İşKazası

Özel sağlık sigortası (ÖSS) ve tamamlayıcı sağlık sigortası (TSS) iş kazası teminatını kapsama durumu, sigorta şirketine göre değişiklik gösterir. Bazı sigorta şirketleri, iş kazalarını poliçe başlangıç tarihinden sonra ortaya çıkması şartıyla teminat altına alırken, bazıları ise doğrudan kapsam dışı bırakabilir. İş kazası teminatının olup olmadığını öğrenmek için, poliçenin özel şartlarının ve sigorta şirketinin web sitesinin kontrol edilmesi önerilir.

Akça Kontrplak fabrikasında yaşanan iş kazası hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, 2019 yılında bu fabrikada 150 işçinin işten çıkarıldığı bilinmektedir. Çorum'da kurulu bulunan Akça Kontrplak fabrikası, geçtiğimiz aylarda konkordato ilan etmiş ve üç aydır maaşlarını alamayan 150 işçiye "Çalışan çalışsın, çalışmayan da çıkıp gitsin" diyerek işten çıkış vermiştir.

Ek J 11 belgesi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, AT 11 belgesi hakkında bilgi verilebilir. AT 11 belgesi, Türkiye ile Almanya arasında sağlık sigortası alanında yapılan anlaşma gereğince, Türkiye'deki Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamındaki bireylerin Almanya'da ücretsiz sağlık hizmetlerinden yararlanabilmelerini sağlayan resmi bir dokümandır. AT 11 belgesi almak için gerekli adımlar: İkamet edilen ilin SGK müdürlüğüne başvuru yapılır. Kimlik belgesi, yurtdışında çalışma veya eğitim belgesi, üniversite kabul mektubu gibi gerekli evraklar teslim edilir. Başvuru değerlendirilir ve uygun bulunursa belge düzenlenir. Belge, SGK'dan teslim alınır. AT 11 belgesinin geçerlilik süresi, düzenlendiği tarihten itibaren 183 gündür.

İş kazasında üçüncü kişi, işveren ve sigortalı dışında kalan, kazaya neden olan gerçek veya tüzel kişileri ifade eder. Bu kapsamda değerlendirilebilecek kişiler şunlardır: Başka bir sürücü veya sağlık çalışanı gibi işveren dışı bir kişi; Kamu görevlileri, erbaşlar ve erler ile kamu idareleri tarafından görevlendirilen diğer kişiler. Sigortalı, sosyal güvenlik kanunlarının uygulanması açısından üçüncü kişi sayılamaz.

İş kazasında en az iki kişi tanık olmalıdır. İşyeri kaza raporunda tanık beyanlarının yer alması zorunludur.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 17.10.2007 tarih ve 2007/21-664 E., 2007/745 K. sayılı ilamı, iş kazası sonucu sürekli iş göremezliğe maruz kalan işçinin uğramış olduğu maddi zararın giderilmesi istemine ilişkin bir davaya dairdir. Davada, Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün tüm personeli, varlıkları, hak ve vecibeleri ile TEAŞ Genel Müdürlüğü'ne 01.07.2000 tarihinde devredilmesi husumet konusu yapılmıştır. Ancak Yargıtay, devreden ve devralan işverenlerin devir ilanından itibaren iki yıl süreyle müteselsilen sorumlu olduklarını belirterek yerel mahkemenin kararını bozmuştur. İlanın amacı, malvarlığı ya da işletmenin devrinin ilgililere bildirilmesidir ve bu bildirim yasada belirli bir şekle bağlı değildir. Kararın detaylarına, kararara.com ve lexpera.com.tr gibi sitelerden ulaşılabilir.

Atıksu arıtma tesislerinde İSG açısından en önemli risk, kimyasal maddelere (katı, gaz, sıvı) maruziyet olarak belirtilmektedir. Diğer önemli riskler arasında: Düşme; Bulaşıcı hastalıklar; Solunum, sindirim ve sinir sistemi rahatsızlıkları; Kas iskelet sistemi hastalıkları; Zehirlenme; Metan gazı patlaması. Ayrıca, bakım-onarım, ekipman kontrolü, arıza müdahale ve temizlik işlemleri sırasında yaşanan iş kazaları da sıkça görülmektedir.

