İşKanunu

Toplu istifa yasal değildir, ancak toplu işten çıkarma yasal olabilir. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 29. maddesine göre, toplu işten çıkarma şu koşulları gerektirir: İşyerinde en az 20 işçi çalıştırılması. Çıkarılacak işçi sayısının belirli eşiklerin üzerinde olması (örneğin, 20-100 işçi arasında en az 10 işçi, 101-300 işçi arasında en az %10 oranında işçi). İşten çıkarmanın ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri nedenlerle yapılmış olması. İşten çıkarmanın kanunda öngörülen süre içinde yapılmış olması (en az 30 gün önceden bildirim). Toplu işten çıkarma sürecinde, işverenin sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumu'na yazılı bildirimde bulunması zorunludur.

3 iş günü sonra ne olacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, iş hukuku bağlamında, bir işçinin ardı ardına üç iş günü işe mazeretsiz olarak gelmemesi, işveren açısından iş sözleşmesinin haklı fesih sebebi olarak değerlendirilebilir. İşçinin işe devamsızlığının haklı bir nedene dayanması halinde ise (sağlık sebepleri, aile fertlerinden birinin ölümü veya hastalığı gibi) işveren iş sözleşmesini fesih hakkı bulamaz.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 69. maddesine göre, işçilerin gece çalışması yapabileceği işler şunlardır: Turizm sektörü; Özel güvenlik hizmetleri; Sağlık sektörü; Petrol araştırma, arama ve sondaj faaliyetleri (6491 sayılı Türk Petrol Kanunu kapsamındaki işler); Yönetmelikle belirlenecek diğer uygulamalar. Bu sektörlerde gece 7,5 saatten fazla çalışma yapılabilmesi için işçinin yazılı onayının alınması gereklidir.

İş Kanunu 24. madde, işçinin haklı nedenle iş sözleşmesini feshetme hakkını düzenler. Bu maddeye göre, işçi aşağıdaki durumlarda iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir: Sağlık sebepleri: İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması, işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa. Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller: İşveren, iş sözleşmesi sırasında işçiyi yanıltıcı bilgiler verir, cinsel tacizde bulunur veya işçinin veya aile üyelerinin şeref ve namusuna hakaret ederse. Zorlayıcı sebepler: İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa.

İşçinin yaptığı trafik kazasında işverenin alabileceği cezalar, olayın koşullarına göre değişiklik gösterebilir: Türk Borçlar Kanunu'nun 66. maddesi uyarınca, işveren "adam çalıştıranın sorumluluğu" kapsamında üçüncü kişilere karşı doğrudan sorumlu olabilir. İş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmaması nedeniyle kaza meydana gelirse, işveren Türk Ceza Kanunu'nun 85. maddesi uyarınca taksirle öldürme veya taksirle yaralama suçlarından cezalandırılabilir. İşverenin, aracın teknik bakımlarını yaptırmamış olması veya bir teknik arıza nedeniyle kaza meydana gelmişse, işveren tehlike sorumluluğu gereği tam olarak sorumlu tutulur. Ayrıca, sigortalı veya yakınları tarafından işverene maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.

Geçici iş görevlendirmesi, belirli hallerde yapılabilir: Askerlik hizmeti ve iş sözleşmesinin askıda kaldığı diğer haller. Mevsimlik tarım işleri. Ev hizmetleri. İşletmenin günlük işlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işler. İş sağlığı ve güvenliği bakımından acil olan işler veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması. İşletmenin ortalama mal ve hizmet üretim kapasitesinin geçici iş ilişkisi kurulmasını gerektirecek ölçüde ve öngörülemeyen şekilde artması. Mevsimlik işler hariç dönemsellik arz eden iş artışları. Ayrıca, özel sektörde geçici görevlendirme uygulamaları, 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili yönetmeliklere dayanır.

"Hayvan gibi çalışmak" ifadesi, genellikle uzun çalışma saatlerini tanımlamak için kullanılır, ancak belirli bir saat aralığı belirtmez. Örneğin, bir kullanıcı 8,5 saat çalıştığını "hayvan gibi çalışmak" olarak değerlendirmiştir. Çalışma saatleri, kişinin mesleği ve iş yerine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, moto kuryeler tam zamanlı çalıştıklarında günlük 8-12 saat, part-time çalıştıklarında ise 3-6 saat çalışabilir. Bu nedenle, "hayvan gibi çalışmak" ifadesinin kaç saat olduğu, bağlama göre değişebilir.

