Yıllıkİzin

Kapıcının yıllık izin bildirimi, yıllık izin formu doldurularak ve apartman yönetimine teslim edilerek yapılır. Örnek bir izin formu: "........ Sitesi/Apartmanı Yönetimine" başlığı ile başlar. Kapıcının adı, soyadı, sigorta sicil numarası ve çalıştığı site bilgileri yer alır. "2015 yılına ait yıllık ücretli iznimi .../.…./…….... ve ……../…../…….... tarihleri arasında kullanmak istiyorum" ifadesi bulunur. Kapıcının imzası ve tarih eklenir. Formda izin çıkış ve dönüş tarihleri ile yol izni talebi gibi detaylar da belirtilebilir.

Mevsimlik işçilerin İş Kanunu kapsamında yıllık izin hakkı yoktur. Ancak, iş sözleşmesiyle veya toplu iş sözleşmesiyle mevsimlik işçiler için de yıllık izin hükümlerinin uygulanacağı kararlaştırılabilir.

Kullanılmayan yıllık izinler yanmaz, iş akdinin devam ettiği sürece saklı kalır ve bir sonraki yıl ya da başka bir dönemde kullanılabilir. Yanmayan izinler arasında ayrıca ölüm izni de bulunur. İşçinin anne, baba, kardeş, eş veya çocuklarının cenaze işlemleri ya da taziye için kullanacağı izin 3 gündür ve bu izin yanmaz. Diğer yanmayan izinler: Yeraltı işlerinde çalışanların izinleri: Bu işçilerin yıllık ücretli izin süreleri, 4'er gün artırılarak verilir ve kullanılmayan izinler de bu kurala tabidir. Basın İş Kanunu kapsamındaki gazetecilerin izinleri: Gazeteciler için yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresine göre değişir ve kullanılmayan izinler de bu süreye göre hesaplanır.

Özel sektörde 30 gün yıllık izin, 15 gün kullanılır. 4857 sayılı İş Kanunu'na göre, 15 yıl ve üzeri hizmet süresi olan işçilere en az 26 gün yıllık ücretli izin verilir. Dolayısıyla, 30 günlük yıllık izin hakkının 15 günü kullanılabilir, kalan 15 gün ise sonraki yıllara devredilebilir veya karşılıklı anlaşma ile bölünebilir.

Yıllık izin, işçinin işyerinde çalışmaya başladığı günden itibaren bir yıl sonra hak edilir ve bu hak, iş sözleşmesi devam ettiği sürece ücrete dönüştürülemez. Yıllık iznin kullanılamayacağı dönemler: İşverenin belirlediği izin dönemleri: İşveren, yıllık ücretli izinlerin her yılın belli bir döneminde veya dönemlerinde verileceğini tayin edebilir ve bu dönemlerde işçinin yıllık izin kullanması mümkün olmayabilir. Toplu izin uygulaması: İşyerinde toplu izin uygulamasına karar verilmesi halinde, henüz yıllık izne hak kazanmamış işçiler de bu uygulamaya dahil edilebilir ve bu dönemde yıllık izin kullanmaları mümkün olmayabilir. İş yoğunluğu: İşveren, birikmiş yıllık izinlerin kullandırılması durumunda veya ileride yaşanabilecek olası bir iş yoğunluğunda, işçiyi zorla yıllık izne çıkarabilir. Yıllık izin süresi içinde resmi tatiller, bayram günleri ve hafta tatilleri izin süresinden sayılmaz.

Yıllık izin süresine denk gelen bayram tatili şu şekilde hesaplanır: İzin süresinin uzaması. Bayram tatilinin yıllık izinden sayılmaması. Bayram tatilinin izne eklenmesi. Örnek: Gaziantep’te çalışan bir işçi, 10 günlük bir yıllık izin talep ettiğinde ve bu izin süresine 3 günlük bayram tatili denk geldiğinde, işçinin yıllık izni 13 gün olur. Yıllık izin hesaplamaları karmaşık olabileceğinden, bir avukattan veya insan kaynakları uzmanından destek alınması önerilir.

İşe iade davasını kazanan işçi, yıllık izin ücreti alabilir. Ancak, bu durum davanın sonucuna ve işçinin işe başlatılıp başlatılmamasına bağlı olarak değişir. İşe başlatma durumunda: İşçi işe başlatılırsa, daha önce para olarak almış olduğu yıllık izin ücretini iade etmesi ve bu hakkın yıllık izin olarak devam etmesi gerekir. İşe başlatmama durumunda: İşçi işe başlatılmazsa, yıllık izin ücreti hesaplanırken işten çıkarıldığı tarihteki ücreti değil, boşta geçen süre sonundaki ücreti esas alınır.

