira bedellerine göre değerlendirilmesi için bilirkişi raporu önemlidir. Dava sonucunda mahkeme tarafından belirlenen yeni kira bedeli, ilgili kira dönemi için geçerli olacak şekilde hüküm altına alınır.

TBK 349 ve 350 maddeleri birlikte şu şekilde uygulanır: TBK 349 maddesi, aile konutu olarak kullanılmak üzere kiralanan taşınmazlarda kiracının, eşinin açık rızası olmadıkça kira sözleşmesini feshedemeyeceğini düzenler. TBK 350 maddesi ise kiraya verenin, belirli durumlarda kira sözleşmesini sona erdirme hakkını düzenler ve bu durumlar şunlardır: 1. Kiracı gereksinimi: Kiraya veren, kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler için konut ya da işyeri gereksinimi sebebiyle kullanma zorunluluğu varsa. 2. Yeniden inşa ve imar: Kiralananın yeniden inşası veya imarı amacıyla esaslı onarımı, genişletilmesi ya da değiştirilmesi gerekli ve bu işler sırasında kiralananın kullanımı imkânsız ise. Bu maddelere göre, kiraya veren, gereksinim veya yeniden inşa gibi sebeplerle kira sözleşmesini sona erdirmek istediğinde, belirli süreli sözleşmelerde sürenin sonunda veya belirsiz süreli sözleşmelerde genel hükümlere göre fesih dönemine uyarak bir ay içinde dava açabilir.

TBK m. 502/2 hükmü, vekalet sözleşmesinin tanımını içerir ve şu şekildedir: "Vekalet sözleşmesi, vekilin vekalet verenin bir işini görmeyi veya işlemini yapmayı üstlendiği sözleşmedir".