KatMülkiyeti

Kat irtifakı ve kat mülkiyeti arasındaki temel farklar şunlardır: Yapı Durumu: Kat irtifakı, yapının henüz tamamlanmadığı, yapım aşamasında olduğu durumlarda geçerlidir. Tapu Cinsi: Kat irtifakında tapu cinsi "arsa" olarak belirtilir ve sahip olunacak gayrimenkul doğrultusunda arsa üzerinde belirli bir pay verilir. Mülkiyet Hakkı: Kat irtifakı, mülkiyet hakkını arsa payı cinsiyle belirtir; yani tüm daire sahiplerine kurulu alan üzerindeki arsadan pay verilmiş olur. Finansal İşlemler: Kat irtifakı olan bir daire için bankalar konut kredisi vermek istemeyebilirken, kat mülkiyeti tapusu bulunan daireler için konut kredisi verilebilir.

Kat irtifaklı tapu alınması durumunda ortaya çıkabilecek bazı sonuçlar şunlardır: İnşaatın tamamlanmama riski. Yapı kullanma izin belgesinin (iskân) alınamaması. Ruhsata aykırı inşaat. Ortak alanlara ilişkin eksiklikler. Finansal riskler. Kat irtifaklı tapu almadan önce projenin detaylı bir şekilde incelenmesi, müteahhit firmanın güvenirliğinin araştırılması ve hukuki destek alınması önemlidir.

Kat irtifakı, bir arsa üzerinde yapımı devam eden veya henüz tamamlanmamış yapılar için, arsa payı sahiplerinin mülkiyet haklarını belirlemek ve korumak amacıyla verilen geçici bir tapu türüdür. Bu tapu ile pay sahiplerine inşaat yapma ve sonrasında kat mülkiyetine geçme hakkı tanınır. Kat irtifakı, yalnızca inşaatı tamamen bitmiş ve gerekli ruhsatları almış binalar için düzenlenebilir. Kat irtifakı, yapı tamamlandığında ve kullanıma açıldığında devreye giren kat mülkiyeti ile karıştırılmamalıdır.

Site yönetimlerinde görev alan kişi sayısı, sitenin büyüklüğüne ve yönetim şekline göre değişiklik gösterebilir. Küçük ve orta büyüklükteki sitelerde yönetim kurulu genellikle 3 ila 5 kişiden oluşur. Büyük sitelerde bu sayı 7-9 kişiye kadar çıkabilir. Ayrıca, site yönetiminin profesyonel bir ekibe devredildiği durumlarda, bu ekip bir yönetici, muhasebeci, güvenlik görevlisi ve temizlik personelinden oluşabilir.

Kat mülkiyeti, inşası tamamlanmış ve iskanı alınmış bir yapının belirli bölümlerinin bağımsız bölüm olarak ayrılıp, tapu kütüğüne tescil edilmesiyle oluşan bir mülkiyet hakkı sahipliği biçimidir. Kat mülkiyetinin bazı özellikleri: Bağımsız kullanım: Her bağımsız bölüm, ayrı ve başlı başına kullanılmaya elverişlidir. Mülkiyet ve kullanım: Kat malikleri, bağımsız bölümleri üzerinde mülkiyet hakkına sahip olup, bu bölümleri kiraya verebilir veya üzerinde tasarrufta bulunabilirler. Ortak alanlar: Merdiven, asansör gibi müşterek kullanılan alanlar için ortak mülkiyet geçerlidir. Yönetim ve bakım: Ortak alanların yönetim ve bakımı, kat malikleri ve kiracıların toplu iradesiyle aldıkları kararlar üzerinden yürütülür.

