KatkıMaddeleri

02 02 03 atık kodu, "Tüketime ya da işlenmeye uygun olmayan maddeler" anlamına gelir. Bu kod, et, balık ve diğer hayvansal kökenli gıda maddelerinin hazırlanmasından ve işlenmesinden kaynaklanan atıklarla ilgilidir.

Türkiyede sistein kullanımı, belirli koşullar altında sınırlıdır. Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği'ne göre, ekmek, tam buğday unlu ekmek, tam buğday ekmeği, kepekli ekmek ve ekşi hamur ekmeklerinde L-sistein kullanımı yasaktır. Ancak, diğer unlu gıdalarda sistein kullanımı E910, E920 ve E921 kodları ile izin verilmektedir.

Türk Gıda Kodeksi'ne göre "katkısız ekmek", undan gelen katkı maddeleri dışında hiçbir katkı maddesi katılmamış olan ekmeği ifade eder. Bu tür ekmeklerin etiketinde, ekmek adı ile birlikte "katkısız" ifadesi kullanılabilir.

Motor onarıcı katkı maddelerinin işe yarayıp yaramadığı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı uzmanlar, doğru ürünlerin kullanıldığında özellikle yüksek kilometreli araçlarda belirli faydalar sağladığını kabul etmektedir. Diğer uzmanlar ise motorun kendi yağlama sisteminin zaten yeterli olduğunu ve katkı maddelerinin gereksiz olduğunu savunmaktadır. Sonuç olarak, motor onarıcı katkı maddelerinin kullanımı öncesinde aracın üretici talimatlarının incelenmesi ve mümkünse bir uzmana danışılması önerilir.

E ile başlayan katkı maddeleri arasında hem zararlı hem de zararsız olanlar bulunmaktadır. Zararlı olarak kabul edilen bazı E kodları: - E102 (Tartrazin): Astım ve alerji riskini artırabilir. - E110 (Sunset Yellow): Hiperaktiviteye yol açabilir. - E120 (Karmin): Böceklerden elde edilen bu renklendirici, bazı insanlarda alerjik reaksiyonlara neden olabilir. - E250 (Sodyum Nitrit): Yüksek tüketimi kanser riskini artırabilir. - E621 (Monosodyum Glutamat - MSG): Aşırı tüketimi baş ağrısı ve sinir sistemi sorunlarına yol açabilir. Sağlıklı kabul edilen bazı E kodları: - E100 (Kurkumin): Anti-inflamatuar ve antioksidan özelliklere sahiptir. - E160a (Beta Karoten): Havuç ve diğer sebzelerde bulunan doğal bir renklendiricidir. - E300 (Askorbik Asit): C vitamini olarak bilinir ve bağışıklık sistemini destekler. Katkı maddelerinin kullanımı ve etkileri hakkında kesin bir yargı için etiketlerin dikkatlice okunması ve uzman bir doktora danışılması önerilir.

Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği'ne göre şaraplarda azami kükürt dioksit (SO2) miktarı 200 ppm'dir.

En tehlikeli E kodu olarak kabul edilen bazı maddeler şunlardır: 1. E102 (Tartrazin): Sentetik sarı renklendiricidir ve astım ile alerji riskini artırabilir. 2. E110 (Sunset Yellow): Gıda boyası olup, hiperaktiviteye yol açabilir. 3. E120 (Karmin): Böceklerden elde edilen bir renklendiricidir ve bazı insanlarda alerjik reaksiyonlara neden olabilir. 4. E250 (Sodyum Nitrit): Et ürünlerinde koruyucu olarak kullanılır, ancak yüksek tüketimi kanser riskini artırabilir. 5. E621 (Monosodyum Glutamat - MSG): Tat arttırıcı olarak kullanılır, aşırı tüketimi baş ağrısı ve sinir sistemi sorunlarına yol açabilir. Bu katkı maddelerinin kullanımı, Avrupa Birliği tarafından belirlenen güvenlik standartlarına tabidir.

Gazlı içeceklerde kullanılan bazı katkı maddeleri şunlardır: 1. Yapay Gıda Boyaları: Blue 1, Red 40, Yellow 5 ve Yellow 6 gibi boyalar, içeceklerin görünümünü iyileştirmek için kullanılır. 2. Koruyucular: Sodyum benzoat, gazlı içeceklerde ve diğer asidik içeceklerde küf ve bakterilerin büyümesini engellemek için kullanılır. 3. Asitlik Düzenleyiciler: Sitrik asit ve fosforik asit, uygun pH seviyelerini korumaya ve lezzeti artırmaya yardımcı olur. 4. Tatlandırıcılar: Aspartam gibi yapay tatlandırıcılar, kalori içeriğini azaltırken tatlılığı artırmak için kullanılır.

E400 ve E414 farklı gıda katkı maddeleridir. - E400: Aljinik asit ve türevlerini ifade eder, doğal bir kıvam arttırıcıdır. - E414: Arap zamkı olarak da bilinir, doğal bir polisakkarit olup, kıvam arttırıcı, stabilizör ve emülgatör özelliktedir.

Ksantin ve ksantan terimleri farklı bağlamlarda kullanılmaktadır ve aynı şeyi ifade etmezler. Ksantan, ksantan sakızı veya xanthan gum olarak da bilinir ve gıda katkı maddesi olarak kullanılan bir polisakkarittir. Ksantin ise, kimyasal bir bileşik olup, genellikle oksijen içeren ve azotlu organik bir baz olan ksantin ile ilişkilidir.

