Panoptikon, 1785'te Bentham tarafından tasarlanan gözetleme kulesi içeren hapishane modelidir. Her hücre, ortadaki gözetleme kulesine bakmaktadır
Bu video, iki konuşmacının (Bruno Ludwig ve Pelin olarak tanımlanan) Karl Marx'ın hayatını, felsefi düşüncelerini ve marksizmin tarihsel gelişimini ele aldığı bir eğitim içeriğidir.. Video, Marx'ın 1818'de Almanya'da doğumundan başlayarak, Hegel felsefesine ilgisinden, Engels ile tanışmasından, "Komünist Manifesto"yu yazmasından ve "Das Kapital" kitabının yayınlanmasıyla sona eren fikirsel gelişimini kronolojik olarak anlatmaktadır. Marksizm'ın temel kavramları (yabancılaşma, sınıf bilinci, diyalektik materyalizm), Marx'ın ekonomik teorisi ve toplumsal evrim modeli detaylı şekilde ele alınmaktadır.. Videoda ayrıca Marx'ın Jena Üniversitesi'ndeki erken dönemleri, Köln ve Paris'teki gazetecilik kariyeri, Brüksel ve Londra'daki yaşamı, Amerika İç Savaşı ve Fransız Devrimi gibi tarihsel olaylardaki görüşleri ve Birinci Enternasyonel'deki rolü gibi konular da incelenmektedir. Konuşmacılar, marksizmin 20. ve 21. yüzyıllarda etkileyici bir felsefe akımı olduğunu vurgularken, pratikte yaşanan komünist devletlerin başarısızlıklarından da bahsetmektedirler.
Bu video, bir akademik ders formatında olup, bir eğitmen tarafından Foucault'un teorileri anlatılmakta ve öğrencilerle etkileşimli bir şekilde ilerlemektedir.. Video, Foucault'un arkeolojik yaklaşımı, epistemeler ve iktidar teorisi üzerine odaklanmaktadır. Dersin ilk bölümünde bilginin oluşumu farklı dönemlerde nasıl değiştiği (Rönesans, Klasik Çağ ve Modern Çağ) anlatılmakta, ardından "Hapishanenin Doğuşu" kitabında ele alınan cezalandırma tekniklerinin tarihsel değişimine geçilmektedir. Ders, hükümran iktidar ve disipliner iktidar kavramlarını karşılaştırmakta, Panoptikon hapishane modelini incelemekte ve son olarak biyo-iktidar kavramına değinmektedir.. Ders boyunca okul, hapishane, hastane gibi kurumların toplumsal iktidar mekanizmalarındaki rolleri, disiplinlerin nasıl oluştuğu ve bilimin tarihsel koşullara bağlılığı gibi konular ele alınmaktadır. Dersin sonunda öğrencilere okuma ödevi verilmektedir.
Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan, Karl Marx'ın toplumsal teorileri ve komünist felsefesi hakkında kapsamlı bir eğitim dersidir. Konuşmacı, öğrencilere hitap ederek Marx'ın "Kapital" ve "Komünist Manifesto" kitaplarındaki görüşlerini açıklamaktadır.. Ders, Marx'ın kapitalist toplumda insan ilişkilerini meta düzeyinde belirleyen görüşünü, özgürlük anlayışını ve komünist toplum modelini ele almaktadır. Video, Marx'ın bilinç anlayışını, kapitalist toplumda bilincin egemen güçler tarafından şekillendirildiğini ve komünist toplumda herkesin özgürlüğü anlamında bir özgürlük olduğu vurgusunu içermektedir.. Ayrıca, dersde Marx'ın milliyetçilik kavramına bakışı, komünist toplumda "insanlık tarihinin" başlayacağı fikri ve kapitalist toplumda yaşanan açlık, işsizlik sorunlarının komünist toplumda nasıl çözülebileceği gibi konular da ele alınmaktadır. Konuşmacı, burjuva toplumundaki "ifade" özgürlüğü ile Marx'ın komünist toplumundaki "içerik" özgürlüğü arasındaki farkı orkestra ve caz örnekleri üzerinden açıklamaktadır.
