SosyalHaklar

Analık izninin ilk günü raporlu sayılmaz. Analık izni, kadın işçinin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için çalıştırılmaması esasına dayanır. Raporlu olunan süreler ise yıllık izinden sayılır.

İtalya'da engelli bireylerin haklarını koruyan bazı yasalar şunlardır: 13/89 sayılı kanun. 4/2004 sayılı Stanca yasası. 284 sayılı genelge. 132 sayılı cumhurbaşkanlığı kararı. İtalya, Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’ne de imza atmıştır ve bu bağlamda ülke, engelli bireylerin yaşamlarını iyileştirmeyi amaçlayan birçok strateji geliştirmiştir.

Engelli raporu oranı %93, kişinin günlük yaşamını tek başına sürdüremediğini ve başkasının bakımına muhtaç olduğunu gösterir. %93 engelli raporu ile yararlanılabilecek bazı haklar: Ücretsiz ulaşım (belediye otobüsü, metro, tren); Engelli maaşı ve bakım yardımı; ÖTV ve KDV'siz araç satın alma hakkı; Evde bakım hizmeti alma hakkı; Vergi indirimleri ve ek sosyal yardımlar. Engelli raporu alabilmek için, sağlık durumu nedeniyle vücut fonksiyonlarının en az %40'ını kaybetmiş olmak ve bu durumun devlet veya üniversite hastanelerinde heyet raporu ile belgelenmesi gereklidir.

Yüzde 35 ve yüzde 40 engelli raporunun işe yaradığı bazı alanlar şunlardır: Vergi indirimleri ve muafiyetleri. Sosyal yardımlar. Ücretsiz veya indirimli ulaşım. Eğitim hakları. Özel şirket indirimleri. Kamusal haklar. Engelli raporunun sağladığı haklar, engel oranına ve raporun içeriğine göre değişiklik gösterebilir. Engelli raporu almak veya haklarla ilgili detaylı bilgi için Sağlık Bakanlığı'na bağlı tam teşekküllü devlet hastaneleri veya üniversite hastanelerinin sağlık kurullarına başvurulabilir.

Virginia Woolf, "Kendine Ait Bir Oda" adlı eserinde kadın ve erkek eşitliğini, kadınların özgürce yazabilmeleri ve kendilerini gerçekleştirebilmeleri için savunur. Woolf, kadınların ekonomik güçsüzlük ve eğitimsizlik gibi nedenlerle erkeklerle eşit şartlarda değerlendirilemediklerini belirtir. Ayrıca, Woolf, kadınların tarih boyunca belirli kalıplara sığdırılmaya çalışıldığını ve bu durumun yaratıcılıklarını kısıtladığını ifade eder.

İş yerinde annenin çocuğa bakmak zorunda olması, İş Kanunu tarafından haklı bir gerekçe olarak kabul edilmemektedir. İş Kanunu, doğum yapan veya evlatlık edinen işçileri özel olarak korur. Çalışan annelerin haklarını korumak için çeşitli düzenlemeler bulunmaktadır: Analık izni. Yarım gün çalışma. Ücretsiz izin. Doktor kontrolü. En doğru bilgi için bir hukuk uzmanına danışılması önerilir.

Prekaryanın bazı özellikleri: İş güvencesi eksikliği. Düşük ve güvensiz kazanç. Eğitimli ve kültürel birikim sahibi olma eğilimi. Örgütlenme ve dayanışma zorluğu. Gelecek belirsizliği. Çeşitli sektörlerde çalışma.

ILO 26 Nolu Asgari Ücret Belirleme Yöntemi Sözleşmesi, 30 Mayıs 1928 tarihinde Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından kabul edilmiştir. Sözleşmenin bazı maddeleri: Toplu sözleşme veya etkili ücret belirleme usullerinin bulunmadığı işler: Üye devletler, toplu sözleşme yoluyla veya başka bir yolla etkili bir ücret belirleme usulünün bulunmadığı veya ücretlerin düşük olduğu işlerde asgari ücret belirleme usullerini oluşturmayı veya sürdürmeyi taahhüt eder. Danışma: Belirli bir iş veya işin bölümü için asgari ücret belirleme kararı alırken, ilgili işveren ve işçi teşkilatlarına danışılır. Uygulama serbestisi: Üye devletler, asgari ücretlerin belirleme usullerini ve uygulama şekillerini serbestçe belirler. Denetim ve yaptırım: Belirlenen asgari ücretlere uyulması zorunludur; aksi takdirde cezai yaptırımlar uygulanır ve işçilerin yasal yollarla haklarını talep etme hakkı vardır. Raporlama: Her yıl, asgari ücret belirleme usullerinin uygulandığı işler ve bu usullerin sonuçları hakkında Milletlerarası Çalışma Bürosuna rapor sunulur.