Apartmanda ortak gider sayılan bazı giderler şunlardır: kapıcı, kaloriferci, bekçi ve bahçıvan ücretleri; ana gayrimenkulün sigorta primleri; ortak alanların bakım, koruma, onarım ve güçlendirme giderleri; yönetici aylığı ve ortak tesislerin işletme giderleri; asansör, havuz, spor salonu, otopark, çocuk parkı gibi ortak kullanım alanlarının elektrik, su ve bakım giderleri; ısınma giderleri (merkezi sistem ısıtma varsa yakıt ve bakım giderleri); genel bakım ve tamir giderleri (çatının onarımı, ortak alan aydınlatma, su tesisatlarının bakımı vb.). Apartmanda ortak gider sayılan alanlar, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 4. maddesinde belirtilmiştir. Ortak giderlerin belirlenmesi ve yönetimi genellikle apartman yönetim planında düzenlenir.

634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu, tamamlanmış bir yapının kat, daire, iş bürosu, dükkan, mağaza, mahzen, depo gibi bölümlerinden ayrı ayrı ve başlı başına kullanılmaya elverişli olanlar üzerinde, o gayrimenkulün maliki veya ortak malikleri tarafından, bu kanun hükümlerine göre, bağımsız mülkiyet hakları kurulmasını düzenleyen kanundur. Ayrıca, yapılmakta veya ileride yapılacak olan bir yapının, birinci fıkrada yazılı nitelikteki bölümleri üzerinde, yapı tamamlandıktan sonra geçilecek kat mülkiyetine esas olmak üzere, arsa maliki veya arsanın ortak malikleri tarafından, bu kanun hükümlerine göre irtifak hakları kurulmasını da düzenler. Kat Mülkiyeti Kanunu'nun tamamına aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: mevzuat.gov.tr; enerjikimlikbelgesi.com; lexpera.com.tr.

Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre yönetim planı, bir apartmanın veya site gibi toplu konut alanının yönetimini düzenleyen, kat maliklerinin haklarını ve sorumluluklarını belirleyen sözleşmedir. Yönetim planı, aşağıdaki konuları içerir: ortak alanların kullanımı ve bakımına dair kurallar; kat maliklerinin ve kiracıların uyması gereken genel kurallar; aidat ödemeleri ve ödeme yöntemleri; yönetim şekli (yönetici atanması veya yönetim kurulu oluşturulması); ortak alanlarda yapılacak değişiklikler ve bunlarla ilgili izin süreçleri; kat maliklerinin ve yöneticinin hakları ve sorumlulukları. Yönetim planı, Kat Mülkiyeti Kanunu'na uygun olarak hazırlanmalı ve tüm kat maliklerinin onayına sunulmalıdır.

Kat mülkiyeti yönetim planı, tüm kat maliklerinin beşte dördünün (4/5) oyu ile değiştirilebilir. Yönetim planı değişikliği süreci şu adımları içerir: 1. Değişiklik yapılacak maddelerin belirlenmesi. 2. Kat malikleri kurulu gündemine alma. 3. Oylama süreci. 4. Yeni yönetim planının hazırlanması. 5. Onay süreci. 6. Tapu şerhi. Yönetim planı değişikliğinde yasal çoğunluk sağlanmamışsa veya kanunlara aykırı bir düzenleme getirilmişse, mahkemeden iptal talep edilebilir.

634 Kat Mülkiyeti Kanunu 35. madde, yöneticinin görevlerini düzenler. Yöneticinin görevleri arasında şunlar yer alır: Kat malikleri kurulunca verilen kararların yerine getirilmesi; Anagayrimenkulün gayesine uygun olarak kullanılması, korunması, bakımı ve onarımı için gereken tedbirlerin alınması; Anagayrimenkulün sigorta ettirilmesi; Anagayrimenkulün genel yönetim işleriyle korunma, onarım, temizlik gibi bakım işleri ve asansör, kalorifer, sıcak ve soğuk hava işletmesi için, yönetim planında gösterilen zamanda, eğer böyle bir zaman gösterilmemişse, her takvim yılının ilk ayı içinde, kat maliklerinden avans olarak münasip miktarda paranın toplanması ve bu avansın harcanıp bitmesi halinde, geri kalan işler için tekrar avans toplanması.

