Deliller

Boşanma davasında sunulabilecek deliller şunlardır: 1. Tanık Beyanları: Eşlerin evlilik hayatında yaşadıkları problemleri gözlemlemiş veya duymuş tanıkların ifadeleri. 2. Yazılı Belgeler ve Resmi Kayıtlar: Evli çiftin iletişim kayıtları (SMS, e-posta, sosyal medya mesajları), cezaevi kayıtları, polise başvurular (şiddet mağduru olunan durumlarda), sağlık raporları. 3. Telefon Kayıtları ve Dijital Deliller: Sadakatsizlik gibi iddiaların kanıtlanmasında önemli olan telefon görüşmeleri, mesajlaşmalar ve sosyal medya paylaşımları. 4. Görsel ve Video Kayıtları: Şiddet, tehdit veya fiziksel saldırı gibi olaylarda video kayıtları, mahkemeye olayın gerçekliğini kanıtlamak için sunulabilir. 5. Uzman Raporları: Psikolog, sosyolog, adli tıp uzmanları tarafından hazırlanan raporlar, özellikle çocukların velayeti konusunda etkili olabilir. Delillerin hukuka uygun bir şekilde toplanmış olması ve mahkeme tarafından kabul edilebilir olması önemlidir.

Şikayet dilekçesinde olması gereken deliller şunlardır: 1. Suça konu olan olayın detayları: Olayın ne zaman, nerede ve nasıl gerçekleştiği, eylemin tespiti mümkünse kim tarafından ve nasıl yapıldığı. 2. Şüphelilerin kimlik bilgileri: Biliniyorsa şüphelilerin adı, soyadı ve adresleri. 3. Tanıkların bilgileri: Varsa tanıkların adı, soyadı ve adresleri. 4. Delillerin sunulması: Telefon görüşmeleri, WhatsApp yazışmaları, fotoğraflar, videolar, yazılı belgeler veya diğer maddi deliller gibi tüm deliller dilekçeye eklenmelidir. 5. Hukuki nedenler: İlgili kanun maddeleri ve suçun tanımlanması. Bu deliller, savcılığın olayla ilgili net bir görüş elde etmesine yardımcı olur ve soruşturmanın yönlendirilmesi açısından büyük önem taşır.

TCK Madde 281, "Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçu"nu düzenler. Bu maddeye göre, gerçeğin meydana çıkmasını engellemek amacıyla bir suçun delillerini yok eden, silen, gizleyen, değiştiren veya bozan kişi, altı aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ancak, kişinin kendi işlediği veya işlenişine iştirak ettiği suçun delillerini yok etmesi, gizlemesi veya değiştirmesi durumunda ceza verilmez. Üçüncü fıkrada etkin pişmanlık hükmüne yer verilmiş olup, ilişkin olduğu suç nedeniyle hüküm verilmeden önce gizlenen delilleri mahkemeye teslim eden kişi hakkında verilecek cezada indirim yapılır.

Trafik cezasında dikkate alınan deliller şunlardır: 1. Araç kamera görüntüleri: Trafik ihlallerini gösteren videolar. 2. Elektronik sistem hatalarına dair raporlar: EDS gibi sistemlerin hatalı veri kaydetmesi durumunda. 3. Tanık beyanları: Olay yerinde bulunan tanıkların ifadeleri. 4. Yanlış plaka veya kimlik bilgileri ile ilgili kanıtlar: Cezanın yanlış kişiye veya araca kesilmiş olması durumunda. 5. Radar kayıtları ve MOBESE görüntüleri: Cezanın doğru olup olmadığını doğrulamak için incelenir. Bu deliller, itiraz dilekçesinde sunulmalı ve cezanın haksız olduğunu göstermek için kullanılmalıdır.

