Sigortalılık

İşe giriş bildirgesi, işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) sunulan, çalışanın işe başladığını resmî olarak bildiren bir belgedir. Bu belge, çalışanın sigorta kaydının oluşması, emeklilik primlerinin işlenmeye başlaması ve sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için zorunludur.

4500 prim günü ile emeklilik, aşağıdaki şartları sağlayanlar için mümkündür: İlk defa sigortalı çalışmaya başlama tarihi: 8 Eylül 1999 - 30 Nisan 2008 tarihleri arasında olmalıdır. Prim günü: 4500 gün tamamlanmalıdır. Sigortalılık süresi: Kadınlar için 25 yıl, erkekler için 25 yıl olmalıdır. Yaş: Kadınlar için 58, erkekler için 60 yaş doldurulmalıdır. Kısmi emeklilik hakkından yararlanmak için, son 2520 prim gününün en az 1260’ının SSK (4/a) kapsamında olması gereklidir. Emeklilik şartları, ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlanılan tarihe göre değişiklik gösterebilir.

15 yıl 3600 kıdem tazminatının kaç ay olduğu bilgisine ulaşılamadı. Ancak, 15 yıl 3600 gün kıdem tazminatı hakkından yararlanabilmek için bazı şartlar bulunmaktadır: İlk prim ödenen tarihin 08.09.1999 tarihi veya öncesinde olması; Son 2520 güne ait toplam hizmet süresi içerisinde 4/a yani SSK hizmetlerinin 1260 günden fazla olması; Toplamda 3600 gün hizmet süresi ve 15 yıllık sigortalılık süresi. Kıdem tazminatı, çalışılan süre esas alınarak ve son brüt kazanca göre hesaplanır. Daha fazla bilgi için bir hukuk bürosuna başvurulması önerilir.

3860 prim günü ile emekli olmak mümkün değildir. Türkiye'de emeklilik için gerekli prim gün sayısı, sigorta başlangıç tarihine ve statüye göre değişiklik göstermektedir. 8 Eylül 1999 öncesi giriş: Kadınlar için 7200 gün, erkekler için 9000 gün prim gereklidir. 8 Eylül 1999 - 30 Nisan 2008 arası giriş: Kadınlar için 7000 gün veya 4500 gün prim ile 25 yıl sigortalılık süresi gereklidir. 1 Mayıs 2008 sonrası giriş: Kadınlar için 9000 gün prim gereklidir. Bu nedenle, 3860 prim günü ile emeklilik mümkün değildir. Daha fazla bilgi için SGK veya bir sosyal güvenlik danışmanına başvurulması önerilir.

15 yıl 3600 gün kıdem tazminatını almak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. SGK'dan Yazı Almak: İlk olarak, Sosyal Güvenlik Merkezi'ne dilekçe ile başvuru yaparak "kıdem tazminatına hak kazanmıştır" ibareli yazı alınmalıdır. 2. İşverene Başvuru: Bu yazı ve bir dilekçe ile işverene başvurulmalıdır. 3. İhbar Sürelerine Uymak: İhbar sürelerine uyularak işverenin çıkış vermesi ve tazminat ile diğer alacakların ödenmesi sağlanmalıdır. 4. Yasal Süreç: İşveren tazminatı ödemezse, noter aracılığıyla ihtarname gönderilmeli, ardından arabulucu ve gerekirse iş mahkemesine başvurulmalıdır. Bu hak, yalnızca 08.09.1999 öncesi sigortalı olarak işe başlayan çalışanlar için geçerlidir. Yasal süreçlerde bir avukattan destek alınması önerilir.

Sigortalılıkta yazılı belge esas alınması kararı, resmi ya da yazılı belgelerin öncelikli olarak dikkate alınması anlamına gelir. Bu tür kararlar, hizmet tespit davalarında sıkça gündeme gelir. Ancak, tek başına işe giriş bildirgeleri yeterli görülmez; çalışmanın fiili ve gerçek olduğunu tanık beyanı gibi diğer delillerle de kanıtlamak gereklidir.