Yönet724 aidatlarının ödenmesi, Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre kat maliklerinin sorumluluğundadır. Ancak, yöneticinin aidat ödeme yükümlülüğü, kat malikleri kurulu tarafından alınan kararlara ve yönetim planına göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca, yöneticinin asansör bakımı ve küçük bakım-onarım gibi rutin giderler için yapılacak harcamaların yarısına katılmayacağı, ancak büyük çaplı giderler için diğer kat malikleri gibi sorumluluk taşıyacağı belirtilmiştir.

Kat maliklerinin hakları: Bağımsız bölüm üzerinde: Kat malikleri, bağımsız bölümleri üzerinde Kat Mülkiyeti Kanunu ile ilgili hükümler saklı kalmak şartıyla, Türk Medeni Kanunu'nun maliklere tanıdığı tüm hak ve yetkilere sahiptir. Ortak yerler üzerinde: Kat malikleri, anagayrimenkulün tüm ortak yerlerine, arsa payları oranında, ortak mülkiyet hükümlerine göre maliktirler ve bu yerlerden kullanma hakları vardır. Kat maliklerinin borçları: Genel kural: Kat malikleri, doğruluk kurallarına uymak, birbirini rahatsız etmemek, birbirlerinin haklarını çiğnememek ve yönetim planı hükümlerine uymak zorundadır. Anagayrimenkulün genel giderlerine katılma: Kat malikleri, kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi giderlerine eşit olarak; anagayrimenkulün sigorta primlerine ve diğer ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderlerine kendi arsa payları oranında katılmakla yükümlüdür. Zarardan sorumluluk: Kat malikleri, anagayrimenkule veya diğer bağımsız bölümlere kusurlarıyla verdikleri zarardan diğer kat maliklerine karşı sorumludur.

Şeffaf yönetim, apartman veya site sakinlerinin yönetim süreçlerinde bilgi sahibi olmalarını, alınan kararları anlamalarını ve gerektiğinde süreçlere katılmalarını sağlayan bir yönetim anlayışıdır. Bu anlayış, güven ortamını artırarak toplu yaşamın daha huzurlu bir şekilde sürdürülmesine olanak tanır. Şeffaf yönetim, aşağıdaki unsurları içerir: Düzenli ve şeffaf bütçe yönetimi. Karar alma süreçlerine katılım. Duyuru ve iletişim kanallarının güçlendirilmesi. Modern teknolojilerden yararlanma. Hukuki süreçlerin şeffaflığı.

Evde şömine yakmanın yasak olduğu durumlar bulunmaktadır. Örneğin, Fransa'nın başkenti Paris'te aşırı hava kirliliği nedeniyle evlerde şömine yakılması yasaklanmıştır. Apartmanlarda şömine kullanımı ise yönetim planına bağlıdır; apartman yönetim planında şömine kullanımının yasaklanması durumunda, bu yasak tüm kat malikleri için geçerlidir.

Site yönetimi denetiminde dikkat edilen bazı hususlar: Karar defteri ve diğer belgelerin incelenmesi. Gelir-gider tablolarının incelenmesi. Faaliyetlerin değerlendirilmesi. Usulsüzlüklerin tespiti. Raporlama. Denetim, şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkelerini sağlar, olası anlaşmazlıkları önler ve yönetimlerin hukuk çerçevesinde hareket etmesini sağlar.

