• Buradasın

    Teorinin Pratikle İlişkisi ve Marksizm Üzerine Akademik Bir Sohbet

    youtube.com/watch?v=5-JgidzaUw4

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, "Koroni 26" adlı programda bir akademisyen tarafından sunulan, teorik kavramların günlük hayattaki pratik uygulamalarla ilişkisini ele alan bir sohbet formatındadır. Konuşmacı, doktor olarak eğitim görmüş ve Marksizm teorisini derinlemesine araştırmış bir akademisyendir.
    • Video, teorinin pratikle ilişkisini kuantum fiziği ve genel görecelik gibi örneklerle açıklayarak başlar, ardından Marksizm'in temel teorik sorunlarından biri olan "yapı ve özne sorunu" ele alınır. Daha sonra 1984 yılında hapisten çıktığında yaşadığı deneyimler ve Marksizm teorisini daha sistematik bir şekilde anlamaya başlaması anlatılır. Son bölümde ise kapitalizm, feodalizm ve yeni sosyal hareketler arasındaki ilişkiler, Türkiye'deki devlet feodalizmi ve kapitalizmin gelişimi tartışılmaktadır.
    • Konuşmacı, Marksizm'in tarihsel gelişimindeki bunalımları, Hikmet Kıvılcım'ın katkılarından yararlanarak yeni sosyal hareketleri (kadın hareketi, barış hareketi, ekoloji hareketi) nasıl açıklayabileceğini ve Türkiye'deki demokratikleşme sorununu teorik çözümlerle nasıl ele alınabileceğini tartışmaktadır. Ayrıca, işçi hareketinin yeni sosyal hareketlerle ilişkisini ve köylülükten farklı bir karakter kazandığını vurgulamaktadır.
    00:01Teori ve Pratik İlişkisinin Önemi
    • Konuşmacı, teori ve pratik ilişkisini ele almayı amaçlıyor ve izleyicilerin günlük hayatla temel teorik kavramlar arasındaki ilişkiyi anlamadığını fark ettiğini belirtiyor.
    • Türkiye'de günlük politikaya yoğunlaşırken, insanlığın bulunduğu durumda en temel sorunların hayati önemi olduğunu vurguluyor.
    • Ütopyanın ortaya çıkması sadece bir program yazma sorunu değil, derin bir dönüşüm, dünyayı kavrayışlı bir kopernik devrimi gerektiriyor.
    03:23Teorinin Pratik Uygulamaları
    • Cep telefonlarının 20. yüzyılın başında Almanların temel araştırmalar (Grunge Porsuk) sayesinde mümkün olduğunu örnek vererek teorinin pratik uygulamalarını açıklıyor.
    • Kuantum fiziği ve genel görecelik gibi teorik sorunların, cep telefonu gibi elektronik devrimlerin ve internetin ortaya çıkmasında önemli rol oynadığını belirtiyor.
    • Teorik sorunların çözülmeseydi, bugünkü elektronik devrim ve internet gibi hiçbir şey olmazdı.
    08:48Toplum Biliminde Teori ve Pratik
    • Toplum biliminde de genel ve temel sorunlara yönelmenin önemini vurguluyor.
    • Genel ve temel sorunlarda açıklık olmadan, entelektüel dünyaya egemen olmadan ciddi değişikliğin gerçekleşmesi olanaksız.
    • Korona salgını gibi dünya çapında sorunlar, ülkelerin tek başına çareler aramasının çözüm olmadığını gösteriyor.
    11:12Marksizm ve Teorik Bunalım
    • Marksizm'in toplumun bilimi olduğunu ve bu bilimin de diğer bilimler gibi gelişeceğini, ihtilaflı bir karakter taşıyacağını belirtiyor.
    • Son 30-40 yıldır teorik çalışma bir bunalım dönemi olduğunu ve bu bunalımdan çıkmanın yollarını aramak gerektiğini söylüyor.
    • Bilimlerin değişimi ve evrimi iki türlü ele alınabilir: dış etkenlerle veya içsel süreçlerle.
    12:26Bilimlerin Gelişimi ve Kapitalizm İlişkisi
    • Bilimlerin gelişimi genellikle pratik ihtiyaçların ürünüdür; örneğin Torricelli'nin hidrolik çalışmaları Kuzey İtalya'daki sel baskınlarına karşı çözümler bulma ihtiyacından doğmuştur.
