Tasavvuf

Serhend Dergisi, İslami ilimler, İslam tarihi, tasavvuf ve güzel ahlakla ilgili yazılar içeren bir tasavvuf dergisidir. Dolayısıyla, bu tür konulara ilgi duyan herkes dergiyi okuyabilir.

"Fena halde fani" ifadesi, tasavvufi bir terim olarak "ölmeden önce ölmüş gibi olmak" ve yokluk sırrına erişip yok olup Allah'ın varlığına erimek anlamına gelir.

En dindar filozof olarak değerlendirilebilecek birkaç filozof şunlardır: 1. Farabi: İslam filozofu Farabi, varlık sorununu Tanrı'nın varlığı ve evrendeki yeri bağlamında ele almış ve Tanrı'yı en gerçek ve yüce varlık olarak kabul etmiştir. 2. İbn-i Sina: İslam filozofu İbn-i Sina, metafizik ve ahlak felsefesinde tasavvufi düşüncelere yakın durmuş ve insanın ruhunun Tanrı'ya yönelmesi gerektiğini savunmuştur. 3. Gazzali: Gazzali, felsefeyi eleştirmiş ve tasavvufi düşünceye yönelmiş, bilgi kuramı alanında önemli eleştiriler getirmiştir. Ayrıca, Friedrich Nietzsche de dini ve ahlaki değerleri sorgulayan ve bu bağlamda kendi felsefi görüşlerini geliştiren bir filozof olarak bilinir.

Asaf Halet Çelebi'nin en önemli şiirlerinden biri olarak "İbrahim" şiiri kabul edilir. Bu şiirde, şairin iç dünyasındaki putları deviren ve güneşi evine sokan İbrahim figürü üzerinden mistisizm ve tasavvuf temaları işlenir.

Feta kelimesi farklı anlamlara gelebilir: 1. Osmanlı Türkçesi terimi: "Feta" kelimesi, Osmanlı döneminde "genç, delikanlı" veya "cömert" anlamlarında kullanılmıştır. 2. Tasavvuf terimi: İslam ansiklopedisine göre, "feta" nefsine hâkim olma konusunda yiğitlik gösteren veya fütüvvet teşkilatına mensup olan kişi anlamında bir tasavvuf terimidir. 3. Yunan peyniri: Modern kullanımda "feta" kelimesi, koyun ve keçi sütünden yapılan, salamuraya yatırılarak olgunlaştırılan yumuşak bir Yunan peynirini ifade eder.

13. ve 14. yüzyıl Türk edebiyatında şu unsurlar öne çıkar: 1. Tasavvuf Edebiyatı: Bu dönemde tasavvuf, edebiyatın başlıca konu ve teması haline gelmiştir. 2. Önemli Şairler: Mevlana Celaleddin-i Rumi, Sultan Veled, Ahmed Fakih, Hoca Dehhani gibi şairler bu dönemde eserler vermiştir. 3. Anonim Eserler: Battalnâmeler, Dânişmendnâmeler, Saltuknâmeler ve Dede Korkut Hikâyeleri gibi anonim eserler yazılmıştır. 4. Divan Edebiyatı: Divan edebiyatının temelleri atılmış, din dışı şiirler yazılmıştır. 5. Halk Edebiyatı: Nasreddin Hoca gibi halk edebiyatçıları da bu dönemde eserler üretmiştir.

Evet, vakıaya devam eden kişinin manevi hayatı canlanabilir. Tasavvuf literatüründe "vakıa", sûfînin vecd ve istiğrak halinde vâkıf olduğu hakikatleri anlatmak için kullanılır ve manevi meselelere işaret eder. Ancak, manevi hayatın canlanması için sadece vakıaya devam etmek yeterli değildir; Allah'a tevekkül etmek, ibadet ve duaları artırmak, iyi niyet ve güzel amellerde bulunmak da önemlidir.

