Filozoflar

Empirizmin bazı temsilcileri: İlk Çağ: Demokritos ve Epikuros. 17. ve 18. yüzyıl: John Locke, George Berkeley, David Hume, Thomas Hobbes, Francis Bacon, John Stuart Mill. 20. yüzyıl: CS Peirce, William James, Bertrand Russell, Ludwig Wittgenstein. Ayrıca, Fransız filozof Condillac da empirik felsefenin geliştirilmesinde önemli rol oynamıştır.

Dehriyyun (materyalist felsefe akımı) ekolünün İslam dünyasındaki en önemli temsilcisi İbnü'r-Râvendî'dir.

Kritisist (eleştirel) filozofların başında Immanuel Kant gelir. Diğer kritisist filozoflar arasında şunlar da yer alır: Bertrand Russell; Jiddu Krishnamurti; Karl Raimund Popper.

Rasyonalizmin bazı temsilcileri: Antik Dönem: Herakletios, Elealı Zenon. Batı Felsefesi: Rene Descartes, Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Gottfried Leibniz, Thomas Paine, Immanuel Kant. Doğu Felsefesi: Farabi, Platon, Aristoteles.

Hayır, Sokrates ve Platon aynı kişi değildir. Sokrates (MÖ 469-399), M.Ö. 5. yüzyılda yaşamış bir filozoftur. Platon (MÖ 427-347), Sokrates’in öğrencisi olan ve onun felsefi mirasını devam ettiren bir filozoftur.

Entüist filozoflardan bazıları şunlardır: Henri Bergson. İmam Gazali. William Hamilton. George Moore, David Ross, Charlie Broad ve Alfred Ewing. Brower, Weyl ve Heyting.

Aydınlanma Çağı'nın en önemli filozofu konusunda kesin bir görüş yoktur, ancak bu dönemde öne çıkan bazı önemli isimler şunlardır: Immanuel Kant. David Hume. John Locke. Voltaire. Montesquieu. Aydınlanma Çağı'nın önemli diğer temsilcileri arasında René Descartes, Gottfried Wilhelm Leibniz, Johann Gottfried Herder, Christian Wolff, Claude Adrien Helvétius, Baron d'Holbach ve Jean-Jacques Rousseau da bulunur.

Thomas Hobbes ve John Locke'un temel görüşleri şu şekilde özetlenebilir: Hobbes: İnsanların doğuştan açgözlü ve şiddete yatkın olduğunu savunur. Devletin, bireysel özgür iradelere göre davranan insanların savaş ortamındaki dünyasına bir seçenek olarak anlam bulduğunu belirtir. En iyi yönetim biçiminin mutlak monarşi olduğunu öne sürer. Locke: İnsanların doğuştan yaşam, özgürlük ve mülkiyet haklarına sahip olduğunu savunur. Devletin, insanların mülkiyet haklarını korumak için toplum sözleşmesi ile kurulduğunu ifade eder. En uygun yönetim biçiminin anayasal monarşi veya demokrasi olduğunu savunur.

"İnsan insanın kurdudur" sözü, İngiliz filozof Thomas Hobbes'a aittir. Bu söz, aynı zamanda Latince bir atasözü olan "Homo homini lupus est" ifadesinin bir yorumudur.

Filozof Şaban Durmaz, herhangi bir belirli felsefi akıma mensup olarak tanımlanmamıştır. Şaban Durmaz, Türk şair, yazar ve filozof olarak bilinir ve çalışmaları genellikle bireysel ve özgün bir perspektifle ele alınır. Bazı özellikleri: Eğitim: Afyon Kocatepe Üniversitesi Turizm Otelcilik Bölümü mezunudur. Hastalık: Lise yıllarında ve sonrasında "Tanımlanmamış F29 Psikoz" hastalığına yakalanmıştır. Çalışma Alanları: Muhasebe ve satış temsilciliği gibi alanlarda çalışmıştır. Yazma: İlk yazısı 24 yaşında "Radikal" gazetesinde yayımlanmış ve yazıları ulusal gazetelerde yer bulmuştur.

Felsefenin ilk yazısı kime aittir sorusuna yanıt bulunamadı. Ancak felsefenin ilk filozofu olarak Thales kabul edilmektedir. Thales, M.Ö. 624-546 yılları arasında yaşamış ve suyun her şeyin temel öğesi olduğunu iddia etmiştir.

Sofistlerin en önemli temsilcileri arasında şunlar sayılabilir: Protagoras. Leontinoili Gorgias. Antiphon. Hippias. Prodikos. Kallikles. Kritias. Sofistlerin diğer temsilcileri arasında Thrasymakhos ve Ahonymus da bulunur.

