KatkıMaddeleri

Gıda katkı maddelerinin etiketleme zorunluluğu kalkmamıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı, gıda katkı maddelerinin kullanımı ve etiketlenmesi konusunda yeni düzenlemeler getirmiştir. Bu kapsamda: - Renklendirici maddelerin gıdada kullanımı Avrupa Birliği mevzuatı ile uyumlu hale getirilmiş ve 1 Nisan 2024 tarihinden itibaren bu maddelerin kullanımı yasaklanmıştır. - Bazı katkı maddelerinin (fosforik asit, fosfatlar, di, tri ve polifosfatlar) olgunlaştırılmamış peynirlerde kullanımı yasaklanmıştır. - Döner, kanatlı döner ve ısıl işlem görmüş sucuk ürünlerinde kıvam artırıcı fonksiyonu ve su tutma özelliği olan katkı maddelerinin kullanımı ile yöresel helvalarda renklendirici kullanımı yasaklanmıştır.

Gıda katkıları, gıdaların besleyici özelliklerini, lezzetini, dokusunu, raf ömrünü ve görünümünü iyileştirmek veya değiştirmek amacıyla kullanılan maddelerdir. Başlıca gıda katkı maddesi türleri: 1. Koruyucular: Gıdaların mikrobiyal bozulmasını önlemek için kullanılır (örneğin, benzoik asit, nitratlar). 2. Renk Vericiler: Gıdalara daha cazip bir görünüm kazandırmak için kullanılır (örneğin, tartrazin, beta-karoten). 3. Tatlandırıcılar: Gıdalara tat kazandırmak veya tat yoğunluğunu artırmak için kullanılır (örneğin, aspartam, sakkarin). 4. Antioksidanlar: Yağların ve yağ içeren gıdaların oksitlenerek bozulmasını önlemek için kullanılır (örneğin, BHA, BHT). 5. Emülgatörler: Gıdalarda farklı fazların homojen bir karışımını sağlamak için kullanılır (örneğin, lesitin). 6. Kıvam ve Jelleştiriciler: Gıdaların dokusunu ve yapısını geliştirmek amacıyla kullanılır (örneğin, pektin, agar agar). Gıda katkı maddelerinin kullanımı, ulusal ve uluslararası otoriteler tarafından sıkı şekilde kontrol edilir.

Katkı maddesi olmayan sucuklar genellikle doğal fermente sucuklar olarak adlandırılır. Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın kararıyla kaymak, tahin, baklava, köme, pestil, bastık, cevizli sucuk gibi yöresel ürünlerde de katkı maddelerinin kullanımı yasaklanmıştır.

Surimi içinde genellikle şu bileşenler bulunur: 1. Balık Eti: Beyaz etli balıkların ezilip karıştırılmasıyla elde edilir. 2. Katkı Maddeleri: Nişasta, sorbitol, şeker, soya proteini, monosodyum glutamat ve gıda boyası gibi çeşitli katkı maddeleri eklenir. 3. Aromalar: Yengeç, ıstakoz veya karides gibi deniz ürünlerinin aromaları kullanılır. 4. Ekstralar: Bazı surimi ürünlerinde yumurta akı, bitkisel yağ ve jelleştirici maddeler de bulunabilir. Üretici firmalara göre içerik değişiklik gösterebilir.

Bazı yasaklanmış E kodlu katkı maddeleri şunlardır: E120 - Karmin. E441 - Jelatin. E542 - Yenilebilir kemik fosfatı. E904 - Şellak. Ayrıca, E211 (sodyum benzoat) ve E102 (tartrazin) gibi katkı maddelerinin kullanımı da bazı ülkelerde kısıtlanmış veya yasaklanmıştır. Gıda katkı maddelerinin kullanımı ve yasaklarıyla ilgili güncel bilgileri yerel yönetmeliklerden kontrol etmek önemlidir.

Benzinde mavi dışında herhangi bir renkte katkı maddeleri bulunmaktadır. Bu katkı maddeleri arasında kırmızı ve yeşil renkler de yer alabilir ve benzinin rengini değiştirebilirler.

E-637 — etil maltol anlamına gelir ve bu, gıda imalatında lezzet arttırıcı olarak kullanılan bir katkı maddesidir.

Benzin, üretim yöntemi ve kullanılan katkı maddeleri nedeniyle renk değiştirebilir. Renk değişiminin diğer nedenleri: - Rafinasyon süreci: Ham petrolün kaynağına ve bileşenlerine bağlı olarak benzin farklı renklere bürünebilir. - Katkı maddelerinin eklenmesi: Bu maddeler kırmızı, mavi veya yeşil gibi çeşitli renklerde olabilir ve benzine eklendiğinde renk değişiklikleri meydana getirir. Ayrıca, hava koşulları da benzinin rengini etkileyebilir; sıcaklık ve nem seviyeleri uçucu bileşenlerin buharlaşma hızını değiştirerek renkte farklılıklara yol açabilir.

Katkı deposu, genellikle yazılım ve yakıt katkıları bağlamında farklı şekillerde çalışır: 1. Yazılım Katkı Deposu: Resmi yazılım deposuna henüz dahil edilmemiş kararlı paketlerin toplandığı bir depodur. 2. Yakıt Katkı Deposu: Fosil yakıtlara eklenen kimyasal maddelerin bulunduğu bir karışımdır.