Tasavvufta dört mertebe şu şekilde sıralanır: 1. Dönmek: Kulun Allah'a dönmesi, günâhlardan ve gafletten tevbe etmesi. 2. Teveccüh: Kulun Allah'a yönelmesi ve bu yönelişin kalıcı olması. 3. Dostluk: Allah'ın rızâsına uyan işleri severek yapmak, O'nun emirlerine karşı gelmekten çekinmek. 4. Velâyet: Allah'ın işlerini üstlenmek, kulun bütün beşerî sıfatlarından soyunup Allah'ın sıfatlarına bürünmesi.

Hakîm et-Tirmizî'nin "Beyânü’l-Fark" kitabı, tasavvufun teşekkül sürecinde tartışılan temel sorulardan biri olan "Kur'ân nasıl anlaşılmalıdır?" sorusu çerçevesinde yazılmıştır. Eserde, kalb kavramı ekseninde idrak vasıtaları işârî yorumla ilişkilendirilerek tasavvuf ilminin gelişiminde önemli bir aşama kaydedilmiştir. Tirmizî, bu kitapta ayrıca: - İslam, iman, marifet ve tevhid kavramlarını farklı idrak merkezleriyle ilişkilendirerek, bunları temsil edenleri "Müslüman, mümin, arif ve muvahhid" olarak isimlendirmiştir; - İbadet ve amelde devamlılığın idraki artırıcı bir rol oynadığını ve manevi hayatında kemale erişen bir insanın nasları anlama potansiyelinin arttığını belirtmiştir; - İşârî kavramını, sembollerle anlatmak ve Hakk'ın tevhidine uygun olarak ince işaretler sunmak şeklinde tanımlamıştır.

Nefehâtü’l-Üns, Molla Abdurrahman Câmî’nin sufi tabakatı ve evliya menkıbeleri eseridir. Eserde, erkek ve kadın büyük sufilerin hal tercümeleri ve tasavvufi terimlerin açıklamaları yer almaktadır. Lâmiî Çelebi tarafından yapılan Türkçe tercümesinde, Anadolu coğrafyasında yaşamış ve faaliyet göstermiş 35 sufi daha eklenerek eser zenginleştirilmiştir.

Gül Baba, çeşitli nedenlerle önemlidir: 1. Kültürel ve Tarihi Miras: Gül Baba, Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşamış bir tasavvuf ve halk kültürü figürüdür. 2. Galatasaray'ın Manevi Kurucusu: Gül Baba'nın, 1481 yılında II. Beyazıt döneminde Mekteb-i Sultani'yi (daha sonra Galatasaray Lisesi) kurduğu kabul edilir, bu nedenle Galatasaray'ın manevi kurucusu olarak anılır. 3. Hoşgörü ve Sevgi Sembolü: Gül Baba, tüm din, mezhep ve etnik gruplardan olanlara kucak açan, ayrımcılığa karşı duran ve insanları sevgiyle kucaklayan bir derviş olarak bilinir.

Nefes Yayınevi hakkında genel olarak güvenilir değerlendirmeleri bulunmaktadır. Yayınevi, tasavvuf alanında araştırma, makale, derleme ve söyleşi tarzında eserler yayımlamakta ve bu alanda bilimsel çalışmaları desteklemektedir. Müşteri yorumları da genellikle olumlu olup, kitaplar ve yayın hizmetleri için övgü içermektedir.

İntisap ve beyat kavramları tasavvuf alanında farklı anlamlar taşır: 1. İntisap: Bir kimse veya gruba mensup olmak, aralarına katılmak ve şeyhe bağlanmak anlamına gelir. 2. Beyat: Satmak ve satış muamelesi demektir.

Yunus Emre'nin "Kördüğüm" şiiri hakkında doğrudan bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Yunus Emre'nin genel şiirlerinde işlediği temalar dikkate alındığında, şiirlerinin genellikle Tanrı aşkı, kavuşma özlemi ve insanın iç dünyası gibi konuları ele aldığı söylenebilir. Yunus Emre'nin şiirlerinde ayrıca, nefisle mücadele, arınma ve tam bir teslimiyet gibi tasavvufi unsurlar da öne çıkar.