İşveren, yıllık izinlerin kullandırıldığını şu belgelerle ispatlayabilir: İmzalı izin defteri veya eşdeğer belgeler. Yıllık izin formları. İmzalı ücret bordroları. Puantaj kayıtları. Yıllık izin talep dilekçeleri. İşveren, bu belgelerle yıllık izinlerin kullandırıldığını kanıtlayamazsa, işçiye yemin teklifinde bulunabilir. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır.

İş sözleşmesinde cumartesi gününün yıllık izinden sayılacağı ifadesi, Cumartesi gününün iş günü olarak kabul edileceğini ve yıllık izin süresinden düşülmeyeceğini belirtir. Bu durumda, yıllık izin süresi hesaplanırken cumartesi günleri de dikkate alınır ve işçi, 14 gün izin kullandığında 12 günü yıllık izin, 2 günü (Pazar) tatil olarak kabul edilir. Ancak, iş sözleşmesinde aksi bir hüküm varsa veya cumartesi günleri hafta tatili olarak belirlenmişse, bu günler yıllık izin süresinden sayılır. Uygulamada, cumartesi gününün yıllık izinden sayılıp sayılmayacağı, iş sözleşmesindeki ifadelere ve iş yerindeki çalışma düzenine göre değişir.

Kısmi süreli çalışanların yıllık izin hesaplaması, tam süreli çalışanlarla aynı şekilde yapılır, ancak çalışılan süreye orantılı olarak hesaplanır. İzin süresi hesaplaması: Haftalık çalışma süresi göz önünde bulundurulur. Örneğin, haftada 3 gün çalışan bir kısmi süreli çalışanın yıllık izin süresi, tam süreli çalışanların izin süresine oranla hesaplanır. Eğer tam süreli çalışanların yıllık izin süresi 20 gün ise, kısmi süreli çalışanın izin süresi (20 gün x 3/5) = 12 gün olacaktır. İzin ücreti: Kısmi süreli çalışanların izin süresi boyunca alacakları ücret, normal çalışma saatlerine göre belirlenir. Part-time çalışanların ücreti, yalnızca izin süresine denk gelen iş günleri üzerinden ödenir. Kısmi süreli çalışanlar, yıllık izin haklarını kullanırken, bir sonraki yılın izin süresine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde çalışmayarak da kullanabilirler.

Yıllık izin defterinin kaç sayfa olması gerektiği, kullanılan defterin türüne göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, Rulo Fabrikam ve Avansas gibi sitelerde satılan yıllık ücretli izin defterleri 96 yapraklıdır. İş Kanunu'na göre, işveren her işçinin yıllık izin durumunu izin defteri veya kartoteks sistemiyle takip edebilir. Ancak, defterin sayfa sayısı hakkında spesifik bir zorunluluk belirtilmemiştir.

İstifa dilekçesinde yıllık izinle ilgili bilgi vermek için aşağıdaki örnek kullanılabilir: "4857 sayılı İş Kanunu uyarınca, 2025 yılına ait yıllık ücretli iznimi 01.06.2025 - 01.06.2026 tarihleri arasında kullanmak istiyorum. Gereğini bilgilerinize arz ederim". Yıllık izin talebi için şirketinizin şablon olarak belirlediği bir dilekçe yoksa, bu örnek temel alınarak kendi dilekçenizi yazabilirsiniz. İstifa dilekçesi yazarken dikkat edilmesi gerekenler: Tarih: Dilekçenin yazıldığı tarih belirtilmelidir. Adres ve İletişim Bilgileri: Ad, soyad, T.C. kimlik numarası ve iletişim bilgileri yer almalıdır. Ayrılma Nedeni: "Gördüğüm lüzum üzerine" gibi genel bir ifade kullanılabilir, spesifik bir neden belirtmek zorunda değilsiniz. Talepler: Kıdem tazminatı, ödenmemiş maaşlar ve kullanılmayan yıllık izin ücretleri gibi alacakların talebi eklenmelidir. Dilekçeyi hazırlarken bir avukattan hukuki destek almanız önerilir.

