KamuHukuku

Usul ekonomisi ilkesine göre husumetli olarak sadece kamu görevlisinin gösterilmesinin yaptırımı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, usul ekonomisi ilkesine göre, hâkimin yargılamanın makul süre içinde ve düzenli bir biçimde yürütülmesini ve gereksiz gider yapılmamasını sağlamakla yükümlü olduğu bilinmektedir. Bu ilkeye aykırılık, adil yargılanma ilkesinin de ihlal edilmesine sebep olabilir.

154 seri nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği, 31 Mayıs 2003 tarihinde yayımlanan ve yıllık izin sürelerinin hesaplanması ile ilgili düzenlemeleri içeren bir tebliğdir. Bu tebliğe göre, yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan 10 yıla kadar (on yıl dahil) olanlar için 20 gün, hizmeti 10 yıldan fazla olanlar için ise 30 gündür. Ayrıca, tebliğde, yıllık izin sürelerinin hesabında, hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi, Devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet sürelerinin dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.

Vergi borcu aşağıdaki durumlarda sona erer: Ödeme: Vergi borcunun tamamen ödenmesi. Zamanaşımı: Vergi borcunun tahsil zamanaşımına uğraması (genel süre 5 yıldır). Uzlaşma: Vergi dairesi ile mükellef arasında uzlaşma sağlanması. Affetme ve yapılandırma kanunları: Belirli dönemlerde çıkarılan vergi affı ve yapılandırma kanunları kapsamında borçlarda indirim veya taksitlendirme yapılması. Borçların silinmesi: Hatalı veya hukuka aykırı tahakkuk ettirilen borçların terkin edilmesi. Mahsup: Mükellefin devletten olan alacağının vergi borcuna mahsup edilmesi. İbra: Vergi idaresinin mükellefin vergi borcunu bağışlaması. Ölüm: Mükellefin ölümü halinde, mirasçıların mirası reddetmesi durumunda vergi borcu sona erer.

Hukukta üç temel fark, kamu hukuku - özel hukuk ayrımı, maddi hukuk - şekli hukuk ayrımı ve yazılı hukuk - yazısız hukuk ayrımı olarak belirtilebilir. 1. Kamu Hukuku - Özel Hukuk Ayrımı: Kamu Hukuku: Devletin üstün yetkiyle taraf olduğu, kamu yararını gözeten hukuk dallarını içerir. Özel Hukuk: Tarafların eşit statüde olduğu, bireyler arası ilişkilere dair hukuk dalıdır. 2. Maddi Hukuk - Şekli Hukuk Ayrımı: Maddi Hukuk: Hak ve borçları doğrudan düzenleyen hukuk kurallarıdır. Şekli Hukuk (Usul Hukuku): Maddi hukuktan doğan hakların nasıl kullanılacağını belirler. 3. Yazılı Hukuk - Yazısız Hukuk Ayrımı: Yazılı Hukuk: Yasama organı tarafından oluşturulan kanunlar ve mevzuat metinlerini kapsar. Yazısız Hukuk (Örf ve Âdet): Toplumda yerleşmiş, süreklilik kazanmış, hukuk düzenince tanınan davranış kurallarıdır.

Vergi hukuku, özellikle kamu hukuku içinde yer alan aşağıdaki hukuk dallarıyla yakın ilişki içindedir: Anayasa hukuku. İdare hukuku. Ceza hukuku. Uluslararası hukuk. Ayrıca, vergi hukukunun bazı alanları özel hukuk hükümlerine de dayanır, örneğin miras vergisi.

Genel Kamu Hukukunda devlet, toplumsal, hukuki ve siyasi bir olgu olarak incelenir. Devletin temel unsurları: Ülke (toprak). Millet (insan). Egemenlik (hakimiyet). Genel Kamu Hukukunun devletle ilgili ele aldığı diğer konular: Devletin kökeni ve tarihsel gelişimi. Devletin organları ve işlevleri. Devlet karşısında kişilerin hakları ve hürriyetleri. Devleti oluşturan unsurlar ve devletin fonksiyonları. Kamu hürriyetlerinin fikri ve tarihi kaynakları. Devlet iktidarını sınırlayan hukuki ve hukuk dışı etmenler. İnsan hakları alanındaki gelişmeler.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (657 KHK) ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) arasındaki bazı farklar şunlardır: 657 KHK, genel olarak devlet memurlarının istihdam şekillerini, kariyer ve liyakat ilkelerini düzenler. 696 KHK, özellikle taşeron işçilerin kadroya geçirilmesi, belirli kadro ve pozisyonlara atama işlemleri gibi konuları kapsar. Ayrıca, 696 KHK ile sürekli işçi kadrolarına geçirilme süreci düzenlenmiş ve bu kadroların ihdas edilme yöntemi belirlenmiştir.

