Felsefe

Nietzsche'nin hayatını anlatan film, "Nietzsche Ağladığında" (When Nietzsche Wept, 2007) olarak bilinmektedir.

İndetermine ve determinate terimleri felsefede şu anlamlara gelir: 1. İndetermine: Bu terim, belirlenmezcilik olarak da bilinir ve determinizmi reddederek, evrende meydana gelen her olayın değişmez yasalarla açıklanamayacağını savunur. 2. Determinate: Bu terim, determinizm olarak da geçer ve evrende bir düzen olduğunu, bu düzenin nedenlerin ve sonuçların açıklanmasını sağladığını ileri sürer.

Umberto Eco, çeşitli konularda farklı görüşler savunmuştur: 1. Faşizm: Eco, 1995 yılında yazdığı "Ur-Fascism" adlı makalede, faşizmin 14 temel özelliğini tanımlamış ve bu özelliklerin evrensel bir faşizm söyleminin nasıl oluşturulduğunu analiz etmiştir. 2. Metin ve Okur İlişkisi: Eco, "Açık Yapıt" adlı eserinde, metinlerin sınırsız yorumlanabileceğini, ancak her yorumun eşit derecede doğru olmadığını savunmuştur. 3. Orta Çağ Estetiği ve Göstergebilim: Eco, Orta Çağ estetiği ve göstergebilim alanlarında önemli çalışmalar yapmış, bu alanlarda teoriler geliştirmiştir.

"Bay Hiç Kimse" (Mr. Nobody) filminin sonunda, 118 yaşındaki son ölümlü Nemo, ölüm döşeğindeyken hayatındaki üç kritik kavşakta yaptığı seçimlerin sonuçlarını hatırlar. Sonunda, tren istasyonunda annesiyle babası arasında bir seçim yapmama kararı alır. Filmin son sahnesinde, Nemo ölmeden önce gazeteciye, kendisinin ve gazetecinin gerçekte var olmadığını, bunların hepsinin o küçük çocuğun zihnindeki hayal ürünler olduğunu söyler.

Death Parade dizisi, öldükten sonra insanların ya cennete ya da cehenneme gitmek yerine, beyaz saçlı gizemli Decim'in bulunduğu Quindecim adlı bir bara gelmelerini konu alır. Decim, bu insanlara hayatlarını riske attıkları ve gerçek yüzlerini gösterdikleri Ölüm Oyunları ile meydan okur.

Michel Foucault'nun "Delilik ve Medeniyet" kitabı, Orta Çağ'dan 18. yüzyılın sonuna kadar Avrupa'da deliliğin toplum tarafından nasıl algılandığını ve yönetildiğini ele alır. Foucault, kitapta üç ana dönemi inceler: 1. Rönesans: Deliler, entelektüel ve bilge insanlar olarak tasvir edilirdi. 2. Klasik Çağ: Toplum, anti-sosyal insanları ahlaki hatalar içinde görür ve onları sınırlayıcı kurumlara yerleştirirdi. 3. Modern Çağ: Deliliğin bir akıl hastalığı olarak kabul edilmesiyle birlikte, tıbbi gözetim altında tımarhanelerde hapsedilmesi yaygınlaştı. Foucault'ya göre, delilik toplumun düzeni için gereklidir çünkü bu düzen, kendi negatifinin aynasında kimlik bulur.

Önermeler, en az iki terimden oluşan, içinde en az bir yargı ve bir doğruluk değeri taşıyan cümlelerdir. Önerme türleri şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Yargının Niteliği Bakımından Önermeler: - Olumlu Önerme: Yüklemin bildirdiği özellik öznede bulunuyorsa. - Olumsuz Önerme: Yüklemin bildirdiği özellik öznede bulunmuyorsa. 2. Yargının Niceliği Bakımından Önermeler: - Basit Önerme: Tek yargı bildiren önerme. - Bileşik Önerme: Birden fazla yargı bildiren önerme. 3. Kipliği Bakımından Önermeler: - Yalın Önerme (Assertorik): Gözlem ve deney yoluyla ispatlanmış önerme. - Zorunlu Önerme (Apodiktik): Başka türlü olması mümkün olmayan, kesin önerme. - Mümkün Önerme (Problematik): Yüklemin niteliğinin belli koşullar altında olasılık dâhilinde olduğu önerme.

