Taşeron

Taşeron işçi, bir işyerinde asıl işverenin denetiminde çalışsa da, iş sözleşmesi ve sigorta yükümlülüğü taşeron firmaya ait olan işçidir. Taşeron işçi sayılabilmek için bazı koşullar gereklidir: Yardımcı işlerde çalışma. Uzmanlık gerektiren işler. Alt işveren tarafından çalıştırılma. Taşeron işçiler, işin asıl sahibi firmanın çalışanlarından farklı bir statüdedirler ve sadece proje dahilinde çalışırlar.

696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile taşeron kadro düzenlemesi, 4 Aralık 2017 tarihi itibarıyla kamu kurumlarında alt işveren olarak çalışan işçilerin sürekli işçi kadrosuna geçirilmesini sağlar. Bu düzenlemeden yararlanabilmek için gereken şartlar: İşçinin çalıştırıldığı ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesi olması. İşçinin Devlet Memurları Kanunu'ndaki bazı şartları taşıması, özellikle arşiv araştırması. İşçinin emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığına hak kazanmamış olması. Sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilere sağlanan haklar: Yıllık 52 gün ilave tediye ödemesi. Yaş ve eğitim şartı aranmaması. Geçiş işlemleri, işçinin çalıştığı idare tarafından gerçekleştirilir ve sürecin 90 gün içinde tamamlanması hedeflenir.

2025 yılı itibarıyla taşeron kadro verilmesi beklenen gruplar şunlardır: KİT (Kamu İktisadi Teşebbüsleri) personelleri; Belediyeler ve il özel idarelerinde çalışan taşeron işçiler; Mahalli idare birlikleri ve bu birliklerin şirketlerinde görev yapanlar; Bazı bakanlıkların taşra teşkilatlarında fiilen kamu hizmeti sunan personel. Ayrıca, yaklaşık 100 bin taşeron işçinin kadroya alınması öngörülmektedir. Kadroya geçiş için gerekli şartlar ve başvuru süreci, yasa çıktıktan sonra duyurulacaktır.

Fason ve taşeron aynı şey değildir, ancak benzer anlamlar taşırlar. Taşeron, bir işin veya işin bir kısmını üstlenen, genellikle belirli bir alanda uzmanlaşmış kişi veya firmaları ifade eder. Fason üretim ise, bir malın girdilerinin veya tümünün bir şirket tarafından başka kişi veya şirketlere sipariş usulüyle yaptırılmasıdır.

Kurum dışı işçi alımı, kamu kurumlarının ihtiyaç duydukları işgücünü özel sektör firmaları veya diğer aracı kurumlar aracılığıyla temin etmeleri anlamına gelir. Bu tür alımlar genellikle kamuya hizmet veren özel sektör şirketleri, kamu iktisadi teşebbüsleri veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları tarafından gerçekleştirilir. Kurum dışı işçi alım süreci genellikle şu adımlardan oluşur: İlan yayımlama. Başvuru süreci. Mülakat ve değerlendirme. İşe alım. Kurum dışı işçi alımı, iş arayanlara kamu sektöründe çalışma deneyimi kazanma ve potansiyel olarak uzun vadeli istihdam fırsatları elde etme şansı sunar.

Taşeron, bir işverenin belirli bir hizmet veya iş için başka bir işverenle yaptığı sözleşme çerçevesinde çalışır. Taşeronun yaptığı işler arasında: Yapı işleri ve inşaat mühendisliği. Bilişim teknolojileri ve diğer bilişim sektörleri. Temizlik, tamirat, bakım, onarım gibi yardımcı işler. Taşeron, genellikle belirli projelerde çalışır ve bu alanda uzmanlaşmıştır.

Hayır, taşeron ve alt işveren aynı şey değildir, ancak uygulamada bu terimler genellikle birbirinin yerine kullanılır. Alt işveren, bir işverenden, iş yerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde ya da asıl işin bir bölümünde, işletmenin ve işin gereği ile teknolojik bazı nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu iş yerinde çalıştıran gerçek ya da tüzel kişidir. Taşeron ise Türk Dil Kurumuna göre; büyük bir işin bir bölümünü yapmayı, asıl müteahhitten kendi üzerine alan kişidir. Yasal açıdan bakıldığında, bu iki kavram farklı anlamlar taşır; ancak uygulamada işçi çalıştırmaya dayalı ilişkilerde "taşeron" terimi daha yaygın olarak kullanılır.