İsim değiştirme davasında sunulan deliller şunlardır: 1. Dava Dilekçesi: İsim değişikliği talebini ve haklı sebepleri içeren detaylı bir dilekçe hazırlanmalıdır. 2. Nüfus Kayıt Örneği: Kişinin doğum bilgileri ve kimlik bilgilerini içeren resmi nüfus kayıt örneği sunulmalıdır. 3. Tanık Beyanları: Kişinin yakın çevresi, arkadaşları veya akrabalarından alınacak tanık beyanları, isim değişikliğinin haklı sebeplerini destekler niteliktedir. 4. Emsal Yargıtay Kararları: Benzer davalarda verilen kararlar, haklı sebeplerin değerlendirilmesinde önemli bir delil olarak kullanılabilir. 5. Mesleki veya Sanatsal Belgeler: Eğer mesleki veya sanatsal nedenlerle isim değişikliği isteniyorsa, bu durumu doğrulayan belgeler sunulmalıdır. Bu deliller, davanın kabul edilme ihtimalini artırır ve mahkemenin kararını destekleyen kanıtlar sunar.

Ses kayıtları, delil olarak kullanılabilir; ancak belirli şartlara uyulması gerekmektedir. Hukuka uygun olarak elde edilmiş ses kayıtları mahkemede delil olarak kabul edilir. Bu şartlar şunlardır: - Kayıt yapan kişi, kendisine veya yakınlarına yönelik işlenmekte olan bir suçu kanıtlamak için kaydı yapmış olmalıdır. - Kayıt, ani ve tesadüfi bir şekilde gerçekleşmiş olmalıdır. - Kolluk kuvvetlerine başvurulabilecek bir durum söz konusuysa, kayıt yapılması hukuka aykırı kabul edilir. İzinsiz olarak alınan ses kayıtları ise özel hayatın gizliliğini ihlal ettiği için delil olarak kullanılamaz.

Savunma için yazılabilecek gerekçeler şunlardır: 1. Suçlamaların Reddi veya Geçersiz Kılınması: Suçlamaların gerçek dışı, hukuka aykırı veya delilsiz olduğunu belirtmek. 2. Delillerin Sunulması: Tanık ifadeleri, yazılı belgeler, ses ve görüntü kayıtları veya uzman raporları gibi destekleyici delillerin sunulması. 3. Hafifletici Sebeplerin Belirtilmesi: Sanığın pişmanlık duyması, suç işlemek için zorlanması, ilk kez suç işlemesi gibi hafifletici sebeplerin dile getirilmesi. 4. Yasal Dayanakların Gösterilmesi: Savunmanın, ilgili kanun maddeleri ve içtihatlara dayandırılması. Bu gerekçeler, savunma dilekçesinin en önemli bölümünü oluşturur ve mahkemenin doğru bir değerlendirme yapmasına yardımcı olur.

Esas hakkında beyan, ceza davasında delillerin tartışılması tamamlandıktan sonra, hükümden önce verilir.

Muhdesatta mülkiyetin ispatı için aşağıdaki deliller kullanılabilir: 1. Tapu Kayıtları: Tapu kayıtları, muhdesatın kime ait olduğunu gösteren en önemli delillerden biridir. 2. Yapı Ruhsatları: Muhdesatın yapımı için alınan yapı ruhsatları, mülkiyetin ispatı açısından önemlidir. 3. Vergi Belgeleri: Vergi kayıtları ve makbuzlar, muhdesatın yapım masraflarını kimin karşıladığını gösterir. 4. Tanık İfadeleri: Tanık beyanları, muhdesatın kim tarafından yapıldığını doğrulamak için kullanılabilir. 5. Bilirkişi İncelemeleri: Mahkeme tarafından yapılacak keşif ve bilirkişi incelemeleri, muhdesatın aidiyetini belirlemeye yardımcı olur. Bu delillerin toplanması ve hukuki sürecin doğru şekilde yürütülmesi için alanında uzman bir avukattan destek almak faydalı olacaktır.

Tüketici Hakem Heyetine şikayette sunulabilecek deliller şunlardır: 1. Fatura, fiş veya satış belgesi. 2. Garanti belgesi (varsa). 3. Sözleşme örneği (varsa). 4. Yazışmalar ve diğer kanıtlar. 5. Ayıplı mala ait fotoğraflar. Ayrıca, başvuru dilekçesinde şikayetin detaylarını ve talep edilen hakları açıkça belirtmek gereklidir.