2024 yılı Ocak ayında yapılan açıklamaya göre, Galatasaray'da forma giyen Lucas Torreira'nın yıllık ücreti, garanti ücreti 3 milyon euro, imaj hakkı ve maç başı ücretiyle birlikte 4 milyon euroya yakın olarak hesaplanmaktadır. 2022 yılında yapılan açıklamada ise Torreira'nın her bir futbol sezonu için net 2.750.000 euro sezonluk ücret alacağı belirtilmiştir. Torreira'nın yıllık ücretinin nasıl hesaplandığına dair detaylı bilgi bulunamamıştır.

Kısıtlı raporu olan engellilerin çalışıp çalışamayacağı, raporun içeriğine bağlıdır. Engelli bireylerin çalışabilmesi için, engel durumuna göre tüm vücut fonksiyon kayıplarının en az %40 olduğunu, yetkili sağlık kuruluşlarından alacakları engelli sağlık kurulu raporu ile belgelemeleri gerekmektedir. Raporda "ağır engelli" veya "tam bağımlı" olduğu belirtilen ya da çalışma durumu değerlendirilmeyen engellilerin talebi hâlinde engelli kaydı yapılmakta, ancak raporda "çalışamaz" ibaresi bulunan kişilerin engelli kaydı oluşturulmamaktadır.

Günde 6 saat çalışan bir kişi, haftalık 45 saatlik yasal çalışma süresini aşmadığı için fazla mesai yapmaz. Haftalık yasal çalışma süresi 45 saattir ve bu süre, işveren ve çalışan arasındaki anlaşmaya göre günlere dağıtılabilir. Ancak, günlük 11 saatten fazla çalışma durumunda, haftalık çalışma süresine bakılmaksızın aşan her saat fazla mesai olarak kabul edilir.

Tarla işçileri, 4857 Sayılı İş Kanunu ve 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu kapsamında çalışmaktadır. 4857 Sayılı İş Kanunu, 50'den fazla işçi çalıştırılan tarım işletmelerindeki işçileri kapsar. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu, 50'den az işçi çalıştırılan tarım işletmelerindeki işçiler için geçerlidir. Ayrıca, tarla işçileri 2925 Sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında sosyal güvenlik haklarına da sahiptir.

Bahçıvan kıdem tazminatının nasıl hesaplanacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak kıdem tazminatı hesaplaması şu şekilde yapılır: 1. Çalışma süresi belirlenir. 2. Giydirilmiş brüt maaş hesaplanır. 3. Kıdem tazminatı hesaplanır. 4. Tavan kontrolü yapılır. 2025 yılı için kıdem tazminatı tavanı 46.655,43 TL olarak belirlenmiştir. Kıdem tazminatı hesaplaması için aşağıdaki siteler kullanılabilir: turkiyefinans.com.tr; kulacoglu.av.tr; turmob.org.tr; eleman.net.

SGK rapor kodları arasında en yaygın olarak kullanılanlar şunlardır: 01 kodu: İstirahat (raporlu) olan sigortalılar için kullanılır. 3 kodu: Sigortalıya disiplin cezası verilmesi halinde kullanılır. 5 kodu: Sigortalının tutuklanması durumunda kullanılır. 8 kodu: Grev nedeniyle işe gelinmeyen günler için kullanılır. 9 kodu: Lokavt nedeniyle işçilerin eksik günleri için kullanılır. Ayrıca, SGK tarafından yayınlanan "Teşhis ve Tanı Kodları" listesinde de çeşitli rapor kodları bulunmaktadır. Daha detaylı bilgi için SGK'nın resmi web sitesi veya ilgili meslek odalarının duyuruları incelenebilir.

Mazeret izni için gerekli belgeler, izin türüne ve işyerinin politikalarına göre değişiklik gösterebilir. İşte bazı yaygın mazeret izni belgeleri: Evlilik İzni: Nikah cüzdanı veya evlenme cüzdanı. Doğum İzni: Doğum raporu veya doğum belgesi. Ölüm İzni: Ölüm belgesi veya vefat bildirimi. Engelli Çocuğu Olan Çalışanlar: Engelli çocuğun tedavisi için hastalık raporu. Sağlık Raporu: Hastalık veya sağlık sorunları için doktor raporu. Diğer Belgeler: Bazı durumlarda, izin talebini destekleyen ek belgeler de gerekebilir. Mazeret izni dilekçesi yazarken, iznin nedenini ve süresini açıkça belirtmek önemlidir. Belgelerin eksiksiz sunulması ve izin talebinin resmi yollarla yapılması, sürecin hızlı ve sorunsuz ilerlemesini sağlar.

