Aristoteles

İkna etmek için başvurulacak filozoflardan biri Antik Yunan filozofu Aristo'dur. Aristo, "Retorik" adlı eserinde birini ikna etmenin üç temel yolunu formüle etmiştir: Ethos. Pathos. Logos. Aristo'nun bu üçlü formülü, günümüzde de iletişim stratejilerinin merkezinde yer almaktadır.

Müzik felsefesinin öncü filozoflarından bazıları şunlardır: Platon. Pythagoras. Aristotle. Alpharabius. Ibn Sînâ. Schopenhauer.

Altın orta, biri aşırılık, diğeri eksiklik olan iki uç arasında arzu edilen ve uygun olan orta yoldur. Aristoteles'in erdem anlayışının özeti olan altın orta, erdemin iki uç nokta arasında yer aldığını savunur. Altın orta ideali, Aristoteles'ten altı yüz yıl kadar önce var olmuş olabilir. İslam'da da takipçilere, hem dünyayı kovalarken hem de dini uygularken itidali benimsemeleri öğütlenir. Modern psikolojide ise altın orta anlayışı, bireylerin sağlıklı bir yaşam sürmeleri için denge ve uyum sağlamalarının önemini vurgular.

Endoxa, Aristoteles'in felsefesinde kullanılan bir terim olup, "saygın görüşler", "güvenilir görüşler", "yerleşik inançlar" veya "yaygın inançlar" olarak çevrilebilir. Endoxa, iki temel felsefi yöntemden biri olan "endoksik yöntem"de önemli bir rol oynar. Aristoteles'e göre, endoxa genellikle en çok saygı duyulan kişilerden çıkar ve yaygın olarak paylaşılan görüşlerdir. Endoxa, aynı zamanda, bir konunun hem lehinde hem de aleyhinde argümanlar içeren bir depo olarak da işlev görür ve bu sayede dikkatli bir değerlendirme yoluyla gerçeğe ulaşmaya yardımcı olur.

Çelişmezlik ilkesi, Antik Çağ Yunan düşünürü Aristoteles'e aittir. Aristoteles, çelişmezlik ilkesini ilk sistematik biçimde formüle etmiştir.

Aristoteles, retorik ve ikna üzerine çalışmalarıyla tanınan bir filozoftur. Aristoteles, retoriği sistematik bir yapıya kavuşturmuş ve bu sanatın üç temel unsuru olduğunu belirtmiştir: 1. Ethos: Konuşmacının güvenilirliği ve karakteri. 2. Pathos: Dinleyicinin duygularına hitap. 3. Logos: Mantıklı ve tutarlı ifade. Ayrıca, Platon da retorik üzerine önemli düşünceler geliştirmiştir.

Geleneksel karakter eğitiminin kurucusu olarak kabul edilen kişi Platon (MÖ 428-348) ve Aristoteles (MÖ 384-322) gibi antik Yunan filozoflarıdır. Platon, karakter eğitimini vatandaş yetiştirmenin en önemli bileşeni olarak görmüş ve devlet yönetimi ile bireyin karakteri arasında karşılıklı bir etkileşim olduğunu vurgulamıştır. Aristoteles ise karakterin çocukluktan başlayarak yaşam boyu pekiştirilen alışkanlıklarla inşa olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca, Johann Friedrich Herbart (1776-1841) da eğitimin öncelikli misyonunun karakter gelişimi olduğunu savunmuş ve bu süreçte kavram öğrenmenin gerekliliğine vurgu yapmıştır.

Aristoteles'e göre gramer, mantık ve retorik önemlidir çünkü bunlar "yedi özgür sanat" olarak bilinen ve Antik Yunan ile Ortaçağ'da eğitim sisteminin temelini oluşturan disiplinlerdir. Gramer, dil bilgisi ve doğru ifade etme yeteneğini geliştirir. Mantık, doğru düşünme ve geçerli argümanlar oluşturma becerisini kazandırır. Retorik, ikna etme ve etkili iletişim kurma yeteneğini artırır. Bu disiplinler, teoloji eğitimi için de gerekliydi; "quadrivium" (aritmetik, müzik, geometri ve gökbilim) öğrenebilmek için "trivium" (gramer, mantık ve retorik) öğrenmek zorunluydu.

"Döt neden olur?" ifadesi, muhtemelen Aristoteles'in dört neden öğretisini kastediyor olabilir. Bu öğretiye göre, bir şeyin varlığını açıklayan dört temel neden vardır: 1. Maddi neden: Bir şeyin yapıldığı madde. 2. Formel neden: Bir şeyin şekli veya yapısı. 3. Fail neden: Değişimi başlatan etken veya kaynak. 4. Ereksel neden: Bir değişimin amacı veya hedefi. Bu nedenler, doğada ve sanatta hem birlikte hem de ayrı ayrı ortaya çıkabilir.

"Dost kara günde belli olur" bir atasözüdür, kimin sözü olduğu bilinmemektedir. Bu atasözü, insanların zor zamanlarında gerçek dostlarını ve sadık arkadaşlarını tanıdıklarını ifade eder.

