Etimoloji

"Türk sez" ifadesinin ne zaman çıktığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, "Türk" kelimesinin tarihsel bağlamda ilk olarak Nuh peygamberin oğlu Yâfes'in oğlu olan kişi olarak bilindiği bilinmektedir. Daha spesifik bir bilgi veya bağlam sağlanması gerekebilir.

İngilizce gün isimleri, genellikle antik mitoloji ve kültürlere dayanır. Pazartesi (Monday), "Ay günü" anlamına gelen "dies Lunae" kelimesinden türemiştir. Salı (Tuesday), İskandinav mitolojisindeki savaş tanrısı Tyr'a adanmıştır. Çarşamba (Wednesday), İskandinav mitolojisindeki en üst tanrı Odin'e adanmıştır. Perşembe (Thursday), İskandinav mitolojisindeki gök gürültüsü ve fırtına tanrısı Thor'a adanmıştır. Cuma (Friday), İskandinav tanrıçası Frigg'e adanmıştır. Cumartesi (Saturday), Roma mitolojisindeki ziraat ve zaman tanrısı Saturn'a adanmıştır. Pazar (Sunday), Güneş'e adanmıştır.

Ya kelimesi Arapça kökenlidir. TDK'ye göre, "ya" kelimesinin bazı anlamları şunlardır: "Ey, hey" anlamlarında bir seslenme sözü; evet; şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz; bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz; gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz; dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz; bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz; bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde "hele, özellikle" anlamlarında kullanılan bir söz; cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz; bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz.

Şırdana "şırdan" denmesinin nedeni, Farsça kökenli "şīrdān" kelimesinden alıntı olmasıdır. Şırdan, geviş getiren hayvanların (genellikle koyun veya inek) midelerinin dördüncü bölümüne verilen isimdir.

Burdur'a "Burdur" denmesinin iki farklı rivayeti vardır: 1. Kınalı Aşireti Rivayeti: Burdur'u kuran Türkmen boylarından Kınalı Aşireti mensupları, bölgenin güzelliği karşısında "Cennet buradadır, burda dur!" demişler ve "Burda dur!" sözü zamanla halk arasında "Burdur" haline dönüşmüştür. 2. Ulis (Aşil) Rivayeti: Eski Yunan mitolojisinde, kahraman Ulis (Aşil), tanrıların gazabına uğrayıp Yunanistan'dan kovulunca yolu Burdur'a düşer.

Balat'ın eski adı, Rumca "saray kapısı" anlamına gelen "Palation" kelimesinden gelmektedir.

Balat'ın eski adı, Rumca "saray kapısı" anlamına gelen "Palation" kelimesinden gelmektedir.

Çeri, Osmanlı döneminde kullanılan bir kelime olup, asker anlamına gelir. Çeri başı ise, birlik komutanlarına verilen bir addır. Günümüzde çeri kelimesi yerine asker kelimesi kullanılmaktadır.

Kasım ayı, İngilizce'de "November" olarak adlandırılır çünkü bu kelime Latince "dokuz" anlamına gelen "novem" kelimesinden türetilmiştir. Roma takviminde aylar farklı bir sıraya sahipti. Günümüzde ise Gregoryen takviminde on birinci ayı temsil etmektedir.

İşte bazı eski Türkçe kelimeler: Çul çürüten: Kaygısı olmayan, rahat kişi. Hissikablelvuku: Olacakları önceden hissetmek, tahmin etmek. Mahşer midillisi: Ortalık karıştıran kimse. Tahayyül: İmgeleme. Vaveyla: Çığlık, yaygara, feryat. Mamafih: Bununla birlikte, durum böyleyken, buna rağmen. Vâkıf: Bilgisi olan. Münferit: Tek, ayrı veya kendi başına olan. Beyhude: Yararı olmayan, anlamdan yoksun. Dilhun: İçi kan ağlayan, kederli, üzüntülü.

Heva kelimesi, sözlükte "istek, meyil, heves, sevme, düşme" gibi anlamlara gelir. Terim olarak ise nefsin akıl ve din tarafından yasaklanan kötü arzulara karşı olan eğilimi demektir. Ayrıca, heva kelimesi "boş, hava dolu, sonuçsuz, değersiz" anlamlarında da kullanılır.

Hanım kelimesi, Türkçe kökenli olup, "saygıdeğer kadın, hanımefendi" anlamına gelir. Kelimenin kökeni, Eski Türkçe "χan" (hükümdar) sözcüğüne dayanır ve bu sözcüğe iyelik eki ("-um") eklenerek türetilmiştir. Ayrıca, bir Orta Asya unvanı olarak ortaya çıkmış ve daha sonra Orta Doğu ile Güney Asya'da da kullanılmaya başlanmıştır. Bir başka rivayete göre, Cengiz Han'ın eşine "Bu da benim hanım" diyerek hitap etmesinden sonra, erkeklerin eşlerini ifade etmek için kullanmaya başladığı bir kelime olarak da kabul edilir.

Kısır kelimesinin "kısır" yemeği için kullanılmasının iki farklı açıklaması vardır: 1. Kısıtlı malzemelerle hazırlanması: Yemeğin, elde bulunan az sayıda malzemenin karıştırılmasıyla yapılması. 2. Eski Türkçe'de "azaltmak" anlamına gelen "kıs-" fiili: Yemeğin az sayıda malzemeyle hazırlanması ve bulgurun pişirildiğinde hacminin azalması. Ayrıca, "kısır" kelimesinin başka anlamları da vardır: Üreme imkânı olmayan, döl vermeyen (insan ve hayvan); Ürün vermeyen (toprak); Verimsiz, yararsız, sonuçsuz (biyoloji).

