Fesih

Çalışma koşullarının ağırlaştırılması, aşağıdaki hallerde haklı fesih sebebi olarak değerlendirilebilir: 1. İşverenin gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermesi: İş sözleşmesi yapılırken işçinin niteliklerini yanlış tanıtması. 2. Ücret ödemelerinin yapılmaması veya eksik ödenmesi: Ücretin hiç ödenmemesi, sürekli olarak geç ödenmesi veya eksik ödeme yapılması. 3. Mobbing ve taciz: İşverenin işçiye veya ailesine sözlü veya fiziksel tacizde bulunması, cinsel taciz. 4. Çalışma koşullarında ağırlaştırma: İşçinin rızası olmadan çalışma koşullarının ağırlaştırılması. Haklı fesih hakkını kullanmak için, fesih nedeninin yazılı olarak bildirilmesi ve ispatlayıcı belgelerin (tanık beyanları, mesajlar, raporlar) sunulması önemlidir.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 19. maddesi, iş sözleşmesinin feshinde usulü düzenler: Maddeye göre: 1. İşveren, fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır. 2. Hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez. 3. Ancak, işverenin 25. maddenin (II) numaralı bendi şartlarına uygun fesih hakkı saklıdır. 4. Feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir.

Sağlık raporu ile fesih hakkını adliyeden öğrenmek mümkün değildir. İşçinin sağlık raporu ile iş akdini feshetme hakkı, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 24. ve 25. maddelerinde düzenlenmiştir. Fesih işlemi için gerekli olan sağlık raporunun, tam teşekküllü bir hastaneden alınması gerekmektedir.

18 madde ile işten çıkarılan işçi aşağıdaki adımları izlemelidir: 1. Savunma Talebi: İşverenin fesih bildiriminde bulunması durumunda, işçi fesihten önce savunma vermeye davet edilmelidir. 2. Yasal Sürece Başvuru: İşçi, feshin haksız olduğunu düşünüyorsa, işe iade davası açma hakkına sahiptir. 3. Tazminat Hakları: İşçinin kıdem ve ihbar tazminatı gibi tazminat haklarını alma hakkı vardır. 4. Yeni İş Arama İzni: İşverenin, işçiye fesih bildirimi sırasında yeni bir iş arama izni vermesi gerekmektedir. Bu süreçte bir avukattan hukuki destek almak faydalı olabilir.

İşverenin kötü niyet tazminatını işçi ispat eder. İşçi, iş sözleşmesinin işveren tarafından kötü niyetle feshedildiğini somut vakıalarla kanıtlamak zorundadır.

TBK m. 352/2'de düzenlenen iki haklı ihtar — kira bedelinin ödenmemesi durumunda kiraya verene tanınan, kira sözleşmesini feshetme ve kiracıyı tahliye etme imkanıdır. Bu hükme göre tahliye davası açılabilmesi için aşağıdaki koşulların birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir: 1. Kiracı, bir kira yılı veya daha uzun süreli kira sözleşmelerinde, kira bedelini ödemediği için kendisine yazılı olarak iki haklı ihtar gönderilmesine sebep olmuşsa; 2. Kiraya veren, kira süresinin veya bir yıldan uzun süreli kiralarda ihtarların yapıldığı kira yılının bitiminden itibaren bir ay içinde dava açmalıdır. İki haklı ihtarın haklı olması için kiracıya gönderilme tarihi değil, tebliğ tarihi dikkate alınmalıdır.

İşçinin görev değişikliğini kabul etmemesi, doğrudan haklı fesih nedeni sayılmaz. Ancak, görev değişikliğinin işçinin aleyhine olması ve işçinin bu durumdan rahatsız olması durumunda, işçi iş sözleşmesini 24. maddenin (f) bendi uyarınca feshedebilir. Görev değişikliği konusunda anlaşmazlık yaşanması durumunda, işçinin iş hukuku uzmanlarından destek alması ve gerektiğinde iş mahkemesine başvurması önerilir.

Taahhütname feshi, farklı bağlamlarda farklı şekillerde yapılabilir: 1. Abonelik Taahhütnameleri: Tüketicinin abonelik taahhütnamesini feshetmesi için, fesih bildirimini kağıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcı veya sağlayıcıya yöneltmesi gerekmektedir. 2. Kira Taahhütnameleri: Türk Borçlar Kanunu'na göre, kiracı, kiralananın tesliminden sonra taşınmazı belli bir tarihte boşaltmayı yazılı olarak taahhüt ederse, bu süre sonunda tahliyeyi gerçekleştirmezse, sürenin bitiminden itibaren bir ay içerisinde kiraya veren kira sözleşmesini dava veya icra yoluyla sona erdirebilir.

TBK madde 315, Türk Borçlar Kanunu'nun kiracının temerrüdü ile ilgili düzenlemesini içerir. Bu maddeye göre: Kiracı, kiralananın tesliminden sonra muaccel olan kira bedelini veya yan gideri ödeme borcunu ifa etmezse, kiraya veren kiracıya yazılı olarak bir süre verip, bu sürede de ifa etmeme durumunda, sözleşmeyi feshedeceğini bildirebilir. Kiracıya verilecek süre en az on gün, konut ve çatılı işyeri kiralarında ise en az otuz gündür ve bu süre, yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlar.

Savunma yazdıktan sonra, işverenin fesih kararını değerlendirmesi için gerekli bilgiler sunulmuş olur. Eğer alınan savunma yetersiz bulunursa veya işçi herhangi bir savunma yapmazsa, bu durum işverenin iş akdini sürdürmesini imkânsız hale getirebilir ve bu nedenle iş akdi feshedilebilir.

