Filozofi

2024 yılı itibarıyla 15 yaşında olan Filozof Atakan (Atakan Kayalar), tescilli bir üniversitede akademisyen olmayı ve fizik gibi sayısal bir alanda ilerlemeyi hedeflemektedir. Bir dönem felsefe kitaplarına olan ilgisiyle sosyal medyada fenomen haline gelmişti.

Enneagram'ın kurucusu olarak kabul edilen kişi, George Gurdjieff'dir. George Ivanovich Gurdjieff (1866-1949), Ermeni kökenli bir filozof, Hristiyan mistik ve manevi öğretmendi. Gurdjieff, Enneagram sembolünü, fenomenlerin gelişiminin matematiksel bir modeli olarak kullandı ve bu sembolü, öğrencilerinin içsel yaşam eğitimlerine uygun yeteneklerini tanımak için Sufi öğretilerinde bir araç olarak uyguladı.

Ayak İşleri 3. Sezon 6. Bölümde, Ali Osman'ın işleri iyice sarpa sarar ve çıkmazlarla dolu bir duruma gelir. Bu bölümde öne çıkan bazı olaylar: Vedat ve Evren, yeni görevleri için bir sanat galerisindedir. Gerilim dolu anlar ve beklenmedik olaylar yaşanır. Bölüm, 29 Ocak 2023 tarihinde yayınlanmıştır.

İyi ve kötü ile ilgili bazı sorular şunlardır: İyinin ve kötünün ölçütü nedir?. İyi ve kötü evrensel midir yoksa değişken midir?. İyi ve kötünün kaynağı nedir?. Bir davranışın iyi veya kötü olarak değerlendirilebilmesi için hangi ölçütler kullanılır?. İyilik ve kötülük kavramları farklı toplumlarda nasıl farklı anlamlar kazanır?. İyilik yapmak için mutlaka iyi insan aramak gerekir mi?. Kötülük bir problem olarak kabul edilmeli midir?. Ayrıca, iyi ve kötü ile ilgili sorular içeren bazı testler şu sitelerde bulunabilir: onedio.com; socialappbuilder.com.

İlk neden ve değişim düşünceleri farklı filozoflara aittir: İlk neden düşünceleri: Thales. Anaksimandros. Anaksimenes. Demokritos. Değişim düşünceleri: Herakleitos. Parmenides. Lao Tse.

"Binlerce Kilometrelik Bir Yolculuk Bile Tek Bir Adımla Başlar" eseri, Lao Tzu'ya atfedilen ancak aslında Melda Kamhi Kosif tarafından yazılmış bir kitaptır. Kitap, 2500 yıl önce kaleme alınan Tao Te Ching'in öğretilerini ve Lao Tzu'nun felsefesini konu alır.

"Gezgin Filozof" olarak bilinen Uluğ Nutku'nun doğrudan kendi adıyla yazılmış tek bir kitabı bulunmaktadır. Bu kitap, "Gezgin Filozof Uluğ Nutku" adıyla Mustafa Günay tarafından yazılmış ve Çizgi Kitabevi Yayınları tarafından yayımlanmıştır. Uluğ Nutku'nun başka kitapları olup olmadığına dair bilgi bulunmamaktadır.

Epiktetos'un "İçsel Huzur İyi Yaşamın Kapısını Açar" kitabı, iyi yaşamaya dair şu mesajları verir: Kontrol alanı. Doğa ile uyum. Dış koşullara kayıtsızlık. Erdem ve öz sorumluluk. Zihin huzuru. Kitap, bir çamaşır yıkama listesi gibi sıralanmış emirlerin izlenmesiyle değil, edimlerin ve arzuların doğa ile uyumlu hale getirilmesiyle iyi yaşamın mümkün olduğunu savunur.

Nietzsche ve Rashomon'un anlattıkları şu şekilde özetlenebilir: Nietzsche. Rashomon. Nietzsche ve Rashomon, bu bağlamda her insanın kendine ait doğrularının ve gerçeklerinin oluşunu, herkesçe kabul edilebilir bir doğrunun ve gerçekliğin oluşumuna zıt bir bakış açısıyla ele alırlar.

Hedonizm (hazcılık), hazzın mutlak anlamda iyi olduğunu ve insan eylemlerinin nihai anlamda haz sağlayacak bir biçimde planlanması gerektiğini savunan felsefi görüştür. Hedonik felsefe hakkında bilgi bulunamadı. Hedonizmin bazı türleri: Egoistik hedonizm: Bir insanın karar alırken tek önemsemesi gereken şeyin kendi zevki olması gerektiğini söyler. Altruistik hedonizm: Bir faaliyetin veya kararın ahlaki olup olmadığına karar vermenin tek yolunun tüm insanlar için zevk yaratıp yaratmadığına bakmak olduğunu söyler. Normatif hedonizm: İnsanların tek veya ana motivasyonunun zevkler olması gerektiğini söyler. Psikolojik hedonizm: İnsanların tüm eylemlerinin hazzı artırmayı ve acıdan kaçınmayı amaçladığını ifade eder.

Jean-Paul Sartre, "varoluş özden önce gelir" görüşünü savunan filozoftur. Bu iddia, bir şeyin özünün (doğasının), varoluşundan daha temel ve değişmez olduğu yönündeki geleneksel felsefi görüşün tam tersi bir yaklaşımdır.

