Kamulaştırma

Kamulaştırma şerhi, belirli durumların gerçekleşmesi halinde kalkar: Kamulaştırma işleminin tamamlanması. Kamulaştırmadan vazgeçilmesi. Kamulaştırma işleminin iptali. Ayrıca, şerh tarihinden itibaren altı ay içinde idarece kamulaştırma bedelinin tespitiyle idare adına taşınmazın tescili için dava açılmadığı takdirde, belirtme tapu idaresince resen silinir.

HMK'nın 21. ve 22. maddeleri birlikte şu şekilde uygulanır: Yargı yeri belirlenmesi. İnceleme yeri.

Kamulaştırmada ilk adım, kamu yararı kararının alınmasıdır. Bu karar, ilgili idari merci (belediye, il özel idaresi, bakanlık vb.) tarafından verilir.

TOKİ'de uygulama aşaması, konut projelerinin başlangıcından tamamlanmasına kadar olan süreci ifade eder. Bu süreç, aşağıdaki aşamalardan oluşur: Başvuruların alınması. Kura çekimi. İnşaat süreci. Konutların teslimi. TOKİ'nin uygulama süreci, şeffaflık ve adalet ilkesine göre yürütülür.

Kamulaştırmasız el atmada faiz hesaplaması, taşınmazın bedeline, dava tarihinden itibaren hüküm tarihine kadar yasal faiz (günümüzde yıllık %9) uygulanarak yapılır. Eğer taşınmazın bedeli idare tarafından ödenmezse, kesinleşen bedele, farkın iadesi talebinin tebliğ tarihine kadar faiz uygulanmaz; tebliğ tarihinden itibaren ise kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz uygulanır. Anayasa'nın 46/4. maddesindeki hükme göre, bu tür davalarda uygulanacak faiz, kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizdir. Güncel faiz hesaplamaları ve yasal değişiklikler için bir avukata danışılması önerilir.

Anayasa'nın 46. maddesi, kamulaştırma ile ilgilidir ve şu şekildedir: > "Devlet ve kamu tüzel kişileri; kamu yararının gerektirdiği hallerde, gerçek karşılıklarını peşin ödemek şartıyla, özel mülkiyette bulunan taşınmaz malların tamamını veya bir kısmını, kanunla gösterilen esas ve usullere göre, kamulaştırmaya ve bunlar üzerinde idarî irtifaklar kurmaya yetkilidir." Bu maddeye göre, kamulaştırma bedeli ile kesin hükme bağlanan artırım bedeli nakden ve peşin olarak ödenir.

Kamulaştırma pazarlık süreci şu şekilde işler: 1. Tebligat ve davet. 2. Uzlaşma komisyonu. 3. Pazarlık görüşmeleri. 4. Anlaşma sağlanması. 5. Ödeme ve tapu işlemleri. Anlaşma sağlanamazsa, idare Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak “kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmazın idare adına tescili” davası açar.

Bedel ve tazminat arasındaki temel fark, amaç ve kapsamlarıdır: Bedel, bir mal veya hizmetin piyasa değerini ifade eder. Örneğin, bir aracın rayiç bedeli, aracın kaza öncesi piyasa değeridir. Tazminat ise, bir kişinin haksız eylemler sonucu uğradığı zararların karşılanmasını sağlar. Bu, maddi veya manevi zararların telafisini içerebilir. Özetle: - Bedel: Piyasa değeri. - Tazminat: Zararların telafisi.

Kamulaştırma bedelini, taşınmazın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesi belirler. Mahkemenin belirlediği bilirkişi kurulu, bedelin tespitini etkileyecek tüm ölçütleri dikkate alarak rapor düzenler. Ayrıca, sermaye piyasası kurulunun kabul ettiği değerleme standartlarına uygun, gerekçeli bir değerlendirme raporu hazırlanır. Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tesciline ilişkin davalarda davacı, kamulaştırma işlemini yapan idaredir; davalı ise taşınmaz mal sahibidir.

İstimlâk bedelinin ödenmemesi durumunda mülk sahibi, idareye karşı hukuki yollara başvurabilir: İcra takibi: Malik ya da mirasçıları, istimlâk bedelinin ödenmemesi halinde idareye karşı icra takibi başlatabilir. Dava açma: Taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemeleri'nde kamulaştırma bedelinin tahsili için dava açılabilir. Zamanaşımı: Dava, İİK madde 39'a göre 10 yıllık zamanaşımına tabidir. Ayrıca, kamulaştırma bedeli geç ödendiğinde, karar kesinleştiği tarihten itibaren kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faiz işletilir. Dava süreci boyunca mülk sahibi, taşınmazı boşaltmak veya kullanmaktan vazgeçmek zorunda değildir. Kamulaştırma işlemleri ve mahkeme kararları doğrultusunda hareket etmek için bir hukuk danışmanından destek alınması önerilir.

67 ve 68 sayılı kanunlarla 6830 ve 2942 sayılı kanunların kamulaştırma bedellerinin ödenme şekline dair bilgi bulunamadı. Ancak, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'na göre kamulaştırma bedelinin ödenme şekli şu şekildedir: Tarafların anlaşması halinde. Tarafların anlaşamaması halinde. Kamulaştırma bedelinin ilk taksiti, 3. maddenin 2. fıkrasına göre yapılan kamulaştırmalarda, yine peşin ve nakit olarak hak sahibi adına veya tespit edilememişse ileride ortaya çıkacak hak sahibine verilmek üzere ilgili bankaya yatırılır.

