Zamanaşımı

Taksirli suçlarda zamanaşımı, suçun işlendiği günden itibaren hesaplanır. Türk Ceza Kanunu'nun 66. maddesine göre, taksirli suçlarda zamanaşımı süreleri şu şekildedir: - Ağırlaştırılmış müebbet hapis gerektiren suçlarda: 30 yıl. - Müebbet hapis gerektiren suçlarda: 25 yıl. - 20 yıldan az olmamak üzere hapis cezasını gerektiren suçlarda: 20 yıl. Ayrıca, suç tarihinde 12 yaşını doldurmuş olup 15 yaşını doldurmamış olanlar için zamanaşımı süreleri, genel sürelerin yarısının geçmesiyle dolmuş sayılır.

Kişisel eşya iadesi davasında zamanaşımı, ziynet eşyasının aynen iadesinin mümkün olmadığı durumlarda başlar. Bu durumda, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içerisinde ziynet eşyasının bedeli talep edilebilir.

Satış isteme süresi, kesinleşen karara göre belirlenir. Ortaklığın giderilmesi kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde satış talebinde bulunulabilir.

Yargıtay kararlarına göre, zamanaşımı aşağıdaki hallerde kesilir: 1. Şüpheli veya sanıklardan birinin savcı huzurunda ifadesinin alınması veya sorguya çekilmesi. 2. Şüpheli veya sanıklardan biri hakkında suça ilişkin olarak tutuklama kararı verilmesi. 3. Suçla ilgili olarak iddianame düzenlenmesi. 4. Sanıklardan en az biri hakkında bile ceza verilmesi. Ayrıca, CMK madde 253/21 uyarınca, uzlaştırma sürecinin de zamanaşımını durdurduğuna hükmedilmektedir.

OHAL tazminatı, haksız fiillerde zamanaşımına ilişkin genel hükümlere tabidir. Bu hükümlere göre: 1. İki Yıllık Süre: Tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. 2. On Yıllık Süre: Her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle de zamanaşımı gerçekleşir. Dolayısıyla, OHAL tazminatı için zamanaşımı süresi, zararın meydana geldiği tarihten itibaren on yıldır.

Zamanaşımı süresi, suçun işlendiği tarihten itibaren işlemeye başlar.

Vekaletin kötüye kullanılması davası, herhangi bir zamanaşımına veya hak düşürücü süreye tabi değildir.

Evet, kıdem tazminatında 10 yıllık zamanaşımı kalktı. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile yapılan değişiklikle, kıdem tazminatı ve diğer bazı işçilik alacaklarının zamanaşımı süresi 5 yıla indirilmiştir.

Evet, tenkis davasında zamanaşımı süresi hak düşürücüdür. Türk Medeni Kanunu'na göre, tenkis davası için iki ayrı süre dikkate alınır: 1. 1 Yıllık Hak Düşürücü Süre: Saklı paylı mirasçı, saklı payının ihlal edildiğini öğrendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde dava açmalıdır. 2. 10 Yıllık Mutlak Zamanaşımı Süresi: Her hâlükârda miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren 10 yıl geçmekle dava zamanaşımına uğrar.

Evet, ıslah yoluyla zamanaşımı defi ileri sürülebilir. Bunun için ön koşul, davaya cevap verilmiş olmasıdır.

Haksız işgal tazminatı ve ecrimisilin birlikte istenmesi halinde zamanaşımı süresi, haksız işgalin öğrenildiği tarihten itibaren 5 yıldır.

Mal rejiminde zamanaşımı, boşanma davasının açıldığı tarihten itibaren 10 yıldır. Bu süre, mal rejiminin sona erdiği tarihten itibaren işlemeye başlar.

TCK 66 maddesi, Türk Ceza Kanunu'nun Dava ve Cezanın Düşürülmesi başlıklı bölümünde yer alan Dava Zamanaşımı maddesidir. Bu maddeye göre, kamu davası belirli sürelerin geçmesiyle düşer ve bu süreler suçun işlendiği tarihe göre belirlenir: 1. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda 30 yıl. 2. Müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda 25 yıl. 3. 20 yıldan aşağı olmamak üzere hapis cezasını gerektiren suçlarda 20 yıl. 4. 5 yıldan fazla ve 20 yıla kadar hapis cezasını gerektiren suçlarda 15 yıl. 5. 5 yıla kadar hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlarda 8 yıl. Ayrıca, suç tarihinde belirli yaş aralıklarındaki failler için de farklı zamanaşımı süreleri uygulanır.

Zamanaşımına uğramış bir borç, tahsil edilemez hale gelir çünkü zamanaşımı, alacaklının borçludan talep etme hakkını kaybetmesi anlamına gelir. Ancak, borçlu zamanaşımı def’ini ileri sürmezse, mahkeme tarafından borçlunun borcu ödemesi gerekebilir. Zamanaşımına uğramış bir borcun tahsil edilmesi için iki yol daha bulunmaktadır: 1. Sebepsiz zenginleşme davası: Türk Ticaret Kanunu’nun 732. maddesinde düzenlenen bu dava, zamanaşımı nedeniyle borç düşse bile, belirli bir süre daha borçlunun sorumlu kalmasını sağlar. 2. Asıl borç ilişkisine dayanma: Alacaklı, zamanaşımına uğramış olsa bile, asıl borç ilişkisine dayanarak talepte bulunabilir.

Hakaret suçunda zamanaşımı süresi 8 yıldır.

Geçmişe dönük zaman farklı bağlamlarda farklı sürelerle sınırlıdır: 1. Telefon Konuşma Kayıtları: Operatörler, görüşme dökümlerini 5 yıl süreyle saklamak zorundadır. 2. Tazminat Talepleri: Kıdem ve ihbar tazminatları için zamanaşımı süresi 5 yıldır. 3. Harcırah Talepleri: Kamu alacaklarında geriye dönük talep süresi 5 yıldır. 4. Nafaka Talepleri: Geçmişe dönük nafaka talepleri, 10 yıla kadar yapılabilir.

Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır.

Tenkiste 10 yıllık zamanaşımı, miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren başlar ve bu süre içerisinde dava açılması gerekmektedir. Hesaplama şu şekilde yapılır: 1. Mirasçının saklı payının ihlal edildiğini öğrenmesi: Bu, tasarrufun varlığını ve saklı payının ihlal edildiğini öğrendiği tarihten itibaren 1 yıllık süre içinde dava açılması gerektiği anlamına gelir. 2. Mutlak zamanaşımı süresi: 10 yıl geçtikten sonra, yani miras bırakanın ölümünden 10 yıl sonra, dava açma hakkı düşer.

İhbar tazminatı, 5 yıllık zamanaşımı süresi içinde talep edilmelidir.

Zamanaşımı süresi 15 yıl olan suçlar, Türk Ceza Kanunu'na göre 5 yıldan fazla ve 20 yıldan az hapis cezasını gerektiren suçlardır.