İşKanunu

Yargıtay'ın "gece çalışması 11 saati aşamaz" kararı, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 63. maddesine göre günlük çalışma süresinin en fazla 11 saat olarak belirlenmiş olması anlamına gelir. Bu kurala uyulması, işçinin dinlenme hakkının korunması ve aşırı çalışmanın engellenmesi amacıyla önemlidir.

Deniz İş Kanunu'na göre gemi adamı, bir hizmet akdine dayanarak gemide çalışan kaptan, zabit ve tayfalarla diğer kimseleri ifade eder.

Bir işverenin çalıştırabileceği işçi sayısı, işyerindeki toplam işçi sayısına bağlıdır. 4857 sayılı İş Kanunu'na göre: - On ve daha az işçi çalıştırılan işyerlerinde beş işçiye kadar geçici iş ilişkisi kurulabilir. - 50 ve üzeri işçi çalıştıran işverenler, %3 oranında engelli işçi çalıştırmak zorundadır. - 100 ve üzeri işçi çalıştıran işverenler, yıllık izin kurulu oluşturmak ve emzirme odası açmak gibi ek yükümlülüklere sahiptir.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 24/1-a maddesi, işçinin sağlık sebepleriyle iş sözleşmesini feshetme hakkını düzenler. Bu maddeye göre, işçi aşağıdaki durumlarda iş akdini bildirimsiz olarak derhal feshedebilir: "İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa". Bu fesih hakkı için, işçinin yaptığı işin sağlığı ve yaşamı için gerçek bir tehlike oluşturduğunu ispatlaması gerekmektedir.

Evet, görev tanımı dışında çalıştırma, işçi açısından haklı fesih nedenidir. İş Kanunu'nun 22. maddesine göre, işverenin işçinin çalışma koşullarında esaslı bir değişiklik yapabilmesi için işçinin yazılı onayını alması gerekmektedir. Bu durumda işçi, iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatı talep edebilir.

Toplu iş sözleşmesinde emeklilikte yaş sınırına ilişkin düzenlemeler yapılabilir. Federal İş Mahkemesi'nin bir kararına göre, iş ilişkisinin işçinin 65. yaşını tamamlaması ile son bulacağına dair bir hüküm, Avrupa Birliği normlarına aykırı değildir ve belirlenen istihdam politikası hedefleri ile uyumludur. Ancak, 4857 sayılı İş Kanunu'nda işçiler için azami yaş haddine ilişkin bir belirleme bulunmamaktadır.

Hafta sonu (Cumartesi ve Pazar) günleri kamu çalışanları için idari izin sayılmaz.

Mevsimlik işçilerin yıllık izin hakkı, genel olarak yoktur. 4857 sayılı İş Kanunu'na göre, yıllık ücretli izin hakkı en az bir yıl sürekli çalışan işçilere tanınır. Ancak, bazı istisnalar ve işyeri uygulamaları olabilir.

İşten çıkarıldıktan sonra başka bir işte çalışabilme durumu, işçinin iş sözleşmesi ve işverenin politikalarına bağlıdır. Genel olarak, 4857 sayılı İş Kanunu'na göre, işçilerin başka bir işte çalışabilmeleri için yasal azami çalışma süresini (haftalık 45 saat) doldurmamış olmaları gerekmektedir. Ayrıca, işverenin iş sözleşmesinde başka bir işte çalışma yasağı getirmesi mümkündür.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 48. maddesi, işçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın işine devam etmemesi durumunu ifade eder. Bu nedenle, işten ayrılma kodu 4857 "İşçinin işverene bildirmeden ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa işine devam etmemesi" olarak tanımlanmaktadır.

Esnek çalışma, 4857 sayılı İş Kanunu'nda düzenlenmektedir.

Gebeliğin ilk haftalarında izin alınması mümkündür. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre, kadın memura beklenen doğum tarihinden önce sekiz hafta analık izni verilmektedir. Bu nedenle, gebeliğin ilk haftalarından itibaren doktor raporu ile çalışmaya ara verilebilir. Ayrıca, İş Kanunu'na göre de hamile çalışanların sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile gebeliğin 37. haftasına kadar iş yerinde çalışabilmeleri mümkündür.

