Tazminat

Evet, haksız yere ihraç edilen memur tazminat talep edebilir. Tazminat hakları şu şekilde sınıflandırılır: Maddi tazminat. Manevi tazminat. Başvuru yerleri: İdare mahkemeleri veya ağır ceza mahkemeleri. OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu. Başvuru süreci: 1. Beraat kararının kesinleşmesini bekleyin. 2. Gerekli belgeleri hazırlayın (beraat kararı, kimlik fotokopisi, dilekçe). 3. Bağlı olduğunuz kuruma veya OHAL Komisyonu'na başvurun. 4. Red kararı alırsanız, idare mahkemesine dava açın.

Performans düşüklüğü doğrudan tazminatsız işten çıkarma nedeni değildir. İşverenin, performans düşüklüğü nedeniyle tazminatsız işten çıkarma yapabilmesi için aşağıdaki koşulların sağlanması gerekir: Performans düşüklüğünün sürekli ve ciddi olması. Performans düşüklüğünün belgelenmiş olması. Çalışana iyileştirme imkanı sunulmuş olması. Ayrıca, performans nedeniyle feshin geçerli sayılabilmesi için performans değerlendirme kriterlerinin önceden belirlenmiş ve işçiye tebliğ edilmiş olması gerekir. İşçinin performans düşüklüğünü kabul etmemesi durumunda, işe geri dönmek için işe iade davası açma hakkı vardır.

Hayır, kazalarda maddi tazminat dava açılmadan alınamaz. Trafik kazası nedeniyle maddi tazminat alabilmek için öncelikle kaza raporunun alınması, zararın belgelenmesi ve sigorta şirketine başvuru yapılması gereklidir. Dava açma süresi, trafik kazasının meydana geldiği günden itibaren işlemeye başlar ve iki yıllık esas zamanaşımı süresi ile fiilin işlenmesinden itibaren on yıllık genel zamanaşımı süresine tabidir.

Sigorta sovtaj ödemesi, hasarlı malın satış işlemi tamamlandıktan ve elde edilen gelir net bir şekilde belirlendikten sonra yapılır. Sovtaj bedelinin ödenmesi, perte çıkan aracın veya kullanılabilir diğer parçaların satışına bağlı olduğu için kesin bir tarih vermek mümkün değildir. Sovtaj süreci şu şekilde işler: 1. Hasar gören malın ekonomik değeri olduğu belirlenir ve eksper incelemesiyle başlanır. 2. Sigortalının onayı alındıktan sonra mal, sigorta şirketi tarafından satışa çıkarılır. 3. Satış gerçekleşmeden önce, elde edilmesi muhtemel gelir tahmin edilerek tazminat hesabı oluşturulur. 4. Satış işlemi tamamlandıktan sonra, elde edilen meblağ net bir şekilde belirlenir ve sigortalıya yapılacak olan ödeme miktarından düşülür.

Tazminat miktarı, gelir durumuna göre doğrudan belirlenmez, ancak gelir durumu tazminat hesaplamasında dikkate alınan faktörlerden biridir. Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin son brüt maaşı esas alınır. Maddi tazminat hesaplaması ise zarar görenin yaşı, mesleği, gelir durumu gibi objektif kriterlere dayanır. İhbar tazminatı hesaplaması da işçinin son brüt maaşı üzerinden yapılır, ancak bu hesaplamada gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri de dikkate alınır.

Vekilin azli halinde maddi ve manevi tazminat davası, azil işlemini gerçekleştiren kişiye karşı açılır. Maddi tazminat davası, genellikle azil nedeniyle yaşanan mal kaybı, tedavi masrafları gibi somut zararları kapsar ve bu davayı azledilen vekilin kendisi açabilir. Manevi tazminat davası ise, azil nedeniyle kişinin itibarı zedelenmişse, psikolojik travma yaşamışsa veya kariyeri zarar görmüşse açılabilir. Bu durumda da davalı, azil işlemini gerçekleştiren kişi olacaktır. Tazminat davası, olayın niteliğine göre asliye hukuk mahkemelerinde veya idari yargı yerlerinde açılabilir.

Toplu işten çıkarmada işe iade tazminatı hesaplaması, işçinin kıdemine ve brüt ücretine göre yapılır. Tazminatın hesaplanmasında dikkate alınan unsurlar şunlardır: Kıdem tazminatı. İhbar tazminatı. Yıllık izin ücreti. Diğer alacaklar. İşe başlatmama tazminatı hesaplaması ise işçinin brüt ücreti üzerinden yapılır ve mahkeme tarafından belirlenen süreye göre (4 ila 8 ay arası) belirlenir. İşe iade tazminatı hesaplaması için bir avukata başvurulması önerilir.