Dava dilekçesine eklenmesi gereken deliller şunlardır: 1. İddia edilen vakıaların hangi delillerle ispat edileceği. 2. Delillerin sıra numarası altında açık özetleri. 3. Delillerin kaynağı (eğer belirtilmişse). Dava dilekçesinde belirtilen delillerin eksikliği durumunda, hakim davacıya eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre verir; bu süre zarfında eksiklik giderilmezse dava açılmamış sayılır.

Çekişmeli boşanmada önemli deliller şunlardır: 1. Tanık Beyanları: Eşler arasında yaşanan olaylara tanıklık eden kişilerin ifadeleri, mahkeme tarafından dikkate alınır. 2. Telefon Görüşmeleri ve Mesajlar: Sadakatsizlik iddialarında, telefon görüşmeleri, kısa mesajlar ve sosyal medya yazışmaları önemli delillerdir. 3. Fotoğraf ve Videolar: Şiddet, sadakatsizlik veya evdeki olumsuz durumları belgelemek için fotoğraf ve video kayıtları kullanılır. 4. Resmi Kurumlardan Alınan Belgeler: Polis tutanakları, hastane raporları veya sosyal hizmet raporları gibi belgeler, olayın ciddiyetini ve doğruluğunu belgeleyebilir. 5. Banka ve Mali Kayıtlar: Eşlerin maddi durumu, banka hesap dökümleri, maaş bordroları veya tapu kayıtları ile ispatlanabilir. 6. Uzman Raporları: Psikolog, sosyolog veya adli tıp uzmanları tarafından hazırlanan raporlar, özellikle çocukların velayeti konusunda etkili olabilir. Delillerin hukuka uygun yollarla elde edilmiş olması son derece önemlidir.

Kesin delil türleri şunlardır: 1. Yazılı Deliller: İmzalı belgeler, yazılı anlaşmalar, sözleşmeler ve diğer yazılı dokümanlar. 2. Tanık İfadeleri: Bir olay hakkında doğrudan bilgiye sahip olan kişilerin mahkemeye verdikleri ifadeler. 3. Ses ve Görüntü Kayıtları: Sesli veya görüntülü kayıtlar, hukuka uygun şekilde elde edilmişse kesin delil olarak kabul edilir. 4. Resmi Belgeler: Kamu kurumları tarafından düzenlenen ve yasal geçerliliği olan belgeler (örneğin, evlilik cüzdanı, nüfus kayıt örneği). 5. Adli Tıp Raporları: Özellikle şiddet, tecavüz gibi davalarda adli tıp uzmanlarının düzenlediği raporlar. 6. Elektronik Veriler: Telefon, bilgisayar ve sosyal medya gibi dijital platformlardan elde edilen veriler. Ayrıca, ikrar, yemin ve kesin hüküm de Türk hukukunda kesin delil olarak kabul edilir.

Ceza istinafında sunulan deliller, belge, beyan ve belirti delilleri olarak üçe ayrılır: 1. Beyan Delilleri: Sanık ve tanık beyanları ile sanık dışındaki tarafların beyanlarını içerir. 2. Belge Delilleri: Belirli bir olayı doğrudan temsil eden, insan tarafından oluşturulan ve genellikle yazılı olan ispat vasıtalarını kapsar. 3. Belirti Delilleri: Olayın aydınlatılmasına elverişli her türlü işareti içerir.

Ulusal Bayram ve Genel Tatil (UBGT) ücretinin işveren tarafından ödendiğinin kanıtlanması için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. İşçinin İmzalı Bordroları: İşçinin imzasını taşıyan bordrolar, UBGT ödemelerinin yapıldığını kesin delil olarak gösterir. 2. Banka Kayıtları: İşverenin, işçinin UBGT ücretini ödediğini banka kayıtları veya dekontlarla ispatlaması mümkündür. 3. Tanık Beyanları: İşyeri iç yazışmaları, giriş-çıkış kayıtları gibi yazılı delillerin yanı sıra tanık beyanları da UBGT çalışmasının ispatında kullanılabilir. Bu delillerin yokluğunda veya yetersiz olması durumunda, işçi mahkemeye başvurarak UBGT ücretini talep edebilir.

