• Buradasın

    Bakteriler antibiyotiğe nasıl direnç kazanır?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Bakteriler, antibiyotiklere çeşitli yollarla direnç kazanabilir:
    • Doğal direnç: Bakterinin yapısı, antibiyotiğin etki etmesini engelleyebilir 1. Örneğin, bazı bakterilerin hücre duvarı yoktur ve penisilin gibi hücre duvarı oluşumunu önleyen antibiyotiklerden etkilenmez 1.
    • Genetik değişim (mutasyon): Bakteriler çoğalırken oluşan mutasyonlar, antibiyotiklerin etki ettiği proteinleri değiştirebilir 15. Bu değişiklikler, antibiyotiğin bakteriye zarar vermesini veya öldürmesini zorlaştırır 15.
    • Gen transferi: Direnç genleri, plazmitler aracılığıyla bir bakteriden diğerine aktarılabilir 123. Bu genetik parçacıklar, kendi DNA'sından ayrı çoğalabilir 2.
    Antibiyotik direnci, bakterilerin hayatta kalma mücadelesi olarak da görülebilir 4. Dirençli bakteriler, uygunsuz tedavi sonucunda seçilip çoğalırken, hassas bakteriler öldürülebilir 2. Bu durum, enfeksiyon hastalıklarının tedavisini zorlaştırır ve yeni antibiyotiklerin geliştirilmesini gerektirir 13.

    Konuyla ilgili materyaller

    Antibiyotik direncinin önlenmesi için neler yapılabilir?

    Antibiyotik direncinin önlenmesi için şu adımlar atılabilir: Antibiyotiklerin yalnızca doktor kontrolünde kullanılması ve reçete edilen doz ve süreye uyulması. Gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınılması. Hijyen kurallarına dikkat edilmesi ve bağışıklık sistemini güçlendirecek sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi. Aşılarla bağışıklık sisteminin desteklenmesi. Antibiyotik direnci konusunda toplumda farkındalık yaratılması ve önleyici sağlık tedbirlerinin artırılması. Antibiyotik sürveyansının yapılması ve antibiyotik kullanımının izlenmesi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ülkelerin ulusal eylem planları geliştirmelerine yardımcı olmakta ve sağlık sistemlerinin güçlendirilmesi için teknik destek sağlamaktadır.

    Antibiyotik etken maddeleri nelerdir?

    Antibiyotiklerin etken maddeleri, kimyasal yapılarına ve etki mekanizmalarına göre sınıflandırılır. Bazı antibiyotik etken madde grupları: Beta-laktam antibiyotikler. Aminoglikozidler. Tetrasiklinler. Makrolidler. Linkozamidler. Sulfonamidler. Florokinolonlar. Amfenikoller. Polipeptidler. Antibiyotik kullanımı mutlaka doktor kontrolünde ve reçete ile olmalıdır.

    Antibiyotik direnci nasıl tespit edilir?

    Antibiyotik direnci, çeşitli yöntemlerle tespit edilebilir: Antibiyotik Duyarlılık Testleri: Disk Difüzyon Testi: Agar yüzeyine bakteri süspansiyonu sürülüp, antibiyotik disklerinin çevresinde oluşan inhibisyon zonlarının ölçülmesi esasına dayanır. Sıvı Mikrodilüsyon Testleri: Antibiyotiklerin farklı konsantrasyonlarının test edilmesiyle MİK (Minimum İnhibitör Konsantrasyon) değerinin belirlenmesini sağlar. Fenotipik Testler: Modifiye Hodge Testi (MHT): Karbapenem grubu antibiyotiklere karşı direnci tespit eder. Genotipik Testler: PCR (Polimeraz Zincir Reaksiyonu): Bakterinin karbapenemaz geni taşıyıp taşımadığını ve enzimin tipini tespit eder. DNA Probları: Direnç genlerinin saptanmasında kullanılır. Antibiyotik direncinin tespiti için doğru yöntem seçimi, lokal ihtiyaçlar ve kaynaklara bağlıdır.

    Bakteriler nelerdir?

    Bakteriler, tek hücreli ve prokaryot yapıya sahip mikroorganizmalardır. Bazı bakteri türleri: Escherichia coli, bağırsaklarda bulunur, besinlerin sindirilmesine ve vitamin üretimine katkıda bulunur. Staphylococcus aureus, deride ve burun ile solunum yollarında yer alır. Helicobacter pylori, midede yaşayabilen ve asidik ortamları tolere eden bir bakteridir. Lactobacillus ve Bifidobacterium, sindirimi destekler ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Bakterilerin bazı özellikleri: Hücre zarına sahiptirler. Genetik materyal olarak DNA bulundururlar. Kendi metabolik faaliyetlerini gerçekleştirebilirler. Bölünme yoluyla çoğalırlar. Bazı türleri fotosentez yapabilir veya kimyasal maddelerden enerji elde edebilir. Hareket edebilen türlerinde kamçı bulunabilir. Zararlı veya faydalı olabilirler. Çevresel koşullara dayanıklılık için bazı türleri spor oluşturabilir.

    Antibiyotik direnci en çok hangi bakterilerde görülür?

    Antibiyotik direnci en çok görülen bakteriler arasında şunlar yer alır: Enterobacteriaceae ailesi bakterileri. Acinetobacter spp.. Pseudomonas aeruginosa. Ayrıca, metisiline dirençli Staphylococcus aureus (MRSA), vankomisine dirençli enterokok (VRE) ve çoklu dirençli gram negatif çomaklar gibi bakteriler de antibiyotik direnci gösteren türler arasında yer alır.

    Antibiyotik ne işe yarar?

    Antibiyotikler, vücuttaki bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan ilaçlardır. Antibiyotikler, hastalığa sebep olan bakterileri ya doğrudan öldürerek (bakterisidal) ya da çoğalmalarını engelleyerek (bakteriyostatik) çalışır ve böylece vücudun kendi bağışıklık sisteminin enfeksiyonu temizlemesine yardımcı olur. Antibiyotiklerin kullanıldığı bazı durumlar şunlardır: bakteriyel zatürre; streptokokların neden olduğu boğaz enfeksiyonları (beta); idrar yolu enfeksiyonlarının çoğu; selülit gibi bazı bakteriyel cilt enfeksiyonları; bakteriyel menenjit; bakterilerin neden olduğu kulak enfeksiyonları; klamidya ve bel soğukluğu gibi bazı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar; bakteriyel olduğu doktor tarafından teyit edilen şiddetli sinüs enfeksiyonları. Antibiyotikler, virüslerin neden olduğu enfeksiyonlar için doğru bir tedavi değildir.

    Beta-laktamaz hangi antibiyotiklere direnç sağlar?

    Beta-laktamaz, penisilinler, sefalosporinler, sefamisinler ve karbapenemler (ertapenem) gibi beta-laktam antibiyotiklere karşı direnç sağlar. Karbapenemler, beta-laktamaza karşı nispeten dirençlidir.