El birliği mülkiyetinde tazminat davası açmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. İntifadan men şartı: Ortaklardan biri, diğer ortaklara davaya konu taşınmazdan veya gelirinden yararlanma isteğini noterden ihtarname çekerek veya daha önce açılan davalar veya icra takipleri ile bildirmelidir. 2. Dava türü: El birliği mülkiyetinde dava açmak için ortakların oybirliği gereklidir, ancak ortaklardan herhangi biri kendi payı için ecrimisil talebinde bulunabilir. 3. Dava konusu: Ecrimisil (haksız işgal tazminatı) davası, taşınmazın kamu malı olması, doğal ürün veren bir yer olması veya kiraya verilerek gelir elde edilen bir yer olması gibi durumlarda intifadan men şartı aranmadan doğrudan açılabilir. 4. Zamanaşımı: Ecrimisil davaları beş yıllık zamanaşımına tabidir ve bu süre dava tarihinden geriye doğru işlemeye başlar. Örnek bir dava: El birliği mülkiyetinde bir paydaş, diğer paydaşların olurunu almadan ortak taşınmazdan yararlanmasına engel olan ortaklar aleyhine ecrimisil davası açabilir. Önemli not: Ecrimisil davası gibi hukuki süreçlerde bir avukattan destek alınması önerilir.

İhbar tazminatı, günlük brüt ücret üzerinden hesaplanır. Hesaplama şu şekilde yapılır: 1. İşçinin son brüt maaşı ve ek hakları belirlenir. 2. Günlük brüt ücret, aylık brüt ücretin 30'a bölünmesiyle bulunur. 3. İhbar süresi, çalışma süresine göre belirlenir (6 ay için 2 hafta, 3 yıl için 6 hafta vb.). 4. Günlük brüt ücret, ihbar süresindeki gün sayısıyla çarpılır. 5. Vergi kesintileri yapılarak net tazminat miktarı bulunur. Dolayısıyla, ihbar tazminatı günlük olarak hesaplanır.

İşten çıkarılma sebebi, ihbar tazminatını etkiler. İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin belirsiz süreli olması durumunda, tarafların yasal yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde doğar. İhbar tazminatının söz konusu olabilmesi için: İş sözleşmesinin haklı bir nedenle feshedilmemiş olması gerekir. Bildirim sürelerine uyulmamış olması gerekir. Haklı fesih durumunda (örneğin, sağlık problemleri, zorlayıcı durumlar) ihbar tazminatı yükümlülüğü ortadan kalkar.

Zarar tespit raporunun bulunmaması durumunda şu olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir: Zayi belgesi alımında zorluk: Depremde zarar gören zorunlu ticari defterler için zayi belgesi almak, hasar tespit raporu sunulmadığında reddedilebilir. Dava açma hakkının kısıtlanması: Hasar tespit raporları hakkında doğrudan idari yargıda dava açma hakkı, raporun bulunmaması nedeniyle kısıtlanabilir. Ayrıca, hasar tespit raporlarının düzenlenmemesi, yıkım kararı veya hak sahipliğine ilişkin işlemlerin gecikmesine de yol açabilir. Bu tür durumlarda bir avukata danışılması önerilir.

Kiracının tahliye sonrası zararları için yapması gerekenler: 1. Zarar Tespiti: Kiracının eve verdiği zararların tespiti için taşınmazın bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesinde zarar tespit davası açılmalıdır. 2. İhtarname: Eğer kiracı hala evde oturuyorsa, en az 30 gün süreli bir ihtarname ile zararların giderilmesi talep edilmelidir. 3. Tahliye Davası: Kiracı zararı gidermezse, tahliye davası açılarak kiracının evden çıkarılması sağlanmalıdır. 4. Tazminat Davası: Zarar tespitinin ardından, tespit davasında elde edilen hüküm esas alınarak tazminat davası açılmalıdır. Bu süreçte, bir gayrimenkul avukatından hukuki destek alınması önerilir.

İhbar tazminatının kaç gün içinde hesaba yatacağı, iş sözleşmesini fesheden tarafın kim olduğuna bağlı olarak değişir: İşveren, ihbar sürelerine uymadan iş sözleşmesini feshettiğinde, ihbar tazminatı derhal ödenmelidir. İşçi, ihbar sürelerine uymadan iş sözleşmesini feshettiğinde, ihbar tazminatının ne zaman ödeneceğine dair özel bir düzenleme bulunmamaktadır.

