Bilirkişi

Bilirkişi görüşü, belirli bir alanda uzmanlaşmış bir kişinin, mahkemelere veya diğer ilgili kurumlara sunduğu uzman görüşüdür. Bilirkişi, bilgi ve deneyimlerine dayanarak, davayla ilgili konularda objektif bir şekilde görüş belirtir. Bilirkişi raporu, mahkeme kararının verilmesinde önemli bir rol oynar ve mahkemece kabul edilirse, dava sonucuna etki edebilir.

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 267. maddesine göre, kural olarak mahkeme, bilirkişi olarak yalnızca bir kişiyi görevlendirebilir. Birden fazla bilirkişi seçilecek olması halinde, bu heyet en az üç kişiden oluşmalıdır; 2 ve katları sayısınca kişiden oluşan bir heyet usule uygun olmayacaktır.

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na göre, bilirkişinin raporunun hazırlanması için verilecek süre üç ayı geçemez. Bilirkişinin talebi üzerine, kendisini görevlendiren mahkeme, gerekçesini göstererek bu süreyi üç ayı geçmemek üzere uzatabilir. Belirlenen süre içinde raporunu vermeyen bilirkişi görevden alınıp, yerine bir başka bilirkişi görevlendirilebilir.

Miras davasında bilirkişi, miras konusu mal varlığının değerini, niteliğini ve paylaşımını inceler. Bu kapsamda: Gayrimenkul ve taşınır malların değeri belirlenir. Borçlar ve diğer varlıkların analizi yapılır. Miras paylaşımı sürecinde çıkan uyuşmazlıklar çözülür. Mirasın gerçek değeri, paylaşımı ve olası itirazlar tespit edilir. Bilirkişi, uzman olduğu alanda tarafsız bir rapor hazırlayarak mahkemeye sunar.

Bilirkişi raporu almak için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Talep: Bilirkişi raporu, genellikle savcılar, hakimler veya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından talep edilir. 2. Atama: Hakim, kendi alanını ilgilendiren hususlarda uzmana başvurmaz, ancak teknik ve özel bilgi gereken her türlü alanda bilirkişiden destek alabilir. 3. Seçim: Dava dosyası için rapor hazırlayacak kişinin seçiminde öncelik, listede yer alan uzmanlarda olur. 4. Görevlendirme: Bilirkişi, soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı, kovuşturma aşamasında ise hakim veya mahkeme tarafından görevlendirilir. 5. Rapor Hazırlama: Bilirkişi, yaptığı değerlendirme ve araştırmalar sonucunda raporunu hazırlar. Bilirkişi raporu hazırlanırken, raporun içeriği, uzman kişinin konuya dair bilgi birikimini ve deneyimini yansıtır.

İzmir Bölge Bilirkişilik Kurulu, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi'nde bulunmaktadır. Adres: İzmir Bölge Adliye Mahkemesi A Blok 7. Kat 19 Numara, Konak/İzmir. Telefon: 0232 503 41 19. E-posta: izmirbbk@adalet.gov.tr.

Ayıplı araç davasında bilirkişi raporu almak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Ayıbın Tespiti: Araçta bulunan ayıbın tespit edilmesi gereklidir. 2. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na Uygun Deliller: Bilirkişi raporu da dahil olmak üzere, tüm delillerin Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na uygun olarak elde edilmesi ve dava dilekçesinde tam ve eksiksiz olarak gösterilmesi gerekir. 3. Bilirkişi Seçimi: Hakim, çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin oy ve görüşünü alabilir. 4. Bildirim: Ayıbın satıcıya noter kanalı ile bildirilmesi, ispat açısından önemlidir. Bilirkişi raporu, davanın seyrini büyük ölçüde etkileyeceğinden, bu süreçte bir avukattan destek alınması önerilir.