Evet, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kamulaştırma yapabilir. EPDK, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamındaki faaliyetler için gerekli olan taşınmazların elde edilmesinde kamulaştırma yapma yetkisine sahiptir. Bu yetki, kamu yararının gerektirdiği durumlarda, enerji üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin kurulması amacıyla kullanılabilir.

Evet, Diyarbakır'da petrol arama için kamulaştırma kararı alınmıştır. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) başvurusu üzerine, Diyarbakır ve Mardin sınırları dahilindeki sahasına ilişkin kamulaştırma kararı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) tarafından 15 Ağustos 2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan kararla onaylanmıştır. Kamulaştırma, TPAO'nun Diyarbakır ve Mardin sınırları içindeki ruhsat sahasında açılması planlanan Kılavuztepe-6 ve Kılavuztepe-8 kuyularının lokasyon alanları, yollar, petrol boru hattı ve enerji nakil hattı için gerekli bölümleri kapsamaktadır.

2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 13. maddesi, 24/04/2001 tarihli 4650 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılmıştır. Bu madde, kamulaştırma sürecinde tebligatın nasıl yapılacağına dair düzenlemeleri içeriyordu. Güncel yasal çerçevede tebligat işlemleri için farklı hükümler geçerlidir.

Kamulaştırmada mirasçılardan biri itiraz ederse, süreç şu şekilde ilerler: İtiraz Süresi: Mirasçılar, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde kamulaştırma bedeline itiraz edebilir. Dava Açma: İtiraz, Asliye Hukuk Mahkemesi'nde bedel artırımı davası olarak açılır. Sürecin Devamı: Mahkeme, bilirkişi raporu ve diğer delilleri değerlendirerek taşınmazın gerçek kamulaştırma bedelini belirler. Mirasçılar, kamulaştırma kararına veya belirlenen bedele karşı yargı yoluna başvurabilirler.

Kamulaştırma sınırının yola yakın olması, çeşitli sorunlara yol açabilir: Tabela, pano, çit gibi tesisler için yer kalmaması. Traktör yolu veya servis yolu yapılamaması. Gelecekteki kavşaklar ve bağlantılar için yeniden kamulaştırma gerekliliği. Daha yüksek bedel ödeme zorunluluğu. Ayrıca, imar planı ile kamulaştırma sınırının uyumlu olması gerekir; aksi takdirde mahkemeden dönme veya uygulamada iptal riski vardır. Kamulaştırma sınırı belirlenirken, yol eksenine paralel ve kesintisiz bir hat oluşturulması önemlidir.

Kamulaştırmasız el atma davası açmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Mahkemenin Belirlenmesi: - Fiili el atma durumunda görevli mahkeme, taşınmazın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesidir. - Hukuki el atma durumunda ise görevli mahkeme idare mahkemesidir. 2. Davanın Açılması: - Dava, taşınmaza hukuka aykırı şekilde el atan kamu kurumuna karşı açılır. - Taşınmazın idare tarafından fiilen kullanıldığı veya hukuki kısıtlama getirildiği ispatlanır. 3. Tazminat ve Bedelin Tespiti: - Taşınmazın rayiç değeri tespit edilir. - Mahkeme, taşınmaz bedelinin tazminat olarak ödenmesine karar verir. Önemli Notlar: Dava açmadan önce somut olayın bir gayrimenkul avukatı tarafından değerlendirilmesi önerilir. Kamulaştırmasız el atma davalarında zamanaşımı süresi yoktur, bu nedenle her zaman dava açılabilir.

İdare kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davası, satın alma usulüyle taşınmazı elde edemeyen idarenin, taşınmaz malikine karşı açtığı bir davadır. Bu dava ile: Kamulaştırılan taşınmaz için malike ödenecek bedel belirlenir. Taşınmazın idare adına tescili sağlanır. Bu dava, Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanır. Davanın tarafları: Davacı: Kamulaştırma işlemini gerçekleştiren idare. Davalı: Kamulaştırılması istenilen taşınmazın maliki. Görevli mahkeme: Asliye hukuk mahkemesi. Yetkili mahkeme: Taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi.

3194 sayılı İmar Kanunu'nun 14. maddesi, belediye veya valiliklerin, imar planlarının uygulanması sırasında bir gayrimenkulün tamamını kamulaştırmadan, o yerin belirli bir saha, yükseklik ve derinliğindeki kısmı üzerinde kamu yararı amacıyla irtifak hakkı tesis edebileceğini düzenler. Ayrıca, belediyeler veya valilikler, mal sahibinin muvafakatiyle bedelsiz irtifak hakkı verme karşılığında bedelsiz irtifak hakkı tesis edebilir.

2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 3. maddesi, idarelerin kanunlarla yapmak yükümlülüğünde bulundukları kamu hizmetlerinin veya teşebbüslerinin yürütülmesi için gerekli olan taşınmaz malları, kaynakları ve irtifak haklarını; bedellerini nakden ve peşin olarak veya belirli koşullarda taksitlerle ödemek suretiyle kamulaştırma yapabileceklerini düzenler. Ayrıca, Bakanlar Kurulunca kabul olunan, büyük enerji ve sulama projeleri ile iskan projelerinin gerçekleştirilmesi, yeni ormanların yetiştirilmesi, kıyıların korunması ve turizm amacıyla yapılacak kamulaştırmalarda, bir gerçek veya özel hukuk tüzelkişisine ödenecek kamulaştırma bedelinin o yıl Genel Bütçe Kanununda gösterilen miktarının, nakden ve peşin olarak ödeneceğini belirtir. Bu maddenin tamamı için 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun ilgili maddesine veya mevzuat.gov.tr gibi kaynaklara başvurulabilir.