Filozoflar

Empirizmin (Deneyciliğin) temsilcileri şunlardır: 1. John Locke (1632-1704). 2. David Hume (1711-1776). 3. George Berkeley. 4. Etienne Condillac (1715-1780).

Dehriyyun akımının kurucusu olarak kabul edilen filozof, İbnü'r-Râvendî'dir.

Kritisist (eleştirel) filozofların başında Immanuel Kant gelir. Diğer kritisist filozoflar arasında şunlar da yer alır: Bertrand Russell. Jiddu Krishnamurti. Karl Raimund Popper.

Rasyonalizmin temsilcileri arasında öne çıkan filozoflar şunlardır: 1. René Descartes: Modern rasyonalizmin kurucusu olarak kabul edilir, "Cogito, ergo sum" (Düşünüyorum, öyleyse varım) sözüyle bilinir. 2. Baruch Spinoza: Doğanın ve evrenin akıl yoluyla anlaşılabileceğini savunur. 3. Gottfried Wilhelm Leibniz: Evrenin mantıksal bir yapıya sahip olduğunu ve akıl yoluyla anlaşılabileceğini ileri sürer. 4. Platon: İdealar teorisiyle gerçek bilginin akıl ve düşünceyle kavranabileceğini savunur. 5. Aristoteles: Bilgi kavramının tümellere dayandığını ve akılsal düşünceye dayalı olduğunu belirtir.

Sokrates ve Platon aynı kişi değildir. Sokrates, M.Ö. 469-399 yılları arasında yaşamış bir Antik Yunan filozofudur.

Entüist filozoflar arasında öne çıkanlar şunlardır: 1. Henri Bergson: Entüisyonizmin kurucusu olarak kabul edilir ve Bergsonculuk adıyla da bilinir. 2. İmam Gazali: Ortaçağ felsefesinde entüisyonizmin önemli temsilcilerinden biridir. 3. William Hamilton: Ruhbilim alanında entüisyonizmi geliştirmiştir. 4. George Moore, David Ross, Charlie Broad ve Alfred Ewing: Törebilimsel entüisyonizmin temsilcileridir. 5. Brower, Weyl ve Heyting: Matematiksel entüisyonizmin temsilcileridir.

Aydınlanma Çağı'nın en önemli filozofları arasında şunlar kabul edilir: 1. Immanuel Kant. 2. John Locke. 3. Voltaire. 4. Jean-Jacques Rousseau. 5. Montesquieu.

Locke ve Hobbes, toplum sözleşmesi teorisi kapsamında farklı görüşleri savunmuşlardır: John Locke: - Doğa durumundaki insanların en azından ne iyi ne de kötü olduklarını, ancak Tanrı'nın yasasını tanıyıp bu yasaya hürmet ve itaat ettiklerini savunmuştur. - İnsanların doğa durumunda akıl sahibi varlıklar olarak barış içinde bir arada yaşarken, hakkaniyet ve adaleti tanımayan kişilerin varlığının, bir hukuk sistemine ve düzeni tesis edip koruyacak bir politik otoriteye duyulan ihtiyacı ortaya çıkardığını belirtmiştir. - Devletin, özgürlüklerin korunması için var olduğunu ve doğal haklarla sınırlı olduğunu öne sürmüştür. Thomas Hobbes: - Doğa durumundaki insanla ilgili olarak olumsuz bir görüş benimsemiştir. - İnsanların bencil ve düzensiz bir toplum yaratma yeteneğinden yoksun olduklarını, bu nedenle bir toplum sözleşmesiyle doğa durumundan uzaklaşıp, bazı haklarından vazgeçerek sivil toplumu kurduklarını savunmuştur. - Devletin, esas itibarıyla güvenliği sağlamak amacıyla ve güçlü bir otorite olarak ortaya çıktığını iddia etmiştir.

“İnsan insanın kurdudur” sözü, İngiliz filozof Thomas Hobbes'a aittir.

Antik Çağ'ın sekiz büyük filozofu şunlardır: 1. Sokrates: Yunan felsefesinin kurucusu olarak kabul edilir, "sorgulanmamış bir hayatın yaşamaya değmeyeceğini" savunmuştur. 2. Pisagor: Var oluşu matematikle ilişkilendirmiş ve "Pisagor Önermesi"ni ortaya koymuştur. 3. Heraklitos: Efes'te yaşamış, ateş, su ve toprağın insan üzerindeki dönüşümünü incelemiştir. 4. Platon: Modern üniversitenin temeli sayılan Akademi'nin kurucusu, Batı felsefesinin ve bilimin temellerini atan filozof. 5. Aristo: Platon'la birlikte Batı felsefesinin öncüsü, mantık, doğa, estetik, etik ve politika üzerine yazılar yazmıştır. 6. Demokritos: "Atom veya bölünmeyen öz" teorisiyle tanınır. 7. Tales: MÖ 624-546 yılları arasında yaşamış, "Antik Yunan'ın Yedi Bilgesi" arasında yer alır. 8. Epikür: Mutluluk odaklı bir ahlak felsefesi geliştirmiştir.

Filozof Şaban Durmaz, Aydınlanma Çağı akımına mensup değildir. Şaban Teoman Duralı, Türk filozof ve akademisyen olup, çağdaş felsefe akımının bir temsilcisidir.