Vera ismi farklı anlamlara gelmektedir: Arka, arkası, sonrası. Halk, kainat, alem, mahluk. Günah ve haramdan kaçınmak için şüpheli şeylerden uzak durma, takva, ittika. İnanç (Slav). Yaz (Arnavutça). Doğru (Latince). Gerçek, hakiki (Türk Dil Kurumu'na göre). Ayrıca, Vera ismi İngilizce konuşulan dünyada 19. yüzyıldan beri kullanılmakta olup 20. yüzyılın başlarında popüler hale gelmiştir.

Amida kelimesi farklı bağlamlarda farklı anlamlara gelebilir: Dini terim: Amida, Yahudilikte "Ayakta Dua" anlamına gelen ve aynı zamanda "Şemone Esre" olarak da bilinen temel bir duadır. Antik şehir: Amida, günümüzde Modern Diyarbakır'ın bulunduğu, Mezopotamya'da yer alan antik bir şehirdir. Budizm terimi: Amida, Budizm'de evrenin batısında yer alan "Arı Toprak"ı yöneten ermiş anlamına gelir. Kimya terimi: Amida, organik bir bileşen olup, bir karbonil grubunun (C=O) bir azot atomuna bağlı olduğu bir yapıyı ifade eder.

Kay kelimesinin kökeni farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşımaktadır: Türkçe'de: Kay kelimesi, Arapça kökenli olup "yağmur, yaz yağmuru" veya "kusma" anlamlarına gelir. Altay halk edebiyatında: "Kay", göğüs ve gırtlaktan çıkarılan seslerle okunan destanların adıdır. Diğer kültürlerde: Welsh dilinde: "Sevinmek" anlamına gelir. Bazı Kızılderili kültürlerinde: Kız çocuklarına verilen ve "abla" anlamına gelen bir isimdir. Japon kültüründe: "Kei" olarak yazılır ve "zarafet, saygı, onur" anlamlarıyla ilişkilidir. Almanca'da: "Kai" olarak "güç" anlamına gelir. Ayrıca, "Kay" ismi, tarihsel olarak şövalyeler, hükümdarlar ve edebi kahramanlarla ilişkilendirilmiş olup, farklı dillerde ve kültürlerde çeşitli formlar ve anlamlar kazanmıştır.

Suk kelimesi farklı anlamlara gelebilir: Pazar, çarşı: Alım satım yeri olarak kullanılır. Zırh: Delikleri dar olan zırhlara verilen addır. Bira: Kore'ye özgü, pirinçten elde edilen bir tür biradır. Panayırlar: Arabistan'ın çeşitli bölgelerinde kurulan panayır ve pazarlara verilen addır. Yön, taraf: Osmanlıca bir terim olarak "taraf, yön" anlamına gelir. Sözlük kısaltması: SUK, farklı alanlarda çeşitli kısaltmaları temsil edebilir, örneğin "Satuan Usaha Komersial" veya "Steril Ülseratif Keratit" gibi. Suk'un ne işe yaradığı, kullanıldığı bağlama göre değişir.

"Piro" kelimesi, Alevilikte "lider" ve "kurucu" anlamlarında kullanılır ve bir kişiye saygı göstermek için hitap şekli olarak kabul edilir. "Piro sot" ifadesinin anlamına dair bir bilgi bulunamamıştır. Türk Dil Kurumu'na göre ise "pir" kelimesi, bir maddenin yanması veya tutuşturulmasıyla ilişkilidir.

Kelimelerin kökenleri, etimoloji veya kökenbilim adı verilen bilim dalı tarafından incelenir. Kelimelerin kökenlerini araştırmak için kullanılan bazı yöntemler şunlardır: Filolojik araştırma. Lehçebilim verilerinden yararlanma. Karşılaştırma yöntemi. Anlamsal değişimin incelenmesi. Bazı kelimelerin kökenleri şu şekildedir: Tünaydın: "Aydın gece" anlamına gelir. Kasap: Arapça "kasb" (kesmek) fiilinden türemiştir. Marmara: Eski Yunanca "parıldayan taş" anlamına gelen "mάrmaros" kelimesinden türemiştir. Aferin: Farsça kökenlidir. Sempozyum: Yunanca "birlikte içiş" anlamına gelen "symposion" kelimesinden türemiştir.

Frank kelimesi, başlangıçta Roma İmparatorluğu'nun doğu ve kuzey sınırlarında yaşayan, Roma hâkimiyeti altına girmemiş Germen kabilelerini ifade eden bir kabile ismi değildir. Frank adının kökeni hakkında birkaç teori bulunmaktadır: Eski Almanca "frankon" kelimesi: Bu kelime "cirit, mızrak" anlamına gelir ve Frankların tercih ettiği silah olduğu için bu ismi aldıkları düşünülmektedir. Ren Nehri kıyılarına gelen İskandinav göçmenleri: 1965 yılında tarihçi Roger Grand, Frankların kökenini Ren Nehri kıyılarına gelen İskandinav göçmenlerine dayandırmıştır. Ayrıca, "Frank" kelimesi Ortaçağ Latincesinde "özgür, vergiden veya bedensel yükümlülüklerden muaf olan" anlamında kullanılmıştır. "Frank" aynı zamanda bir erkek ismi olup, İngilizce'de "Francis" isminin kısaltması olarak kullanılmaktadır.