Tüketici Hakem Heyetinde bilirkişi şu şekilde belirlenir: İlan ve başvuru: İl müdürlükleri, her yıl Ekim ayının ilk haftasında, Bakanlığın internet sitesinde ve diğer belirlenen mecralarda bilirkişi başvurusu için ilan verir. Başvuru koşulları: Başvuracak kişilerin, ilgili mevzuat gereği aranan şartları taşıması, bilirkişilik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olması ve en az üç yıl fiilen çalışmış olması gerekir. Liste: Bilirkişiler, sicil numaraları, ad ve soyadları, uzmanlık alanları ve meslekleri gibi bilgilerle il müdürlükleri tarafından hazırlanan listeye dahil edilir. Görevlendirme: Tüketici hakem heyeti başkanı, çözümü özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, listedeki bilirkişiler arasından görevlendirme yapar. Ek koşullar: Kamu görevlilerine, bağlı bulundukları kurumlarla ilgili uyuşmazlıklarda bilirkişi görevi verilemez ve heyet başkanlarına, üyelerine ve raportörlere bu görev yüklenemez.

Evet, Ekrem İmamoğlu hakkında hazırlanan bilirkişi iddianamesi kabul edilmiştir. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, İmamoğlu hakkında "yargı görevi yapanı, bilirkişiyi veya tanığı etkilemeye teşebbüs" suçlamasıyla hazırlanan iddianameyi 27 Şubat 2025 tarihinde kabul etmiştir. İlk duruşmanın 12 Haziran 2025 tarihinde yapılması kararlaştırılmıştır.

Ölümlü kaza tazminatında bilirkişinin rolü, tazminat miktarının belirlenmesi ve tarafların kusur oranlarının tespit edilmesidir. Bilirkişiler: Trafik kazasının oluş şeklini, kazaya neden olan faktörleri ve tarafların sorumluluklarını analiz eder. Ölen kişinin gelir durumu, destek sağladığı kişilere yaptığı katkı gibi unsurları dikkate alarak tazminat miktarının hesaplanmasına yardımcı olur. Mahkemeler, bilirkişi raporları doğrultusunda tazminat miktarını ve sorumluluğunu belirler.

Yargıtay, bilirkişi raporunu yeterli bulmazsa aşağıdaki adımları izleyebilir: Ek rapor talep etme: Mahkemeden, bilirkişiden raporundaki eksiklik veya belirsizlikleri gidermesini isteyebilir. Yeni bilirkişi atama: Gerçeğin ortaya çıkması için yeni bir bilirkişi görevlendirebilir. Yeniden inceleme yaptırma: İlk bilirkişiden değil, yeni görevlendireceği bilirkişi aracılığıyla tekrar inceleme yaptırabilir. Hâkim, bilirkişi raporunu serbestçe takdir eder ve raporu yeterli bulmadığında farklı bir karara varabilir.

Hükmü bağlayıcı olmayan bilirkişi görüşü, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 282. maddesine göre, hâkimin bilirkişi raporunu diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendirebileceği anlamına gelir. Bilirkişi, raporunda ve sözlü açıklamalarında hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz; çözümü özel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamaz. Bu nedenle, bilirkişi raporu mahkemeyi bağlayıcı değildir; hâkim, raporu serbestçe takdir eder.

Ekrem İmamoğlu'nun "heybedeki turp" olarak bahsettiği kişi, bilirkişi Satılmış Büyükcanayakın'dır.

Özel rapor ve bilirkişi raporu arasındaki temel farklar şunlardır: Görevlendirme: Bilirkişi raporu, adli mahkemelerce resmen görevlendirilen yeminli bilirkişiler tarafından hazırlanır. Özel rapor, resmi bir görevlendirme olmaksızın, konusunda uzman kişi veya kurumlar tarafından hazırlanır. Kapsam ve Hazırlık: Bilirkişi raporu, mahkeme veya savcılık tarafından verilen iş emirleri doğrultusunda, genellikle dosyayla sınırlı inceleme ile hazırlanır. Özel rapor, daha geniş bir perspektiften olayları değerlendirir; resmi bilirkişinin inceleyeceği tüm materyalleri ve tarafların açıklamalarını içerir. Hukuki Statü: Bilirkişi raporu, hukuki değerlendirmelerde bulunamaz; sadece özel ve teknik bilgisini mahkemeye iletir. Özel rapor, hukuki ve teknik değerlendirmeler içerir ve mahkemelerce dikkate alınması zorunludur. Her iki rapor türü de delil olarak kabul edilir, ancak özel raporlar genellikle daha hızlı ve kapsamlı olabilir.