2025 yılı için mali ve sosyal haklara ilişkin genelge, 7 Temmuz 2025 tarihinde yayımlanmıştır. Bu genelge, 1 Temmuz 2025 - 31 Aralık 2025 tarihleri arasında geçerli olacak maaş katsayılarını ve diğer mali hakları içermektedir. Bir sonraki genelge için resmi duyuruları takip etmek gerekmektedir.

Basın sigortasının bazı avantajları: Kazanılmış hakların korunması. Dava durumunda prim tahsili. Resmi gazeteci statüsü.

TYP (Toplum Yararına Program) çalışanlarının eylem yapmasının bazı nedenleri: İşsizlik korkusu: TYP çalışanlarının sözleşmeleri genellikle kısa sürelidir ve sözleşmelerinin yenilenmesi konusunda belirsizlikler vardır. Kadro talebi: Birçok TYP çalışanı, kadro veya kalıcı iş talep etmektedir. Ekonomik zorluklar: Asgari ücret seviyesinde gelir elde eden TYP çalışanları, ekonomik kriz dönemlerinde ek işlere başvurmak zorunda kalmaktadırlar. İş güvencesi eksikliği: İş Kanunu'ndan kaynaklanan haklardan yararlanamama ve keyfi işten çıkarılma gibi sorunlar yaşamaktadırlar.

Giydirilmiş ücrete dahil olan bazı sosyal haklar: Ulaşım yardımı (yol, servis bedeli); Yemek parası (yemek yardımı); Sağlık sigortası katkıları; Konut yardımı; Kıdem tazminatı; Primler, ikramiyeler ve bonuslar. Bu ödemeler, süreklilik arz etmelidir; aksi takdirde hesaplamaya dahil edilmez. Giydirilmiş ücret, çalışanın iş sözleşmesinde belirtilen çıplak ücretin yanı sıra aldığı tüm ek ödemeleri ve sosyal hakları kapsar.

Avrupa Sosyal Haklar Komitesi'ne başvuru yapma yetkisi olan kuruluşlar şunlardır: Belirli sivil toplum örgütleri ve hükûmet dışı kuruluşlar. İlgili devletin sendikaları ve işveren örgütleri. Ulusal hükûmet dışı kuruluşlar. Başvuru yapabilmek için, şikayetin resmi diller dışında bir dille yazılması durumunda, örgütün Avrupa Konseyi’nde danışmanlık statüsüne sahip olduğunu ve Hükümetler Komitesi listesinde yer aldığını gösteren belgelerin sunulması gereklidir.

Profesyonel sendika yöneticisi, sendika yöneticiliği sıfatıyla sendikal faaliyette bulunmak üzere işyerinden ayrılan ve bunun karşılığında sendikadan belirli bir ücret alan kişidir. Profesyonel sendika yöneticisinin bazı görevleri: Sendikayı temsil etmek. Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlamak. Toplu iş sözleşmesi akdetmek ve uyuşmazlık durumunda yasal prosedürleri takip etmek. Grev kararı almak ve grevi idare etmek. İşyeri sendika temsilcisi atamak. Yargı organlarında teşmil faaliyeti yürütmek. Ayrıca, profesyonel yöneticiler, üyeler veya delegeler tarafından seçimle göreve geldikleri için sendika içi demokrasinin gelişimine de katkı sunarlar.

Doğum izninin 1 yıla çıkarılması düzenlemesinin 2025 yılı içinde yasalaşması ve yürürlüğe girmesi bekleniyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, taslağın yasalaşarak Resmi Gazete’de yayımlanmasını 2025 yılı sonuna kadar hedefliyor.

