Modernizm

Bahtiyar Vahabzade, modernist akımın etkisinde kalmış bir şair olarak kabul edilir.

Selim İleri, modernist edebi akıma mensuptur.

Selim İleri, modernist edebi akıma mensuptur.

Franz Kafka'nın "Dönüşüm" adlı eseri, bir sabah uyandığında kendisini haşereye dönüşmüş olarak bulan pazarlamacı Gregor Samsa'nın, ölümüne kadar geçirdiği süreci anlatır. Öyküde anlatılan dönüşüm sadece Gregor'un fiziksel değişimi ile sınırlı kalmaz, aynı zamanda ailesinin ve çevresindeki diğer karakterlerin de yaşam şartlarının tamamen değişmesi üzerine kuruludur. Ayrıca, Gregor'un böceğe dönüşmesi, kapitalist sistemin yarattığı ekonomik etkenlerin insanın değerini ve ilişkilerini belirlemesi temasını da işler.

Ulysses romanı, James Joyce tarafından yazılmış olup, Homeros'un Odysseia destanına modern bir bakış açısı sunarak bir günü, Dublin sokaklarında geçen bir serüvene dönüştürür. Eserin anlatmak istedikleri: Kimlik ve Yabancılaşma: Karakterlerin kimliklerini sorgulamaları ve toplumsal yabancılaşmaları. Zaman ve Bellek: Zamanın doğrusal ilerleyişini ve belleğin kırılgan yapısını ele alması. Dilin Gücü: Dilin sınırlarını zorlayarak, farklı anlatım teknikleri kullanması. Erotizm ve Cinsellik: Karakterlerin arzu ve cinsellik üzerindeki düşüncelerini derinlemesine işlemesi. Toplumsal Eleştiri: Dublin toplumu ve İrlanda'nın siyasi yapısı üzerine eleştiriler getirmesi.

Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Ne İçindeyim Zamanın" şiiri, modernizm ve estetizm akımlarıyla ilişkilendirilebilir.

Fütürist sanat akımı, 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkmış ve modernizmin sınırlarını zorlayarak ilerlemeyi ve teknolojiyi sanatın merkezine almayı savunur. Temel ilkeleri şunlardır: - Hız ve hareket: Modern dünyayı hızın ve hareketin simgesi olarak görür. - Makineleşme ve endüstri: Makineleri ve teknolojiyi sanatın merkezine yerleştirir. - Şehir yaşamı: Kentleşme ve modern şehir hayatı, fütürist sanatın ana temalarından biridir. - Geleneksel sanatın reddedilmesi: Geçmişteki tüm sanat anlayışlarını reddeder ve sanatın her zaman geleceğe dönük olması gerektiğini savunur.

Ahmet Muhip Dıranas'ın "Kar Şiiri", modernist akımın etkilerini taşır.

Anton Çehov, dünya edebiyatına modern kısa öykücülük ve tiyatro yazarlığında önemli katkılarda bulunduğu için önemlidir. Çehov'un eserlerinin öne çıkan özellikleri şunlardır: - Edebi tarzı: İnsan psikolojisine, gündelik hayatın detaylarına ve karakterlerin iç dünyasına odaklanarak klasik anlatım tekniklerinden uzaklaşmıştır. - Yenilikçi yaklaşımı: Olay örgüsüne dayalı kısa hikâyelerden uzaklaşıp, karakterlerin içsel dünyasını merkeze alan öyküler yazmıştır. - "Çehov'un Tüfeği" tekniği: Bir hikâyede ya da oyunda yer alan her detayın ilerleyen bölümlerde bir şekilde işlev kazanması gerektiğini savunmuştur. - Tiyatro oyunları: Geleneksel dramatik yapıyı bozarak, olay örgüsü yerine karakterlerin ruhsal durumlarını ve gündelik yaşamın içindeki çatışmaları ön plana çıkarmıştır. Çehov'un eserleri, 20. yüzyıl modernizmi ve gerçekçilik akımı üzerinde büyük bir etkiye sahip olmuş ve günümüzde hâlâ birçok yazar ve yönetmen tarafından ilham kaynağı olarak görülmektedir.

Atomium, 1958 yılında Brüksel Dünya Fuarı (Expo 58) için inşa edilmiştir. Ayrıca, modernizmi yansıtan abartılı tasarımı ile o döneme özgü bir kitsch tarzı da yansıtmaktadır.

Marcel Proust, modernizm akımının en önemli temsilcilerinden biridir.

Postmodern sanat, modernizmin bazı yönleriyle ya da sonrasında ortaya çıkan gelişmelere tepki olarak doğan bir sanat hareketleri bütünüdür. Temel özellikleri: - Eklektizm: Farklı tarz ve akımların bir arada kullanılması. - Parodi ve ironi: Geleneksel sanat biçimlerinin mizahi ve eleştirel bir şekilde yeniden yorumlanması. - Karmaşık anlatım: Çoğulcu, çok katmanlı ve çoğunlukla belirsiz anlatım tarzları. - Tekrar ve kopyalama: Mevcut eserlerin yeniden üretimi ve yeniden yorumlanması. Öne çıkan postmodern sanatçılar: Marcel Duchamp, Andy Warhol, Jean-Michel Basquiat, Cindy Sherman, Jeff Koons.

