Deney

Cam Tavan Sendromu Deneyi, psikolog David J. Schwartz tarafından 1969 yılında yapılan ve cam tavan sendromunun kökenini açıklamak için kullanılan bir deneydir. Deneyde, pireler cam bir fanusun içine konulur ve fanusun metal zemini su ile ıslatılır. Bu deney, pirelerin aslında çok daha yükseğe zıplayabilecek kapasiteye sahip olmalarına rağmen, önceden var olan cam fanustan daha yukarıya zıplayamadıklarını gösterir.

Üç eksenli hücre kesme deneyinde ölçülen parametreler şunlardır: 1. Yanal ve eksenel gerilmeler: Arazi yükleme izlerine yakın yüklemeler yapılır. 2. Boşluk suyu basıncı: Drenajsız yüklemelerde boşluk suyu basıncı artışları ölçülür. 3. Hacim değişimleri: Drenajlı deneylerde hacim değişimleri gözlemlenir. 4. Mohr daireleri: Asal gerilmelerden Mohr daireleri çizilerek kohezyon ve içsel sürtünme açısı değerleri bulunur. 5. Kuvvetler: Numuneye uygulanan kuvvetlerin üç boyutlu olarak ölçümü, üç eksenli yük hücreleri ile yapılır.

Fen Köyü Büyüyor Işık Deneyi için iki farklı deney önerisi: 1. Yapay Işık Kaynağı Deneyi: - Malzemeler: Küçük kavanoz, kavanoz kapağı, sıvı yağ, kalın pamuk ipi, çakmak, akrilik boya (isteğe bağlı). - Yapılışı: 1. Kavanozun dış kısmını akrilik boya ile renklendirin. 2. Kavanoz kapağını ortasından ip geçecek büyüklükte delin (yetişkin desteği gerekli). 3. Kavanozun içine sıvı yağ dökün. 4. Kalın ipi kavanoz boyuna göre 15-20 cm ölçülerinde kesin ve yağa batırarak her yerinin ıslanmasını sağlayın. 5. İpi kavanozdaki yağ içinde duracak şekilde konumlandırın ve bir ucunu delik kavanoz kapağından geçirin, 2-3 cm kapağın üstünde kalacak şekilde konumlandırın. 6. Kavanoz kapağını kapatın ve çakmak yardımıyla ipi tutuşturun. 2. Işığın Yayılması Deneyi: - Malzemeler: Konserve kutusu, çekiç, çivi, ara kablo ile bağlanmış 60 watt’lık ışık veren ampul, bir miktar tozlu toprak. - Yapılışı: 1. Konserve kutusunun tabanına ve yan kısımlarına çivi ile delikler açın. 2. Ampulü yakarak kutunun içine koyun (ısınacağını unutmayın). 3. Bir öğrenciden tebeşir tozunu konserve kutusunun üzerine serpmesini isteyin. 4. Gözlemleri kaydedin.

Gemide deney olarak anlatılan olay, Philadelphia Deneyi olarak da bilinen Gökkuşağı Projesi'dir. Bu deney, 28 Ekim 1943 tarihinde Philadelphia Donanma Tersanesi'nde, USS Eldridge adlı bir donanma gemisinde gerçekleştirildiği iddia edilen gizli bir askeri deneydir. Hikayeye göre, deneyin amacı gemiyi hem göze hem de radara görünmez kılacak bir kuvvet alanı oluşturmaktu. Ancak, ABD Deniz Araştırmaları Ofisi, bu deneyin hiçbir zaman yapılmadığını ve sunulan tüm kanıtların sahte olduğunu resmi olarak bildirmiştir.

Plastik piset, laboratuvar ortamında çeşitli işlevlere sahiptir: 1. Solüsyon Saklama: Birçok solüsyonu saklamak için kullanılır. 2. Deney Sonrası Yıkama: Deney tüplerini ve şişeleri yıkamak için sıkılıp fışkırtarak kullanılır. 3. Titrasyon İşlemleri: Ayarlı çözelti hazırlamada ve bu çözeltileri saklamada kullanılır. 4. Kültür Dezenfeksiyonu: Biyoloji laboratuvarlarında kültür canlılarını dezenfekte etmek için kullanılır.

Bandura'nın deneyinde üç grup çocuk kullanılmıştır.

