Filozofi

Rene Descartes, tümdengelimi savunan filozoflardan biridir. Tümdengelim, genel öncüllerden özel sonuçlar çıkarma sürecidir. Tümdengelimin diğer savunucuları arasında Aristoteles de bulunur.

Cemil Sena'nın "Filozoflar Ansiklopedisi"nde 2200 filozof bulunmaktadır.

"Aklından Bir Sayı Tut" filmi, bir psikolog ve hastası arasında geçen diyalogları konu alır. Ayrıca, 2014 yapımı bu kısa film, sistem içindeki sorunlarının farkında olan bir gencin psikolojik seansını da ele almaktadır.

Ahlak felsefesinin temel soruları şunlardır: 1. Ahlaki eylemlerde bulunurken insan özgür müdür?. 2. Ahlaki eylemlerin amacı nedir?. 3. Evrensel ahlak yasası var mıdır?. 4. Ahlak yasasını belirleyen özellikler nelerdir?. 5. Ahlaki yargıların özellikleri nelerdir?. Bu sorular, ahlak felsefesinin temel problemlerini ve bu problemler üzerine filozofların görüşlerini içerir.

Cemil Sena Ongun'un "Filozoflar Ansiklopedisi" 4 ciltten oluşmaktadır.

Luis Buñuel, alışılmış değerlere, geleneksel düşlere, duygusallığa ve toplumun tüm ahlaksal pisliğine karşı olduğunu savunmuştur. Buñuel, filmlerinde hayallerle gerçekliğin çizgisini kopararak seyirciyi sürrealizm alanının ortasına bırakmayı hedefler. Ayrıca, kilise, ordu ve aile kurumlarının gerçekleriyle yüzleşmeyi de savunmuştur.

Rene Descartes'ın "Düşünüyorum, o halde varım" (cogito ergo sum) sözü, onun varlık anlayışını şu şekilde özetleyebilir: Descartes, bu sözüyle insanın kendi varlığına dair en kesin farkındalığını ifade eder. Düşünmek, ona göre var olmanın ön koşuludur ve insanın özü düşünmektir. Şüphe etmek de bir çeşit düşünme olduğundan, şüphe ettiğinden şüphe edilemez. Bu ilk temel bilgi, açık bir hakikat olarak kabul edilir ve felsefenin ilk ilkesi olarak benimsenir. Descartes'ın varlık anlayışı, düalist bir yapıya sahiptir.

Ünlü filozofların hayatı nasıl tanımladığına dair doğrudan bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, filozofların genel olarak hayata yaklaşım şekilleri hakkında bazı bilgiler mevcuttur: Büyük sorular sormaktan çekinmezler. Kulaktan dolma bilgilerden uzaktırlar. Duyguları analiz ederler. Farklı bakış açılarıyla değerlendirme yapabilirler.

Sanat ontolojisi, sanat eserlerinin varlığını, varoluş şekillerini ve diğer varlıklarla olan ilişkilerini inceleyen bir felsefe dalıdır. Hartmann'ın sanat ontolojisi ise şu şekilde özetlenebilir: Sanat eseri iki ana yapıdan oluşur: Ön yapı (real). Arka yapı (irreal). Sanat eseri yedi katmandan oluşur: Fiziksel olarak görünen katman. Görünen ile görünür olan katman. Görünenin hareketi. Görünenin canlılığı. Davranış ve psikoloji süreci. Kişisel fikirler. İdeal olan. Sanat eseri, izleyiciyle veya kültürel bağlamla etkileşime girdiğinde benzersiz nitelikler kazanır.

Porphyrios (MS 234-305), Yeni Platoncu bir düşünürdür. Porphyrios, pratik ve dini öğelere önem veren bir filozof olarak, felsefenin nihai amacının ruhun kurtuluşu olduğunu savunmuştur. Ayrıca, 6. yüzyılda yaşamış bir araba yarışçısı da Porphyrios olarak bilinir.

Felsefe açısından dil ve düşünce arasındaki ilişki farklı şekillerde değerlendirilmiştir: Düşüncenin dile bağımlılığı. Dilin düşünceye etkisi. Düşüncenin dilden bağımsızlığı. Bu görüşler, dil ve düşünce arasındaki ilişkinin felsefe tarihinde Antikçağ'dan itibaren tartışıldığını ve farklı yaklaşımların ortaya çıktığını gösterir.