Fernando Pessoa, Portekiz edebiyatının önemli bir figürü olarak kabul edilir ve modernist çalışmalarıyla Avrupa edebiyatına büyük katkı sağlamıştır. Önemli olmasının bazı nedenleri: - Heteronimler: Pessoa, farklı kişilikleri temsil eden ve her biri kendine özgü edebi tarz, estetik ve felsefeye sahip heteronimler yaratmasıyla yenilikçidir. - Dil ve form deneyleri: Serbest nazım, prose şiiri ve diğer alışılmadık formları kullanarak dil ve formda sınırlar zorlamıştır. - Etkileyici eserler: İlk şiirlerini İngilizce yazmış, daha sonra Portekizce olarak "Mensagem" (Mesaj) gibi önemli eserler üretmiştir. - Kültürel etki: Ölümünden sonra eserleri geniş çapta tanınmış ve Portekiz'de ve dünya çapında edebiyat, müzik ve popüler kültür üzerinde kalıcı bir etki bırakmıştır.

“Gül Yetiştiren Adam” hikayesi, Rasim Özdenören tarafından kaleme alınmış olup, iki farklı olayı ele alarak bir araya getirir. Birinci olay, Kurtuluş Savaşı yıllarında mücadele etmiş ve arkadaşlarının ölümüne tanıklık etmiş yaşlı bir adamın, bu sürecin ardından yaşadığı hayal kırıklıklarını ve vicdan azabını anlatır. İkinci olay, modern çağda ahlaki düzenin ve kültürel değerlerin yozlaşmasını, özünü kaybetmiş bir karakter olan Sitare üzerinden işler. Özetle, hikaye gelenek-modernizm çatışması ve toplumsal dejenerasyon temalarını işler.

Modern ve postmodern arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Bilgi ve Gerçeklik Anlayışı: Modernizm, bilginin nesnel ve evrensel olduğunu savunurken, postmodernizm bilginin bağlamsal ve göreceli olduğunu öne sürer. 2. Sanat ve Estetik Yaklaşımlar: Modernizm, özgünlük ve bireysel yaratıcılığı vurgularken, postmodernizm pastiş, ironi ve parodiyi ön plana çıkarır. 3. Toplumsal ve Tarih Anlayışı: Modernizm, tarihi ilerlemeci bir süreç olarak görürken, postmodernizm tek bir ilerleme çizgisinin olmadığını ve farklı anlatıların bir arada var olduğunu savunur. 4. Felsefi Yaklaşım: Modernizm, yapısalcı ve düzenli yaklaşımlar benimserken, postmodernizm yapısökümcü bir anlayışa sahiptir ve kesin anlamın olmadığını iddia eder. 5. Toplumsal Eleştiri: Modernizm, toplumsal sorunları eleştiren bir yaklaşıma sahipken, postmodernizm bu eleştiriyi ironi ve mizah aracılığıyla gerçekleştirir.

Fernando Pessoa, modernist edebiyat akımının önemli temsilcilerinden biridir.

William Walton, modernizm edebi akımına aittir.

Yusuf Atılgan, modernizm akımına mensuptur.

James Joyce, 20. yüzyılın en önemli ve etkili yazarlarından biri olarak kabul edilen İrlandalı bir yazardır. Kişiliği ve hayatı hakkında bazı bilgiler: - Doğum ve ölüm tarihleri: 2 Şubat 1882 - 13 Ocak 1941. - Eğitim hayatı: Cizvit okullarında ve Dublin Üniversitesi Koleji'nde eğitim gördü. - Paris ve Trieste yılları: 1902'de Paris'e yerleşti, ancak bir yıl sonra annesinin rahatsızlığı nedeniyle İrlanda'ya geri döndü. - Aile hayatı: 1931 yılında 49 yaşında evlendi. - Edebi çalışmaları: Ulysses, Dublinliler, Sanatçının Gençlik Portresi ve Finnegans Wake gibi önemli eserler yazdı. Edebiyattaki yenilikleri: Joyce, dil kullanımı ve anlatım teknikleriyle modernist akımın öncüsü oldu, iç monolog ve serbest dolaylı anlatım gibi yöntemleri kullandı.

“Ülkemin Açmayan Çiçekleri” romanı, Ahmed Günbay Yıldız tarafından yazılmıştır. Eserde anlatılan konu kısaca şöyledir: Kahramanımız Esra, modernizmin yıpratıcılığına karşı direnen ve kendisini kimsesiz, sokak çocuklarına adamış bir kişidir. Esra, aynı zamanda sıkıntılarıyla, sevinçleriyle ve sürprizlerle dolu hayatıyla bir okuma seyri yaşatır.