Sabit seviyeli geçirimlilik deneyi, zeminlerin su geçirme kapasitesini belirlemek için yapılan bir laboratuvar deneyidir. Bu deneyde, büyük geçirgenlik gösteren kumlu veya çakıllı zeminler kullanılır. Deneyin formülü şu şekildedir: k = (QL) / (At(h1-h2)), burada: - k: geçirgenlik katsayısı, - Q: zeminden geçen suyun hacmi, - L: manometrelerin bağlı bulunduğu seviyeler arasındaki mesafe, - h1-h2: manometrelerdeki su yükseklikleri arasındaki fark, - t: geçen zaman.

Faraday'ın elektromanyetik indüksiyon deneyini yapmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Gerekli Malzemeler: Bir bar mıknatıs, bir coil (bobin) ve bir galvanometre kullanılır. 2. Deneyin İlk Aşaması: Coili bir devreye bağlayın ve içine bir tel sarın. 3. Sapmanın Yönü: Mıknatısı coilden uzaklaştırdığınızda, sapmanın yönü tersine dönecektir, bu da akımın yönünün değiştiğini gösterir. 4. Sabit Mıknatıs, Hareketli Coil: Mıknatısı sabit tutup coili hareket ettirerek de aynı sonuçları elde edebilirsiniz. 5. Demir Çubuk Eklenmesi: Coiller arasına bir demir çubuk yerleştirildiğinde, bobinin elektromanyetik alanı artar ve galvanometredeki sapma da artar.

Manyetik alanı değiştirelim deneyinin sonucu, Faraday'ın İndüksiyon Kanunu olarak bilinen ve elektro-manyetizmanın temel bir kanununun keşfedilmesidir. Bu kanuna göre, manyetik alanın değiştirilmesi durumunda bir devrede elektrik akımı oluşur.

Deney motoru, çeşitli deneyler ve araştırmalar için kullanılan teknik bir cihazdır. İşe yaradığı bazı alanlar: Eğitim: Okullarda teorik bilgilerin pratiğe uygulanmasını sağlar. Araştırma: Üniversitelerde bilim insanlarının deneyler yapmasına olanak tanır ve yeni bilgilerin keşfedilmesini sağlar. Sanayi: Endüstriyel laboratuvarlarda ürün geliştirme ve kalite kontrol süreçlerinde kullanılır. Bilimsel Yöntem: Bilimsel yöntemin temel prensiplerinden olan tekrar üretilebilirliği ve kontrolü mümkün kılar.

"Deney" (The Experiment) filmi, bir devlet hapishanesinde 26 mahkûmun kobay olarak seçilip, mahkum ve gardiyan rollerini paylaştıkları bir simülasyonu anlatıyor. Başlangıçta kontrollü görünen deney, günler geçtikçe karmaşıklaşır ve katılımcılar rollerini gerçekle karıştırmaya başlarlar. Film, insan doğasının derinliklerini ve güç baskısının etkilerini ele alıyor.

RCT iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Randomized Controlled Trial (RCT): Bu, bilimsel bir deney olup, yeni bir tedavinin etkinliğini test etmek için kullanılır. 2. Ring Crush Test (RCT): Bu, kağıt ve karton malzemelerin dayanıklılığını değerlendirmek için kullanılan bir laboratuvar test yöntemidir.

Michelson ve Morley, Michelson-Morley deneyiyle şu sonuçları kanıtladılar: 1. Işığın hızının sabit olması: Deney, ışığın hızının, Dünya'nın hareket yönüne bakılmaksızın her yönde aynı olduğunu gösterdi. 2. Özel görelilik teorisinin temeli: Bu bulgu, Albert Einstein'ın 1905'te yayınladığı özel görelilik teorisinin gelişimine zemin hazırladı.

Karabiber ve su deneyi okul öncesi seviyesinde şu şekilde yapılabilir: 1. Malzemeler: Plastik bir kap, su, karabiber, sıvı sabun. 2. Uygulama: - Plastik kabın yarısına kadar su doldurun. - Üzerine karabiber serpin ve çocuklara karabiberlerin mikropları temsil ettiğini anlatın. - Çocuklara "Mikropları kovmak için neler yapabiliriz?" gibi sorular sorun ve cevaplarını bekleyin. - Sabunlu parmakları karabiberli suyun yüzeyine batırarak karabiberlerin kaçışını gözlemleyin. - Suyun ve sabunun önemini vurgulayın.