Yaşanmış olayların telafisi her zaman mümkün olmayabilir. Telafisi olmayan durumlar arasında şunlar sayılabilir: Ölüm. Kaybedilen zaman. Kırılan güven. Söz ağızdan çıktıktan sonra. Ancak, hatalar ve yanlışlar için telafi yolları bulunabilir.

Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 174. ve 161. maddeleri arasındaki temel fark, 174. maddenin boşanmaya bağlı maddi ve manevi tazminatla, 161. maddenin ise zina nedeniyle boşanma davasıyla ilgili olmasıdır. Madde 174: Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebilir. Madde 161: Eşlerden biri zina ederse, diğer eş boşanma davası açabilir.

Tazminat davasında içtihat değişikliği, önceki kararların ve uygulamaların değişmesine yol açar. Örneğin, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) 2023 yılında verdiği bir kararla, "Kişi Hürriyeti ve Güvenliği" başlıklı Anayasa'nın 19. maddesinin dokuzuncu fıkrasında öngörülen tazminat hakkından faydalanabilmek için, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) 141/1-a maddesine göre ayrıca tazminat davası açma gerekliliğinin kaldırıldığı belirtilmiştir. İçtihat değişiklikleri, hukuki belirlilik ve öngörülebilirlik ilkelerini de etkileyebilir.

Trafik kazası tazminat sözleşmesi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, trafik kazası sonrası tazminat süreci hakkında genel bilgiler mevcuttur. Trafik kazası sonrası tazminat süreci şu adımları içerir: 1. Olayın Bildirilmesi: Kazanın ardından, olayın en kısa sürede güvenlik güçlerine bildirilmesi gerekir. 2. Bilgilerin Toplanması: Kazaya karışan taraflar, araçların plaka numaraları, sürücülerin kimlik bilgileri ve kazanın meydana geldiği yer gibi bilgileri toplamalıdır. 3. Sigorta İşlemleri: Taraflar, sigorta şirketleriyle iletişime geçmelidir. 4. Dava Süreci: Tazminat talebi karşılanmazsa veya taraflar arasında anlaşmazlık olursa, dava süreci başlatılabilir. Trafik kazası tazminatı, maddi ve manevi zararları kapsar. Tazminat sürecinde doğru bilgi ve destek almak için bir avukata başvurulması önerilir.

Özel okullarda uzman öğretmenlik tazminatı, öğretmenin aldığı son giydirilmiş brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Giydirilmiş brüt ücret, işçinin aldığı brüt ücretin yanı sıra yol ücreti, yemek ücreti, prim ve ikramiye gibi yan ücretleri de içerir. 2025 yılı için kıdem tazminatı tavanı 46.655,43 TL olarak belirlenmiştir. Uzman öğretmenlik tazminatı, Temmuz 2025 memur maaş zammı sonrası şu şekilde güncellenmiştir: Uzman Öğretmen Tazminatı (1-2. Derece): 6.670 TL; Uzman Öğretmen Tazminatı (3. Derece ve Üzeri): 5.560 TL. Tazminat hesaplaması ve yasal süreçler karmaşık olabileceğinden, bir iş hukuku avukatından destek alınması önerilir.

Kaskoda kıymet kazanma tenzili, bir aracın hasar görüp onarıldıktan sonra pazar değerinin artması durumunda, sigorta şirketinin bu değer artışını dikkate alarak tazminat tutarından yaptığı indirimdir. Bu uygulama, onarım sonrası araç değerinde oluşabilecek ekonomik avantajı dengelemek ve sigortalının haksız kazanç sağlamasını önlemek amacıyla yapılır. Kıymet kazanma tenzili şu şekilde uygulanır: Hasar değerlendirmesi. Onarım sonrası değer artışı. Tenzil oranı hesaplama. Kıymet kazanma tenzili, genellikle büyük hasarlar, yeni model araçlar ve lüks araçlarda uygulanır. Kıymet kazanma tenzilinden etkilenmemek için poliçe şartlarının dikkatlice incelenmesi ve "kıymet kazanma tenzili uygulanmaz" şeklinde ek teminat talep edilmesi önerilir.

Ceza Muhakemesi Kanunu'na (CMK) göre, koruma tedbirleri nedeniyle tazminat davası açma süresi, karar veya hükümlerin kesinleştiğinin ilgilisine tebliğinden itibaren üç ay ve her hâlde kesinleşme tarihini izleyen bir yıl içinde olmalıdır. Ayrıca, Türk Borçlar Kanunu'na (TBK) göre, tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yıl içinde yapılmalıdır. Bu süreler hak düşürücü olup, davanın bu süreler içinde açılmaması durumunda tazminat talebi reddedilir.