DiniKavramlar

Laik kelimesi, din işlerini devlet işlerine karıştırmayan, devlet işlerini dinden ayrı tutan anlamına gelir.

Nasip kelimesi, farklı anlamlara gelen çok yönlü bir kelimedir: 1. Genel Anlamda: Birinin payına düşen şey, elde edebildiği veya sahip olabildiği şey. 2. Dini Literatürde: Allah’ın bir kimse için önceden belirlediği mutluluk payı, kısmet, talih, baht. 3. Atasözü ve Deyimlerde: Günlük kazanç.

Gaflet kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Maddi gaflet: Aşırı düşünce, stres, evham, korku, gerilim ve bunalım gibi nedenlerle beyinsel yorgunluktan kaynaklanan dalgınlık. 2. Manevi gaflet: Ölümü, ahireti unutup aşırı derecede dünyaya dalmak ve Allah'ı unutarak ibadetlerden kopmak. Genel olarak gaflet, kişinin sorumluluklarını yerine getirmemesi, dikkatsizlik ve ihmalkarlık anlamına gelir.

Mevlana'nın en büyük aşkı, Allah'a olan aşk olarak kabul edilir.

Seküler kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Din dışı, dünyevi anlam: Din merkezli olmayan, laik yaşama ait olan ve bunları hukukî ve siyasî kümeden ayıran kavram. 2. Yüzyıllık, yüzyılda bir olan. Sekülerizm ise toplumun, devletin veya bireylerin dini unsurlardan bağımsız olmasını savunan bir düşünce sistemidir.

Salât kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Dini Müzik Terimi: Câmi mûsikîsi formlarından biri olup, "dua ve namaz" anlamına gelir. 2. Genel Anlamda: Arapça kökenli bir kelime olup, Hz. Peygamber'e saygı göstermek ve onun hürmetine dua etmek anlamında kullanılır.

İffet kelimesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşır: 1. Genel anlamda: Cinsel konularda ahlak kurallarına bağlılık, namus. 2. Tasavvuf ve dinde: Sözüne güvenilen, emanete ihanet etmeyen, dürüst ve sadık kişi. 3. Toplumsal kullanımda: Terbiyeli, saygılı ve nerede ne yapacağını bilen kişi. Ayrıca, iffet kelimesi isim olarak da kullanılabilir.

Yalın'ın şarkı sözlerinde geçen "melekler" ifadesi, koruyucu melekler veya kiramen katibin melekleri olarak yorumlanabilir. Koruyucu melekler, insanları çeşitli tehlikelerden korumakla görevli olan ve "hafaza melekleri" olarak da adlandırılan meleklerdir. Kiramen katibin melekleri ise, insanların sağında ve solunda bulunup, iyi iş ve davranışları, kötü iş ve hareketleri tespit eden ve yazan meleklerdir.

Kanaat kelimesi, elindekinden hoşnut olma durumu, yetinme ve fazlasını istememe anlamına gelir. Dini bir kavram olarak ise kişinin elinde bulunanla yetinmesi, dünya nimetlerinden kısmetine düşene razı olması demektir.

Milat, köken olarak Latince "milestones" kelimesinden türetilmiş olup, genellikle bir dönüm noktasını veya başlangıcı ifade eder. Önemini şu alanlarda görmek mümkündür: 1. Dini Bağlam: Hristiyanlıkta milat, İsa'nın doğumunu temel alarak Batı takviminin başlangıcını oluşturur ve bu olay, tarihi hesaplamalar için bir referans noktasıdır. 2. Tarihsel Olaylar: Farklı toplumlar, kendi bağımsızlıklarını veya önemli savaşları milat olarak kabul ederler, bu da tarihsel olayların kronolojik olarak sıralanmasını sağlar. 3. Kültürel ve Sosyal Dönüşümler: Sanayi devrimi gibi olaylar, toplumsal yapıda önemli değişikliklere yol açarak yeni bir dönemi başlatır. 4. Politik Bağlam: Devrimler ve siyasi hareketler, bir toplumun siyasi tarihini yeniden şekillendiren milatlar olarak kabul edilir. Bu nedenle milat, hem bireyler hem de toplumlar için anlamlı bir referans noktası oluşturur.

Ekümenik kelimesi, evrensel veya tüm dünyaya ait anlamlarına gelir. Geniş anlamda ise ekümeniklik, dini birlik yani İslam, Hristiyanlık ve Yahudiliğin ortak manevi değerlerine vurgu yapan bir dini birlikteliği ifade eder.