Cumartesi gününün yıllık izin olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği, iş sözleşmesindeki hükümlere bağlıdır. Hiçbir düzenleme yoksa: Cumartesi günü iş günü kabul edilir ve yıllık izin süresinden sayılır. Cumartesi hafta tatili olarak belirtilmişse: Cumartesi günü yıllık izin süresinden sayılmaz. Hem hafta tatili hem de izne dahil edileceği belirtilmişse: Cumartesi günü yıllık izin süresinden sayılır. Ayrıca, hafta tatili olarak belirlenen cumartesi günlerinde fiilen çalışılmıyor olması, yıllık izinden düşülmeyeceği anlamına gelmez.

1 yıl sonra 20 gün izin, 4857 sayılı İş Kanunu'na göre, 5 yıldan fazla ve 15 yıldan az süre çalışan işçilerin yıllık izin süresine denk gelmektedir. Bu kanuna göre, yıllık izin süreleri şu şekildedir: 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) hizmet süresi olanlar için yılda 14 gün; 5 yıldan fazla ve 15 yıldan az hizmet süresi olanlar için yılda 20 gün; 15 yıl ve üzeri hizmet süresi olanlar için yılda 26 gün. Yıllık izin süreleri, iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir, ancak azaltılamaz.

Kullanılmayan yıllık izin ücreti, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde talep edilmelidir; aksi takdirde zaman aşımına uğrar. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun yürürlüğe girmesiyle, 01.07.2012 tarihinden sonra doğan yıllık ücretli izin alacakları 10 yıllık zaman aşımına tabi olsa da, bu tarihten önce doğan izin alacakları için 5 yıllık zaman aşımı süresi geçerlidir.

Yıllık izin hakkı, her bir tam yıl çalışmayla birlikte yenilenir. Bir çalışan, işe başladığı tarihten itibaren deneme süresi de dahil olmak üzere bir yıllık çalışma süresini doldurduğunda yıllık ücretli izin hakkını kazanır. Örneğin, 12.06.2022 tarihinde 2 aylık deneme süresi ile işe başlayan bir işçi, yıllık ücretli izne hak kazanma tarihini 13.06.2023 olarak hesaplar. Ayrıca, ardı ardına ya da farklı tarihlerde aynı işverene ait değişik işyerlerinde çalışılmış ise, yıllık izne hak kazanma için gerekli olan bir yıllık süre hesaplanırken bu işyerlerinde geçen hizmet süreleri toplanır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi memurlar için, istifa edilmesi durumunda kullanılmayan yıllık izinlerin yanması söz konusudur. 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye tabi sözleşmeli personel için ise, istifa sonrası kullanılmayan yıllık izinlerin kullanılabileceği değerlendirilmektedir. İş Kanunu'na tabi çalışanlar için ise yıllık ücretli izinlerin yanması söz konusu değildir; iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda kullandırılmayan yıllık izinlerin ücretleri ödenir.

Tıbbi sekreterlerin yıllık izin süreleri, hizmet sürelerine göre değişiklik göstermektedir: 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) hizmet süresi olanlar için 14 gün. 5 yıldan 15 yıla kadar (15 yıl dahil) hizmet süresi olanlar için 20 gün. 15 yıldan fazla hizmet süresi olanlar için 26 gün. İşçi henüz 18 yaşını doldurmamışsa veya 50 yaşını doldurmuşsa, yıllık izin süresi 20 günden az olamaz.

Kalan yıllık izin ücreti, iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda ödenir. Ödeme şartları: Hesaplama: Yıllık izin ücreti, işçinin son aldığı brüt ücret üzerinden hesaplanır. Ödeme zamanı: İşverenin, ücreti iş sözleşmesi sona erdiği tarihten itibaren derhal ödemesi gerekir. Vergi ve kesintiler: SGK işçi ve işsizlik primi, Gelir Vergisi ve Damga Vergisi kesintileri hesaba katılır. Zaman aşımı: Bu tür alacaklar için zaman aşımı süresi 5 yıldır ve bu süre, iş sözleşmesinin sona ermesiyle işlemeye başlar. Ödeme yapılmaması durumunda: İşçi, iş mahkemesine başvurabilir, gecikme faiziyle birlikte ödeme talep edebilir ve işvereni Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na şikayet edebilir.

Evet, part-time (kısmi süreli) çalışan işçiler de yıllık ücretli izin hakkına sahiptir. Bu hak, tam zamanlı çalışanlarla aynı şartlara tabidir ve izin süresi, çalışanın haftalık çalışma süresine orantılı olarak hesaplanır. Örneğin, haftada 4 gün çalışan bir part-time işçi, tam süreli çalışanların yıllık izin süresine göre izin kullanır. Part-time çalışanlar, yıllık izin kullanırken sadece iş günlerine denk gelen süre için ücret alırlar.