Apartman yöneticisinin bazı yetkileri: Kat malikleri kurulunun kararlarını yerine getirmek. Ana gayrimenkulün korunması, bakımı ve onarımı için gerekli tedbirleri almak. Ana gayrimenkulün sigorta işlemlerini yapmak. Kat malikleri tarafından özel olarak yetkilendirilmesi halinde, ilgili bağımsız bölümlerin kiralarını toplamak. Kat mülkiyetine ilişkin borç ve yükümlülüklerin yerine getirilmemesi sebebiyle kat maliklerine karşı dava ve icra takiplerini yapmak. Ana gayrimenkulün genel yönetim işleriyle ilgili ödemeleri yapmak. Kat malikleri kurulunun toplantıya çağrılmasını sağlamak. Ana gayrimenkulü ilgilendiren tebligatları kabul etmek. Yöneticinin yetkileri, yönetim planında aksi belirtilmediği sürece Kat Mülkiyeti Kanunu'nda belirtilenlerle sınırlıdır.

Yönetim planı örneği hazırlamak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Genel bilgiler: Apartman adı, adresi, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, denetim kurulu üyeleri, yönetici ve yönetim ofisi iletişim bilgileri gibi temel detaylar eklenir. 2. Yönetim yapısı ve görev dağılımı: Yönetim kurulunun görev ve yetkileri, denetim kurulunun mali denetim yapma rolü ve yöneticinin günlük yönetim işleri tanımlanır. 3. Mali hükümler: Aidatların belirlenmesi, toplanması ve harcanması, apartmanın yıllık bütçesi, gelir ve gider kalemleri, yedek akçe ve mali raporlama düzeni gibi konular ele alınır. 4. Ortak alanların kullanımı: Ortak alanların nasıl kullanılacağı, bakım ve onarım işlemleri, bu işlemler için gerekli mali kaynakların nasıl sağlanacağı düzenlenir. 5. İdari hükümler: Toplantıların nasıl yapılacağı, kararların nasıl alınacağı, tutanakların nasıl tutulacağı ve yönetim planında değişiklik yapma prosedürleri gibi konular yer alır. Yönetim planı hazırlanırken Kat Mülkiyeti Kanunu'na (KMK) uyulmalı ve kanunlara aykırı hükümler içermemelidir. Örnek bir yönetim planı aşağıdaki sitelerden indirilebilir: sarikayakarayhukuk.com; tuncsuditol.av.tr. Yönetim planı, tapu müdürlüklerinden temin edilen bir taslak üzerinden oluşturulabilir.

Kat irtifakında aidat ödenir, ancak bu ödeme yükümlülüğü, yapının fiilen tamamlanması ve bağımsız bölümlerin üçte ikisinin fiilen kullanılmaya başlanması durumunda ortaya çıkar. Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 17. maddesine göre, kat irtifakı kurulmuş gayrimenkullerde yapı fiilen tamamlanmış ve bağımsız bölümlerin üçte ikisi fiilen kullanılmaya başlanmışsa, kat mülkiyetine geçilmemiş olsa dahi, anagayrimenkulün yönetiminde Kat Mülkiyeti Kanunu hükümleri uygulanır. Bu durumda, kat irtifakı olan binalarda da aidat toplama ve ödeme yükümlülüğü doğar.

Kat mülkiyetinde ortak alanlar, kat maliklerine aittir. Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre, ana gayrimenkulün bağımsız bölümleri dışında kalıp, korunma ve ortaklaşa kullanma veya faydalanmaya yarayan yerler, ortak alan olarak kabul edilir. Bu ortak alanlar arasında şunlar bulunur: ana duvarlar ve temeller; taşıyıcılar (kolonlar, kirişler); merdivenler, asansörler, koridorlar; çatılar, bacalar, yağmur olukları; kalorifer daireleri, su ve elektrik tesisleri. Ortak alanların kullanımı, yönetim planı ve kat malikleri kurulu kararlarına uygun şekilde yapılmalıdır.

Apartman aidatı, Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre kat malikine aittir. Ancak uygulamada, kiracılarla yapılan kira sözleşmeleriyle bu yükümlülüğün bir kısmı kiracıya devredilebilir. Aidat, her kat malikinin mülkü ile orantılı olarak ödeyeceği bir bedeldir ve ödenmemesi durumunda yasal takip başlatılabilir.