En ünlü filozof sözlerinden bazıları şunlardır: "Düşünüyorum, öyleyse varım." - René Descartes. "Kendini bilmek, tüm bilgeliğin başlangıcıdır." - Aristoteles. "Yaşamak solumak değil, çalışmaktır." - Jean-Jacques Rousseau. "Marifet hiç düşmemek değil, her düştüğünde kalkabilmektir." - Konfüçyüs. "Bir toplumda suç varsa, orada adalet yoktur." - Platon.

"Memento" (Akıl Defteri), hafıza kaybı yaşayan bir adamın hikayesini anlatır. Filmin konusu: Eski bir sigorta müfettişi olan Leonard Shelby, "anterior grade memory loss" adı verilen ve yeni anılar oluşturmasını engelleyen bir hastalığa yakalanmıştır. Kim olduğunu bilmesine ve geçmişini hatırlamasına rağmen, intikam almak için karısının katilini aramaya başlar. Yönetmen Christopher Nolan, bu filmle izleyiciyi ana karakterin yerine koyarak hafıza sorununun nasıl bir deneyim olduğunu aktarmayı amaçlamıştır.

"Lucy" filmi, insan beyninin yüzde 10'unu kullandığı ve bu oranın artması durumunda elde edebileceği güçleri sorguluyor. Filmin temel mesajı, bilimkurgu unsurlarını kullanarak izleyiciyi düşünmeye, sorgulamaya ve evrendeki olası sınırları keşfetmeye motive etmek.

Her şeyin aktığı ve hiçbir şeyin aynı kalmadığı görüşü, Herakleitos adlı filozofa aittir.

Nicolai Hartmann'a göre sanat eseri, görünüş ilişkisi olarak taşıdığı estetik değerlere göre tabakalanmıştır. Hartmann'ın sanat eseri tanımının temel özellikleri şunlardır: 1. Gerçeklik ve Görünüş: Sanat eseri, hem gerçek (reel) hem de gerçekdışı (irreal) bir yapıya sahiptir; güzellik, sadece görünmenin kendisidir. 2. Çok Katmanlılık: Sanat eseri, ön yapı ve arka yapı olmak üzere iki ana katmandan oluşur; ön yapı maddi yönü, arka yapı ise anlamsal yönü temsil eder. 3. Tinsel Değer: Sanat, insanın tinsel etkinliğinin bir somutlaşmasıdır ve estetik değerler, en geniş ölçüde sanat eserlerinde tezahür eder.

Dualist düşünce, varlığın mahiyetinin iki farklı ögeden meydana geldiğini savunur. Dualizmin temel ilkeleri şunlardır: 1. İkili Ayrım: Varlıklar iki temel kategoriye ayrılır ve bu kategoriler birbirinden bağımsızdır. 2. Bağımsız Varoluş: Zihin ve beden (ya da madde) kendi başına var olabilir. 3. Etkileşim: Zihinsel durumlar bedensel durumları, bedensel durumlar da zihinsel durumları etkileyebilir. Dualist düşünceye sahip filozoflar arasında Platon ve René Descartes öne çıkar.

Stoacı filozoflar Roma döneminde Stoacılık akımına mensuptur.

Tümellerin var olduğunu savunan filozoflar iki ana grupta toplanabilir: 1. Gerçekçiler (Realistler): Bu gruba dahil olan filozoflar, tümellerin nesnelerden bağımsız olarak var olduğunu ve onların dışında veya üstünde bulunduğunu savunurlar. 2. Aristotelesçi filozoflar (Abelardus, Albertus Magnus ve Thomas Aquinas): Tümellerin var olduğunu, ancak nesnelerin içinde bulunduğunu ve onlara bağımlı olduğunu ileri sürerler.

Alfred Jules (A.J.) Ayer, 20. yüzyıl İngiliz filozofudur. Başlıca görüşleri: Doğrulama ilkesi: Ampirik anlamı olmayan ifadeler anlamsızdır. Etik teorisi: Emotivizm, yani etik cümlelerin duygusal tepkiler ifade ettiği görüşü. Bilgi anlayışı: "Haklı doğru inanç" temelinde bir bilgi tanımı. Önemli eserleri: Language, Truth and Logic (1936). The Problem of Knowledge (1956). Ayer, Eton Koleji ve Oxford Üniversitesi'nde eğitim görmüş, İkinci Dünya Savaşı sırasında istihbarat görevlerinde bulunmuştur.