Yargıtay

Yargıtay, şüpheden dolayı beraat kararı verebilir. Türk Ceza Hukuku'na göre, bir kişinin suçlu bulunabilmesi için kuvvetli ve yeterli delillerin bulunması gereklidir. Bu nedenle, soruşturma ve kovuşturma sonucunda toplanan deliller değerlendirildiğinde sanığın suçluluğu konusundaki şüphe giderilememişse ve kesin olarak suçun işlendiği kanaati oluşmamışsa, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereği beraat kararı verilmelidir.

Kesinleşen kararlara karşı başvurulabilecek yerler, olağan ve olağanüstü kanun yolları olmak üzere ikiye ayrılır: 1. Olağan Kanun Yolları: Kesinleşmemiş kararlara karşı başvurulur ve iki kademeden oluşur: istinaf ve temyiz. - İstinaf: Bölge adliye mahkemesinde yapılır ve kararın hem maddi olay hem de hukuki nitelendirme yönünden denetlenmesini sağlar. - Temyiz: Yargıtay'da yapılır ve kararı yalnızca hukuki uygunluk yönünden denetler. 2. Olağanüstü Kanun Yolları: Kesinleşmiş kararlara karşı başvurulur ve iki ana başlık altında toplanır: kanun yararına bozma ve yargılamanın yenilenmesi: - Kanun Yararına Bozma: Adalet Bakanlığı veya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından, hukuka aykırı kararların düzeltilmesi için başvurulur. - Yargılamanın Yenilenmesi: CMK'nın 311. maddesinde sayılan sebepler doğrultusunda, yeni delillerin ele geçirilmesi veya beraat kararının sahte belgeye dayandığının ortaya çıkması gibi durumlarda başvurulur.

Tebligatla ilgili içtihadı birleştirme kararı, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu tarafından verilen ve benzer konularda bağlayıcı niteliği bulunan bir karardır. Bu kararlardan biri, itirazın iptali davalarında asile tebligat yapılmasına ilişkin olup, 3 Haziran 2022 tarihli ve 2021/1 E., 2022/3 K. sayılarıyla yayımlanmıştır.

Ceza dairesi aradığında yapmanız gerekenler, aramanın nedenine bağlı olarak değişebilir: 1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının İtirazı: Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bir ceza daire kararını hukuka aykırı bulduğunda itirazda bulunmak için Ceza Genel Kurulu'na başvurabilir. 2. Kanun Yararına Bozma: Adalet Bakanlığı'nın talebi üzerine Yargıtay tarafından yapılan incelemede, ileri sürülen nedenler uygun bulunursa, karar kanun yararına bozulur. 3. Arama Kararı: Kolluk görevlileri, hakim kararı veya Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile arama yapabilirler. Bu durumda, aramanın yasal olup olmadığını kontrol etmek ve gerekirse bir avukattan hukuki destek almak önemlidir.

Hakimleri Adalet Bakanı ve Yargıtay denetleyebilir. Ayrıca, hakimlerin mesleki etik kurallara uygun davranışlarını Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) da denetler.

8.11.1964 tarihli ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkındaki Kanunun 2. ve 3. maddelerinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi sebebiyle kanunda oluşan boşluğun çözümünü sağlar. Bu karara göre, söz konusu maddelerin iptal kararının yürürlüğe girmesinden önce yapılmış veya yenilenmiş kira sözleşmelerinde, yeni dönem için kira bedeli belirlenmemişse, bu bedel hakim tarafından aşağıdaki esaslara göre tespit edilir: Bilirkişice tespit edilecek olağan rayiç; Bu tespit yapılamazsa ekonomi esasları; Hak ve nasafet. Bu karar, kira bedelinin serbest bırakıldığı anlamına gelmez; sadece boşluğun hakim tarafından doldurulmasını öngörür.

Yargıtay, hizmet tespit davalarında "kendiliğinden araştırma ilkesini" uygular.

Yargıtay'a göre prim avansı, işçinin başarılı bir şekilde yaptığı işin karşılığı olarak ödüllendirilmesi amacıyla ödenen ek bir ücrettir. Prim avansı ile ilgili bazı Yargıtay kararları: - Prim ödemelerinin iş yeri uygulaması haline gelmesi: İş sözleşmesinde yer almasa dahi, işverence düzenli olarak yapılan prim ödemeleri, iş yeri şartı niteliği taşır ve işveren tarafından tek taraflı olarak ortadan kaldırılamaz. - Primin kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması: Devamlılık gösteren prim ödemeleri, kıdem tazminatına esas alınacak ücretin tespitinde dikkate alınır.

"Yargıtay dosyada karar verilemez" ifadesi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Ceza Davaları: Yargıtay 15. ve 16. Ceza Daireleri'nin kararlarına göre, istinaf mahkemeleri duruşma yapmadan ve delilleri değerlendirmeden dosya üzerinden beraat kararı veremezler. 2. Hukuk Davaları: 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 320. maddesine göre, ön inceleme duruşması yapılmadan dosya üzerinden davanın esasına yönelik karar verilmesi mümkün değildir.