4857 sayılı İş Kanunu'na tabi sözleşmeli personel, haftada en fazla 45 saat çalışır. Haftalık çalışma süresi, işveren ve çalışan arasında anlaşmaya bağlı olarak haftanın günlerine farklı şekilde dağıtılabilir. Yer altı maden işlerinde çalışan personel için günlük en fazla 7,5 saat, haftalık en fazla 37,5 saat çalışma sınırı bulunmaktadır.

Eksik gün 12 kodunun düzeltilmesi için iki yöntem bulunmaktadır: 1. İptal/Ek belgeleri ile düzeltme: İlgili dönem ve çalışan için verilecek İptal/Ek belgeleri ile düzeltme yapılabilir. 2. SGK il müdürlüğüne dilekçe ile başvuru: İş yerinin bağlı bulunduğu SGK il müdürlüğüne verilecek dilekçe ile herhangi bir cezai işlem olmadan hizmet belgesinde güncelleme yapılabilir. Eksik gün nedeninin (12) Birden Fazla olarak beyan edildiği ve kısmi istihdam veya puantaj kayıtları ya da ev hizmetlerinde 30 günden az çalışmadan kaynaklandığının anlaşılması halinde, bu sigortalılar da eksik sürelerine ilişkin primlerini isteğe bağlı sigorta kapsamında ödeyerek eksik gün nedenini düzeltebilirler. Eksik gün bildirimi ve düzeltilmesi işlemleri yasal düzenlemelere tabidir; bu nedenle, doğru ve güvenli bir şekilde işlem yapabilmek için bir uzmana danışılması önerilir.

Nikahtan kaç gün önce izin alınır sorusuna net bir cevap vermek mümkün değildir. Evlilik izni, nikah tarihinden itibaren kullanılabilir. Evlilik izni talebi, nikah tarihi alındıktan sonra ama nikah tarihinden önce, işverene ya da iş yerinin insan kaynakları birimine bildirilmelidir. Kurumun talep etmesi halinde nikah günü alındığına dair belgenin de dilekçeye eklenmesi şarttır.

Özel güvenlik personeli bildirimlerinin yapılması gereken bazı durumlar ve zamanlamaları: Göreve başlama bildirimi: İşveren, özel güvenlik görevlisinin işe girişini SGK'ya ve ilgili Valiliğe/Emniyet Müdürlüğüne bildirir. Görev yeri değişikliği bildirimi: Görev yapılan mekan değiştiğinde, yeni görev yeri 15 gün içinde ilgili Valiliğe/Emniyet Müdürlüğüne bildirilmelidir. Kimlik kartı bilgilerindeki değişiklikler: Adres veya soyadı gibi bilgiler değiştiğinde, ilgili mercilere 15 gün içinde bildirilmelidir. İstirahat raporu ve geçici personel bildirimi: Özel güvenlik görevlilerinin aldıkları istirahat raporu ve yerine çalışacak geçici personelin bilgileri, ÖGNET üzerinden 15 gün içinde Emniyet Genel Müdürlüğüne bildirilmelidir. Görev sonlandırma bildirimi: Görevden ayrılma durumunda, bu durumun da ilgili Valiliğe/Emniyet Müdürlüğüne bildirilmesi gereklidir.

İş Kanunu'nun 63. maddesine göre, günlük çalışma süresi en fazla 11 saattir. Haftalık çalışma süresine bakılmaksızın, işçinin günde 11 saati aşan çalışması varsa, bu süre fazla mesai olarak kabul edilir ve fazla mesai ücreti ödenmesi gerekir. Örneğin, işçinin haftalık mesaisi 45 saat olsun.

Kabin memurlarının ihbar süresi, çalışanın iş yerindeki kıdemine göre değişir: 6 ay veya daha kısa süre çalışanlar: 2 hafta (14 gün). 6 ay ile 1,5 yıl arasında çalışanlar: 4 hafta (28 gün). 1,5 yıl ile 3 yıl arasında çalışanlar: 6 hafta (42 gün). 3 yıldan fazla süre çalışanlar: 8 hafta (56 gün). Bu süreler asgari olup, iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile artırılabilir.