Retorik akıl yürütme, etkili ve ikna edici konuşma sanatı olan retorik kapsamında kullanılan bir akıl yürütme yöntemidir. Aristoteles'e göre retorik akıl yürütmenin üç temel unsuru vardır: 1. Ethos (Konuşmacının Karakteri). 2. Pathos (Dinleyicinin Duygusal Durumu). 3. Logos (Mantıksal Akıl Yürütme). Retorik, diyalektiğin tersidir; diyalektik konu hakkında çatışma yaratarak çelişkileri ve bilinmezlikleri gidermeyi amaçlarken, retorik belirli bir hedef kitleyi ikna etmeyi hedefler.

Varlığı idea olarak kabul eden filozoflardan bazıları şunlardır: Platon; Aristoteles; Farabi; Berkeley; Hegel.

Nedensellik, olay ve olguların birbirine belirli bir şekilde bağlı olması, her sonucun bir nedeni olması veya belirli nedenlerin belirli sonuçları yaratacağı iddiasıdır. Ereksellik ise, nesnelerin hangi erek için meydana geldiklerini araştıran bir düşünce biçimidir. Aristoteles'in nedensellik ve ereksellik anlayışı: Nedensellik: Aristoteles'e göre neden, bir varlığı varlığa getiren şeydir ve bu, ilkeye karşılık gelir. Ereksellik: Bir şeyin kendisi için olduğu şeydir.

Aristoteles'e göre tiranlık, ortak yararı gözetmemesi ve tek kişinin kendi çıkarını düşünmesi nedeniyle kötüdür. Aristoteles'in tiranlığın kötü yanları olarak gördüğü bazı özellikler şunlardır: Kişisel haz ve para odaklılık: Tiran, şerefi değil, parayı önemser. Halka şüpheyle yaklaşma: Tiran, kendi halkına ve üst sınıflara güvenmez, onları olası rakipleri olarak görür. Baskıcı yönetim: Tiran, kendi zenginliğini ve lüksünü artırmak için hem halkı hem de zenginleri ezmeye başlar. Kutuplaştırıcı yönetim: Tiran, toplumu kutuplaştırır. Kısa ömür: Tiranlık, baskıyla ayakta kaldığından en kısa ömürlü yönetim biçimidir.

Aristoteles, Tanrı'nın varlığını hareket ve nedensellik üzerinden kanıtlamaya çalışmıştır. Temel argümanları: Hareket: Aristoteles, evrendeki tüm hareketlerin bir ilk hareket ettirici gerektirdiğini ve bu ilk hareket ettiricinin ezeli, ebedi, uzamsız ve madde dışı olması gerektiğini savunur. Nedensellik: Nedenler zincirinin sonsuza kadar gidilemeyeceğini, bu zincirin bir noktada Tanrı'ya dayanması gerektiğini öne sürer. Aristoteles'e göre Tanrı, kendini düşünen düşüncedir ve evrenin dışında, mantıksal veya mevki bakımından evrenin öncülüdür.

Aristoteles'in bilgi anlayışı, tümevarım ve tümdengelim olmak üzere iki temel akıl yürütme biçimine dayanır. Tümevarım, tikellerden (özel durumlardan) tümellere (genel yargılara) doğru ilerleyen bir akıl yürütme biçimidir. Tümdengelim ise tümellerden (genel yargılardan) tekile doğru ilerleyen bir akıl yürütme biçimidir. Aristoteles için bilimsel bilgi, tümdengelim ile elde edilen bilgidir ve tümevarım tek başına bilimsel bilgi üretemez.

Felsefede rastlantı, determinizmi ve nedensellik kuralını kabul etmeyen görüşe göre, olayların nedensiz ve gelişigüzel bir şekilde meydana gelişine verilen addır. Rastlantı kavramı iki farklı kategoriye ayrılır: 1. Nedensel rastlantı: Belirli bir nedeni olmayan veya bu nedenin tespit edilemediği olayları ifade eder. 2. Ereksel rastlantı: Belirli bir amaç veya niyet olmadan ortaya çıkan sonuçları tanımlar. Ayrıca, rastlantı, iki veya daha fazla olayın aynı anda herhangi bir bilgi, istek, kural veya kararlaştırılmış sebebe dayanmaksızın gerçekleşmesi olarak da tanımlanır.

Aristo'nun retoriği önemli bulmasının bazı nedenleri: İkna ve iletişim: Retorik, etkili ve ikna edici konuşma sanatıdır. Fikirlerin savunulması: Retorik, doğru fikirlerin haksız fikirlerin üstesinden gelmesini sağlar. Demokratik iletişim: Retorik, demokrasilerde vatandaşların anlaşılması ve onlarla etkileşim kurma konusunda yardımcı olur. Düşünme becerisi: Retorik, herhangi bir konunun artılarını ve eksilerini düşünmeyi öğretir. Toplumsal önem: Retorik, mutluluk, erdem ve adalet gibi toplumun en önemli değerleriyle bağlantılı olan kamusal öneme haiz soruların uygulanmasında benzersizdir.

Zooloji bilimini ilk bulan kişi olarak kabul edilen kişi Aristoteles'tir. Aristoteles, hayvanları canlı organizmalar olarak ele almış, yapılarını, gelişimlerini ve yaşamsal olgularını incelemiştir. Zooloji kavramı her ne kadar çok sonradan ortaya çıksa da zoolojinin kökeni, Antik Greko-Romen uygarlığında Aristotales ve Bergamalı Galen’in eserlerine kadar uzanan doğa tarihinde yatmaktadır.

“İnsanları tanıdıkça insanlıktan soğuyorum” sözü, Aristoteles'e aittir.