İdeoloji, siyasal veya toplumsal bir öğreti oluşturan, bir hükümetin, bir partinin veya bir grubun davranışlarına yön veren politik, hukuki, bilimsel, felsefi, dini, moral ve estetik düşünceler bütünü anlamına gelir. Diğer anlamları: - Gerçekliği olmayan, soyut düşüncelere dayanan kuram. - Kendine özgü verilere dayanarak geliştiğini sanan, ancak gerçekte toplumsal ve ekonomik olayların dile gelişi olan kuram.

Harmoni farklı alanlarda çeşitli işlevlere sahiptir: 1. Müzikte: Harmoni, farklı nota ve akorların uyumlu bir şekilde bir araya getirilmesini sağlar, melodiye derinlik ve duygusal zenginlik katar. 2. Sanatta: Estetik bir uyum ve dengenin sağlanmasını ifade eder, renklerin, şekillerin ve kompozisyonun dengeli kullanımını içerir. 3. Psikolojide: Bireylerin içsel ve dışsal denge arayışını ifade eder, stres yönetimi ve kişisel tatmin üzerinde olumlu etkileri vardır. 4. Dil Biliminde: Seslerin ve kelimelerin uyumlu bir şekilde kullanımını içerir, dilin akıcılığını ve anlaşılırlığını artırır. 5. Felsefede: Evrensel denge ve uyum anlayışını temsil eder, doğanın ve evrenin temel ilkelerinin uyum içinde olduğuna inanılır. 6. İş Hayatında: Çalışanlar arasındaki uyum ve işbirliğini destekleyerek verimliliği ve başarıyı artırır. 7. Blockchain Teknolojisinde: Harmony (ONE), yüksek hız ve ölçeklenebilirlik sunan bir blockchain ağıdır, güvenlik ve merkeziyetsizlik arasında denge sağlar.

Skolastik düşünce, Orta Çağ Avrupa'sında yaygın olan ve teoloji, felsefe ve bilimin bir arada ele alındığı bir yaklaşımı ifade eder. Temel özellikleri: - Akıl yürütme ve mantıksal argümanlar kullanılır. - Tanrısal doğa ve insanların varlığı hakkındaki sorular ele alınır ve bunlar hakkında teolojik açıklamalar yapılır. - Duyularla algılanabilen şeylerin varlığı kabul edilir, bu nedenle tarihteki ilk seküler felsefi akım olarak da adlandırılır. Amaçları: - Dini inancı akıl ve mantık çerçevesinde daha da güçlü hale getirmek. - Bilgiyi sistematik hale getirmek ve bilimsel bir değer kazandırmak.

"Bilgi" kelimesi, verilerin anlamlı ve kullanışlı hale getirilmiş şekli olarak tanımlanır. Diğer anlamlar: - Genel olarak: İnsan aklının erebileceği olgu, gerçek ve ilkelerin bütünü. - Epistemolojide: Subje ile obje arasındaki ilişkiden doğan her türlü ürün. Bilgi türleri ise şu şekilde sınıflandırılabilir: - Gündelik bilgi; - Teknik bilgi; - Sanat bilgisi; - Dini bilgi; - Bilimsel bilgi; - Felsefi bilgi.

Prometheus, Yunan mitolojisinde çeşitli kavramları temsil eder: 1. Bilgelik ve Zekâ: Prometheus, kurnazlığı ve zekâsıyla tanınır. 2. İnsanlığın Şampiyonu: İnsanlığa ateşi, teknolojiyi, bilgiyi ve uygarlığı getirerek insanlığın ilerlemesini simgeler. 3. İsyan ve Direniş: Zeus'un hükümdarlığına karşı gelmesiyle isyanı ve direnişi temsil eder. 4. Sembolizm: Modern kültürde, insan varlığını iyileştirme çabalarının aynı zamanda istenmeyen sonuçlara yol açabileceğini temsil eder.

Gorgias, sofist felsefi akımının temsilcilerinden biridir.