Şaban Durmaz'ın okuduğu bazı kitaplar: David Cook - "Filozoflar ve İnanç"; Fyodor Dostoyevski - "Beyaz Geceler"; Henryk Sienkiewicz - "Quo Vadis?"; Lev Tolstoy - "Kumarbaz", "Karamazov Kardeşler", "Savaş ve Barış"; Yuval Noah Harari - "Germinal"; Dan Brown - "Denemeler". Ayrıca, Şaban Durmaz'ın ilgi alanları arasında psikiyatri, medya, popüler kültür ve edebiyat bulunmaktadır.

Gordon Moore, Intel şirketinin kurucularından olup, Moore Yasası ile tanınmaktadır. Moore Yasası, her 18 ayda bir tümleşik devre üzerine yerleştirilebilecek bileşen sayısının iki katına çıkacağını, bunun bilgisayarların işlem kapasitelerinde büyük artışlar yaratacağını, üretim maliyetlerinin ise aynı kalacağını veya düşme eğilimi göstereceğini öngören deneysel bir gözlemdir. Moore, 1965 yılında bu öngörüyü ortaya atmış, 1975 yılında ise her iki yılda bir iki katına çıkacak şekilde güncellemiştir. Ayrıca, 1968 yılında Robert Noyce ile birlikte Intel'i kurmuştur.

11. sınıf felsefe dersinde ele alınan bazı filozoflar şunlardır: Anadolu'da yaşamış antik filozoflar: Thales, Anaksimandros, Anaksimenes, Anaksagoras, Herakleitos, Epiktetos, Diogenes, Lukianos, Ksenofanes, Aristoteles. Diğer filozoflar: Sokrates, Sofistler, Platon, Aristoteles, St. Augustinus, Fârâbî, İbn Sina, Gazali, İbn Rüşd, Mevlana, Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli, Descartes, Spinoza, T. Hobbes, F. Bacon, J. Locke, I. Kant, Hegel, J. J. Rousseau, Nietze, Bergson.

Bazı filozofların felsefi aforizmaları: Sokrates: "Bildiğim tek şey, hiçbir şey bilmediğimdir". Sokrates: "Sorgulanmamış bir hayat, yaşamaya değmez". Platon: "Kendini fetheden, dünyayı fetheder". Aristoteles: "Mutluluk, haz ve acının dengelenmesinde yatar". Nietzsche: "En derin kederlerimiz, çoğu zaman en yüksek sevinçlerimize giden yolu açar". Platon: "Adalet, ruhun düzenidir". Bacon: "Bilgi güçtür". Sartre: "Hayat, anlam bulmak yerine anlam yaratmaktır". Nietzsche: "Beni öldürmeyen şey, beni güçlendirir". Camus: "Hakiki ve ciddi bir tek felsefi sorun vardır: İntihar". Filozofların daha fazla sözü için muhiku.com, wengood.com ve blog.ciceksepeti.com gibi kaynaklar incelenebilir.

Varoluşçu felsefenin bazı temsilcileri: Jean-Paul Sartre; Albert Camus; Andre Gide; Samuel Beckett; Franz Kafka; Karl Jaspers; Gabriel Marcel; Martin Heidegger. Ayrıca, Danimarkalı Søren Kierkegaard da varoluşçu felsefenin öncülerinden kabul edilir, ancak genellikle teist varoluşçular arasında değerlendirilir.

Töz türleri farklı felsefi yaklaşımlara göre çeşitlilik gösterir: Tek tözlü (monist) yaklaşım: Evrenin temelinde tek bir töz bulunur. Çok tözlü (plüralist) yaklaşım: Evrenin temelinde birden fazla töz vardır. İkici (düalist) yaklaşım: Varlığın temelinde birbirinden tamamen farklı iki töz türü bulunur. Ayrıca, Aristoteles'in sınıflandırmasına göre töz, birinci töz ve ikinci töz olarak ikiye ayrılır. Birinci töz: Bireysel, somut varlıklardır. İkinci töz: Tür ve cins gibi evrensel varlıklardır.

Egzistansiyalist (varoluşçu) filozoflardan bazıları şunlardır: Søren Kierkegaard. Friedrich Nietzsche. Martin Heidegger. Jean-Paul Sartre. Albert Camus. Karl Jaspers. Gabriel Marcel. Maurice Merleau-Ponty. Simone de Beauvoir. Paul Tillich.

René Descartes, varlığın hem madde hem de ideadan oluştuğunu savunan filozoftur. Descartes'ın çalışmaları, varlığın hem düşünen akıl (idea) hem de yer kaplayan madde olarak iki özden oluştuğunu ve bu özlerin birbirine indirgenemez olduğunu öne süren düalizm görüşünün temelini oluşturmuştur.