İşten çıkarıldıktan sonra başka bir işe girmek suç değildir. Bu durum, Yargıtay tarafından da onaylanmış bir karardır. Yargıtay'a göre, fesih için haklı sebepleri bulunan bir işçinin, işsizlik sürecini ve geçim koşullarını dikkate alarak başka bir işe başvurması ve bu başvurusunun kabul edilmesi, feshin kötü niyetli olduğu sonucunu doğurmaz.

İdarenin sözleşmeyi tek taraflı feshi, yükleniciden kaynaklanan nedenlerle sözleşmenin sonlandırılması ve hesabın genel hükümlere göre tasfiye edilmesi anlamına gelir. Bu durum iki şekilde gerçekleşebilir: 1. Yüklenicinin taahhütlerini yerine getirmemesi: İdare, yükleniciye en az on gün süreli ihtar çekerek, sözleşme hükümlerine uygun şekilde işlerin tamamlanmasını talep eder. 2. Yasak fiil veya davranışların tespiti: Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25. maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunması halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 25. maddesi ve 17. maddesi arasındaki temel farklar şunlardır: 1. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25. maddesi, işverenin belirli durumlarda iş sözleşmesini derhal feshetme hakkını düzenler. 2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 17. maddesi ise iş sözleşmesinin feshedilmesi için bildirim sürelerini belirler.

İş Kanunu'nun 25. maddesi kapsamında yapılan fesihlerde ihbar ve kıdem tazminatı ödenmez. Bu maddeye göre işveren, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları veya sağlık nedenleri gibi belirli hallerde iş sözleşmesini tazminatsız olarak feshedebilir.

Trafik sigortasının haksız feshi, sigorta sözleşmesinin taraflardan birinin haklı bir sebep olmaksızın sözleşmeyi sona erdirmesi durumunu ifade eder. Trafik sigortasında haksız fesih nedenleri arasında şunlar yer alabilir: Yanlış bilgi: Poliçe düzenlenirken verilen bilgilerin doğru ve eksiksiz olmaması. Risk durumunun değişmesi: Sigorta süresi içinde riski ağırlaştırıcı nitelikte değişikliklerin taraflarca birbirine bildirilmemesi. Araç sahibinin değişmesi: Aracın satış veya devir işlemleri. Aracın pert olması veya çalınması. Trafik sigortasının feshi için gerekli şartların sağlanması durumunda, sigorta şirketine başvurularak iptal işlemi gerçekleştirilebilir.

Kat karşılığı anlaşmasında arsa sahibi, aşağıdaki durumlarda fesih hakkını kullanabilir: 1. Yüklenicinin taahhüt ettiği bağımsız bölümleri teslim etmemesi: Yüklenici, inşaatı sözleşmede belirtilen süre içinde tamamlamadığında arsa sahibi sözleşmeyi feshedebilir. 2. Ayıplı inşaat: Yapılan inşaatın ayıplı olması durumunda, arsa sahibi sözleşmeden dönebilir ve tazminat talep edebilir. 3. Arsa sahibinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi: Arsa sahibi, arsayı teslim etmemesi veya arsa payını devretmemesi gibi yükümlülüklerini yerine getirmezse, yüklenici sözleşmeyi feshedebilir. Fesih işlemi için mutlaka haklı bir sebebin bulunması ve bu sebebin mahkeme tarafından da tanınması gerekmektedir.

Evet, haklı nedenle fesihte tanık dinletilebilir. İşçinin haklı fesih gerekçelerini kanıtlamak için tanıkların beyanları önemli bir delil olarak kabul edilir. Tanıkların, işverenin hatalı davranışlarını destekeleyen belge, mesaj, e-posta veya tanık ifadeleri gibi kanıtları toplamaları gerekmektedir.

Evet, işçi eğitim ücreti, belirli şartlar altında fesih halinde geri istenebilir. İşveren, işçiye sağladığı eğitim için bir cezai şart öngörerek, işçinin eğitim sonunda belirli bir süre işyerinde çalışması şartını koşabilir. Geri isteme hakkı şu durumlarda geçerli değildir: - İşçinin istifasının haklı bir nedene dayanması (örneğin, işverenin işçiye küfür etmesi, ücretinin eksik ödenmesi veya fazla mesailerinin ödenmemesi). - İşverenin işçiyi sağlık nedenleri veya zorunlu nedenlerle işten çıkarması. - İşverenin işçiyi ahlak ve iyi niyet kurallarına uymadan işten çıkarması.

Haklı fesih ve haksız fesih kavramları, iş sözleşmesinin taraflardan biri tarafından sonlandırılması durumunda ortaya çıkar. Haklı fesih, işçinin veya işverenin, geçerli ve ciddi bir nedene dayanarak iş sözleşmesini derhal sona erdirmesidir. Haksız fesih ise işverenin veya işçinin, iş sözleşmesini geçerli bir sebebe dayanmadan sona erdirmesidir.

Şirket tarafından savunma yazılması, işçinin kendisine yöneltilen iddialara yanıt verme ve savunma hakkını kullanması anlamına gelir. Savunma yazılmasının sonuçları: 1. Fesih işleminin geçerliliği: İşçinin savunması alınmadan yapılan feshe karşı işçi, işe iade davası açabilir ve fesih geçersiz sayılır. 2. Disiplin süreçleri: Savunma, işverenin disiplin cezalarını belirlemesinde yardımcı olur ve olayın tüm yönlerini değerlendirerek adil bir karar vermesini sağlar. 3. Alternatif çözümler: Alınan savunma, işçinin sözleşmesinin feshedilmesi yerine başka bir çözüm bulunmasına imkân verebilir.