SSK şartlarında emeklilik için kadınlarda en az 20, erkeklerde ise en az 25 yıl sigortalılık süresi şartı aranmaktadır. 25 yıllık sigortalılık süresinin hesabında şu esaslar dikkate alınır: İlk sigorta giriş tarihi. 18 yaş uygulaması. Eksik günler. Örneğin, sigorta başlangıcı 1 Ocak 1995 olan bir kişinin 20 yıl sigortalılık süresi 1 Ocak 2015 tarihinde, 25 yıllık sigortalılık süresi ise 1 Ocak 2020 tarihinde dolmuş sayılır. EYT düzenlemesi kapsamında, 9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanların 25 yıllık sigortalılık süresi ve kademeli prim gün şartlarını tamamlamaları halinde emeklilik hakkından yararlanabilecekleri belirtilmiştir. Emeklilik şartları ve hesaplamalar zamanla değişebileceğinden, güncel bilgiler için SGK veya bir emeklilik danışmanına başvurulması önerilir.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sahte sigortalılık ve eksik prim bildirimi gibi usulsüz işlemlerin önüne geçmek amacıyla başlattığı denetimler sonucunda, aşağıdaki emeklilerin emekliliklerini iptal etti: Sahte iş yerlerinden sigortalı gösterilenler. Eksik prim günlerini yasalara uygun tamamlamayanlar. Yurt dışında aktif sigortalı olarak gösterilip Türkiye'de emeklilik hakkı kazananlar. Emeklilikleri iptal edilen kişilere, itiraz dilekçesi sunma hakkı tanınıyor.

Sigortalı çalışırken işten çıkarılma durumunda, işçinin çeşitli hakları doğar. Bu haklar şunlardır: Kıdem Tazminatı: İşçi, aynı işyerinde en az bir yıl çalışmışsa kıdem tazminatına hak kazanır. İhbar Tazminatı: İşveren, işçiyi işten çıkarırken ihbar süresine uymak zorundadır. İşsizlik Maaşı: İşçi, işten çıkarıldıktan sonra belirli bir süre sigorta primi ödemişse işsizlik maaşına hak kazanır. Kullanılmayan İzin Ücreti: İşçi, işten çıkarıldığında kullanmadığı yıllık izinleri varsa, bu izin günlerinin ücreti son maaşı üzerinden hesaplanarak ödenir. İşten çıkarılan işçi, haklarını almak için öncelikle avukat yardımı alarak zorunlu arabuluculuk kurumuna başvurmalıdır.

%44 engelli raporu olan bir kişi, 2025 yılı itibarıyla 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim gününü tamamladığında yaş şartı aranmaksızın emekli olabilir. Engelli bireylerin emeklilik yaşı, sigorta başlangıç tarihine ve ödenmiş prim gün sayısına göre değişir. 01.10.2008 tarihinden önce çalışmaya başlayanlar: 1. derece engel düzeyi (%80 ve üzeri) için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü. 2. derece engel düzeyi (%60-%79) için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü. 3. derece engel düzeyi (%40-%59) için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü. 01.10.2008 tarihinden sonra çalışmaya başlayanlar: 1. derece engel düzeyi (%80 ve üzeri) için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü. 2. derece engel düzeyi (%60-%79) için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü. 3. derece engel düzeyi (%40-%59) için 18 yıl sigortalılık süresi ve 4680 prim günü. Engelli emeklilik hakkından yararlanmak için SGK'nın sağlık kurullarından çalışma gücü kaybı raporu alınması gereklidir.

Son 7 yıl uygulaması, emeklilikte hangi kurumdan emekli olunacağını belirleyen bir kuraldır. Bu uygulama şu şekilde işler: İlk sigorta giriş tarihi 2008'den önce olanlar için, emeklilikten önceki son 7 yıl (2520 gün) içinde en fazla prim ödenen kurum esas alınır. 2008 sonrası işe başlayanlar için ise tüm sigortalılık süresi boyunca en fazla prim ödenen kurum dikkate alınır. Örnek: Son 2520 günün 1300 günü SSK'ya, geri kalanı Bağ-Kur'a ödenmişse, kişi SSK (4A) kapsamında emekli olur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın üzerinde çalıştığı yeni düzenleme ile bu uygulamanın sona erdirilmesi ve Bağ-Kur'luların da SSK'lılar gibi 7200 prim günüyle emekli olabilmelerinin sağlanması planlanmaktadır.

Kamu işçilerinin emeklilikte son 3 yıl kuralı, farklı sosyal güvenlik kurumlarında çalışmış kişiler için emekli olunacak kurumun belirlenmesinde uygulanır. Bu kurala göre, son 7 yıllık sigortalılık süresinde hangi kurumda daha fazla prim ödenmişse, emeklilik işlemleri o kurum üzerinden yapılır.

