Susam

Her gün susam yemenin bazı faydaları ve zararları vardır: Faydaları: 1. Yüksek besin değeri: Susam, protein, lif, sağlıklı yağlar, kalsiyum, magnezyum, demir ve B vitaminleri gibi birçok mineral ve vitamin içerir. 2. Kalp sağlığı: Susam, kolesterol seviyelerini dengelemeye yardımcı olan fitosteroller içerir ve kalp hastalıklarına karşı koruyucu etki gösterir. 3. Bağışıklık sistemi: Çinko içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir. 4. Sindirim: Yüksek lif içeriği bağırsak fonksiyonlarını düzenler. Zararları: 1. Alerji: Susam, alerjik reaksiyonlara neden olabilir. 2. Yüksek kalori: Susam, yüksek yağ ve kalori içerir, aşırı tüketim kilo alımına yol açabilir. 3. Bağırsak tıkanıklığı: İyi huylu anastomoz darlığı olan kişilerde bağırsak tıkanması riskini artırabilir. 4. İlaç etkileşimleri: Bazı ilaçlarla etkileşime girebilir, bu nedenle düzenli ilaç kullananların doktorlarına danışmaları önemlidir. Sonuç olarak, susam tüketimi dengeli ve ölçülü olmalıdır. Herhangi bir sağlık sorunu veya alerji durumunda bir uzmana danışmak gereklidir.

1 dönümden 40 ila 150 kg arasında susam çıkabilir. Kuru koşullarda: Dekara ortalama 40-100 kg. Sulu koşullarda: Dekara 150 kg'a kadar. Verim, kullanılan tohumun kalitesine, yeterli gübre kullanımına, sulamaya ve kültürel işlemlere bağlı olarak değişebilir.

Tahin, sadece susamdan yapılır çünkü tahinin temel bileşeni susam tohumlarıdır.

Susamın en faydalı hali, çiğ olarak tüketilmesidir. Diğer faydalı tüketim şekilleri şunlardır: - Susam yağı: Salatalarda, yemeklerde ve cilt bakımında kullanılabilir. - Tahin: Tatlıların, helvaların ve humus gibi yemeklerin hazırlanmasında tercih edilebilir. Ancak, susam yüksek lif içerdiği için fazla tüketildiğinde bağırsak tıkanıklığı gibi sorunlara yol açabilir.

Tahin içinde hayvansal ürün yoktur, çünkü tahinin ham maddesi susamdır ve bitkisel kökenlidir.

Susam, ekildikten 100-120 gün sonra hasat edilir.

Susam hasadı elle şu şekilde yapılır: 1. Bitkilerin olgunlaşması: Bitkilerin yaprakları ve kapsülleri sararıp kısmen döküldüğünde, tohumların rengi beyaz tanelerden sarı tanelere döndüğünde hasat zamanı gelmiş demektir. 2. Bitkilerin sökülmesi: Bitkiler elle sökülür veya toprağa yakın yerden kesilir. 3. Demet yapma: Sökülen bitkiler, 10-25 bitki bir arada bağlanarak düz ve temiz bir zemine kök kısımları dışarı, baş kısımları içeri gelecek şekilde baskıya alınır. 4. Kurutma: Baskıda yaklaşık bir hafta kalan demetler, beton veya düz bir zemin üzerinde 8-10 demet bir arada olmak üzere konularak tepe kısmından bağlanır (tokurcun). 5. Harman: Kuruyan demetler, kökleri sırta gelecek şekilde koltuk altına alınarak bir sopa yardımıyla yavaşça vurularak tohumun kapsüller içinden dökülmesi sağlanır (silkme). 6. Temizleme: Tohumlar, rüzgârda veya vantilatör yardımıyla savrularak temizlenir ve tekrar kurutulur.

Susamlı Ekmekli Patates Kızartması Tarifi için gerekli malzemeler: 3 adet patates; 1 tatlı kaşığı tuz; 1/4 çay bardağı zeytinyağı; 1 çay bardağı susam; 1 çay kaşığı kırmızı toz biber. Yapılışı: 1. Patateslerin kabuğunu soyup incecik halka şeklinde doğrayın ve tepsiye dizin. 2. Üstüne zeytinyağı sürüp tuz, toz biber ve bolca susam serpin. 3. 200 derece fırında çıtır çıtır olana dek pişirin. Alternatif olarak, fırında susamlı patates kızartması için şu tarifi de deneyebilirsiniz: Malzemeler: 4 adet orta boy patates; 1,5 yemek kaşığı susam; 4 yemek kaşığı zeytinyağı; 1 tatlı kaşığı tuz; 1 çay kaşığı kırmızı pul biber; 1 tatlı kaşığı kekik. Yapılışı: 1. Patateslerin kabuklarını soyup yıkayın ve elma dilimi şeklinde kesin. 2. Derin bir kaba koyup üzerine zeytinyağı, tuz, pul biber, kekik ve susam ekleyerek iyice harmanlayın. 3. Yağlı kağıt serili fırın tepsisine dizin ve önceden ısıtılmış 190 derece fırında üzerleri kızarana kadar yaklaşık 25 dakika pişirin.

Yerli tahin, Muğla yöresinde yetişen atalık susam tohumlarından yapılır.