Hazır gıdalarda bulunan bazı katkı maddeleri şunlardır: 1. Renklendiriciler: Gazlı içeceklerde (cola için karamel), şekerlemelerde tartrazin, sosiste kurkimindir. 2. Koruyucular: Antimikrobiyal etkili, sucukta nitrat, zeytin ezmesinde benzoat, kuru meyvelerde kükürt dioksit kullanılır. 3. Antioksidanlar: Yağlarda ve yağlı gıdalarda oksidasyonu önlemek için kullanılırlar. 4. Emülsifiyer ve Stabilizatörler: Mayonez ve dondurma gibi karışmayan yağ ve su fazını bir arada tutmak için kullanılırlar. 5. Asit-baz sağlayıcılar: Sitrik asit, malik asit, tartarik asit, asitliği artırıp gıdada ekşi tat oluşumunu sağlar. 6. Tatlandırıcılar: Düşük enerjili veya sıfır enerjili içeceklerde kullanılır. Bu katkı maddeleri, gıdaların raf ömrünü uzatmak, duyusal özelliklerini düzeltmek ve kalite karakteristiklerini muhafaza etmek gibi amaçlarla kullanılır.

Sek Aroma şirketi, gıda katkı maddeleri ve aroma üretimi alanlarında faaliyet göstermektedir. Ayrıca, 2022 yılından itibaren perakende sektöründe de faaliyet göstererek, envaiçeşit aromaları ve yağları müşterilerine sunmaktadır.

Tereyağında renklendirici kullanılmasının birkaç nedeni vardır: 1. Renk Koruması: Tereyağının doğal rengi yıl boyunca dalgalanabilir. 2. Kalite Algısı: Sarı renk, tereyağında kaliteli bir algı oluşturur. 3. Standart Renk Oluşturma: Üretim sırasında veya sonunda üründe standart bir renk oluşturmak için renklendiriciler kullanılır.

Hazır gıdalar, içerdikleri katkı maddeleri ve işleme süreçleri nedeniyle sağlığa zararlı olabilir. İşte bazı zararları: 1. Kanser Riski: Hazır gıdalarda bulunan bazı katkı maddeleri ve kimyasallar kanserojen özellik gösterebilir. 2. Kalp ve Damar Hastalıkları: Yüksek tuz ve trans yağ içeriği, kalp hastalıkları ve tansiyon sorunlarını tetikleyebilir. 3. Şeker ve Tansiyon Artışı: Şekerli ve işlenmiş gıdalar, şeker ve tansiyon seviyelerini yükseltebilir. 4. Sindirim Sorunları: Lif oranı düşük olan hazır gıdalar, sindirimi zorlaştırabilir ve sindirim sistemi sorunlarına yol açabilir. 5. Bağımlılık Yapma: Bu gıdaların tüketimi, vücutta mutluluk hormonu salgılanmasını sağlayarak bağımlılık yapabilir. Sağlıklı bir diyet için, hazır gıdalar yerine doğal ve işlenmemiş gıdaların tercih edilmesi önerilir.

Evet, hazır patatesin içinde katkı maddeleri bulunabilir. Bu katkı maddeleri arasında koruyucular, lezzet artırıcılar, renklendiriciler ve nişasta gibi maddeler yer alır.

Ketçabın içinde bulunabilecek katkı maddeleri şunlardır: 1. Kıvam Vericiler: Modifiye nişasta ve ksantan gam. 2. Asit Düzenleyiciler: Laktik asit. 3. Koruyucular: Potasyum sorbat, sodyum benzoat (sağlık açısından olumsuz etkileri olduğu için tercih edilmemelidir). 4. Renk Maddeleri: Tartrazin ve yumurta sarısı (mayonez için). 5. Baharat ve Aroma Maddeleri: Baharat oleoresinleri, baharat yağları veya çözünebilir nitelikte kuru baharat ekstraktları.

Gıda boyası, gıda katkı maddelerinin bir alt grubu olarak kabul edilir.

E200, sorbik asit anlamına gelir ve gıdalarda koruyucu madde olarak kullanılır. E200 kodunun 62, 82 ve 84 ile kombinasyonu hakkında bilgi bulunamadı. Gıda katkı maddeleri hakkında daha fazla bilgi için Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) tarafından onaylanan E kodlarına başvurulabilir.

Karamelli çikolata, bazı ülkelerde sağlık sorunları nedeniyle yasaklanmıştır. Bu yasaklar genellikle yüksek şeker içeriği ve katkı maddeleri gibi unsurların obezite, diyabet ve kalp hastalıklarına yol açabileceği endişesiyle getirilmiştir. Ayrıca, etik nedenler de yasakların bir diğer sebebidir; bazı çikolata markalarının üretim süreçlerinde çocuk işçiliği ve zorla çalıştırma gibi insan hakları ihlalleri tespit edilmiştir.

Sakızda kullanımı yasak olan katkı maddeleri arasında titanyum dioksit ve aspartam bulunmaktadır. Ayrıca, BHT (bütil hidroksi toluen) adlı koruyucu ajan da şüpheli olarak değerlendirilmekte ve düşük dozlarda kullanımına izin verilmektedir.