Bakteri

Priestia bakterisinin bazı işlevleri: Enzim ve bioaktif bileşik üretimi. Ekolojik denge. Biyoremediasyon. Bitki büyümesi. Antimikrobiyal etki. Priestia bakterisi, ayrıca genetik mühendislik ve biyoteknoloji alanlarında da kullanılabilir.

Kemoototroflar, inorganik maddelerden enerji elde ederek organik besin üretebilen canlılardır. Bazı kemoototrof canlı türleri: Toprakta bulunan ve amonyak/amonyum oksitleyerek nitrojen bağlayan arke ve bakteriler. Sulak alanlarda bulunan ve H2 ile CO2'den bataklık gazının temel bileşeni olan metanı elde eden metanojen arkeler. Lav yataklarında bulunan Fe+2 oksitleyici bakteriler. Derin deniz hidrotermal bacalarında bulunan sülfür oksitleyici arkeler (tipik bir örnek olarak, Sulfolobus cinsi). Kemoototrofların tamamı prokaryot canlıdır; bu nedenle tek hücrelidir.

Ürogenital flora üredi ifadesi, idrar kültürü testinde üretral flora elemanlarının üremesi anlamına gelir. Üretral flora, vücutta zarar vermeyen, normal bulunan mikroplardır ve bağırsakta da yer alır. Ancak, ürogenital floranın aşırı çoğalması enfeksiyona yol açabilir. İdrar kültürü testi sonuçlarının doğru yorumlanması için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Pinta, Treponema carateum bakterisinden kaynaklanır. Bu bakteri, sifilise neden olan Treponema pallidum ile yakından ilişkilidir, ancak cinsel yolla bulaşmaz.

Bakteri ve arkelerde bulunmayan bazı yapılar: Peptidoglikan: Bakterilerde peptidoglikan bulunurken, arkelerde sahte peptidoglikan (pseudopeptidoglycan veya pseudomurein) bulunur. Mitokondri: Bakterilerde mitokondri yoktur. Kapsül: Tüm bakterilerde kapsül bulunmaz, örneğin Escherichia coli gibi bazı türlerde kapsül yoktur. Plazmidler: Tüm bakterilerde plazmid bulunmaz, bazı türler plazmidler olmadan da hayatta kalabilir. Flagella: Bazı bakteriler tamamen flagellasızdır. Endosporlar: Birçok bakteride endospor bulunmaz. Bakteriyofajlar: Her bakterinin enfekte olabileceği spesifik bir bakteriyofaj türü yoktur. Biyofilm: Bazı bakteriler biyofilm oluşturmaz.

Evet, alkol bakterileri öldürür. Alkol, hücre zarına zarar vererek ve proteinlerin yapısını bozarak etki eder. Alkolün bakterileri öldürme etkisi, oranına bağlı olarak değişir.

Hazır yoğurtlarda genellikle Streptococcus thermophilus ve Lactobacillus bulgaricus bakterileri kullanılır. Ayrıca, bazı hazır yoğurtlarda probiyotik bakteriler de bulunabilir. Hazır yoğurt üretiminde starter kültür dışında katkı maddesi kullanılmaz.

Bakterilerde kapsül boyama için negatif boyama yöntemi kullanılır. Bu yöntemde: 1. Temiz, kuru ve yağsız bir lam alınır. 2. Katı kültürle çalışılacaksa, lamın ortasına bir öze dolusu saf su aktarılır. 3. İncelenecek katı kültürden öze ile bir miktar alınarak lam üzerindeki su içerisinde çözündürülür. 4. Sıvı kültürle çalışılacaksa, lam üzerine direkt kültürden bir öze dolusu aktarılır. 5. Kültürün üzerine bir damla nigrosin veya çini mürekkebi konur ve öze ile yaymadan karıştırılır. 6. Karışımın kenar kısmına yaklaşık 45° eğimle bir lamel değdirilir ve yavaşça üzerine kapatılır. 7. Preparatın altına ve üstüne kurutma kağıdı konularak başparmak ile lamele bastırılır ve karışımın fazlası alınır. 8. Kurutma kağıtları alınarak dezenfektan içerisine atılır ve eller dezenfekte edilir. 9. Preparat mikroskopta incelenir. Bu yöntemde, bakteriler boyanmaz, saha boyanır; karanlık olan sahada mikroorganizmalar renksiz veya parlak görülür.

