Sufizm

Rabia el-Adeviyye'nin hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Rabia el-Adeviyye, 714 veya 718 yılında Basra'da fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Henüz çocukken köle olarak satılmış, ancak efendisinin dikkatini çekip halini görünce serbest bırakılmıştır. İlahi aşk öğretisi kendisinden sonraki sufileri de etkilemiştir.

Nesimi'nin "Ben Bu Cihana Sığmazam" sözü, iki cihanın (dünya ve ahiret) onun içine sığdığı, ancak bu dünyaya sığmadığı anlamını taşır. Ayrıca, şiirin tamamı vahdet-i vücud anlayışına göre yorumlandığında, Allah'ın sonsuz sınırsızlığının insan-ı kamilde tecelli etmesi ve bu nedenle hiçbir yere sığmaması temasını işler.

Sufi, İslam tasavvuf geleneğine göre, Allah'a yakınlık arayışında olan kişi anlamına gelir. Sufilerin yaptığı işler şunlardır: 1. İbadet ve Zikir: Allah'ı anmayı ve ibadetleri ön planda tutarlar. 2. Marifet: Kalp gözüyle Hakk'ı anlamaya çalışırlar. 3. Sohbet ve Rehberlik: Kendi aralarında sohbetlerle bilgi ve deneyim paylaşımı yaparlar, bir mürşit eşliğinde ruhsal rehberlik alırlar. 4. Edebi ve Sanatsal Katkılar: Tasavvuf, şiir, müzik ve diğer sanat dallarında eserler verirler. Ayrıca, Sufiler, misyonerlik ve eğitim faaliyetleriyle İslam'ın yayılmasına da katkıda bulunurlar.

Gavs, tasavvufta kâinatın yönetiminden sorumlu olan velîler örgütünün başı olarak kabul edilir. Gavsın görevleri arasında: - Manevi yardım ve rehberlik yapmak; - Allah ile insanlar arasında aracı olmak; - İlmi ve manevi tasarruflarda bulunmak. Ayrıca, gavs makamı, irşâd (nübüvvetin bâtını) ve vücud (Hz. Muhammed'in bâtını) olmak üzere iki ana makamdan oluşur.

Su Kasidesi'nde su, iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Maddi ateş yerine manevi ateşi temsil eder. 2. Hz. Muhammed'i temsil eder.

Mevlevi tarikatı, 13. yüzyılda Mevlana Celaleddin Rumi tarafından Konya'da kurulmuştur.

El-Lüma', Ebû Nasr es-Serrâc et-Tûsî tarafından kaleme alınan ve tasavvufun temel konularını içeren bir kitaptır. Eserde anlatılan ana konular şunlardır: 1. Tasavvufun Tanımı ve Dinî İlimlerdeki Yeri: Tasavvufun, dinî ilimlerden biri olduğunu ve diğer ilimlerle ilişkisini açıklar. 2. Makamlar ve Hâller: Tasavvufî makamlar ve hâllerin kısa bir tasnifi yapılır. 3. Kur'ân ve Sünnetle İlişki: Sûfîlerin Kur'ân ve sünneti nasıl anladıkları ve onlardan çıkardıkları ahlâkî hükümler ele alınır. 4. Hz. Peygamber'in Hayatı: Tasavvufun kaynağının asr-ı saadet olduğu, Hz. Peygamber ve sahâbîlerin hayatlarından örneklerle vurgulanır. 5. Tasavvuf Âdâbı: Sûfîlerin ibadetlere, sosyal hayata ve tasavvufî uygulamalara dair âdâbı anlatılır. 6. Tartışmalı Konular: Semâ', vecd, mucize ve kerâmet gibi tasavvufun tartışmalı konuları ele alınır. El-Lüma', tasavvufun sistematik bir şekilde işlendiği ve tasavvufun dinî bir ilim olarak meşrûiyetini kanıtlayan önemli bir eserdir.

Rumi dizisinin konusu, Sufi şair Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin hayatını ve yolculuğunu anlatmaktadır. Dizide, Moğol işgali nedeniyle doğduğu toprakları terk ederek Batı'ya doğru yola çıkan Rumi'nin, yaratıcısıyla daha derin bir bağlantı kurma isteği ve kendini anlama felsefesi işlenmektedir.

Bektaşi piri bulmacalarda "çelebi" olarak adlandırılır.

"Pir-o-Murshid" ifadesi, Sufizm'de manevi rehber veya üstadı ifade eden bir terimdir. Ayrıca, saygı ifadesi olarak manevi liderlere de bu unvan verilir.

Derviş olmak için yapılması gerekenler şunlardır: 1. İslam'ın Emirlerine Uyum: İlk olarak, kişinin İslam'ın emir ve yasaklarına tam anlamıyla bağlı kalması gerekir. 2. Manevi Eğitim: Mürşitler ve Sufi liderler vasıtasıyla manevi eğitim almak, dervişlik yolunda önemlidir. 3. İbadet ve Zikir: Namaz, zikir, dua gibi ibadetleri düzenli olarak yerine getirmek. 4. Fedakarlık ve Sabır: Ümmet kaygısı içinde olmak ve gerektiğinde canını feda etmeye hazır olmak. 5. Cömertlik ve Şefkat: Din ve Allah konusunda kendini öne atan, cömert ve şefkatli tavır sergilemek. Ayrıca, bir tarikata katılmak da dervişlik sürecinde manevi rehberlik sağlar.