Turuncu rengi okul öncesi deneyinde şu şekilde elde edilebilir: 1. Malzemeler: Kırmızı ve sarı parmak boyaları, palet ve parmaklar. 2. Uygulama: - Kırmızı ve sarı boyaları eşit miktarda palete koyun. - Parmaklarınızla boyaları karıştırın. - Karışım sonucunda turuncu rengi oluşacaktır. Alternatif olarak, iç içe iki daire çizerek de turuncu rengi elde edilebilir: - İçteki daireyi kırmızıya, dıştaki daireyi ise içindeki daire ile birlikte sarıya boyayın.

Willy'nin 21 gram ifadesi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Bilimsel Deney: Doktor Duncan MacDougall, 1907 yılında ruhun bir kütlesi olması gerektiğini düşünerek, ölmek üzere olan hastaların ölüm öncesi, ölüm anı ve hemen sonrasındaki ağırlıklarını ölçerek ruhun 21 gram kaybettiğini iddia etmiştir. Bu deney, bilim camiasında kabul görmemiştir. 2. Film: "21 Gram" (2003), Alejandro González Iñárritu'nun yönettiği bir dram filmidir.

Test çekiciden beton basınç dayanımı, Schmidt çekici yöntemi kullanılarak şu adımlarla hesaplanır: 1. Deney Numunesi Hazırlığı: Karot deneyi için hazırlanan beton yüzeyinde, yüzey pürüzlü ve deforme olmuş bölgelerden kaçınarak en az 20 farklı noktaya Schmidt çekici vurulur. 2. Okuma Değerlerinin Toplanması: Vuruşların okuma değerleri toplanır. 3. Aritmetik Ortalama: Toplanan değerlerin aritmetik ortalaması alınır. 4. Basınç Değerinin Okunması: Elde edilen ortalama değer, grafikten tahmini basınç değeri olarak okunur. Alternatif olarak, test çekici yöntemi ile birlikte ultrasonik yöntem de kullanılarak daha doğru sonuçlar elde edilebilir.

"Cezailer" dizisinin 1. bölümü, psikiyatrist Mert Güngel'in, meslektaşı David Rosenhan'ın 1969'da yaptığı deneyi tekrar etme çabasını anlatıyor. Mert, hasta rolü yaparak bir akıl hastanesine yatar ve amacının, doktorlara hasta olmadığını ispatlayarak oradan çıkmak olduğunu belirtir.

"Das Experiment" (Türkçe karşılığı: "Deney") filmi, Stanford hapishane deneyini konu almaktadır. Filmde, bir bilim adamının düzenlediği deneye katılan ve tamamı erkeklerden oluşan 20 deneğin hikayesi anlatılmaktadır. Deneyin amacı, insanlara giydirilen rollerin, bireyi ne kadar zamanda gerçek benliğini ele geçirerek yabancılaştıracağını ve bu süreçte kişinin, bu yabancılaşmaya ve kendisine biçilen role ne denli uyum sağlayacağını belirlemektir. Film, deneydeki koşulların kontrolden çıkması ve deneklerin yaşam mücadelesi vermeye başlamasıyla trajik bir sona doğru ilerler.

Sıvı basıncında derinlik etkisini gözlemlemek için yapılan bir deney şu şekilde gerçekleştirilebilir: 1. İki adet 500 ml'lik cam balon ve iki adet çift delikli lastik tıpa temin edilir. 2. Dört adet plastik pipet kesilir ve pipetler tıpaların deliklerinden geçirilir, pipetler ile lastik tıpalardaki delikler arasında boşluk kalmamalıdır. 3. Cam balonlar musluk suyuyla tamamen doldurularak ağızları tıpalarla sıkıca kapatılır ve balonlar, kısa pipetlerin uçlarından dışarı su çıkacak kadar dolu hale getirilir. 4. İki cam balon aynı anda ters çevrilerek suyun boşalması gözlemlenir. Deneyin sonucunda, uzun pipetin bulunduğu balonda, cam balonun tabanından pipetin ucuna kadar olan mesafe diğer cam balondakine göre daha fazla olduğu için uzun pipetin ucundaki su basıncının çok daha fazla olduğu ve bu nedenle suyun daha hızlı boşaldığı görülür.