SosyalSigorta

Emzirme kazası, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 13. maddesine göre, emziren kadın sigortalının iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda geçirdiği kazayı ifade eder. Bu kazalar, işyerinin içinde veya dışında, işverenin tahsis ettiği araç veya özel araç ile meydana gelebilir. Emzirme izninin kişisel işler için kullanılması durumunda meydana gelen kazalar ise iş kazası sayılmaz.

CHP'nin kıdem tazminatı fonuna ilişkin önerileri şunlardır: Fon uygulamasının reddedilmesi. Hakların korunması. Süre şartının kaldırılması. Her türlü işten ayrılma durumunda ödeme. Mücbir sebep düzenlemesi. ILO sözleşmelerinin onaylanması.

Evet, Ulusal Staj Programı kapsamında alınan tüm stajyerlere sigorta yapılır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 5. maddesinin (b) bendine göre, stajyerlere iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanır. Aynı kanunun 87. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre, staj süresince öğrencilerin sigorta primleri, öğrenim gördükleri yükseköğretim kurumu tarafından ödenir. İş gölgeleme ve eğitim programlarına katılım için ise sigorta zorunluluğu bulunmamaktadır.

Staj sigortası mağdurları, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (SSGSSK) hükümlerine tabidir. 3308 sayılı Kanun, çıraklık eğitimini düzenler ve bu dönemde sadece kısa vadeli sigorta kollarına (iş kazası, meslek hastalığı, hastalık) prim ödenmesini zorunlu kılar. 5510 sayılı SSGSSK, stajyer ve çırakların sigortalılık statüsünü belirler; ancak bu kanun kapsamında da staj süreleri, uzun vadeli sigorta kolları (malullük, yaşlılık, ölüm) için prim gün sayısına eklenmez. Staj sigortası mağdurlarının, emeklilik haklarını alabilmek için çeşitli yasa teklifleri ve düzenlemeler gündeme gelmektedir; ancak şu ana kadar yasalaşmış bir düzenleme bulunmamaktadır.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre, ilk defa bu kanuna göre sigortalı sayılanlara yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için en az 9000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması gerekmektedir. Ancak, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için bu şart 7200 gün olarak uygulanır. Prim gün sayısı, kişinin sigortalılık süresi boyunca ödediği primlerin toplamını ifade eder. Emeklilik hakkı kazanabilmek için bu sayının yanı sıra belirli bir yaş şartını da yerine getirmek gereklidir.

SSKN sorgulama işlemi, e-Devlet Kapısı üzerinden yapılabilir. Bunun için: 1. e-Devlet sistemine e-Devlet şifresi, mobil imza, elektronik imza veya T.C. kimlik kartı ile giriş yapılır. 2. Sağ üst köşedeki arama kutucuğuna "4A hizmet dökümü" veya "SGK" yazılır. 3. Arama sonuçlarında çıkan "4A Hizmet Bilgisi" veya "SGK Tescil ve Hizmet Dökümü" linkine tıklanır. 4. Sayfanın alt kısmında hizmet dökümüne ulaşılır. Eğer sigortalı çalışan değilseniz, işsizlik ödeneği ve sigortasından faydalanabilirsiniz. e-Devlet şifresi, tüm PTT şubelerinden 2 TL ücret karşılığında alınabilir.

4A tescil başlangıcı 18 yaşından önce olanlar, işe giriş tarihlerine göre belirlenen kademeli sisteme tabidir. 1 Nisan 1981 öncesi işe başlayanlar: Bu gruptakiler, yaşları 18'in altında da olsa ilk defa sigortalı olunan tarih kabul edilerek emeklilik şartları buna göre hesaplanır. 8 Eylül 1999 öncesi işe başlayanlar: Bu tarihten önce sigortalı olanlar için Sosyal Sigortalar Kanunu geçerlidir ve emeklilik hesabı, işe giriş tarihine göre yapılır. Emeklilik yaşı ve şartları, işe giriş tarihine, prim gün sayısına ve hizmet süresine göre değişiklik gösterir.

Evet, kollektif ve komandit şirketlerin ortakları sigortalı sayılır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin 3 numaralı alt bendine göre, anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin tüm ortakları sigortalı kabul edilir. Kollektif şirket ortaklarının sigortalılıkları, vergi mükellefiyetlerinin başladığı tarihten itibaren başlatılır ve vergi dairelerince 15 gün içinde SGK'ya bildirilir.

Bismarck Modeli: Almanya. Avusturya. Belçika. Hollanda. İsviçre. Fransa. Japonya. Lüksemburg. Beveridge Modeli: İngiltere. Karma Model (Bismarck ve Beveridge'in birleşimi): Kanada. İtalya. Güney Kore. Hollanda (temelde devlet sigortasına sahip olsa da, sağlık hizmetlerinde güçlü bir özel sektör varlığı vardır).

Staj mağdurları için 2025 yılında çıkan yasa, 5510 Sayılı Kanunda Değişiklik Teklifi olarak TBMM'ye sunulmuştur. Teklifin diğer detayları: 18 yaşından küçükler için sigorta başlangıcı, 18 yaşını doldurdukları gün olarak esas alınacaktır. Teklifin kabul edilmesi halinde, bu kişiler geçmiş staj ve çıraklık süreleri için borçlanma hakkı elde edecektir. Düzenleme, Resmî Gazete'de yayımlandığı gün yürürlüğe girecek ve uygulama Cumhurbaşkanı tarafından yürütülecektir. Yasa teklifinin yasalaşması için Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesi gerekmektedir.