Sakat raporu olan kişilerin yapabileceği işler, sahip oldukları engel oranına ve sağlık kurulu raporunda belirtilen durumlara bağlıdır. Genel olarak sakat raporu olan kişilerin çalışabileceği işler: Mesleki eğitim kurslarında öğrenilen işler. Korumalı işyerleri. Bazı mesleklere sakat raporu olan bireylerin girişi engellenmiştir, örneğin hakim ve savcılık. Sakat raporu olan bireyler, iş-kur il müdürlüklerine/hizmet merkezlerine başvurarak "engelli" statüsünde kayıt yaptırabilir ve iş bulma süreçlerinde destek alabilirler.

17 ve 18 yaşındaki gençlerin sahip olduğu bazı haklar şunlardır: Oy kullanma hakkı: 18 yaşını tamamlayan her yurttaş oy kullanabilir. Evlenme hakkı: 18 yaşını dolduran her birey evlenebilir. Pasaport çıkarma: 18 yaşındaki kişiler kendi pasaportlarını çıkarabilir. Dini cemaatlere üyelik: 18 yaşındakiler dini cemaatlere üye olabilir veya bunlardan ayrılabilirler. Çalışma hakkı: 15 yaşını doldurmuş ancak 18 yaşını doldurmamış gençler, belirli koşullar altında çalışabilir. Ayrıca, 18 yaşından küçükler, çocuk ve genç işçi olarak özel koruma altındadır ve belirli şartlar altında çalıştırılabilirler. Daha detaylı bilgi için ilgili yasal düzenlemelere başvurulması önerilir.

%44 engelli raporu ile yapılabilecekler şunlardır: Vergi indirimleri: Gelir vergisi indirimi alınabilir ve emekli olma yaşı düşebilir. Engelli kimlik kartı: Belediyeler tarafından verilen bu kart ile sosyal yardımlardan faydalanılabilir. Toplu taşıma indirimleri: Şehir içi otobüs, metro ve trenlerde ücretsiz veya indirimli seyahat hakkı sağlanır. Eğitim hakları: Rehabilitasyon merkezlerinden ücretsiz eğitim hizmetleri alınabilir. İş hayatında avantajlar: Özel ve kamu sektöründe engelli kadrolarında işe girme hakkı ve EKPSS ile memur olma şansı vardır. ÖTV muafiyeti: Engel oranına göre araç alımlarında ÖTV muafiyeti veya indirimi sağlanabilir. Ayrıca, engelli bireyler Devlet Tiyatroları tarafından gösterime giren oyunları ücretsiz izleyebilir ve milli parklara ücretsiz giriş yapabilirler. Haklardan tam olarak yararlanabilmek için raporun "araç alabilir" ibaresi içermesi ve yetkili vergi dairesine başvuru yapılması gerekmektedir.

4736 sayılı Kanuna göre ücretsiz geçiş hakkı, belirli kanunlara göre aylık bağlanan kişiler ve belirli koşulları sağlayan engelli bireyler için geçerlidir. Ücretsiz geçiş hakkından yararlanabilecek kişiler şunlardır: Vatani hizmet tertibinden aylık bağlananlar: 24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında aylık bağlananların kendileri, eşleri, anne ve babaları, evli olmayan ve yirmi beş yaşını doldurmamış çocukları. Vazife malulü aylığı bağlananlar: 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlara göre vazife malulü sayılarak aylık bağlananların kendileri, eşleri, anne ve babaları, evli olmayan ve yirmi beş yaşını doldurmamış çocukları. Engelliler: Engelliler için sağlık kurulu raporuyla %40 ve üzerinde engelli olduğunu belgeleyen Türk vatandaşlarının kendileri, ağır engellilerin kendileri ile birlikte birden fazla olmamak üzere birlikte yolculuk ettikleri refakatçileri. Ayrıca, 65 yaş ve üzeri Türk vatandaşları da demiryolları ve denizyollarının şehiriçi hatlarından ücretsiz, şehirlerarası hatlarından ise %50 indirimli olarak yararlanır.

Memurlar, süt iznini çocuğun 1 yaşına gelene kadar kullanabilir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre, doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk 6 ay günde 3 saat, ikinci 6 ay ise günde 1,5 saat süt izni hakkı tanınır. Bu izin, çocuğun yaşı ile bir sınırlama getirilmeden sunulduğu için, memurun süt izni hakkı 1 yıllık sürenin bitmesiyle sonlanır.