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'a göre, amme alacağı ödenmeden yapılmayacak işlemler şunlardır: Teminat veya kefil göstermeme durumu: Borçlu, teminat göstermesi istendiği halde belirli sürede teminat veya kefil göstermezse. Mal bildiriminde bulunmama: Mal bildirimine çağrılan borçlu, belirli sürede mal bildiriminde bulunmazsa veya eksik bildirimde bulunursa. Borçlunun kaçması: Borçlu kaçmışsa veya kaçması, mallarını kaçırması ve hileli yollara sapması ihtimalleri varsa. Amme davası: Hüküm sadır olmuş bulunsun bulunmasın, para cezasını gerektiren bir fiil nedeniyle amme davası açılmışsa. Tasarruf işlemleri: Amme alacağının tahsiline imkan bırakmamak amacıyla yapılan tasarruflar. Bu durumlarda, amme alacağının tahsili için cebren tahsil yöntemleri uygulanabilir.

Kamu tüzel kişileri, iki ana gruba ayrılır: 1. Kişi topluluğu şeklinde kamu tüzel kişileri (kamu idareleri). 2. Mal topluluğu şeklinde kamu tüzel kişileri (kamu kurumları). Ayrıca, anayasada "devlet ve diğer kamu tüzel kişileri" ifadesi geçtiği için, devlet dışında da kamu tüzel kişileri bulunmaktadır.

Usul saptırması, bir konuyu veya tartışmayı yanlış bir yöne sürükleyerek asıl konudan uzaklaşma durumudur. Örnekler: Bir hukuk davasında, davanın esasına dair yapılacak bir savunma sırasında, tamamen başka bir konu hakkında uzun uzadıya konuşmak. Hırsızlık suçlaması konuşulurken, konunun doğruluğunu tartışmak yerine, hırsızlık mağduru olan kişinin geçmişine, kıyafetine veya başka konulara kaydırarak asıl konudan uzaklaşmak.

Türk mevzuatı, kamu hukuku ve özel hukuk olmak üzere iki ana dalda incelenir. Kamu hukuku, devletin bireylerle veya diğer devlet kurumlarıyla olan ilişkilerini düzenler ve anayasa hukuku, idare hukuku, ceza hukuku, vergi hukuku gibi alanları kapsar. Özel hukuk, bireyler arasındaki ilişkileri düzenler ve medeni hukuk, ticaret hukuku, borçlar hukuku, iş hukuku gibi dalları içerir.

Ticaret yasağı alan kişiler şunlardır: Devlet memurları. Kişisel durumları veya yaptıkları işlerin niteliği nedeniyle yasağa tabi olan kişiler. Küçük ve kısıtlıların ticari işletmelerini onların adına işleten yasal temsilciler.

657 sayılı Kanunun Ek 41. maddesi, bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmalarına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla, kurumların görev alanına giren konularda çalıştırılmak üzere merkez teşkilatlarında, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığında, Yükseköğretim Kalite Kurulunda, Genelkurmay Başkanlığı ve kuvvet komutanlıklarının merkez karargâhlarında uzman ve uzman yardımcısı istihdamını düzenler. Bu maddeye göre uzman yardımcılığına atanabilmek için, 48. maddede sayılan şartlara ek olarak, yapılacak yarışma sınavında başarılı olma ve en az dört yıllık lisans eğitimi veren belirli fakültelerden veya yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından mezun olma koşulları aranır. Anayasa Mahkemesi'nin 7/12/2023 tarihli kararına göre, maddenin birinci, sekizinci ve dokuzuncu fıkraları iptal edilmiştir.