Araç tasarrufunun iptalinde sunulabilecek bazı deliller: Tapu kayıtları. Banka kayıtları. Vergi dairesi kayıtları. Ticaret sicili kayıtları. İşyeri kayıtları. Muhasebe kayıtları. İcra takip dosyaları. Sözleşmeler. Faturalar. Dekontlar. Ayrıca, bilirkişi incelemesi ve keşif de yapılabilir. Tasarrufun iptali davası, hakimin geniş takdir yetkisine sahip olduğu kendine özgü bir dava türüdür.

Gönüllü ifadenin delil değeri, ceza hukukunda soruşturma veya kovuşturma aşamasındaki olayların aydınlatılması açısından büyük öneme sahiptir. İfade, doğru ve objektif bir şekilde alınmışsa delil niteliği taşır. Ayrıca, ifade alma işlemlerinde gizlilik ve dürüstlük prensiplerine uyulması da delil değeri açısından önemlidir.

Evrenin düzeni, aklî ve naklî delillerle açıklanır: 1. Aklî Deliller: İnsanın düşünme ve akıl yürütme yeteneğiyle ortaya konur. Bu deliller arasında: - Düzen ve Tasarım Delili: Evrenin ve doğanın düzeni, her şeyin bir plan ve denge içinde yaratıldığını gösterir. - İlk Sebep Delili: Evrenin varlığının, onu yoktan var eden bir yaratıcıya muhtaç olduğunu savunur. - İmkân Delili: Evrenin varlığının mümkün olması, bir yaratıcının müdahalesi ile gerçekleşmiştir. 2. Naklî Deliller: Kur’an-ı Kerim ve peygamberlerin sözleriyle desteklenir. Bu deliller arasında: - Kur’an’da Allah’ın evreni yaratmasına dair ayetler bulunur. - Peygamberlerin mucizeleri, Allah’ın varlığını ve birliğini kanıtlayan naklî delillerdir.

Menfi tespit davasında sunulan deliller şunlardır: 1. Dava Dilekçesi: Davanın detaylarını, talepleri ve delilleri içeren dilekçe. 2. Kimlik Belgeleri: Davacı ve davalıya ait kimlik fotokopileri. 3. Delil Belgeleri: Sözleşmenin, faturanın veya diğer belgelerin suretleri. 4. Tanık Listesi: Olayla ilgili tanıkların bilgilerinin yer aldığı liste. 5. Bilirkişi Raporları: Gerekli görüldüğünde uzman kişilerden alınan değerlendirmeler. 6. Ses ve Görüntü Kayıtları: Olayın geçişine dair sesli veya görüntülü kayıtlar. Bu deliller, mahkemenin davayı değerlendirirken kullandığı temel unsurlardır ve davanın seyrini etkileyebilir.

Yargıtay, tanık beyanlarını değerlendirirken belirli kriterlere göre hareket eder: 1. Tarafsızlık ve Bilgi Sahibi Olma: Tanıkların olayla ilgili tarafsız bir bakış açısına sahip olmaları ve doğrudan bilgi sahibi olmaları önemlidir. 2. Tutarlılık: Farklı tanıkların ifadelerinin birbirleriyle tutarlı olması, delilin güçlendirilmesine katkı sağlar. 3. Hayat Tecrübelerine Uygunluk: Tanık beyanlarının, günlük yaşam tecrübelerine ve toplumsal gerçeklere uygun olup olmadığı kontrol edilir. 4. Mantık Kurallarına Uygunluk: Beyanların kendi içinde ve birbiriyle olan mantıksal ilişkisi incelenir. 5. Diğer Delillerle Uyum: Tanık beyanlarının, dosyadaki maddi deliller, belgeler ve diğer tanık beyanlarıyla uyumlu olması gerekir. Ayrıca, tanık beyanlarının tek başına kesin delil niteliği taşımadığı ve diğer delillerle desteklenmesi gerektiği unutulmamalıdır.