Taşeron öğretmen, genellikle belirli projelerde çalışan ve işin asıl sahibi olan şirketçe tutulan öğretmenleri ifade eder. Taşeron öğretmenlerin görevleri arasında: sınav zamanlarında yol tarifi yapmak; müdürüne yazı hazırlamak; ek ders puantajlarını takip etmek; okul aile birliği defterlerini tutmak gibi idari işler yer alabilir.

KİT'te taşeron olarak çalışan ve emeklilik için gerekli koşulları sağlayan işçiler, zorunlu olarak emekli edilir. 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) uyarınca, taşerondan kadroya geçen işçilerin emeklilik için aranan şartları sağlamaları durumunda iş sözleşmeleri feshedilir. Ancak, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi ile bu kural değişmiş ve taşerondan kadroya geçenlerin zorunlu emeklilik uygulaması kaldırılmıştır.

Evet, lojistik firmaları taşeron çalıştırabilir. Taşeron işçi çalıştırmanın bazı avantajları şunlardır: Esnek eleman kullanımı. Maliyet avantajı. Asıl işe odaklanma. Ancak taşeron işçi çalıştırmanın iş sahiplenmenin az olması, eleman sirkülasyonunun yüksek olması, düşük eğitim seviyesi, iş bağlılığının az olması gibi dezavantajları da vardır.

Kadroya geçirilen taşeron işçiler, işçi olacakları kamu kurum ve kuruluşunun faaliyet gösterdiği iş kolundaki işçi sendikalarına üye olabilirler. Örneğin, hastanede temizlik işi yapan bir taşeron işçi, "Genel Hizmetler" iş kolunda yer alır ve bu iş kolundaki sendikalara üye olabilir. Taşeron işçilerin üye olabileceği bazı sendikalar şunlardır: ÖZÇELİK-İŞ Sendikası; ÖZ SAĞLIK-İŞ Sendikası; TEZ KOOP-İŞ Sendikası; TGS (Türkiye Gazeteciler Sendikası).

Taşeronun yasal sorumlulukları şunlardır: İşçilik alacaklarından sorumluluk: Taşeron, kendi çalıştırdığı işçilerin ücret, fazla mesai, yıllık izin, kıdem ve ihbar tazminatı gibi işçilik alacaklarından sorumludur. Müteselsil sorumluluk: Taşeron, asıl işverenle birlikte müteselsilen sorumludur. Bu, işçinin alacağının tahsili için taşeron veya asıl işverene veya her ikisine birden başvurabileceği anlamına gelir. Rücu hakkı: Asıl işveren, taşerona ödediği tazminatları geri almak için rücu davası açabilir. Ayrıca, taşeronluk ilişkisinde asıl işin uzmanlık gerektiren bölümlerde olması ve işçilerin özlük işlemlerinin asıl işveren tarafından yürütülmemesi gibi durumlar muvazaa olarak değerlendirilebilir ve iş ilişkisi baştan itibaren geçersiz kabul edilir.

Taşeronlar, iş kanunu kapsamında değerlendirilir. Özel sektörde çalışan taşeron işçiler, 4857 sayılı İş Kanunu’na tabidir. Kadroya geçen taşeron işçiler ise, iş kanununda yer verilen hakların yanı sıra, sabit maaş garantisi, yıllık izin ve fazla mesai ödemeleri, sosyal güvence ve emeklilik hakları gibi ek avantajlara sahip olur. Ayrıca, taşeron işçilerin tabi olduğu kanunlar, çalıştıkları kuruma ve statüye göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, yerel yönetimlerde çalışan taşeron işçiler, belediye iktisadi teşekküllerine geçirilir ve iş kanununa tabi olarak çalışmaya devam eder.