25 Ağustos 2025 tarihinde Malatya'da bir şantiyede meydana gelen iş kazasında, 24 yaşındaki operatör Murat Ateş iş makinesinin devrilmesi sonucu hayatını kaybetmiştir. Olay, Yeşilyurt ilçesine bağlı İkizce Mahallesi'nde, TOKİ 2. etap şantiye alanında gerçekleşmiştir.

Meslekte kazanma gücü kayıp oranı cetveli, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meydana gelen arızalar sonucunda sigortalının meslekte kazanma gücünün ne oranda azaldığını hesaplamak için kullanılan cetvellerdir. Bu cetveller, "Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği"ne göre beş ana kategoride incelenir: 1. A Cetveli: İş kazalarının neden olduğu hastalık ve arızalarla meslek hastalıklarını ve bunların neden olduğu arızaları vücuttaki yerlerine göre sınıflandırır. 2. B Cetveli: Sigortalının çalıştığı iş kolları ve meslek veya iş çeşidi listelerini içerir. 3. C Cetveli: A Cetveli'ne paralel olarak arızaların vücuttaki yerine göre simgeler sunar. 4. D Cetveli: Arızaların ağırlık ölçülerine ve sürekli iş göremezlik simgelerine göre meslekte kazanma gücünün azalma oranını bulmaya yarar. 5. E Cetveli: D cetveline göre bulunan orana ve sigortalının yaşına göre meslekte kazanma gücünün azalma oranını belirler.

2 Ağustos 2024 tarihinde Beşiktaş Tersanesi'nde meydana gelen iş kazasında iki işçi hayatını kaybetmiştir. Ölen işçilerin isimleri: Doğanay Kurt (22); Mehmet Kesik (33).

Samsun'da limanda su borusunun patlamasına, alt yapı çalışması sırasında müteahhit firmaya ait iş makinesinin ana içme suyu borusunu yanlışlıkla patlatması neden olmuştur. Olay, 2 Şubat 2025 tarihinde Samsun'un İlkadım ilçesi Kale Mahallesi İlçe Transfer Merkezi karşısı Liman Müdürlüğü girişinde meydana gelmiştir.

İş kazası savcılık şikayet dilekçesi, bölgede görevli karakol veya nöbetçi savcılığa verilebilir. Ayrıca, iş kazası şikayet dilekçesi ile birlikte mahkemeye başvurulabilir. İşverenin, iş kazasını en geç üç iş günü içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) bildirme yükümlülüğü vardır. İş kazası şikayeti yaparken dikkat edilmesi gerekenler: Kazanın tarih ve saati; Kazanın nasıl gerçekleştiği; Görgü tanıkları; Sağlık raporları gibi deliller. İş kazası şikayet dilekçesi, iş kazası avukatı tarafından da yapılabilir.

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), iş kazalarını aşağıdaki adımlarla araştırır: 1. Bilgi Toplama: Kazanın tarihi, saati, yeri, etkilenen çalışanların bilgileri ve kaza koşulları hakkında detaylı bilgi toplanır. 2. Olay Akışının Belirlenmesi: Olayın nasıl gerçekleştiğine dair tanık ifadeleri ve kamera kayıtları incelenerek olay akışı belirlenir. 3. Kaza Analizi: İş güvenliği uzmanları, kazanın nedenlerini, sonuçlarını ve ihmalleri analiz eder. 4. Öneriler ve Tedbirler: Kazanın tekrarlanmasını önlemek için öneriler ve alınması gereken tedbirler belirlenir. İSG, ayrıca 4M (Man, Machine, Media, Management) analiziyle de kazaların temel nedenlerini araştırabilir. Kaza soruşturmasında polis, jandarma, savcı, hakim ve iş müfettişleri gibi yetkililer de görev alabilir.

Kanuna göre, iş kazasında meydana gelmesinden itibaren 3 iş günü içinde SGK'ya bildirim yapılması zorunludur. İşverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelen iş kazalarında ise bu süre, iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren başlar.