Telli Baba olarak anılmasının iki farklı nedeni vardır: 1. Kadirî Tarikatı'na Bağlılık: Telli Baba, Kadirî tarikatı şeyhlerinden biridir ve tarikatın bir kolunda meşâyih tâcları (sarıkları) üzerine gelin teli takarlardı. 2. Rumları Müslüman Yapma: Bir diğer rivayete göre, Telli Baba'nın yaşadığı dönemde Sarıyer civarında çok sayıda Rum ikamet etmekteydi.

"Sohbetler" kitabı farklı içeriklere sahip olabilir: 1. Ömer Tuğrul İnançer'in "Sohbetler" kitabı, Eskişehir'de verdiği tasavvuf sohbetlerini içermektedir. 2. Adnan Oktar'ın "Sohbetler" kitabı, televizyon sohbetlerinin metinlerini içermektedir. 3. Cemalnur Sargut'un "Sohbetler" kitabı, tasavvuf ilminin kaynağı, doğuşu, konusu ve yöntemi ile ilgili soruları yanıtlamaktadır.

Mantıku't-Tayr, İranlı sufi şair Ferîdüddîn-i Attâr tarafından kaleme alınmış bir eser olup, tasavvufi konuları hayvanlar dünyasına ait olay ve durumlarla sembolize eder. Eserin anlatmak istedikleri: - Allah'ın birliği ve İslam dininin son peygamberi Muhammed'in methi gibi tasavvufi temaları işler. - Kuşların, hüdhüd kuşunun rehberliğinde Simurg'u aramaları, insanın kendi iç dünyasındaki arayışı ve hakikate ulaşma çabasını simgeler. - Yedi vadiden geçiş, insan ruhunun geçirdiği farklı aşamaları temsil eder. - Simurg, vahdet-i vücut teorisine göre "Tanrı"yı sembolize eder ve insanın nefsini aşarak ilahi bir varlığa ulaşmasını ifade eder.

Cüneyd-i Bağdâdî'nin hocası, Sırrî-yi Sekatî'dir.

"Bab'Aziz" filmi, yaşlı kör bir derviş olan Baba Aziz'in çölde sufilerin toplantısını arama yolculuğunu anlatır. Filmin temel mesajları arasında şunlar yer alır: - Ruhsal keşif: Baba Aziz ve torununun yolculuğu, hem fiziksel hem de ruhsal bir keşfi simgeler. - Herkesin kendi yolu: Film, "Dünyadaki insan sayısı kadar, tanrıya doğru giden yol vardır" sözüyle, her bireyin kendine özgü bir yolu olduğunu vurgular. - Geçmişin hikayeleri: Baba Aziz'in anlattığı hikayeler, geçmişin önemli değerlerini ve insanlığın köklü derslerini hatırlatır.

Mesnevi'nin evrensel mesajı, insanın ortak duygularına ve deneyimlerine odaklanarak herkesin kendinden bir şeyler bulabileceği bir eser olmasıdır. Bu eserde yer alan evrensel temalar arasında aşk, insanlık, ruhani değerler, tasavvufi düşünceler ve manevi dönüşüm yer alır.

“Dervişler Arasında İki Hafta” kitabı, Danimarkalı parapsikolog Carl Vett’in 1925 yılında İstanbul’daki Kelâmî Dergâhı’nda geçirdiği iki haftayı anlatıyor. Vett, bu dergâhta bulunduğu süre boyunca dervişlerin zikirlerini, dergâhdaki günlük yaşamı ve dervişlerin birbirleriyle olan ilişkilerini gözlemliyor. Kitabın sonunda, Menemen olayları ve bu olayların iç yüzüne dair bazı makaleler de yer alıyor.

Gunyetü't Talibin adlı kitap, Evliyalar Sultanı, Gavsul Azam Abdulkadir Geylani Hazretleri tarafından kaleme alınmıştır. Kitabın içeriği şu bölümlerden oluşmaktadır: 1. Ehl-i Sünnet Akaidi ve İtikadi Fırkalar: İslam'ın inanç esasları ve akaid bağlamında mezheplerin görüşleri ele alınmaktadır. 2. İbadetler: Şeri adaba dair bilgiler ve ibadetlerin manevi boyutları işlenmektedir. 3. Sohbetler: Ayet ve hadislerin ışığında menkıbeleri de içeren açıklamalar sunulmaktadır. 4. Faziletli Ameller: Farz ve nafile ibadetler konu edilmektedir. 5. Tasavvuf: Müridin adabı, sufilerin özellikleri ve Kadiri yolunun esasları üzerinde durulmaktadır.

Sufi tıp, İslam'ın mistik bir geleneği olan Sufizm'in bir dalı olup, hem bedensel hem de ruhsal hastalıkları tedavi etmek için doğal yöntemleri ve teknikleri içerir. Bu tıp yaklaşımı, insan bedeninin fiziksel, zihinsel, duygusal ve ruhsal yönlerinin bir bütün olarak ele alındığı bir sağlık yaklaşımıdır ve şu konuları kapsar: Bitkisel tedaviler ve ilaçların kullanımı. İç organların işleyişi ve tedavisi. Murakabe ve nefes çalışmaları. Ruhsal hastalıkların tanı ve tedavisi. Hacamat (kan alma) tedavisi. Sufi felsefesi. Musiki ve ilahi terapisi. Masaj ve manuel terapi teknikleri. Hipnoterapi ve telkin terapisi. Sufi tıbbının kökenleri, İslam'ın erken dönemlerine kadar uzanır ve farklı kültürlerin tıp ve tedavi yöntemlerinin birleşimiyle gelişmiştir.