Benzinin yeşil olması, bu rengin katkı maddeleri veya rafine edildiği ham petrolün bileşenleri nedeniyle ortaya çıktığını gösterebilir. Ayrıca, bitkisel kaynaklardan elde edilen ve standart benzine benzer kimyasal bileşiklerin bir karışımı olan yeşil benzin de bulunmaktadır.

Et ve et ürünlerinde kullanılan bazı katkı maddeleri şunlardır: 1. Nitrat ve Nitrit: Etin korunmasını ve dayanıklılığını artırır, ancak fazla kullanıldığında gıda zehirlenmelerine ve pankreas kanserine yol açabilir. 2. Emülgatörler: Salam ve sosis gibi ürünlerde iyi bir görüntü sağlamak için kullanılır, alerjiye ve cilt problemlerine neden olabilir. 3. Sodyum Sülfit: Ete renk verici, koruyucu ve raf ömrünü uzatan bir katkı maddesidir. 4. Şeker: Ürünün dilimlenebilir ve kesilebilir nitelik kazanmasını sağlar, ayrıca fermantasyonu hızlandırır. 5. Baharatlar: Ürünün tadı, dayanıklılığı, rengi ve sindirim değeri üzerinde etkili olur. Bu katkı maddelerinin kullanımı, sağlık açısından bazı riskler taşıyabilir ve dikkatli olunmalıdır.

Bulyonun içinde genellikle şu bileşenler bulunur: Tuz. Şeker. Mısır nişastası. Kurutulmuş ve öğütülmüş tavuk veya sığır eti. Baharatlar (zerdeçal, defneyaprağı, karabiber vb.). Ayrıca, endüstriyel bulyonlar yapay tatlandırıcılar, renklendiriciler, koruyucular ve aroma arttırıcılar gibi katkı maddeleri de içerebilir.

Aspartam içeren bazı ürünler: Şekersiz veya diyet içecekler: Diet Coke, Coca Cola Zero, Pepsi Max, Sprite Zero, Fanta Zero. Sakız ve şekerlemeler: Extra, Orbit, Trident, Mentos, Freedent, Airwaves. Düşük kalorili yoğurtlar ve tatlılar: Yoplait, Müller Light. Kahvaltılık gevrekler. Çikolata ve şekerleme ürünleri. Hazır kahve. Diş macunu ve gargara suyu. Konserve yiyecekler. Aspartam, 1980'lerden beri dünya çapında 6 binden fazla üründe kullanılmaktadır.

Çiğ köftede katkı maddeleri ve et kullanımı ile ilgili bazı kısıtlamalar bulunmaktadır: 1. Katkı Maddeleri: Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, çiğ köftede limon, portakal gibi narenciyelerin içerisinde doğal olarak bulunan sitrik asit haricinde tüm katkı maddelerinin kullanımını yasaklamıştır. 2. Et Kullanımı: Sağlık Bakanlığı kararıyla Türkiye'de etli çiğ köfte satışı yasaklanmıştır.

Üzüm pekmezinde katkı maddeleri kullanılması yasaktır.

Aroma vericiler, gıdalara tat ve koku kazandırmak veya değiştirmek amacıyla eklenen maddelerdir. Polifosfatlar hakkında bilgi bulunamadı. Daha fazla bilgi için Türk Gıda Kodeksi Aroma Vericiler ve Aroma Verme Özelliği Taşıyan Gıda Bileşenleri Yönetmeliği'ne başvurulabilir.

E550 ve E551 farklı gıda katkı maddeleridir. - E550: Sodyum silikattır ve anti-caking ajan olarak kullanılır. - E551: Silikon dioksit (silika) olup, emülgatör ve anti-caking ajan olarak kullanılır.

E331 (sodyum sitrat) aşağıdaki ürünlerde bulunur: Gazlı içecekler; Marmelat; Meyve ve meyveli ürünler; Dondurma; Konserve meyve; Bebek mamaları.

Katkı deposu, genellikle yakıt katkı maddelerinin depolanması amacıyla kullanılan bir alanı ifade eder. Bu tür depolar, aşağıdaki işlevleri yerine getirir: 1. Stok Yönetimi: Yakıt katkı maddelerinin doğru miktarlarda ve zamanda temin edilmesini sağlar. 2. Kalite Koruma: Katkı maddelerinin uygun koşullarda saklanarak kalite kayıplarının önlenmesini sağlar. 3. Dağıtım ve Sevkiyat: Katkı maddelerinin müşterilere zamanında ve eksiksiz bir şekilde ulaştırılmasını organize eder. 4. Güvenlik Yönetimi: Depo alanının güvenliğini sağlar ve risk değerlendirmesi yaparak önleyici tedbirler alır.

E577 iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Gıda Katkı Maddesi: E577, potasyum glukonat olarak bilinir ve gıdaların üretiminde emülgatör ve stabilizatör olarak kullanılır. 2. Kimyasal Bileşik: E577 ayrıca Epoxylite® adlı bir kimyasal bileşiğin ürün kodudur ve yüksek voltajlı motor ve jeneratör bobinlerinin yalıtımında kullanılan bir reçine türüdür.