Evangelist kelimesi iki ana anlamda kullanılır: 1. Dini bağlamda: Evangelist, Hristiyanlık bildirisini vaaz eden, yayan kişi anlamına gelir. 2. Genel anlamda: Evangelist, belirli bir mesajı ateşli bir şekilde savunan kimse olarak tanımlanır.

İrfan ve arif kavramları, İslam felsefesinde farklı anlamlar taşır: - İrfan, insanın kendisini ve çevresindeki dünyayı Tanrısal varlıkların ve kuralların ötesinde hissetmesini ifade eder. - Arif ise, bir insanın Tanrı'ya ve Tanrısal kurallara sadık olarak yaşamasının özünü tanımlar.

Arşın kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Dini ve tasavvufi anlamda arş, bütün âlemleri kuşatan en yüce makam, hükümdarın tahtı ve saltanat gibi manalara gelir. 2. Eski ölçü birimi olarak arşın, yaklaşık 68 cm'ye eşit olan bir uzunluk ölçü birimidir.

Beka kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Devletin Bekası: Politikada ve uluslararası siyasette, bir devletin toprak bütünlüğünü, ahdi hukukunu ve anayasal düzenini iç ve dış tehditlere karşı koruyarak varlığını sürdürmesi anlamına gelir. 2. Tasavvufta Beka: İnsanın beşeri niteliklerden arınarak ruhani niteliklerle donanması, tanrısal özde kalması anlamına gelir.

Tinsellik ve maneviyat kavramları birbirine yakın anlamlar taşısa da aynı şey değildir. Maneviyat, insanın iç dünyasını anlamlandırmasının yanı sıra diğer insanlarla, evrenle ve Allah'la olan ilişkilerini kapsayan daha geniş bir kavramdır. Tinsellik ise, kişinin içsel dünyasını keşfetmesi, varoluşsal sorulara yanıt araması ve kendini gerçekleştirmesi sürecidir.

Amel defteri, dini bir terim olup, insanların dünya hayatında yaptığı iyi ve kötü bütün işlerin, sözlerin kayıt edildiği bir defter olarak tanımlanır. İşe yaradığı bazı hususlar: - Kişinin ahiret gününde, dünyada yaptığı amelleri görmek ve hesabını vermek için kullanılır. - Mahşerde amel defterinin sağ tarafından verilmesi, kişinin Allah'ın emrine uygun, dürüst ve erdemli bir hayat yaşadığını gösterir. - Sol taraftan verilmesi ise, kişinin Allah'ın istemediği, yasakladığı amelleri işlediğini ve cezalandırılacağını ifade eder. Ayrıca, adres defteri ve kayıt defteri gibi terimlerin de farklı işlevleri vardır: - Adres defteri, kişi bilgilerini düzenlemek ve internet dizin hizmetlerini kullanmak için Outlook Express gibi programlarda yer alır. - Kayıt defteri ise, Windows işletim sisteminde bulunan ayarların saklandığı ve düzenlendiği bir veritabanıdır.

Tecellinin çeşitleri genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Sıfat Tecellisi: Renk çeşitleriyle olan tecellilerdir. 2. Esmâ Tecellisi: Allah'ın güzel isimleri (esmâ-ül hüsnâ) ile tecelli olmasıdır. 3. Eşya Tecellisi: Allah'ın, çevresindeki bilinen eşyadan kullarına tecelli etmesidir. 4. Ef'al Tecellisi: Allah'ın, kuluna bilinmeyen bir halden veya şeyden tecelli etmesidir. 5. Zat Tecellisi: Allah'ın "Subhanallah", "Elhamdülillah", "Allahuekber" gibi zatına mahsus hususi isimleriyle ve ayetleriyle tecelli etmesidir. Ayrıca, tecellinin üç nev'i olarak da vâhidiyet, ehadiyet ve ferdiyet şekilleri de bulunmaktadır.

Dalalet kelimesi, doğru yoldan sapma, sapkınlık anlamına gelir. Dini literatürde ise dalalet, Allah’ın hidayetinin zıddı olarak, kişinin bilerek veya bilmeyerek doğru yoldan ayrılması olarak tanımlanır.

Seküler kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Din merkezli olmayan, laik. 2. Yüzyıllık, yüzyılda bir olan.