    • Son iki yüzyılda sanayi devriminden beri bilimler çok hızlı gelişmeye başlamıştır çünkü artı değeri yaratan işgücüdür.
    • Emek üretkenliğini artırmak için kapitalist ekonomi daha modern teknikler kullanmak zorunda kalır, bu da bilimde yeni gelişmeleri gerektirir.
    14:28Teknik Gelişmelerin Tarihsel Gelişimi
    • Kapitalizmin doğuş çağına kadar (250-300 yıl öncesine kadar) teknik gelişmeler esas olarak sümerden beri nicel düzeyde değişmeler olmuştur.
    • Sanayi devrimi ile birlikte teknik gelişmeler hızlanmıştır; örneğin yelkenli gemilerden buharlı gemilere geçiş gibi.
    • Bilimlerin gelişmesi hem dış etkenlerle karşılaştığı sorunlarla açıklanabilir hem de bilimin kendi iç mantığıyla ve evrimiyle açıklanabilir.
    17:05Marksizm'in Temel Teorik Sorunları
    • Marksizm'in başlangıçta beri bazı temel teorik sorunları vardır, bunlardan biri yapı ve özne sorunudur.
    • Komünist Manifesto'da tarihin sınıflar mücadelesi tarihi olduğu belirtilirken, Ekonomi Politik Eleştirisine Katkı'nın Önsözü'nde sınıflardan söz edilmez, alt yapı-üst yapı kavramı kullanılır.
    • Bu iki farklı açıklama ilkesi arasında çelişki vardır; örneğin sınıfsız toplumda devrim olup olmadığı sorusu ortaya çıkar.
    21:54Marksizm'in Modern Sorunları
    • İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Sovyetlerin çöküşü ve Doğu-Batı Avrupa'daki işçi hareketinin devrim yapamaması, Marksizm'in özne görevini yapamadığı sorusunu gündeme getirmiştir.
    • Son yüzyılın tarihinde soldaki bütün entelektüel akımlar, Marksizm'in özne sorununu çözmeye yönelik çaba göstermiştir.
    • Türkiye'de demokratikleşme mücadelesi, Kürt sorunu gibi konularda Marksizm'in teorik açıklamaları yetersiz kalmıştır.
    23:36Toplumun Hareketindeki Egzojen Etkiler
    • Toplumun hareketindeki sorunlara genellikle kendi hayatımızdaki olumsuzlukları çözmek için gireriz.
    • Bu olumsuzlukları ararken daha genel sorunlarla karşılaşırız ve bu sorunları halletmedikçe daha büyük sorunların çözülemeyeceğini görürüz.
    • Bu genelleme arayışı genellikle politik alanın sınırlarında takılır kalır ve esas genel teorik sorunlara gitmez.
    24:56Hapishane Deneyimi ve Teorik Arayış
    • Konuşmacı 1983-1984 yıllarında hapisten çıktığında kendini patlamaya hazır bir bomba gibi hissettiğini belirtiyor.
    • Hapiste bol bol okuma olanağına sahip olmuş ve Kıvılcım'ın klasiklerini okumuş, ayrıca faşizm teorisinin olmadığını fark etmiş.
    • Sovyetler Birliği'nin sınıf karakteri ve işçi hareketinin başarısızlıklarını araştırırken, Stalinizm ve Troçki'nin verdiği mücadele ile karşılaşmış.
    26:44Hapishaneden Çıkış ve Karşılaşılan Yeni Olaylar
    • Hapishaneden çıktığında bilgi birikimiyle insanlara yardımcı olabileceğini düşünmüş.
    • Dışarı çıkınca Marksizm'in artık iç itibarı olmadığını ve insanların Marksizm'i "ölü köpek muamelesi" yaptığını fark etmiş.
    • Ekoloji hareketi, kadın hareketi, barış hareketi gibi yeni öznelerle karşılaşmış ve bunların ortak bir sınıfa dayanıp tüm sınıflardan insanları kapsadığını görmüş.
    28:02Marksizm Teorik Bunalımı
    • 1980'li yıllar Marksizm'in kavramları ile yeni sosyal hareketlerin açıklanıp açıklanamayacağı arayışıyla geçmiştir.