Taşeron işçiler, belirli koşullarda promosyon alabilirler: Kadroya geçen taşeron işçiler, bulundukları kurumun promosyon anlaşması kapsamında ödeme alabilirler. Protokolde yer alan hükümler doğrultusunda, maaş ödeme süresine göre promosyon ödenmesi maddesi varsa taşeron işçiler promosyon alabilirler. Özel sektörde çalışan taşeron işçilerin promosyon hakkı genellikle işveren ile işçi arasında yapılan özel düzenlemelere bağlıdır.

Taşeron ile alt işveren arasındaki temel fark, yasal statü ve sorumlulukların dağılımındadır. Taşeron: Genellikle büyük bir işin belirli bir kısmını üstlenen, yasal olarak farklı bir firmaya bağlı çalışan kişidir. Alt İşveren (Taşeron): Bir işverenden, iş yerinde yürütülmekte olan mal ya da hizmet üretimiyle ilişkili yardımcı işlerde ya da asıl işin bir bölümünde iş alan ve bu işçileri sadece o iş yerinde çalıştıran gerçek ya da tüzel kişidir. Uygulamada bu terimler sıklıkla birbirinin yerine kullanılsa da, hukuki açıdan farklı anlamlar taşır.

Taşeron ile alt işveren arasındaki temel fark, yasal statü ve sorumlulukların dağılımındadır. Taşeron: Genellikle büyük bir işin belirli bir kısmını üstlenen, yasal olarak farklı bir firmaya bağlı çalışan kişidir. Alt İşveren (Taşeron): Bir işverenden, iş yerinde yürütülmekte olan mal ya da hizmet üretimiyle ilişkili yardımcı işlerde ya da asıl işin bir bölümünde iş alan ve bu işçileri sadece o iş yerinde çalıştıran gerçek ya da tüzel kişidir. Uygulamada bu terimler sıklıkla birbirinin yerine kullanılsa da, hukuki açıdan farklı anlamlar taşır.

Evet, kamuda çift maaş dönemi sona eren düzenleme taşeronları da kapsamaktadır. 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren düzenlemeye göre, kamu çalışanları sadece tek bir görevden maaş alabilecek ve bu maaş üst sınırı aşamayacak. Özel veya kamu ayrımı olmadan her statüdeki kurum ve kuruluşun yönetim, denetim, tasfiye ve danışma kurulu üyeliğinde, komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarında görev alan personel bu düzenlemeden etkilenecek.

Taşeron işçi sözleşmesinin ne zaman yenileneceğine dair net bir cevap vermek mümkün değildir. Taşeron işçi sözleşmesinin yenilenme sebepleri arasında şunlar sayılabilir: İş sözleşmesinin güncelliğini yitirmesi. İş sözleşmesinin hukuka aykırı hükümler içermesi. İşçinin çalışma koşullarında değişiklik yapılması. İş sözleşmesinin yenilenmesi için, her durumda işçinin yeni iş sözleşmesine rıza göstermesi şarttır. Taşeron işçi sözleşmesi ile ilgili en doğru bilgiyi bir iş hukuku avukatından almak gerekir.

Hayır, taşeron işçiler memur statüsünde değildir. Taşeron işçiler, "özel statülü sözleşmeli personel" olarak istihdam edilirler. Bu işçiler, İş Kanunu'na tabi olup belirsiz süreli iş sözleşmeleri ile çalıştırılırlar.

Taşeron borcunun nasıl hesaplanacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, taşeronlarla ilgili bazı yasal düzenlemeler ve yükümlülükler şunlardır: Sigorta Primleri: Taşeron, iş yerinde çalıştırdığı işçilerin sigorta primlerini ödemekle yükümlüdür. Maaş ve Ek Ödemeler: Taşeron, işçilerin maaşlarını ve yol, yemek, prim gibi yan ödemelerini asgari ücretten düşük olmamak kaydıyla belirlemek ve ödemek zorundadır. İş Kazaları: Taşeron, işyerinde meydana gelen iş kazalarından hem kendi hem de üst işverenle birlikte sorumlu olabilir. Sözleşme Şartları: Taşeron, sözleşme şartlarına uymadığında şirketin sözleşmeyi feshetme hakkı vardır. Taşeron borç hesaplaması için bir iş hukuku avukatından destek alınması önerilir.