Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen tarafından sunulan eğitim dersi formatında olup, "Teknolojide Yakın Dönem Gelişmeler" ünitesinin yedinci bölümünü kapsamaktadır.
- Video, modernizm ve postmodernizm arasındaki farkları David Harvey'nin postmodernizm anlayışı üzerinden ele almaktadır. İçerikte aydınlanma düşüncesi, modernite projesi, postmodernizmin ortaya çıkış nedenleri, temel özellikleri ve 1973 ekonomik krizi gibi konular işlenmektedir. Ayrıca kapitalizmin postmodern çağda kaybolmayan üç özelliği, Henry Lefebvre'nin mekan kuramı, David Harvey'nin mekansal pratikler şeması ve zaman-mekan sıkışması kavramı da açıklanmaktadır.
- Video, sınavlarda çıkabilecek önemli noktaları vurgulayarak, David Harvey, Michael Foucault, Jean-François Lyotard ve Henry Lefebvre gibi düşünürlerin görüşlerini içermektedir. Son bölümde Fordizm ve Post-Fordizm üretim tarzları karşılaştırılmakta ve sınavlarda çıkabilecek sorular ve cevapları içeren bir bölüm sunulmaktadır.
- 00:127. Ünite Tanıtımı
- 7. ünite David Harvey, Hans, Lefebvre ve Leo Arp gibi düşünürlerden bahsedecektir.
- David Harvey'nin "Post Modernliğin Durumu" kitabının yazarı olduğu ve postmodernizmin modernizme karşı bir tepki veya kopuş olarak ele alındığı belirtilmiştir.
- David Harvey, moderniteyi Jürgen Habernas'ın kavramsallaştırması olan modernite projesi doğrultusunda açıklamaktadır.
- 02:43Aydınlanma Dönemi
- Aydınlanma düşüncesi temelinde gelişen modernite projesi, doğa üzerinde bilimsel hakimiyet kurmayı vaat etmiştir.
- Aydınlanma, kaynakların kıtlığından, yoksulluktan ve doğal afetlerden kurtulmayı, rasyonel toplumsal örgütlenme biçimlerinin gelişmesini ve efsanenin, dinin, boş inancın kurtuluşunu vaat etmiştir.
- Aydınlanma düşüncesi, 18. yüzyıl Avrupa entelektüel hareketi olarak, gelenek ve önyargıları yok ederek toplumsal yaşamın rasyonel temellerini kuran önemli bir harekettir.
- 04:41Modernizm ve Postmodernizm
- Modernizm, fabrika sistemi, makinelerin üretimi, kentleşme, yeni ulaştırma ve haberleşme sistemleri gibi üretim, dolaşım ve tüketim alanlarındaki yeni koşulların yaratılmasında öncü rol oynamıştır.
- David Harvey'e göre modernizm bu koşulların yaratılmasında öncü rolü oynamaktan daha çok bu koşullara bir cevap niteliği taşımaktadır.
- Postmodernizm hem bir üslup hem de hayal güçlerimizi sadece belli ülkelerde belli bir süreyle etkisi altına alan tarihsel bir hareket olarak tanımlanmıştır.
- 06:50Postmodernizmin Özellikleri
- Modernizm-postmodernizm arasındaki farklılıklar arasında tasarım-rastlantı, paradigma-sentegma, belirti-arzu, aşkınlık-içkinlik, merkezlenme-dağılma şeklinde ikilikler bulunmaktadır.
- Postmodernist düşüncenin temel özelliklerinin parçalanma, belirlenemezlik ve bütün evrensel ya da bütüncül söylemlere karşı çıkması olduğu belirtilmiştir.
- Michael Foucault iktidar söylem oluşumlarını, Jean-François Lootard ise dil oyunlarının çoğunluğunu vurgulayarak meta anlatıları reddetmiştir.
- 09:58Postmodernizm ve Kapitalizm
- David Harvey, postmodernizmin kapitalizmin krizlerinden birine tepki olarak ortaya çıktığını ve 1973 yılını tarihselleştirdiğini belirtmiştir.
- İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda 1973 yılına kadar birçok ülkede görülen istikrarlı büyümenin nedenleri arasında ulus devlete dayanan bir güç sistemi, fordist seri üretim ve kitlesel tüketim ile Keynesçi olarak adlandırılan bir üretim sistemi ve politik sistem yer almaktadır.
- Savaş sonrası dönemde yaşanan değişimler, insanların üretim ve maddi refaha erişme araçlarına ilişkin konumlarını ciddi şekilde etkilemiştir.
- 12:23Kapitalizmin Özellikleri ve Zaman-Mekan Sıkışması
- Üretimin Japonya'ya ve yeni sanayileşmekte olan ülkelere kayması, çeşitlilik arayışlarının artması, enflasyonist baskılar ve döviz kurundaki oynamalar kapitalist üretim tarzına etkili olmuştur.
- David Harvey'ye göre kapitalist üretim tarzı postmodern çağda kaybolmayan üç özelliği vardır: ekonomik büyüme, emeğin sömürülmesi ve teknolojik-örgütsel anlamda dinamik yapı.
- David Harvey zaman-mekan sıkışmasını ortaya atmıştır ve kapitalizmin kriz dönemlerinin zaman ve mekanın yeniden örgütlenmesi yoluyla üstesinden gelebilmekte olduğunu belirtmiştir.
- 13:57Mekan Kavramı ve Mekansal Pratikler
- Henry Lefebvre, "Mekanın Üretimi" adlı çalışmasında fiziksel, zihinsel ve toplumsal düzeylerde mekan kavramsallaştırarak bütüncül bir mekan kuramı geliştirmeyi amaçlamıştır.
- Lefebvre'nin kavramsal üçlüsü: maddi-mekansal pratikler, mekanın temsilleri ve temsil mekanları'dır.
- David Harvey mekansal pratikler şemasında mekansal pratiğin geleneksel anlayıştan devraldığı dört şeyi belirtmiştir: ulaşılabilirlik ve mesafelendirme, mekanın edinim ve kullanımı, mekanın hakimiyet ve kontrol altına alınması, mekanın üretimi.
- 16:16Fordizm ve Post-Fordizm
- Fordizm kitlesel bir üretimdir; milyonlarca aynı şey üretip satıyordu ve insanların tercihlerine bakmıyordu.
- Post-fordizm, insanların tercihlerine göre üretim yapan, daha az stokla çalışan bir sistemdir.
- Kapitalizm, fordizmdeki krizi esnek üretim olan post-fordizme geçerek aşmıştır.
- 17:22Postmodernizm ve Çıkmış Sorular
- Lefebvre'ye göre bilim insanları, planlamacılar, teknokratlar ve mühendisler tarafından kavramsallaştırılmış mekanlara "mekanın temsilleri" adı verilir.
- David Harvey'e göre post-modernizm ile ilgili gelişmeler: zaman ve mekan algılayış biçiminin değişmesi, ekonomik ve politik gelişimde yeni bir evre açılması, sermaye birikimli, esnek tarzların ortaya çıkması ve kültürel faaliyetlerde köklü bir değişimin yaşanmasıdır.
- Postmodernizm terimi ilk olarak mimarlık alanında benimsenmiştir ve David Harvey'in "Postmodern Durum" adlı eseri ona aittir.