Shigella bakterisinin en önemli kaynağı insandır. Shigella, enfekte kişilerin bağırsaklarında bulunur ve kişiden kişiye temas, enfekte bir kişinin dışkısı ile temas veya sinekler, fomitler, kontamine gıda veya su tüketimi gibi dolaylı temas yoluyla fekal-oral yolla bulaşabilir. Ayrıca, sürekli cinsel bulaşma, şigelloz için önemli bir bulaşma yolu haline gelmiştir.

İshale neden olan bakterilerin bulunduğu bazı besinler şunlardır: Bozulmuş veya iyi pişmemiş yiyecekler. Süt ve süt ürünleri. İshale neden olan bakterilerden korunmak için, uzun süre beklemiş, dışarda kalmış ve az pişmiş gıdaların tüketilmemesi önerilir. İshal durumunda bir sağlık uzmanına danışılması tavsiye edilir.

Pilus ve fimbria arasındaki temel farklar şunlardır: Yapı: Fimbria, bakterinin (bakteri olmayan) bir yüzeye bağlanmasını sağlayan kısa kıl benzeri liflerdir. Pilus, bazı Gram negatif bakterilerin yüzeyinde bulunan, uzun, tüy benzeri, boru şeklinde mikro liflerdir. Bulunduğu Bakteri Türü: Fimbria, hem Gram pozitif hem de Gram negatif bakterilerde bulunur. Pilus, yalnızca bazı Gram negatif bakterilerde bulunur. Sayı ve Uzunluk: Fimbria, hücre yüzeyinde 200-400 adet bulunur ve yaklaşık 0,03-0,14 µm uzunluğundadır. Pilus, hücre başına 1-10 adet bulunur ve yaklaşık 0,5-2 µm uzunluğundadır. İşlev: Fimbria, yüzeylere yapışmayı sağlar. Pilus, genetik materyalin (plazmid) bir hücreden diğerine aktarılmasını (konjugasyon) ve bazı türlerde hareket (twitching motilitesi) sağlar.

Klozet kapağını açık bırakmak, hijyen ve sağlık açısından bazı riskler taşır: Mikropların yayılması: Klozet kapağı açıkken sifon çekildiğinde, bakteri ve virüsler iki metreye kadar yayılabilir. Kötü koku: Kapak açıkken banyoya kötü kokular yayılabilir. Bu riskleri azaltmak için klozet kapağını kapalı tutmak önerilir.

Transdüksiyonda aktarılan genler, genetik materyalin nakledildiği fajın türüne ve transdüksiyonun çeşidine bağlı olarak değişir. Generalize (Genel) Transdüksiyon: Faj olgunlaşması sırasında, konakçı DNA'sının bir segmenti tesadüfen faj kapsidi içine girer. Özel (Lokalize) Transdüksiyon: Faj, konakçı DNA'sında belirli genlerin yanına yerleşir ve hücre DNA'sı ile birleşerek profaj haline gelir. Abortif Transdüksiyon: Faj tarafından alınan DNA segmenti, yeni hücreye aktarılır ancak bakteri DNA'sı ile birleşmez ve bağımsız olarak replike olamaz. Transdüksiyon yoluyla antibiyotiklere karşı direnç gibi genetik karakterler bir bakteriden diğerine geçebilir.

Kolistin, bazı bakterilere etkili değildir. Bu bakteriler arasında: Serratia marcescens, Providencia spp, Morganella morganii, Proteus spp, Moraxella catarrhalis, Burkholderia cepacia ve Gram pozitif bakteriler ile anaeroplar doğal olarak dirençlidir. Ayrıca, Escherichia coli, Salmonella spp ve Shigella spp gibi bazı türler de kolistine karşı direnç geliştirebilir. Kolistin direnci, özellikle monoterapi olarak kullanıldığında ortaya çıkar.