Atina Okulu freskinde yer alan bazı figürler: Platon ve Aristoteles. Sokrates. Pisagor. Öklid. Batlamyus. Diyojen. Herakleitos. Raffaello. Figürlerin kimlikleri kesin olarak belirlenememiş olup, bazıları birden fazla kişiyle ilişkilendirilmiştir.

Lao Tzu, Çin'in en önemli filozoflarından biri olarak kabul edilir ve Taoizm felsefesinin kurucusu olarak anılır. İşte onun önemini vurgulayan bazı nedenler: 1. Tao Te Ching (Yol ve Erdem Kitabı): Lao Tzu'nun en önemli eseri olan bu kitap, Taoizm'in temelini atmış ve evrenin düzenini, insanın bu düzene uyum içinde yaşaması gerektiğini vurgulamıştır. 2. Doğa ile Uyum: Öğretileri, doğaya saygı, huzur ve deneyim yoluyla bilgeliğe ulaşma gibi temalar etrafında şekillenmiştir. 3. Kültürel Etki: Fikirleri, Çin ve dünya kültüründe derin bir felsefi etki yaratmış, Zen Budizmi, Konfüçyüsçülük ve Çin Şiiri gibi diğer felsefi akımlar üzerinde de iz bırakmıştır. 4. Modern Dünyaya Etkisi: Lao Tzu'nun öğretileri, modern toplumda da kişisel gelişim, meditasyon ve ruhsal arayış konularında önemli bir kaynak olarak görülmektedir.

Konfüçyüs'ün öğretileri, 1949 yılında komünizmin galip gelmesiyle Çin'de feodalizmin kalıntısı olarak görüldüğü için yasaklandı. Ayrıca, 19. yüzyılın sonlarında Konfüçyüsçü yönetim anlayışı, Batı'nın gerisinde kalınması nedeniyle de eleştirilmeye başlandı.

David Hume, çeşitli konularda farklı görüşler öne sürmüştür: 1. Bilgi Teorisi: Hume, bilginin deneyim ve gözlemlere dayandığını savunur. 2. Nedensellik İlkesi: Hume, nedensellik ilkesinin bilimsel bir gerçekliği olmadığını iddia eder. 3. Ahlak Felsefesi: Hume'un ahlak felsefesi, ahlaki değerlerin toplumsal konvansiyonlar ve duygular tarafından oluşturulduğunu öne sürer. 4. Din Felsefesi: Hume, dini hoşgörünün savunucusudur ve dini inançların mantığın bir ürünü olmadığını düşünür. 5. İnsan Doğası: Hume, insan zihninin doğuştan gelen fikirlerle değil, duyular yoluyla deneyimlediği bilgiyle şekillendiğini savunur.

Bilgi felsefesinde doğru bilginin ölçütleri şunlardır: 1. Uygunluk: Düşünce ile nesnenin birbirine uygun olmasıdır. 2. Tutarlılık: Yeni bir bilginin, eski bilgilerle uyuşması ve mantıksal açıdan geçerli olmasıdır. 3. Tümel Uzlaşım: Bir önermenin ne kadar taraftar topladığı ve toplumun genel kabulüne uygun olmasıdır. 4. Apaçıklık: Bilginin açık, seçik ve kuşku duyulmayacak şekilde olmasıdır. 5. Yarar: Bilginin sağladığı fayda ve amaca hizmet etmesiyle özdeşleşmesidir.

Anarşist, anarşizmi hayat görüşü olarak benimsemiş ve bu ideolojiyi savunan kişiye verilen isimdir. Anarşizm, her türlü otoriteye, tahakküme, erke ve hiyerarşiye karşı çıkan bir felsefedir. Anarşist kelimesi, günlük yaşamda genellikle teröristle eş anlamlı olarak da kullanılır, ancak bu yanlış bir kullanımdır.

Romantizm ve sezgi, felsefi ve sanatsal akımlarda önemli yer tutan kavramlardır. Romantizm, 18. yüzyılın sonlarında Aydınlanma Çağı'na tepki olarak ortaya çıkmış, duygu, hayal gücü ve bireyselliği ön plana çıkaran bir akımdır. Sezgi, romantizmin temel kavramlarından biridir ve akıl ve mantıktan daha önemli kabul edilir.