Bir adet simitte bulunan susam miktarı, simidin boyutuna, hazırlanma yöntemine ve üreticiye bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Ortalama bir simitte, 10-20 gram arasında susam bulunması yaygındır. Standart boyutlu bir simit genellikle 80-100 gram ağırlığındadır. Susam, simidin dış yüzeyine serpilerek veya hamur ile karıştırılarak eklenebilir.

Susamda hasat zamanı, bitkilerin yaprak ve kapsüllerinin sararması ve çiçeklenmenin durması ile anlaşılır. Ayrıca, alt kapsüllerin elle kırıldığı zaman tohumların renk değiştirmesi de hasadın geldiğini gösterir: beyaz taneli susamlarda koyu sarı, kahverengi taneli susamlarda ise açık kahverengiye dönüş meydana gelir.

Susam kedilere doğrudan zararlı değildir, ancak bazı olumsuz etkilere neden olabilir. Susamın kediler için potansiyel zararları: - Sindirim sorunları: Kedilerin sindirim sistemi bitki bazlı proteinleri et bazlı proteinler kadar iyi sindiremez, bu nedenle aşırı susam tüketimi sindirim rahatsızlığına yol açabilir. - Diş sorunları: Susam tohumları kedinin dişlerine takılabilir ve diş etleri ile arasında sıkışarak enfeksiyona neden olabilir. Ölçülü miktarda ve ara sıra susam verilmesi genellikle bir sorun yaratmaz. Kedinizin beslenmesi hakkında kesin bir değerlendirme için bir veterinerle danışmanız önerilir.

Bitli kurabiyenin püf noktası, kurabiyenin çıtır çıtır olmasını sağlayan kavrulmuş susam kullanımıdır.

Teriyaki soslu somonun yanına şu lezzetler iyi gider: 1. Susam ve yeşillik: Somonun üzerine susam serpiştirip yanında taze yeşillikler servis edebilirsiniz. 2. Kavrulmuş sebzeler: Fırında ya da tavada hazırlanan Brüksel lahanası, havuç, kabak, biber ve mantar gibi sebzeler. 3. Fesleğen pesto makarna: Taze fesleğen, parmesan peyniri, çam fıstığı, sarımsak ve zeytinyağı içeren pesto soslu makarna. 4. Zeytinyağlı limon sosu: Zeytinyağı, limon suyu, sarımsak ve taze baharatlar içeren bir sos. 5. Tahinli sufle: Tatlı bir seçenek olarak tahinli sufle.

Doğal tahinin anlaşılmasına yardımcı olabilecek bazı kriterler şunlardır: 1. Renk ve Kıvam: Doğal tahin genellikle açık kahverengi tonlarındadır ve akışkandır, ancak su gibi ince değildir. 2. Koku: Tahin, kavrulmuş susamın doğal ve hafif yağlı kokusunu taşımalıdır. 3. Tat: Saf tahin, yoğun ve doğal bir susam tadı verir. 4. İçindekiler: Etiket üzerinde yalnızca "susam" yazıyorsa, bu iyi bir işarettir. 5. Üretim Yöntemi: Taş değirmende öğütülen tahinler, endüstriyel yöntemlere göre daha doğal ve besleyicidir.

Tahin, susam tohumlarının kavrulma derecesine bağlı olarak açık krem renginden koyu kahverengiye kadar değişen bir renge sahip olabilir. Bu nedenle, tahinin kahverengi olmasının sebebi, üretim sürecinde susam tohumlarının kavrulmasıdır.

Susam kavrulmadan yapılan tahin, daha hafif ve yumuşak bir tada sahip olabilir. Ayrıca, susamın yeterince kavrulmaması durumunda tahinde yanık bir tat oluşabilir.

Tahin donarsa, tahinin ana maddesi olan susam yağı üste çıkar ve tahin iki ayrı katman haline gelir: alt kısımda ezilmiş susam tortusu, üst kısımda ise susam yağı. Bu durum, tahinin bozulduğunu göstermez. Aşırı sıcaklığa maruz kalan tahinin içindeki yararlı bileşenler (aminoasit, mineral, enzim, vitamin vb.) bozulabilir veya yok olabilir.

Tahin, susam tohumlarının öğütülmesiyle yapılır. Bu sürecin başlıca nedenleri şunlardır: 1. Besleyici Değer: Susam tohumlarının besin öğeleri yoğunlaşarak protein, lif, vitaminler (B grubu vitaminleri) ve mineraller (kalsiyum, demir, magnezyum) açısından zengin bir karışım elde edilir. 2. Lezzet Katkısı: Tahin, kendine özgü yoğun ve fındıkmsı lezzetiyle yemekleri, salataları, mezeleri ve tatlıları zenginleştirir. 3. Geleneksel Mutfaklarda Önem: Orta Doğu, Akdeniz ve Güneydoğu Asya gibi bölgelerin mutfak kültüründe önemli bir yer tutar. 4. Vejetaryen ve Vegan Beslenme İçin Alternatif: Et içermeyen beslenme tarzlarında protein ihtiyacını karşılamak için kullanılır. 5. Sağlıklı Yağ Kaynağı: İçerdiği doymamış yağlar sayesinde kalp sağlığını destekler.

Tahin, çift kavrulur çünkü bu işlem, susam tohumlarının daha yoğun bir aroma ve koyu bir renk kazanmasını sağlar. Çift kavurma sürecinde, susam tohumları önce hafifçe kavrulur ve ardından tekrar kavrulur.