"İnsan her şeyin ölçüsüdür" sözü, Protagoras'a aittir.

Varlık ve Hiçlik, fenomenolojik ontoloji denemesi olarak sınıflandırılır. Jean-Paul Sartre tarafından 1943 yılında yazılan bu eser, varoluşçuluk felsefesinin önemli metinlerinden biri olarak kabul edilir.

İnsan biçimcilik (antropomorfizm) ile ilgili bazı filozoflar: Aristo: "Fizik" kitabında soyut ve tek tanrılı inancı savunmuş, tanrıları insanî özellik taşımayan varlıklar olarak tasvir etmiştir. Ksenophanes, Empedokles, Heraklitos, Anaksagoras: Eski Yunan'da tanrıların insan biçiminde tasavvur edilmesini eleştiren düşünürler arasında yer alırlar. Homeros ve Hesiodos: Tanrıları insan biçiminde tasvir eden eserleriyle antropomorfizm anlayışını benimsemişlerdir. Ayrıca, Spinoza, Nietzsche, Freud ve Darwin insan biçimci düşünceye karşı çıkmış filozoflar arasında sayılabilir.

Küçük Filozoflar Serisi, toplamda 28 kitaptan oluşmaktadır. Bazı kitaplar şunlardır: Sokrates'in Aşkı; Gaston Bachelard'ın Hülyası; Epikür'ün Kahkahası; Newton ve Gökbilimciler Cemiyeti; Galileo ile Mevleviler.

"Seni öldürmeyen şey güçlendirir" sözü, Alman filozof Friedrich Nietzsche'ye aittir. Nietzsche, bu sözü 1888'de yayımlanan Putların Alacakaranlığı adlı kitabında dile getirmiştir.

Agora filmi, 4. yüzyılın sonlarında Roma İmparatorluğu'nun Mısır'daki İskenderiye kentinde geçen ve din ile bilim arasındaki ilişkiyi ele alan tarihi bir dramadır. Filmin ana konusu şu şekilde özetlenebilir: Hypatia'nın Hayatı: Film, kendini felsefe ve bilime adamış Hypatia'nın hayatından kesitler sunar. Dini Kargaşa: Hristiyanlık hızla yayılırken, Hristiyanlar ve Paganlar arasında çatışmalar başlar. Kütüphane Tahribatı: Hristiyanlar, kütüphaneyi ele geçirir ve içindeki yüzbinlerce el yazması kitabı yakar. Hypatia'nın Sonu: Hypatia, dinsiz ve cadı olmakla suçlanır, linç edilir ve vücudu parçalara ayrılarak sergilenir. Film, aynı zamanda toplumsal tabakalaşma ve eşitsizliği de ele alır.

Barthélemy-Prosper Enfantin, 8 Şubat 1796'da Paris'te doğmuş ve 1 Eylül 1864'te aynı şehirde ölmüş Fransız bir filozof, sosyal reformcu, ekonomist ve siyasi teoristtir. Enfantin, Saint-Simonianizm hareketinin önde gelen üyelerinden biridir. Saint-Simon'un ölümünden sonra, Enfantin ve St. Amand Bazard, hareketin iki "Yüce Babası" olarak ortaya çıkmıştır. Enfantin, "Père Enfantin" olarak da bilinir ve takipçileriyle birlikte 1832'de Ménilmontant'ta bir model topluluk oluşturmuştur. Enfantin, hayatı boyunca Doctrine de St. Simon (1829) ve Religion Saint-Simonienne (1831) gibi birçok eser yazmıştır.

Tahsili, tavsili ve te’sıli tercüme, Taha Abdurrahman tarafından ortaya atılan tercüme sınıflandırmasıdır. Tahsili tercüme: Kelime kelime metne sadık kalarak yapılan tercümeleri ifade eder. Tavsılı tercüme: Mana için belirli fedakârlıkların yapıldığı, ancak yine de çoğunlukla metne bağlı tercümeleri tanımlar. Te’sılı tercüme: Nüfuz edilen metnin, aktarılmak istenilen dilde yeniden kurulduğu ve vurgu, zaman, özne-nesne ilişkilerinin aktarılan dilin tüm imkanları çerçevesinde değerlendirilerek yeniden yazıldığı tercümeleri ifade eder.

Varlığın ideadır (düşünce) olduğunu savunan filozoflar, idealizm akımını temsil ederler. Başlıca idealist filozoflar ve görüşleri: Platon: Varlığın özü idealar dünyasındadır ve idealar değişmeyen, evrensel kavrayışa sahip, cisimsel olmayan varlıklardır. Aristoteles: Madde-form kuramını ortaya koymuş ve Platon'un gerçekliğin görüntüler dünyasının dışında olduğu düşüncesini eleştirmiştir. Farabi: Mümkün varlıkların zorunlu varlık olan Tanrı'dan meydana geldiğini savunarak dine dayalı bir idealizm anlayışı geliştirmiştir. Georg Wilhelm Friedrich Hegel: Varlığın değişmesini diyalektik üzerinden açıklamıştır. George Berkeley: Var olmayı algılanmaya indirgeyerek idealist bir bakış açısı sergilemiştir.