Egzistansiyalist (varoluşçu) filozoflar arasında öne çıkanlar şunlardır: 1. Jean-Paul Sartre: Fransız yazar ve filozof, varoluşçu felsefenin önemli temsilcilerindendir. 2. Albert Camus: Fransız yazar ve filozof, varoluşçu edebiyatın önemli isimlerindendir. 3. Søren Kierkegaard: İlk varoluşçu filozof olarak kabul edilir, bireysel sorumluluk ve anlam konularına odaklanmıştır. 4. Martin Heidegger: Varoluşçuluk akımının gelişiminde önemli rol oynamış, varoluşun özden önce geldiğini savunmuştur. 5. Karl Jaspers: Varoluşçu felsefe ve teoloji alanlarında çalışmıştır.

Felsefenin ilk yazısı Thales'e aittir.

Milet Antik Kenti'nde çeşitli dönemlerde farklı topluluklar yaşamıştır: MÖ 2. binyılda Girit'ten gelen göçmenler tarafından kurulmuştur. Miken ve Aka kolonilerinden sonra kentte Arkaik, Klasik, Helenistik, Roma, Doğu Roma, Menteşe Beyliği ve Osmanlı dönemleri yaşanmıştır. Antik dönemde Milet'te önemli filozoflar (Thales, Anaksimenes, Anaksimandros) ve bilim insanları (Hekataios) yetişmiştir.

Filozofların en özlü sözlerinden bazıları şunlardır: 1. "Düşünüyorum, öyleyse varım" - René Descartes. 2. "Adaletin olmadığı yerde ahlaktan bahsedilemez" - Montaigne. 3. "Kendini bilmek, tüm bilgeliğin başlangıcıdır" - Aristoteles. 4. "Hayatta yapılacak o kadar çok hata var ki, aynı hatayı yapmakta ısrar etmenin anlamı yok" - Sartre. 5. "Bir insanın vicdanını, kişiliğini ve ruhunu, hayvanlara gösterdiği ilgi ve sevgi ile ölçebilirsiniz" - Immanuel Kant.

Sofistlerin en önemli temsilcileri şunlardır: 1. Protagoras: "İnsan her şeyin ölçüsüdür" sözüyle ünlüdür ve görecelilik felsefesini savunmuştur. 2. Gorgias: Sicilya doğumlu bir filozof ve retorikçidir, varlık ve bilgi üzerine fikirleri vardır. 3. Antiphon: Retorikle ilgilenmiş ve hukuki konularda yazılar yazmıştır. 4. Thrasymakhos: Özellikle Platon'un "Devlet" adlı eserindeki diyaloglarıyla bilinir. 5. Kallikles: Sofistlerin diğer önemli temsilcilerindendir.

Filozof Şaban Durmaz'ın okuduğu bazı kitaplar şunlardır: 1. "Filozoflar ve İnanç" - David Cook. 2. "Beyaz Geceler" - Fyodor Dostoyevski. 3. "Quo Vadis?" - Henryk Sienkiewicz. 4. "Kumarbaz" - Fyodor Dostoyevski. 5. "Karamazov Kardeşler" - Lev Tolstoy. 6. "Savaş ve Barış" (2 cilt takım) - Lev Tolstoy. 7. "Suç ve Ceza" - Fyodor Dostoyevski. 8. "Denemeler" - Montaigne.

Moore, iki farklı kişiyle ilgili olabilir: 1. Gordon Moore: Intel'in kurucularından biri olan Gordon Moore, 1965 yılında Moore Yasası olarak bilinen gözlemi ortaya atmıştır. 2. George Edward Moore: Yirminci yüzyılın başlarında etkili bir İngiliz filozof olan George Edward Moore, sağduyulu realizm ve etik alanlarında önemli katkılarda bulunmuştur.

"Hob" kelimesi farklı bağlamlarda farklı işlevlere sahiptir: 1. Teknoloji: USB hub, tek bir USB bağlantı noktasını birden çok bağlantı noktasına dönüştürerek birden fazla cihazı aynı anda kullanmaya olanak tanır. 2. Felsefe: Thomas Hobbes, felsefede materyalizmi, etikte haz ahlakını ve siyasette monarşiyi benimseyen bir İngiliz filozoftur. 3. Mutfak Eşyası: "Hob" aynı zamanda ocak anlamına gelir, yani mutfak stove'unun üst pişirme yüzeyi.

11. sınıf felsefede öne çıkan bazı filozoflar şunlardır: 1. Thales: İlk nedenin su olduğunu savunan ilk filozof. 2. Anaksimandros: Arkhe'nin apeiron (sonsuz) olduğunu öne sürmüştür. 3. Anaksimenes: Arkhe'nin hava olduğunu ve varlıkların hava yoğunlaşması ve gevşemesiyle oluştuğunu belirtmiştir. 4. Herakleitos: Varlıkların sürekli değişim içinde olduğunu ve arkhe'nin ateş olduğunu savunmuştur. 5. Sokrates: Ahlak felsefesiyle tanınır, ahlaki doğruların göreceli olmadığını ve bilginin doğuştan geldiğini savunmuştur. 6. Aristoteles: Mantık, siyaset ve biyoloji gibi alanlarda önemli katkılarda bulunmuş, ilk felsefe tarihçisi olarak kabul edilir. 7. Lao Tse: Taoizm'in kurucusu olarak, her şeyin Tao'dan çıkıp Tao'ya döndüğünü öne sürmüştür.