Yargıtay kararları, olay ve olgularla sınırlı değildir. Yargıtay, bir kararın hukuka uygun olup olmadığını değerlendirirken sadece sunulan delilleri ve tanıkların ifadelerini değil, aynı zamanda mevcut içtihatları ve benzer davalarla ilgili kendi kararlarını da dikkate alır. Ayrıca, Yargıtay'ın temyiz incelemesinde maddi vaka denetimi yapması mümkün değildir; bu denetim sadece hukuki denetimle sınırlıdır.

Zamanaşımı, Yargıtay'da şu şekillerde değerlendirilir: 1. Dava Zamanaşımı: Yargıtay, dava zamanaşımı süresinin dolup dolmadığını re'sen dikkate alır. 2. Ceza Zamanaşımı: Yargıtay, cezanın kesinleşmesinden sonra ceza zamanaşımı süresinin dolup dolmadığını da değerlendirir. 3. Zamanaşımının Kesilmesi ve Durması: Zamanaşımı süresi, şüpheli veya sanığın ifade vermesi, tutuklama kararı verilmesi, iddianame düzenlenmesi gibi durumlarda kesilir.

Yargıtay 2013/6014 numaralı dosyaya 03 Nisan 2013 tarihinde karar verdi.

Örgütün hiyerarşik yapısına dahil olmamakla birlikte yardım etme, Yargıtay'a göre, örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişinin örgüt üyesi olarak cezalandırılması anlamına gelir. Bu durumda, failin: - Örgütün hiyerarşik yapısına dahil olmaması, yani halihazırda örgüte üye olmaması gerekir; - Yardımın, örgütün terör örgütü olduğunu bilerek ve isteyerek gerçekleştirilmiş olması şarttır; - Yardımın, örgütün amaçlarına hizmet eder nitelikte olması gereklidir.

Yargıtay, ihya davasında şu kararları verebilir: 1. Onama Kararı: Yargıtay, istinaf mahkemesi tarafından verilen kararı hukuka uygun bulursa onama kararı verir. 2. Düzelterek Onama Kararı: Hesap hataları veya ifadelerde açık yanlışlıklar gibi yeniden yargılama gerektirmeyen durumlarda Yargıtay, kararı düzelterek onama kararı verebilir. 3. Bozma Kararı: Hukukun yanlış uygulanması, dava şartlarına aykırılık veya yargılama hataları gibi durumlarda Yargıtay, kararı bozarak dosyayı yeniden değerlendirilmek üzere ilk derece mahkemesine veya istinaf mahkemesine gönderir.

Yargıtay'da bir dosyanın hangi daireye gönderildiğini öğrenmek için Yargıtay'ın resmi web sitesi üzerinden "Dosya Sorgu" bölümünden sorgulama yapılabilir. Ayrıca, e-Devlet üzerinden de Yargıtay dava dosyası sorgulama işlemi gerçekleştirilebilir.

İş hukuku ile ilgili Yargıtay kararları, Yargıtay'ın resmi web sitesinde yayınlanmaktadır.

Yargıtay, başka işte çalışmayı genel olarak yasaklamamıştır, ancak bazı durumlarda bu mümkün olmayabilir. Yasaklanabileceği durumlar: - Rekabet oluşturacak faaliyetlerde çalışmak: İşçinin, işvereniyle aynı alanda faaliyet gösteren başka bir şirkette çalışması. - Dinlenme hakkını ihlal edecek şekilde yoğun çalışma: İşçinin, mevcut işine zarar verebilecek kadar yoğun bir şekilde ikinci bir işte çalışması. - İş sağlığı ve güvenliği tehlikesi: Ek işin, işçinin çalıştığı işte tehlike oluşturabilecek bir risk taşıması. İş sözleşmesinde başka bir işte çalışmayı kısıtlayan hükümler varsa, bu hükümlerin Anayasa'nın çalışma hakkı ve özgürlüğünü düzenleyen maddelerine aykırılık oluşturmadığı sürece geçerli olduğu kabul edilir.

HGK'nın 12. Hukuk Dairesinin 2015/7514 E. 2015/10173 K. sayılı kararının onanması, bu dairenin verdiği kararın Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından onaylandığı anlamına gelir.

CMK 298 maddesi, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun Temyiz İsteminin Reddi başlıklı bölümünü ifade eder. Bu maddeye göre, Yargıtay aşağıdaki durumlarda temyiz istemini reddeder: 1. Temyiz başvurusunda süre aşımı varsa. 2. Hükmün temyiz edilemez olduğu tespit edilirse. 3. Temyiz edenin buna hakkı olmadığı belirlenirse. 4. Temyiz dilekçesinin temyiz sebeplerini içermediği anlaşılırsa. Bu madde, temyiz sürecinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi amacıyla zaman ve emek kaybını önlemek için düzenlenmiştir.

Yargıtay, beraat eden sanığın vekalet ücretini belirlerken Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 14. maddesinin dördüncü fıkrasına göre hareket eder. Bu fıkra şu şekildedir: "Beraat eden ve vekil veya müdafi ile temsil edilen sanık yararına Hazine aleyhine maktu avukatlık ücretine hükmedilir". Eğer davada CMK kapsamında bir müdafi görevlendirilmişse, hazineden alınan ücret mahsubu yapılır ve kalan ücret sanığa ödenir.