Yağ tutucuya Mikromat ve Enzimax bakterileri atılabilir. Mikromat, yağ tutucu bakterisi olup, alkali mikroorganizmalar içerir ve patojen bir yapı göstermez. Enzimax, sıvı katalizör enzim ürünüdür. Bu iki ürün birlikte kullanıldığında, yağ dokusu hızla parçalanır ve karbondioksit, su ve zararsız yağ asitleri ortaya çıkar. Yağ tutucu bakteri uygulaması, çevre dostu bir temizlik sağlar, kimyasal kullanımını azaltır ve uzun vadede maliyet tasarrufu sunar. Bakteri kullanmadan önce bir uzmana danışılması önerilir.

Beta laktamaz pozitif, bakterilerin beta laktamaz enzimi ürettiği anlamına gelir. Beta laktamaz, penisilinler, sefalosporinler, sefamisinler ve karbapenemler gibi beta laktam antibiyotiklere karşı direnç sağlayan bir enzimdir. Beta laktamaz üreten bakteriler, özellikle ortamda antibiyotik bulunduğunda, bu antibiyotikleri etkisiz hale getirebilir.

Bakteriler, antibiyotiklere çeşitli yollarla direnç kazanabilir: Doğal direnç: Bakterinin yapısı, antibiyotiğin etki etmesini engelleyebilir. Genetik değişim (mutasyon): Bakteriler çoğalırken oluşan mutasyonlar, antibiyotiklerin etki ettiği proteinleri değiştirebilir. Gen transferi: Direnç genleri, plazmitler aracılığıyla bir bakteriden diğerine aktarılabilir. Antibiyotik direnci, bakterilerin hayatta kalma mücadelesi olarak da görülebilir.

Salmonella bakterileri, en çok 2-54 °C arasındaki sıcaklıklarda çoğalır. Bu bakteriler, özellikle 10 °C ila 47 °C arasındaki sıcaklıklarda gıda maddeleri içinde ve üzerinde aylarca canlı kalabilirler. Salmonella'nın yok edilmesi için gıdaların en az 10 dakika boyunca 70 °C'nin üzerinde ısıtılması önerilir.

Bakteri konjugasyonunun görseline şu sitelerden ulaşılabilir: evrimagaci.org; acikders.ankara.edu.tr. Bakteri konjugasyonu, genetik özellikleri farklı aynı türden iki hücrenin yan yana gelerek aralarında sitoplazmik köprü veya tüpe benzer bir bağlantı kurup genetik malzeme aktarımının sağlanması olayıdır. Bu süreçte: Verici hücre (F+) pilus oluşturur. Pilus, alıcı hücreye bağlanarak iki hücreyi bir araya getirir. Plazmid çentiklenir ve DNA'nın bir sarmalı alıcı hücreye aktarılır. Her iki hücre de plazmidlerini çift sarmallı olacak şekilde onarır ve alıcı hücre kendi pilusunu oluşturur. Konjugasyon olabilmesi için verici bakterinin konjugatif, yani hareket ettirilebilir bir genetik unsura sahip olması gerekir, bu çoğu zaman bir konjugatif plazmittir.

Yere düşen bir yiyeceği yemek, belirli koşullara bağlı olarak riskli olabilir. 5 saniye kuralı olarak bilinen görüşe göre, yere düşen bir yiyecek 5 saniye içinde yerden alınırsa yenebilir. Risk faktörleri: Yüzey türü: Fayans veya ahşap gibi sert yüzeylerde risk daha düşüktür, halı gibi yumuşak yüzeylerde ise daha yüksektir. Yiyeceğin nemi: Kuru yiyeceklere bulaşan bakteri miktarı, ıslak yiyeceklere göre daha azdır. Çevresel koşullar: Hijyen kurallarına uyulmayan bir ortamda veya biri hasta ise risk artar. Genel olarak, yere düşen yiyeceklerin tüketilip tüketilmeyeceği konusunda kesin bir karar vermek için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.