Yunus Emre, şiirlerinde hayvanları soyut kavramları somutlaştırmak ve tasavvufi düşünceleri ifade etmek için kullanır. Hayvanlar, onun şiirlerinde benzetme unsurları olarak yer alır ve bazen mecazi anlamlar kazanır. Ayrıca, Yunus Emre'nin yaşadığı dönemde Anadolu'da Moğol istilası nedeniyle oluşan sosyal ve siyasi belirsizlik, şiirlerindeki hayvanların yabani ve yırtıcı özelliklerle anılmasına da yansımıştır.

"Aşkın Aldı Benden Beni" adlı hikaye, Yunus Emre'nin bir ilahisinden alınmıştır. İlahinin konusu, Allah aşkına duyulan özlem ve sadece Allah'ın varlığının aranmasıdır. Tasavvufi bir bakış açısıyla, insanın dünyadaki görevinin Tanrıya ulaşarak onun varlığında yok olmak olduğu ifade edilir.

Çin'de "şeyh" terimi, genellikle İslam tasavvufunda tarikat lideri anlamında kullanılır. Bu bağlamda, Çin şeyhi olarak nitelendirilen bir kişinin yapabileceği işler şunlardır: 1. Dini Öğretmek: İslam'ın temel prensiplerini, Kuran-ı Kerim'i, hadisleri ve diğer dini metinleri öğretmek. 2. Tasavvuf Rehberliği: Müritlerine tasavvuf yolunda rehberlik etmek, manevi gelişimlerine yardımcı olmak. 3. İslam Hukuku Danışmanlığı: İslam hukuku ve fıkıh konularında danışmanlık yapmak. 4. Toplum Liderliği: Dini bilgileri ve değerleri topluma aktarmak, dini törenleri yönetmek ve hutbeler vermek. 5. İslami İlimlerin Korunması ve Yayılması: İslamî ilimlerin korunması, yayılması ve gelecek nesillere aktarılması için çaba göstermek.

Dede kelimesi farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşır: 1. Aile ve Toplumda: Dede, genellikle babanın veya ananın babası olarak tanımlanır ve aile büyüklerini temsil eder. 2. Tasavvufta: Mevlevi tarikatında çile doldurmuş dervişlere verilen san olarak kullanılır ve mürşit veya şeyh anlamında gelir. 3. Dilbilimsel Köken: Türkçe kökenli bir kelime olup, Arapça "deed" kelimesinden türemiştir ve "büyüğe" veya "atalara" atıfta bulunur.

MS 2-15. yüzyıl felsefesinin özellikleri şunlardır: 1. İslam Düşüncesinin Etkisi: Bu dönem felsefesi, İslam düşüncesinden etkilenmiş ve İslam felsefesinin temel prensiplerini benimsemiştir. 2. Tasavvuf Etkisi: Tasavvuf, felsefi tartışmalara yansımış ve tasavvufi düşünceler ön plana çıkmıştır. 3. Aristotelesçilik: Aristoteles'in mantık, metafizik ve epistemoloji alanındaki düşünceleri bu dönemin temelini oluşturmuştur. 4. Akıl ve Deneyci Yaklaşım: Doğru bilgiye ulaşmak için akıl ve deney yoluyla gerçekleri keşfetmenin önemi vurgulanmıştır. 5. Evrenselcilik: Felsefe, evrensel bir perspektiften insanlık, doğa ve evrenin anlaşılması konularına odaklanmıştır. 6. Değişim ve Devamlılık: Evrenin ve varlıkların sürekli bir değişim ve dönüşüm içinde olduğu kabul edilmiştir. 7. İnanç ve Akıl Tartışmaları: İnanç ve akıl arasındaki ilişki, felsefenin önemli tartışma konularından biri olmuştur.

Havasın en önemli konusu, tasavvufta seçkin kişilerin sahip olduğu bilgiler ve haller olarak kabul edilir.