Bilirkişi, hukuki değerlendirmelerde bulunamaz. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 279. maddesinin 4. fıkrasına göre, bilirkişi, raporunda ve sözlü açıklamaları sırasında çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamaz; hâkim tarafından yapılması gereken hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz. Bilirkişinin görevi, hukukî değerlendirmelere girişmeden, tecrübe kurallarını, yani sahip olduğu özel ve teknik bilgiyi mahkemeye iletmek veya bu bilgiyi vakıalara uygulamak suretiyle varmış olduğu sonuçlara işaret etmek ya da özel ve teknik bilginin yardımı ile maddî vakıaları tespit etmekten ibarettir.

SİT davalarında bilirkişinin nelere baktığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, bilirkişi genel olarak şu konulara bakar: Alanın doğal yapısı. Ekolojik değer. Kültürel katman. Önceki tescil kararlarının dayanakları. Kullanılması gereken yöntemler. Elde edilen bulgular. Bu bulguların hukuki açıdan ne anlama geldiği. Bilirkişi, görevini dürüstlük kuralları çerçevesinde bağımsız, tarafsız ve objektif olarak yerine getirir.

Bilirkişi raporuna itirazda sunulacak deliller, raporun hangi yönlerden eksik veya hatalı olduğunu gösteren belgeler ve gerekçelerden oluşur. İtiraz dilekçesinde sunulması gereken bazı deliller: Eksik görülen hususların tamamlanması talebi: Rapordaki eksiklerin giderilmesi için sunulan belgeler. Belirsizliklerin açıklığa kavuşturulması talebi: Rapordaki belirsizliklerin giderilmesi için sunulan açıklamalar. Yeni bilirkişi atanması talebi: Yeni bir bilirkişi incelemesi yapılması için sunulan gerekçeler. Hesaplama hataları veya çelişkili değerlendirmeler: Hatalı veya çelişkili bulunan kısımların düzeltilmesi için sunulan deliller. Hukuki gerekçeler: Raporun neden hatalı veya eksik olduğunu açıklayan hukuki argümanlar. Bilirkişi raporuna itiraz süresi, raporun tebliğinden itibaren iki haftadır.

İzmir Bilirkişi Bölge Kurulu listesini öğrenmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: izmirbbk.adalet.gov.tr. Uyap Bilirkişi Portalı. Ayrıca, İzmir Ticaret İl Müdürlüğü'nün web sitesinde de İzmir Merkez ve İlçelerindeki Tüketici Hakem Heyetleri için oluşturulan bilirkişi listesi yer almaktadır.

Bilirkişiyi şikayet edebilecek kişiler şunlardır: Bilirkişinin bağlı bulunduğu Bilirkişilik Bölge Kurulu. Bilirkişinin bağlı bulunduğu adalet komisyonu. Görevlendirme yapan merci. Bilirkişinin görev yaptığı kuruluşlar. Bilirkişi, uzmanlık alanı dışındaki konulara ilişkin görüş bildirirse veya raporunda hukuk dışı tespitler ya da suç unsuru bulunursa, bizzat kendisi de görevden çekilme talebinde bulunabilir. Bilirkişi hakkında yapılan şikayetler, bilirkişinin eyleminin suç teşkil ettiği düşünülüyorsa savcılığa da bildirilebilir.

Ön inceleme raporunda bilirkişi görüşü zorunlu değildir, ancak çözümü özel veya teknik bilgi gerektiren konularda mahkeme, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verebilir. Bilirkişi, raporunda hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz; yalnızca uzmanlığı gerektiren konularda görüş bildirebilir.