    • Bazı Marksistler bu hareketleri Marksizm açıklamadığını, Marksizm'in eski geçerliliğini yitirdiğini düşünmüş.
    • Diğer Marksistler ise bu hareketleri Marksizm'den kaçmanın bahanesi olarak görmüş, ancak konuşmacı Marksizm'in kavramlarıyla bu hareketleri açıklayabileceğini düşünmüştür.
    29:35Ekonomi-Politik ve Kullanım Değerleri
    • Tüm yeni sosyal hareketler kullanım değerleri ile ilgilidir, ancak ekonomi-politik nesnelerin kullanım değerleri ile değil, değişim değerleri ile ilgilidir.
    • Ekonomi-politikte sadece iki malın kullanım değeri ile ilgilenen birisi paradır, çünkü paranın kullanım değeri fiziksel özellikleri ile ilgilidir.
    • İşgücünün fiziksel ya da manevi özellikleri ekonomi-politik konusu değildir çünkü bu özellikler üreteceği artık değer üzerinde etkide bulunmaz.
    33:21Evrim Kavrayışının Değişimi
    • Hikmet Kıvılcım'ın katkısıyla evrim kavrayışında bir değişim gereklidir.
    • Klasik evrim kavrayışında ilkel, köleci, feodal, kapitalist, sosyalist aşamalar birbirini izler ve sonraki aşama önceki aşamayı yok eder.
    • Kıvılcım'ın üçüncü alternatifi olarak kapitalizmin pre-kapitalizmle etle tırnak gibi olup simbiyoz bir yaşama girdiği belirtilmiştir.
    34:38Kapitalizm ve Feodalizmin İlişkisi
    • Kapitalizm, önceki üretim biçimini tasfiye ederken aynı zamanda güçlendirir, bu klasik anlayışın kavrayamayacağı bir olaydır.
    • Türkiye'de devlet feodalizmi temsil eder ve kapitalizm ne kadar gelişirse, devlet de o ölçüde modernleşir ve gücünü arttırır.
    • Kapitalizm, kendisinden gelen baskı ve sömürü ilişkilerini kendisinin aracı olarak kullanıp geliştirebilir.
    36:13Kapitalizm ve Aile İlişkisi
    • Kapitalizm, kadının ev işini ortadan kaldıracağını ve iş hayatına katılacağını varsayar, ancak somut tarihte kadın emeği ile klasik aileyi güçlendirir.
    • Kapitalizm ne kadar güçlenirse, klasik aile o kadar güçlenir hale gelir; bir yandan tasfiye eder ama bir yandan da onu güçlendirir.
    • Bu mekanizma köleliğe, ezilen uluslara ve kapitalizmin prekaptist olmayan bir çevreye yayılması gibi sorunlara da uygulanabilir.
    37:22İşçi Hareketinin Yeni Yaklaşımı
    • Yeni sosyal hareketler tüm sınıflardan insanları kapsadığı için işçi hareketinde stratejik olarak örgütlenme anlayışı bakımından yeni değişiklikler yapılması gerekiyordu.
    • İşçi hareketi bütün gayrimenarı içeri almalı ve onların sorunlarını gündeme almalıydı, ancak köylülüğü örgütlemek gibi bir sorunu yoktu.
    • İşçi hareketi, yeni sosyal hareketlerle ilişkisinde köylülükten farklı bir karakterdeydi ve bu hareketlerin kendisini bizzat örgütlemek zorundaydı.
    38:47Yeni Uygarlık Tasavvuru
    • Konuşmacının katkıları hiçbir zaman tartışılmadı ve Türkiye gibi sapa bitirin garip görüşleri olan bir militanın yazdıkları arasında kaybolup gitti.
    • 1980'lerin sonunda "bir ütopyamız yok" ve "bir uygarlık krizi vardır" deniyordu, bu nedenle yeni sosyal hareketlere ilişkin görüşlerle yeni bir uygarlık tasavvuru oluşturulabilirdi.
    • Konuşmacı, bu videoyu dün de almış ancak konuyu dağıttığı için tekrar alıyor ve bu videonun daha kısa versiyonu olarak kırk dakika sürdüğünü belirtiyor.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor