TBK

TBK 100 maddesine göre hesaplama şu şekilde yapılır: 1. Kısmi Ödeme: Borçlu, faiz veya giderleri ödemede gecikmemişse, kısmen yaptığı ödemeyi ana borçtan düşme hakkına sahiptir. 2. Mahsup: Alacaklı, alacağın bir kısmı için kefalet, rehin veya başka bir güvence almışsa, borçlu kısmen yaptığı ödemeyi, güvence altına alınan veya güvencesi daha iyi olan kısma mahsup etme hakkına sahip değildir. 3. Öncelik: Kısmi ödemelerin öncelikle fer’i alacaklardan (faiz ve masraflar) mahsup edileceği kuralı vardır. Bu hesaplamalar, Türk Borçlar Kanunu'nun 100. maddesi doğrultusunda icra müdürlüğü tarafından yapılır.

TBK'da sebeplerin yarışması, Türk Borçlar Kanunu'nun 60. maddesinde düzenlenen bir ilkedir. Bu durumda, zarar görenin iradesi ön plana çıkar; eğer zarar gören aksi bir talepte bulunmamışsa veya kanunda aksi bir hüküm yoksa, hakim bu değerlendirmeyi yapar.

Kira tespit davası, Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 344 ve 345. maddelerine göre şu şekilde açılır: 1. Şartların Varlığı: Geçerli bir kira sözleşmesinin bulunması ve dava açmada hukuki yararın olması gereklidir. 2. Arabuluculuk Zorunluluğu: 01 Eylül 2023 tarihinden itibaren kira tespit davası açmadan önce arabulucuya başvuru yapılması dava şartıdır. 3. Dava Açma Süresi: Dava, yeni kira döneminin başlamasından en az 30 gün önce açılırsa o dönem için, aksi halde bir sonraki dönem için geçerli olur. 4. Dava Yeri ve Türü: Görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi'dir ve dava inşai (kurucu) nitelikte bir tespit davasıdır. 5. Delil Sunma ve Bilirkişi Raporu: Taşınmazın emsal kira bedellerine göre değerlendirilmesi için bilirkişi raporu önemlidir. Dava sonucunda mahkeme tarafından belirlenen yeni kira bedeli, ilgili kira dönemi için geçerli olacak şekilde hüküm altına alınır.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) kapsamında genel işlem koşulları şu unsurları içerir: 1. Tek Taraflı Olarak Düzenleme: Sözleşme koşulları, taraflardan biri tarafından önceden ve tek taraflı olarak hazırlanmış olmalıdır. 2. Müzakere İmkânının Olmaması: Karşı tarafın bu koşullar üzerinde müzakere etme imkânı bulunmamalıdır. 3. Çok Sayıda Sözleşmede Kullanılma Potansiyeli: Bu koşullar, birden fazla sözleşmede kullanılma amacıyla hazırlanmış olmalıdır. Ayrıca, genel işlem koşullarının geçerli olabilmesi için karşı tarafın bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgilendirilmesi ve içeriğini öğrenme imkânının sağlanması gereklidir.

TBK m. 502/2 hükmü, vekalet sözleşmesinin tanımını içerir ve şu şekildedir: "Vekalet sözleşmesi, vekilin vekalet verenin bir işini görmeyi veya işlemini yapmayı üstlendiği sözleşmedir".

TBK 349 ve 350 maddeleri birlikte şu şekilde uygulanır: TBK 349 maddesi, aile konutu olarak kullanılmak üzere kiralanan taşınmazlarda kiracının, eşinin açık rızası olmadıkça kira sözleşmesini feshedemeyeceğini düzenler. TBK 350 maddesi ise kiraya verenin, belirli durumlarda kira sözleşmesini sona erdirme hakkını düzenler ve bu durumlar şunlardır: 1. Kiracı gereksinimi: Kiraya veren, kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler için konut ya da işyeri gereksinimi sebebiyle kullanma zorunluluğu varsa. 2. Yeniden inşa ve imar: Kiralananın yeniden inşası veya imarı amacıyla esaslı onarımı, genişletilmesi ya da değiştirilmesi gerekli ve bu işler sırasında kiralananın kullanımı imkânsız ise. Bu maddelere göre, kiraya veren, gereksinim veya yeniden inşa gibi sebeplerle kira sözleşmesini sona erdirmek istediğinde, belirli süreli sözleşmelerde sürenin sonunda veya belirsiz süreli sözleşmelerde genel hükümlere göre fesih dönemine uyarak bir ay içinde dava açabilir.

Kira tespit davası ile TBK 344 ve 345 arasındaki farklar şunlardır: 1. Kira Tespit Davasının Hukuki Niteliği: Kira tespit davası, kira bedelinin belirlenmesi amacıyla açılan bir davadır ve inşai (kurucu) nitelikte bir tespit davasıdır. 2. TBK 344 ve 345 Maddeleri: Bu maddeler, Türk Borçlar Kanunu'nda kira bedelinin tespitine ilişkin düzenlemeleri içerir. - TBK 344: Kira bedelinin, TÜFE oranındaki artış ile sınırlı kalarak hakim tarafından belirlenmesini düzenler. - TBK 345: Kira tespit davasının açılabilme şartlarını ve dava açma süresini belirler.

TBK 100, Türk Borçlar Kanunu'nun 100. maddesi anlamına gelir ve bu madde kısmen ödemede mahsup konusunu düzenler. Özetle, bu maddeye göre: - Borçlu, faiz veya giderleri ödemede gecikmemişse, kısmen yaptığı ödemeyi ana borçtan düşme hakkına sahiptir. - Aksine anlaşma yapılamaz. - Alacaklı, alacağın bir kısmı için kefalet, rehin veya başka bir güvence almışsa, borçlu kısmen yaptığı ödemeyi, güvence altına alınan veya güvencesi daha iyi olan kısma mahsup etme hakkına sahip değildir.