APHB (Aylık Prim ve Hizmet Belgesi) ve 4A aynı anlama gelir, çünkü APHB, 4A kapsamında primleri yatan sigortalı işçileri kapsar. 4A, bir işyerinde ve işverene bağlı olarak SSK (Sosyal Güvenlik Kurumu) kapsamında geçen hizmetleri ifade eder.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) sosyal sigorta numarası, Sosyal Sigortalar Dairesi'nin resmi web sitesinde kimlik numarası, doğum tarihi ve baba adı kullanılarak giriş yapıldığında görüntülenebilir. Ayrıca, 2008 öncesinde sigortalanan çalışma izinli sigortalılar için sisteme altı haneli farklı bir numara kaydedilmiş olabilir. Alternatif olarak, e-Devlet üzerinden "SGK Tescil ve Hizmet Dökümü" başlığıyla yapılan sorgulamalarda da sigorta numarası görülebilir. Geçmiş yıllarda alınmış SGK kartlarında da bu numara yer almaktaydı, ancak artık SGK kartları basılmamaktadır.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC) sosyal sigortalar şu şekilde yapılır: Sigortalıların Bildirilmesi. Prim Ödemeleri. İsteğe Bağlı Sigorta. Sağlık Yardımları. Daha fazla bilgi için KKTC Sosyal Sigortalar Dairesi'nin resmi web sitesi ssd.gov.ct.tr ziyaret edilebilir.

5510 sayılı kanundan doğan prim indirimi, özel sektör işverenlerinin, sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları işveren hissesinin belirli bir kısmının Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karşılanması anlamına gelir. 2025 yılı için bu indirim oranları: İmalat sektöründe faaliyet gösteren işyerleri için %5. Diğer işyerleri için %4. Yararlanma şartları: Aylık prim ve hizmet belgelerinin veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verilmesi. Primlerin yasal süresinde ödenmesi. Türkiye genelinde Kuruma borcun bulunmaması (varsa da yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş olması ve düzenli ödenmesi). Kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması ve sahte sigortalı bildiriminde bulunulmaması.

İşe giriş için 1 günlük sigorta yeterli değildir. Bir kişinin sigortalı sayılabilmesi için, sigortalı işe giriş bildirgesinin yanı sıra, o kişinin yasa tarafından belirlenen biçimde fiilen çalışması da gereklidir. Sigorta başlangıç süresinin tespiti şu belgelere dayanılarak yapılabilir: işe giriş bildirgesi (SGK’ya bildirilme tarihi); bordro kayıtları ve ücret ödemeleri; iş sözleşmesi ve çalışma çizelgeleri; tanık beyanları (işyerinde çalıştığını doğrulayan şahitler); güvenlik kameraları, kartlı giriş-çıkış kayıtları.

EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamında emekli olabilmek için gerekli prim gün sayıları şu şekildedir: 4/a (SSK) sigortalıları için: Kadınlar: 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000-5975 gün prim. Erkekler: 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000-5975 gün prim. 4/b (Bağkur) ve 4/c (Emekli Sandığı) sigortalıları için: Kadınlar: 20 tam yıl hizmet süresi. Erkekler: 25 tam yıl hizmet süresi. Bu şartları sağlayan kişiler, yaş beklemeden emekli olma hakkı kazanırlar. Prim gün sayısının hesaplanması için e-Devlet üzerinden veya SGK müdürlüklerinden destek alınabilir.

5510 sayılı Kanunun Ek 19. maddesi kapsamında yapılan ödeme, kök maaşı 12.500 TL'nin altında olan emeklilere Hazine desteğiyle yapılan ek ödemedir. Her emekli için Ek 19 ödemesi farklıdır. Ek 19 ödemesi, maaşın belirlenen en düşük emekli maaşından düşük olduğu sürece her ay düzenli olarak yapılır. Ek 19 ödemesinin hesaplanması ve ödeme koşulları zamanla değişebilir. Güncel bilgiler için Sosyal Güvenlik Kurumu'nun resmi web sitesini ziyaret etmek veya bir uzmana danışmak önerilir.

Harcırah (görev yolluğu), SGK primine tabi değildir. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2020/20 sayılı Genelgesi'ne göre, sigortalılara bireysel iş sözleşmesine veya toplu sözleşmeye dayanılarak ve işveren tarafından, sigortalının geçici bir görevle başka yere gönderilmesi veya görev yerinin değiştirilmesi dolayısıyla verilen ve yolluk kavramına giren ödemeler, prime esas kazanca dahil edilmez. Ancak, bu ödemelerin SGK primine tabi tutulmaması için, “görev yolluğu” olarak ödendiğinin belge ile kanıtlanabilmesi gerekir.

Memurlarda 5510 ve 657 sayıları, farklı statüdeki çalışanları ifade eder: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (657/4-A) kapsamında çalışanlar, genel idare esaslarına göre asli ve sürekli kamu hizmetlerini yürüten memurlardır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (5510/4-B) kapsamında olanlar ise, yıllık sözleşme ile çalışan ve işçi sayılmayan sözleşmeli personeldir. Dolayısıyla, bir memurun 5510 mu yoksa 657 mi olduğunu belirlemek için, hangi kanun hükümlerine tabi olduğunu ve görev statüsünü kontrol etmek gerekir.

Sigorta girişi olarak kabul edilmez, ancak askerlik borçlanması yapılabilir. Askerlik borçlanması, sigorta başlangıç tarihini geri çekmez, sadece prim gün sayısını artırır.