4A sigorta kapsamında işe başlama tarihi, sigortalı adına ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmeye başlandığı tarih olarak kabul edilir. Staj döneminde yapılan sigortada ise sigortalı adına emeklilik primi ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmaz. E-devlet üzerinden "4A Hizmet Dökümü" sayfasından işe başlama tarihi ve diğer sigorta bilgileri öğrenilebilir.

"Çalışma gücü kaybı tespiti 16 yıl 3900 günü yoktur" ifadesi, engellilik nedeniyle emeklilik bağlamında, çalışma gücü kaybı %50 ile %59 arasında olan bir kişinin en az 16 yıl sigortalılık süresi ve 3900 gün prim ödemesi gerektiğini, ancak bu şartları sağlamadığını ifade eder.

25 yıl sigortalılık süresi ve 9000 prim günü ile emeklilik, 1 Ocak 2036 tarihinden sonra mümkün olacaktır. Bu tarihten itibaren, emeklilik yaşı kademeli olarak yükselecektir: 01.01.2036 - 31.12.2037 tarihleri arasında emeklilik için kadın için 59, erkek için 61 yaş şartı aranacaktır. 01.01.2038 - 31.12.2039 tarihleri arasında emeklilik için kadın için 60, erkek için 62 yaş şartı aranacaktır. Bu şartları 1 Ocak 2036 tarihinden önce tamamlayanlar, o tarihteki yaş şartlarına göre emekli olabilecektir.

1800 prim günü ile emekli olabilecek kişiler şunlardır: Malulen emeklilik hakkı olanlar. Belirli sağlık sorunlarına sahip olanlar. Engelli emekliliği ve malulen emeklilik arasında bazı farklar bulunmaktadır. Emeklilik koşulları zamanla değişebilir, güncel bilgiler için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile iletişime geçilmesi önerilir.

%50 engelli raporu ile 16 yıl sigortalılık süresi ve 3700 prim ödeme gün sayısı şartı ile erken emekli olunabilir. Erken emeklilik şartları, işe başlama tarihine ve diğer koşullara göre değişiklik gösterebilir. En doğru hesaplama için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile iletişime geçilmesi önerilir.

Evet, askeri öğrenciler sigortalı sayılır. Ekim 2008 tarihinden sonra, harp okulları, fakülte ve yüksek okullarda, Milli Savunma Bakanlığı hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askeri öğrenci olanlar ile astsubay meslek yüksek okulları ve astsubay nasbedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adaylar, 4/c sigortalılığı (Eski Emekli Sandığı iştirakçiliği) kapsamında sigortalı sayılırlar. Bu uygulamada 18 yaş sınırı bulunmaktadır; öğrenim sürelerinden 18 yaşın dolduğu tarihten sonra geçen süreler hizmet olarak sayılır.

Evet, 2008 girişli bir işçi, belirli şartları sağladığında kıdem tazminatı alabilir. 01.05.2008 - 31.12.2008 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 4600 prim günü ile kıdem tazminatı alabilirler. 2009 yılında sigortalı olanlar, 4700 prim günü ile kıdem tazminatı alabilirler. 2010 yılında sigortalı olanlar, 4800 prim günü ile kıdem tazminatı alabilirler. 2016 ve sonrası yıllarda sigortalı olanlar, 5400 prim günü ile kıdem tazminatı alabilirler. Kıdem tazminatı alabilmek için ayrıca son işyerinde en az 1 yıl çalışmış olmak gereklidir. Kıdem tazminatı almak için Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) "kıdem tazminatına esas yazı" alınması gerekmektedir.

Evet, 25 hizmet yılı olan bir öğretmen emekli olabilir, ancak bu durum bazı koşullara bağlıdır. Yaş Şartı: 08.09.1999 tarihinden sonra memuriyete başlayan öğretmenler için 25 hizmet yılına ek olarak, kadınların 58, erkeklerin ise 60 yaşını doldurmuş olmaları gerekmektedir. Emeklilik Başvurusu: Eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfında görev yapan öğretmenler, emeklilik koşullarını taşıdıktan sonra yalnızca yılın iki ayında (haziran ve temmuz) emeklilik talebinde bulunabilirler. Bu koşulları sağlayan bir öğretmen, emeklilik başvurusunu bu aylar dışında yapabilmek için görev yaptığı il sınırları içinde kendi sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bulunması ve Milli Eğitim Bakanlığı'nın uygun görüşünü alması gerekmektedir.