1891'de Sardunya'da doğdu, 1937'de Roma'da öldü. Torino Üniversitesi'nde eğitim gördü ve sosyalist çevrelerle tanıştı. 1921'de İtalyan Komünist Partisi'nin kurucu üyesi oldu. 1926'da faşizme karşı çıktığı için tutuklandı ve 20 yıl hapis yattı
Postmodernizm, modernizmin sonrası ve ötesi olarak tanımlanır. 1960'lardan itibaren kullanılmaya başlanmış, 1979'da Lyotard ile tartışma başlamıştır. II. Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkmış, modernitenin sorgulanmasına dönüşmüştür
Bu videoda Önder Sarıkaya, Z kuşağı hakkında teorilerini paylaşıyor. Konuşmacı, 1995-2000 yılları arasında doğan Z kuşağı hakkında bilgiler veriyor.. Video, Z kuşağı hakkında bilimsel ve sosyal tanımından başlayıp, bu kuşakla ilgili yapılan gizemli çalışmalar teorisine geçiyor. Konuşmacı, Z kuşağına "zombi" anlamıyla atıfta bulunarak, bu kuşakın "alfa kuşağı" için hizmetçi edilmesi istendiğini ve metafizik alemle irtibat kurma potansiyeline sahip olduğunu belirtiyor. Ayrıca, Z kuşağı için manevi dünyayı kuvvetlendirmenin önemi ve bu kuşakta şehit olan Eren kardeş gibi örneklerden bahsediyor.
İdeolojiler, siyasal eylemlere yön veren fikir ve değer kümeleridir. İdeolojiler öznel ve kişisel çıkarlara hizmet eden araçlardır. İdeolojilerin sosyal dünyayı çarpıtma riski taşıdığı belirtilir
Bu video, "Koroni 26" adlı programda bir akademisyen tarafından sunulan, teorik kavramların günlük hayattaki pratik uygulamalarla ilişkisini ele alan bir sohbet formatındadır. Konuşmacı, doktor olarak eğitim görmüş ve Marksizm teorisini derinlemesine araştırmış bir akademisyendir.. Video, teorinin pratikle ilişkisini kuantum fiziği ve genel görecelik gibi örneklerle açıklayarak başlar, ardından Marksizm'in temel teorik sorunlarından biri olan "yapı ve özne sorunu" ele alınır. Daha sonra 1984 yılında hapisten çıktığında yaşadığı deneyimler ve Marksizm teorisini daha sistematik bir şekilde anlamaya başlaması anlatılır. Son bölümde ise kapitalizm, feodalizm ve yeni sosyal hareketler arasındaki ilişkiler, Türkiye'deki devlet feodalizmi ve kapitalizmin gelişimi tartışılmaktadır.. Konuşmacı, Marksizm'in tarihsel gelişimindeki bunalımları, Hikmet Kıvılcım'ın katkılarından yararlanarak yeni sosyal hareketleri (kadın hareketi, barış hareketi, ekoloji hareketi) nasıl açıklayabileceğini ve Türkiye'deki demokratikleşme sorununu teorik çözümlerle nasıl ele alınabileceğini tartışmaktadır. Ayrıca, işçi hareketinin yeni sosyal hareketlerle ilişkisini ve köylülükten farklı bir karakter kazandığını vurgulamaktadır.
1892'de kurulan ABD'nin ilk sosyoloji bölümüdür. 1915-1935 arası etkisi zirve noktasına ulaşmıştır. Chicago şehri araştırmalar için doğal laboratuvar olmuştur. Doktora derecelerini ABD'de en erken benimseyen bölümlerden biridir
Frankfurt Okulu, 1923'te kurulan Frankfurt Sosyal Araştırma Enstitüsü'nden adını almıştır. Okul, Marksist teorinin yanında Weber'in teorisinden de etkilenmiştir. 1933'te Hitler iktidara gelince ABD'ye taşınmış, 1950'de Frankfurt'ta yeniden kurulmuştur
Bu video, işsizlik kavramını ve kapitalizm sistemindeki yeri hakkında bilgi veren eğitici bir içeriktir.. Video, işsizliğin tanımı ve sınıflandırılmasıyla başlayıp, burjuva propagandasının işsizliği düzen içinde çözülebilecek bir sorun olarak görmesini eleştiriyor. Ardından kapitalizmin üretim sistemi, genişletilmiş yeniden üretim, sermayenin organik bileşimi ve rekabet gibi kavramlar açıklanıyor. Son bölümde Marx'ın kapitalist üretim biçimine özgü nüfus yasası olarak nitelendirdiği işsizlik teorisi detaylandırılıyor ve işsizliğin kapitalizm yok olmadıkça ortadan kalkmayacağı vurgulanıyor.