Sorumlu teknik elemanın iş sözleşmesi yapılırken aşağıdaki unsurlar yer almalıdır: 1. Tarafların Kimlik Bilgileri: İşverenin ve sorumlu teknik elemanın adı, adresi, T.C. kimlik numarası. 2. İşin Tanımı ve Yeri: Yapılacak işin detaylı açıklaması ve işin yapılacağı yer. 3. Başlangıç Tarihi: İş ilişkisinin başladığı gün. 4. Çalışma Süresi: Günlük, haftalık ve aylık çalışma saatleri. 5. Ücret ve Ödeme Şekli: Brüt/net maaş, ödeme zamanı ve yöntemi. 6. Sözleşmenin Süresi: Belirli veya belirsiz süreli olduğu belirtilmelidir. 7. Deneme Süresi: Varsa, süresi net şekilde yazılmalıdır. 8. İzin Hakkı: Yıllık ücretli izin, mazeret izni, doğum izni vb.. 9. Fesih Şartları: Bildirim süreleri, ihbar ve kıdem tazminatı hükümleri. 10. Ek Haklar: Prim, yemek, servis, sigorta gibi yan haklar. Ek olarak, sorumlu teknik elemanın görev, yetki ve sorumluluklarının belirtildiği bir bölüm de eklenmelidir. Sözleşmenin her iki tarafça da okunup imzalanması ve iki nüsha düzenlenmesi gerekmektedir.

Çalışan bir kızın gece çalışması, belirli koşullara bağlıdır. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 69. maddesine göre, gece çalışması en geç saat 20.00'de başlayarak en erken saat 06.00'ya kadar geçen ve her türlü halde en fazla on bir saat süren dönemdir. Ayrıca, aşağıdaki kısıtlamalar da geçerlidir: - 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçiler gece çalıştırılmaları yasaktır. - Kadın çalışanlar, gebe olduklarının sağlık raporuyla tespitinden itibaren doğuma kadar geçen sürede ve yeni doğum yapmış çalışanın, doğumu izleyen bir yıl boyunca gece çalıştırılması yasaktır. Gece çalışması yaptırılacak işçilerin, işe başlamadan önce işyeri hekiminden "gece çalışmasında sakınca olmadığına ilişkin sağlık raporu" almaları gerekmektedir.

SGK'ya kısmi süreli çalışma girişi yapmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. İşe Giriş Bildirgesi: Kısmi süreli çalışanlar, işe başlamadan en az bir gün önce SGK'ya işe giriş bildirgesi ile bildirilmelidir. 2. Aylık Prim ve Hizmet Belgesi: Çalışanın ay içindeki çalışma saatleri toplanarak, 4857 sayılı İş Kanunu'na göre günlük çalışma süresi olan 7,5 saate bölünür ve kaç gün sigortalı bildirileceği hesaplanır. 3. Eksik Gün Nedeni: Kısmi süreli çalışanlar için eksik gün nedeni olarak "06-Kısmi İstihdam" seçilmelidir. 4. Yazılı İş Sözleşmesi: İşveren ve sigortalı arasında yapılan kısmi süreli iş sözleşmesinin yazılı olarak düzenlenmiş olması gerekmektedir. Bu işlemler, e-sigorta üzerinden elektronik ortamda gerçekleştirilir.

İşverenin, işçiye yıllık ücretli izin vermesi yasal bir zorunluluktur. İşveren, zorunlu sebeplerle işçilere ücretli izin de verebilir.

Taşınma nedeniyle işten ayrılan işçi, genel olarak tazminat alamaz. İş Kanunu'na göre, işçinin başka bir şehre taşınması, iş akdini sona erdirecek haklı bir neden olarak kabul edilmemektedir. Ancak, iş sözleşmesinde işverenin Türkiye genelindeki veya ülke içindeki tüm işyerlerinde çalışmayı kabul ettiğine dair bir hüküm varsa, işçi yeni adrese gitmek zorunda kalabilir ve gitmemesi durumunda işveren kıdem tazminatını ödemek zorundadır.

Yol parası, belirli koşullar altında gider olarak yazılabilir. 4857 sayılı İş Kanunu'nda yol parası ile ilgili bir hüküm bulunmamaktadır. Ayrıca, iş seyahatine giden personelin yol giderleri, gerçek giderler olarak belgelenip kaydedildiğinde vergiden düşülebilir.

Kadrolu belediye işçileri, 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine tabidir.

Saatlik çalışma izni, İş Kanunu'na göre en az 2 saat olarak belirlenmiştir.