İşçinin katıldığı sosyal etkinlikte yaralanması, eğer olay iş yeri veya işle ilgili faaliyetler sırasında meydana geldiyse iş kazası olarak değerlendirilebilir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre, iş kazası sayılan durumlar şunlardır: Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada; İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle; Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda. Ancak, işçinin kendi kişisel işi veya mesai saati dışında meydana gelen olaylar iş kazası olarak kabul edilmez. Bir olayın iş kazası olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği konusunda son söz yargıya aittir.

SGK işçisi iş kazasında özel hastaneye giderse işverenin yapması gerekenler şunlardır: Sağlık yardımı sağlamak. Bildirim yapmak. Kayıt tutmak. Mümkünse devlet hastanesine götürmek. İşverenin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda, işçi maddi tazminat olarak yargı yoluna başvurabilir.

İş kazasında adli vaka raporu almak için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Savcılık veya Kolluk Kuvvetlerine Başvuru: Olayın gerçekleştiği yerdeki savcılık veya kolluk kuvvetlerine (polis, jandarma) başvurulur. 2. Yönlendirme: Kolluk kuvvetleri, mağduru adli tıp kurumuna veya adli tıp uzmanının bulunduğu bir hastaneye yönlendirir. 3. Muayene ve Değerlendirme: Adli tıp uzmanı, kişiyi fiziksel ve gerektiğinde psikolojik açıdan detaylı bir şekilde muayene eder. 4. Raporun Hazırlanması: Tüm bulgular, adli tıp mevzuatına uygun şekilde raporlaştırılır. 5. Teslimat: Rapor, genellikle başvuru yapan kişiye elden teslim edilir veya savcılık aracılığıyla ilgili birimlere iletilir. Raporun alınması için kimlik belgesi, varsa olay tutanağı veya savcılık talimatı gibi belgelerin hazır bulundurulması gerekir.

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Genel Müdürü'nün görevden alınma nedenleri arasında performans düşüklüğü, mali usulsüzlükler veya ciddi hatalar yer alabilir. Örneğin, 2022 yılında, TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu'nun istifa ettiği ancak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez tarafından bu istifanın kabul edilmediği iddiası gündeme gelmiştir. Görevden alma kararları genellikle resmi gazete aracılığıyla duyurulur ve kararın gerekçesi kararda belirtilir.

İş kazası giriş formu, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) internet sitesinden veya e-Devlet üzerinden temin edilebilir. SGK internet sitesi üzerinden: e.sgk.gov.tr adresine girilir. "Diğer Uygulamalar" bölümünden "Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi" linki seçilir. İşveren kullanıcı girişi ekranında, SGK tarafından verilmiş olan Kullanıcı Kodu ve İşyeri Şifresi ilgili alanlara girilir. e-Devlet üzerinden: edevlet.net sitesindeki "SGK İş Kazası Bildirimi" linki üzerinden e-Devlet kapısına gidilir. "Kimliğimi Şimdi Doğrula" seçeneği ile sisteme giriş yapılır. Yönlendirme sayfasında "Uygulamaya Git" seçeneği ile SGK'nın ilgili sayfasına ulaşılır. İş kazası bildirim formu, ayrıca SGK müdürlüklerinden de elden alınabilir.

Ölümlü iş kazası sonrası ibra, belirli koşullara bağlı olarak geçerli olabilir. Borçlar Kanunu'nun 420. maddesine göre, iş hukukunda ibranamenin geçerli olabilmesi için: Yazılı olması. İbra edilen alacakların nitelik ve niceliğinin belirtilmesi. Ödemenin banka aracılığıyla yapılması. İş ilişkisinin sona ermesinden itibaren en az bir aylık sürenin geçmiş olması gereklidir. Bu koşulları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibranameler kesin olarak hükümsüzdür. Ayrıca, iş kazası sonucu verilen ibranamelerin geçerliliği konusunda Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 24.06.2015 tarih ve 2013/21-2293 E ve 2015/1735 K sayılı kararı da dikkate alınmalıdır. Bu nedenle, ölümlü iş kazası sonrası düzenlenen ibranamenin geçerliliği için bir avukata danışılması önerilir.