9. sınıf hukuk konusu, genellikle Eski Çağ Medeniyetlerinde Hukuk olarak ele alınır. Hukuk, bir toplumda bireyler ve kurumlar arasındaki ilişkileri düzenleyen kurallar bütünüdür. Eski Çağ'da hukuk, toplum düzenini sağlamak, haksızlıkları önlemek ve devlet otoritesini korumak amacıyla geliştirilmiştir. Bu dönemde bazı hukuk sistemleri: Sümer Kanunları: Özel mülkiyet ve aile kurumunu güvence altına almıştır. Hammurabi Kanunları: "Göze göz, dişe diş" ilkesine dayanır ve mülkiyet haklarını korumuştur. Hitit Hukuku: Cezalar zararın tazminine dayanır ve suçların şahsiliği ilkesini benimsemiştir. Roma Hukuku: 12 Levha Kanunları ile modern Avrupa hukukunun temellerini atmıştır.

Sayıştay kararları, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'na göre şu şekilde uygulanır: Tebliğ: Sayıştay ilamları, sorumlulara, ilgili kamu idarelerine, Maliye Bakanlığına, muhasebe birimine ve başsavcılığa tebliğ edilir. İnfaz: İlamlar kesinleştikten sonra 90 gün içinde yerine getirilir. Faiz Uygulaması: İlam hükümlerinin yerine getirilmesinde, karar tarihinden itibaren kanuni faiz uygulanır. Tahsilat: Borç çıkarılan memur öncelikle durumu tebliğ alır ve borcunu öder. Sayıştay kararlarına karşı temyiz, yargılamanın iadesi ve karar düzeltilmesi gibi kanun yollarına başvurulabilir.

Kamu personeli hukuku, kuramsal olarak dört ana kümeye ayrılır: 1. Kamu Personeli. 2. Seçilmişler. 3. Yükümlüler. 4. Gönüllüler.

4688 ve 657 sayılı kanunlar arasındaki temel farklar şunlardır: 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu, kamu görevlilerinin ekonomik, sosyal ve mesleki hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek amacıyla sendika ve konfederasyonların kuruluşunu, organlarını, yetkilerini ve faaliyetlerini düzenler. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu, memurların ve diğer kamu görevlilerinin niteliklerini, atanmalarını, görev ve yetkilerini, haklarını, yükümlülüklerini, aylık ve ödeneklerini, diğer özlük işlerini düzenler. Özetle, 4688 sayılı kanun, kamu görevlilerinin sendikal haklarını düzenlerken; 657 sayılı kanun, memurların çalışma koşullarını ve haklarını düzenler.

Maden ruhsatı, kamu hukuku karakteri taşıyan bir idari izin niteliğindedir. Ruhsat sahibi, maden sahası üzerinde mülkiyet hakkına sahip olmaz; ancak devletin denetimi ve gözetimi altında, belirli haklara sahip olarak sahada faaliyet gösterebilir.

Emekli bir işçinin memur olabilmesi, bazı istisnalar dışında mümkün değildir. 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 30. maddesine göre, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar, genel bütçeye dahil dairelerin, katma bütçeli idarelerin, döner sermayelerin, kefalet sandıklarının, sosyal güvenlik kurumlarının ve bütçeden yardım alan kuruluşların kadrolarına açıktan atanamazlar. İstisnai durumlar: Cumhurbaşkanlığına seçilenler; Dışarıdan bakanlar kuruluna atananlar; Yasama organı üyeliğine seçilenler; Mahalli idareler seçimleri sonucuna göre görev alanlar; Sadece toplantı veya huzur ücreti ödenen görevleri yürütenler; Yaş haddini aşmamış eğitim kurumlarında ders ücreti karşılığı ders görevi verilenler; Vakıf üniversitelerinde görev alanlar.

6772 sayılı kanun, "Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2. Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun"dur. Kanunun bazı maddeleri: Madde 1: Belirli kurum ve kuruluşlarda çalışan işçilere, ücret sistemlerine bakılmaksızın, her yıl için bir aylık istihkakları tutarında ilave tediye ödenir. Madde 2: Maden işletmelerinin yeraltı işlerinde çalışan işçilere, yerüstü işçilerinden daha fazla olacak şekilde, ilave tediye verilir. Madde 3: Cumhurbaşkanı kararıyla, işçilere bir aylık istihkakları tutarını aşmayacak şekilde ek ilave tediye yapılabilir. Madde 4: İlave tediyelerin zamanı, Cumhurbaşkanınca belirlenir. Kanun, 4 Temmuz 1956'da kabul edilmiş ve 11 Temmuz 1956'da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.