Bu video, bir eğitim dersi formatında postmodern sosyal teori konusunu ele almaktadır. Konuşmacı, postmodernizm kavramının tarihsel gelişimini ve temel özelliklerini açıklamaktadır.. Video, postmodernizm kavramının 1950-1960'lardan itibaren nasıl ortaya çıktığını anlatarak başlıyor ve ardından postmodernizmin temel paradigmalarını (aydınlanma düşüncesi, Nietzsche'nin görüşleri) ele alıyor. Daha sonra modern ve postmodern sanat anlayışını karşılaştırıyor ve son olarak Leo Tartın ve Frederick Jameson'un postmodernizme bakışlarını detaylı şekilde inceliyor. Jameson'un görüşünde postmodernizm, kapitalizmin küresel gelişimiyle ilişkilendiriliyor.
Bu video, Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Akademisyeni Barış Çetin Eren ve Ekonomi Bölüm Akademisyeni Fikret Adam'ın yer aldığı, "Marksizm Öldü Mü?" konulu bir akademik söyleşi etkinliğidir. Söyleşi, bir panel formatında gerçekleşmiş olup, konuşmacılar arasında "Fikret Hoca" ve "Çetin Hoca" olarak hitap edilen akademisyenler bulunmaktadır.. Söyleşi, Marksizm'in günümüzdeki geçerliliği ve Marx'ın ekonomik teorilerinin (özellikle emek-değer teorisi ve ekonomik determinizm) eleştirilere maruz kaldığı konularını ele almaktadır. Tartışma, Marksizm'in ölümü sorusu etrafında şekillenmekte, Fikret Adam'ın Marksizm'in ölmüş olduğu argümanları ve Barış Çetin Eren'in Marksizm'in hayatta kaldığı görüşleri karşı karşıya getirilmektedir. Söyleşi, bir yarım saatlik tartışma ve izleyici soruları olmak üzere planlanmıştır.. Tartışmada ayrıca Gramsci'nin kuşatma teorisi, Sosyalist Avrupa Analizi (SRAF) modeli, sınıf meselesi, ideoloji ve devlet rolü gibi konular da ele alınmaktadır. Konuşmacılar, Marksizm'in sadece ekonomik değil, aynı zamanda demokratik hak ve özgürlükler mücadelesinin bir parçası olduğunu vurgularken, Marx'ın teorilerinin modifiye edilmesi gerektiği konusunda da görüşlerini paylaşmaktadırlar.
Bu video, "Çağdaş Müslüman Düşünce" serisinin bir parçası olarak, sosyoloji ve sosyoloji tarihi dersleri vermiş bir akademisyen tarafından sunulan, Ali Şeriati'nin hayatını ve felsefi düşüncelerini ele alan akademik bir sunumdur.. Video, Ali Şeriati'nin 1933'te doğuşundan başlayarak yaşam öyküsünü, eğitimini, İran'daki siyasi faaliyetlerini ve felsefi düşüncelerini kronolojik olarak incelemektedir. Konuşmacı, Şeriati'nin sosyal teorisinin ana eksenlerini, özgürlük ve adalet kavramlarını, İslam düşüncesi içindeki yeri ve İran Devrimi'ne etkisini detaylı şekilde ele almaktadır.. Sunumda ayrıca Şeriati'nin Mevlana'dan etkilendiği, İslam düşüncesi içinde yeni bir düşünce sistemi üretme çabası, sosyal teorisinin dikey ekseninde özgürlük problemi ve yatay ekseninde adalet teorisi olduğu vurgulanmaktadır. Konuşmacı, Şeriati'nin fikirlerinin eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, İran'da Şeriati'nin düşüncelerinin bir rejim kurmasına yol açmasına rağmen, bu rejimin zamanla bir "molla rejimi"ne dönüştüğünü de belirtmektedir.
Bu video, bir eğitim dersi formatında olup, bir öğretmen tarafından feminist yaklaşımın uluslararası ilişkilere etkileri konusunda soru-cevap şeklinde sunulmaktadır.. Videoda feminist yaklaşımın maskülen ve feminen değerlerle ilişkisi ele alınmaktadır. Öğretmen, feminist teorinin tartıştığı maskülen değerlerden biri olan "savaşçı olmak" kavramını açıklamakta ve doğru cevabın C şıkkı olduğunu belirtmektedir. Ayrıca feminen değerlerin duygusallık, fedakarlık, toplumsal olanı ön plana çıkarma ve eşitlik gibi özellikler içerdiği vurgulanmaktadır.