TBK'nın 117 ve 118 maddeleri borçlu temerrüdü ve gecikme tazminatı ile ilgilidir: 1. TBK Madde 117: Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. 2. TBK Madde 118: Temerrüde düşen borçlu, temerrüde düşmekte kusuru olmadığını ispat etmedikçe, borcun geç ifasından dolayı alacaklının uğradığı zararı gidermekle yükümlüdür.

Müeccel borçlarda sorumluluk, Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 202'ye göre, borcun muacceliyet tarihinden itibaren başlar.

TBK 113, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun bir maddesidir ve "yapma ve yapmama borçlarında" başlığı altında yer alır. Bu maddeye göre: 1. Yapma borcu borçlu tarafından ifa edilmediği takdirde, alacaklı masrafı borçluya ait olmak üzere edimin kendisi veya başkası tarafından ifasına izin verilmesini isteyebilir; her türlü giderim isteme hakkı saklıdır. 2. Yapmama borcuna aykırı davranan borçlu, bu aykırı davranışının doğurduğu zararı gidermekle yükümlüdür. 3. Alacaklı, ayrıca borca aykırı durumun ortadan kaldırılmasını veya bu konuda masrafı borçluya ait olmak üzere kendisinin yetkili kılınmasını isteyebilir.

Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 61. ve 60. maddeleri birlikte uygulanabilir, çünkü 61. madde, birden çok kişinin birlikte bir zarara sebebiyet vermesi veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu olması durumunda müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümleri düzenler. 60. madde ise, bu müteselsil sorumluluğun dış ilişki bakımından hükümlerini belirler.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) 149 ve 156. maddelere göre zamanaşımı şu şekilde kesilir: TBK 149. madde: Zamanaşımı, alacağın muaccel olmasıyla işlemeye başlar. TBK 156. madde: Zamanaşımının kesilmesiyle, yeni bir süre işlemeye başlar.

TBK 503/2 maddesi, vekalet sözleşmesinin kurulması ile ilgilidir ve şu şekildedir: "Kendisine bir işin görülmesi önerilen kişi, bu işi görme konusunda resmi sıfata sahipse veya işin yapılması mesleğinin gereği ise ya da bu gibi işleri kabul edeceğini duyurmuşsa, bu öneri onun tarafından hemen reddedilmedikçe, vekalet sözleşmesi kurulmuş sayılır".

Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde gerekçeleri, kanun hazırlama komisyonu tarafından hazırlanır.

TBK 112 maddesi, Türk Borçlar Kanunu'nun bir parçasıdır ve "Borcun İfa Edilmemesinin Sonuçları" başlıklı ikinci ayırımın bir maddesini oluşturur. Maddesinin tam metni şu şekildedir: "Borç hiç veya gereği gibi ifa edilmezse borçlu, kendisine hiçbir kusurun yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe, alacaklının bundan doğan zararını gidermekle yükümlüdür".

Seçimlik haklardan hiçbiri Türk Borçlar Kanunu'nda (TBK) düzenlenmemiştir.

TBK'nın 149 ve 154 maddeleri birlikte şu şekilde uygulanır: TBK'nın 149. maddesi, zamanaşımının başlangıcını düzenler ve alacağın muaccel olmasıyla zamanaşımının işlemeye başlayacağını belirtir. TBK'nın 154. maddesi ise zamanaşımının kesilmesini düzenler ve aşağıdaki durumlarda zamanaşımının kesileceğini öngörür: 1. Borçlu borcu ikrar etmişse, özellikle faiz ödemiş veya kısmen ifada bulunmuşsa ya da rehin vermiş veya kefil göstermişse. 2. Alacaklı, dava veya def'i yoluyla mahkemeye veya hakeme başvurmuşsa, icra takibinde bulunmuşsa ya da iflas masasına başvurmuşsa. Bu nedenle, zamanaşımı hem alacağın muaccel olmasıyla işlemeye başlar hem de belirli eylemler gerçekleştiğinde kesilir ve yeni bir zamanaşımı süresi işlemeye başlar.

TBK'nın 21. maddesi, genel işlem koşullarına ilişkin düzenlemeleri içerir ve şu şekildedir: "Karşı tarafın menfaatine aykırı genel işlem koşullarının sözleşmenin kapsamına girmesi, sözleşmenin yapılması sırasında düzenleyenin karşı tarafa, bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgi verip, bunların içeriğini öğrenme imkânı sağlamasına ve karşı tarafın da bu koşulları kabul etmesine bağlıdır. Aksi takdirde, genel işlem koşulları yazılmamış sayılır". Bu madde ayrıca, sözleşmenin niteliğine ve işin özelliğine yabancı olan genel işlem koşullarının da yazılmamış sayılacağını belirtir.

Kullanım ödüncü (ariyet) sözleşmesi, aşağıdaki durumlarda sona erer: 1. Belirli bir süre kararlaştırılmışsa: Süre dolduğunda sözleşme kendiliğinden sona erer. 2. Belirsiz süreli ödünçte: - Amacı belirlenmiş kullanmada: Ödünç alan, ödünç konusunu sözleşme uyarınca kullanmış olmasıyla veya kullanabilecek kadar bir zaman geçmesiyle sözleşme sona erer. - Diğer durumlarda: Ödünç veren, herhangi bir sebep göstermeksizin ve dilediği zaman ödünç konusunun geri verilmesini isteyebilir (TBK madde 384). 3. Ödünç alanın ölümü: Sözleşmeyi kendiliğinden sona erdirir (TBK madde 385).