Zamanaşımı

Zamanaşımı süresi 8 yıl olan suçlar, Türk Ceza Kanunu'na göre 5 yıldan fazla ve 20 yıldan az hapis cezasını gerektiren suçlardır.

Kira alacaklarında zamanaşımı süresi 5 yıldır.

Menfi tespit davası için kanunda belirlenmiş kesin bir zamanaşımı süresi yoktur. Ancak, borç ödenmeden önce bu davanın açılması önerilir.

Zamanaşımı itirazının yapılmaması halinde, borçlu taraf zamanaşımına uğramış bir borcu ödemek zorunda kalır. Zamanaşımı, borçlunun borcu ödememe hakkı tanıyan bir savunma aracıdır ve bu itiraz mutlaka dava veya icra dosyasında açıkça belirtilmelidir.

SGK işleminin iptali davası zamanaşımı, SGK tarafından re’sen tahakkuk ve tebliğ edilen prim borcuna karşı itiraz edilmemesi durumunda başlar.

Zamanaşımı savunmasının genişletilmesi yasağı, cevap dilekçesinin mahkemeye verilmesiyle başlar.

Kredi sözleşmesinin iptali için zamanaşımı, sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 14 gün içinde başlar.

Eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davaları, taşınmaz yapılar dışındaki eserlerde iki yılın, taşınmaz yapılarda ise beş yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Ayrıca, yüklenicinin ağır kusuru varsa, ayıplı eserin niteliğine bakılmaksızın yirmi yılın geçmesiyle de zamanaşımı gerçekleşir.

TBK madde 145 ve madde 146 arasındaki temel farklar şunlardır: - TBK madde 145: 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 125. maddesini karşılamaktadır ve on yıllık genel zamanaşımı süresini düzenler. - TBK madde 146: Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacağın on yıllık zamanaşımına tabi olduğunu belirtir.

Kişisel veri ihlali durumunda dava açma süresi 8 yıldır.

Kooperatif ortağına tebligat gönderilmemesinin zamanaşımı süresi 5 yıldır.

Hizmet ilişkisi nedeniyle güveni kötüye kullanma suçu, dava zamanaşımı süresi olan 15 yıl içinde zamanaşımına uğrar.

Araçtan yoksun kalma tazminatı zamanaşımı süresi, Türk Borçlar Kanunu'na göre 2 yıldır. Tazminat talebi için bu süre içinde karşı taraf araç sürücüsüne veya aracın işletenine karşı icra takibi yapılmalı veya dava açılmalıdır.

Emeklilik durdurmanın kaç yıl süreceği, emekliliğin iptaline yol açan duruma bağlı olarak değişir. Sahte sigortalılık gibi nedenlerle emeklilik iptal edildiğinde, bu süreç 10 yıl boyunca geriye dönük incelemeleri kapsayabilir. Ayrıca, hizmet tespit davalarında da zamanaşımı süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir.

Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi'nin bir yıl içinde karar vermemesi durumunda, ceza zamanaşımı re'sen uygulanır ve bu süre içinde dava zamanaşımı dolduğu için kamu davası düşer.

Haksız fiil zamanaşımı, ıslah yoluyla uzatılamaz. Zamanaşımı süresinin başlaması için zarar görenin hem zararı hem de failini öğrenmesi gerekmektedir ve bu süre, öğrenme tarihinden itibaren işlemeye başlar. Islah, dava dilekçesindeki usul işlemlerini düzeltmek için kullanılır ve zamanaşımı gibi maddi hakları sona erdiren işlemler ıslah yoluyla düzeltilemez.

Kambiyo senetlerinde zamanaşımı ilamsız takipte şu yollarla kesilir: 1. Dava açılması: Zamanaşımı süresi içinde alacaklı tarafından icra takibi veya dava açılması zamanaşımını keser. 2. Takip talebinde bulunulması: İcra müdürlüğüne yapılan takip talebi de zamanaşımını durdurur. 3. Davanın ihbarı: Zamanaşımı, davanın ilgili kişilere ihbar edilmesiyle de kesilir. 4. Alacağın iflas masasına bildirilmesi: Alacaklının alacağın iflas masasına bildirmesi durumunda da zamanaşımı kesilmiş olur. Zamanaşımı kesildiğinde, süre yeniden işlemeye başlar.

TBK 156, Türk Borçlar Kanunu'nun 156. maddesi anlamına gelir ve bu madde, zamanaşımı ile ilgilidir. Özetle, TBK 156 şu hükümleri içerir: 1. Zamanaşımının kesilmesi: Borcun ikrar edilmesi veya bir mahkeme ya da hakem kararına bağlanması durumunda, zamanaşımı kesilir ve yeni bir süre işlemeye başlar. 2. Yeni sürenin süresi: Borç bir senetle ikrar edilmişse veya mahkeme kararına bağlanmışsa, yeni süre her zaman on yıldır.

Araç mahrumiyet bedeli zamanaşımı, zararın ve tazminat yükümlüsünün öğrenildiği tarihten itibaren iki yıl içinde başlar.

Trafik kazalarında zamanaşımı süresi, kazanın türüne göre değişiklik göstermektedir: 1. Maddi hasarlı trafik kazalarında: Kazanın meydana geldiği tarihten itibaren 2 yıl içinde tazminat talebinde bulunulmalıdır. 2. Yaralanmalı trafik kazalarında: Zamanaşımı süresi 8 yıldır. 3. Ölümlü trafik kazalarında: Zamanaşımı süresi 15 yıldır. Bu süreler içinde başvuru yapılmaması durumunda, tazminat talebi hakkı ortadan kalkar.