Bu video, bir öğretmen tarafından sunulan eğitim dersi formatında olup, "Teknolojide Yakın Dönem Gelişmeler" ünitesinin yedinci bölümünü kapsamaktadır.. Video, modernizm ve postmodernizm arasındaki farkları David Harvey'nin postmodernizm anlayışı üzerinden ele almaktadır. İçerikte aydınlanma düşüncesi, modernite projesi, postmodernizmin ortaya çıkış nedenleri, temel özellikleri ve 1973 ekonomik krizi gibi konular işlenmektedir. Ayrıca kapitalizmin postmodern çağda kaybolmayan üç özelliği, Henry Lefebvre'nin mekan kuramı, David Harvey'nin mekansal pratikler şeması ve zaman-mekan sıkışması kavramı da açıklanmaktadır.. Video, sınavlarda çıkabilecek önemli noktaları vurgulayarak, David Harvey, Michael Foucault, Jean-François Lyotard ve Henry Lefebvre gibi düşünürlerin görüşlerini içermektedir. Son bölümde Fordizm ve Post-Fordizm üretim tarzları karşılaştırılmakta ve sınavlarda çıkabilecek sorular ve cevapları içeren bir bölüm sunulmaktadır.
Bu video, bir konuşmacının sınıflar ve din konularında düşüncelerini paylaştığı bir sohbet formatındadır.. Konuşmacı, Marx'ın işçi-işveren sınıfları teorisini eleştirerek, asıl sınıfların ruhban sınıfı ve bürokrasi olduğunu belirtiyor. İslam'da da ruhban sınıfının varlığını sorguluyor ve Müslümanlığın Katoliklikle benzerliklerini vurguluyor. Video, Papa'nın Müslümanlarla ilgili bir sözü ve "Mecmua" adlı karikatür dergisi hakkında bilgilerle devam ediyor. Konuşmacı, Katoliklerin dünya tarihindeki kötülüklerini ve Müslümanların yeni kötülük yapmaya başladığını iddia ediyor.
Bu video, bir öğretmen ve öğrenciler arasında geçen diyalogları içeren, onbeş haftalık bir eğitim sürecinin üç haftalık bölümünü kapsamaktadır.. Video, Marx'ın meta teorisini detaylı şekilde ele almaktadır. İçerikte soyutlama kavramı, meta kavramı, kullanım değerleri ve değişim değerleri arasındaki farklar, para sisteminin işleyişi, metaların değerlerinin emek zamanı ile belirlenmesi ve meta üretim kavramı gibi temel konular açıklanmaktadır. Ders, metaların değerlerinin nasıl belirlendiğini, para sisteminin toplumda yarattığı yabancılaşma ve meta olmanın şartlarını örneklerle anlatmaktadır.. Ders boyunca açık kalp ameliyatı, pasta, yemek, telefon, uçak gibi günlük hayattan örnekler kullanılarak kavramlar somutlaştırılmakta ve mimarlık gibi yaratıcı emeklerin metalaşması gibi modern toplumsal durumlar da ele alınmaktadır.
Bu video, bir konuşmacının siyasal İslam ve emperyalizm arasındaki ilişkileri ele aldığı bir konuşmayı içermektedir. Konuşmacı, 12 Eylül hapis yatmış biri olarak kendini tanıtmaktadır.. Konuşmacı, siyasal İslam'ın yükselişini "merkez-çevre çatışması" gibi sosyolojik tezlerle açıklamak yerine, sistematik bir biçimde yapıldığını ve emperyalizm ve işbirlikçi sermayenin korumasında geliştiğini savunmaktadır. 28 Şubat 1997'ye kadar Türkiye'de sol ve komünizmin milli tehdit olarak görülmesi, CIA ve MIT'in Fuat Doğu gibi kişilerin siyasal İslam'ı nasıl desteklediği ve Soğuk Savaş döneminde siyasal İslam'ın sistemin operasyon gücü olarak kullanıldığı konuları ele almaktadır. Konuşmacı, siyasal İslam'ın tarihi emperyalizm ve faşizm tarafından kullanılmanın tarihi olduğunu vurgulamaktadır.