Bilirkişi

Bilirkişi raporunda sonuç yazımı şu adımları içermelidir: 1. Özetleme: Raporun genel bulgularını ve ana mesajlarını özetleyin. 2. Ana Sonuçların Vurgulanması: Elde edilen en önemli sonuçları belirtin ve hangi verilerin hangi sonuçları desteklediğini açıklayın. 3. Çıkarımlar: Sonuçların ne anlama geldiğini ve hangi çıkarımlara yol açabileceğini tartışın. 4. Sınırlamalar ve Gelecek Çalışmalar: Çalışmanın sınırlamalarını ve gelecekteki araştırmalara yönelik önerileri belirtin. 5. Kapanış Cümlesi: Ana bulguları vurgulayan ve kalıcı bir etki bırakacak bir kapanış cümlesi ekleyin. Raporda kullanılan dilin anlaşılır, akıcı ve konuyla uyumlu olması önemlidir.

Bilirkişiye beyan dilekçesi, bilirkişi raporunun tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içinde verilir.

Bilirkişinin görevlendirilmesinde dikkate alınan içtihatlar, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) ve Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) gibi ilgili yasal düzenlemelerde yer almaktadır. Bu bağlamda, öne çıkan içtihatlar şunlardır: 1. HMK 266. madde: Mahkemenin, çözümü hukuk dışında özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişiye başvurabileceğini belirtir. 2. HMK 276. madde: Dava taraflarının bilirkişi seçiminde anlaşamaması durumunda, hâkimin re'sen bilirkişi görevlendirebileceğini ifade eder. 3. CMK 63. madde: Bilirkişi atanması ve sayısının belirlenmesi yetkisinin hâkim veya mahkemeye ait olduğunu düzenler. 4. AYM kararları: Bilirkişi raporlarının hâkimin takdirine bağlı olduğunu ve hukuki konularda kesin delil olarak kabul edilmediğini vurgular. Ayrıca, Bilirkişilik Yönetmeliği de bilirkişi görevlendirilmesinde uyulması gereken usul ve esasları belirler.

Bilirkişi raporu denetime elverişli olmazsa, mahkeme tarafından aşağıdaki işlemler yapılabilir: 1. Ek rapor alınması: Mahkeme, eksik veya yetersiz gördüğü noktalara ilişkin yeni sorular düzenleyerek aynı bilirkişi veya bilirkişi heyetinden ek rapor talep edebilir. 2. Yeni bilirkişi atanması: Bilirkişilerin uzmanlığı yeterli görülmezse veya önceki raporun düzeltilmesi imkânsız bulunursa, mahkeme yeni bir bilirkişi heyeti atayarak tekrar inceleme yaptırabilir. 3. Sözlü açıklama: Mahkeme, bilirkişiyi duruşmaya çağırarak, eksik kalan veya karmaşık gözüken kısımlara yönelik sözlü açıklama aldırabilir. Ayrıca, taraflar rapora itiraz ederek, raporun yetersiz olduğunu ve yeniden değerlendirilmesini mahkemeden talep edebilirler.

İletişim vakalarını bilirkişi veya adli bilişim uzmanları/mühendisleri inceler.

Bilirkişi talep dilekçesi, iş hukuku davalarında İş Mahkemeleri'ne sunulmalıdır.

Yayınlanmış bilirkişi raporu, hukuk davalarında delil olarak kullanılan ve bir uzman tarafından hazırlanan rapordur. Bu rapor, mahkemenin talebi üzerine, maddi vakıalar hakkında görüş bildirmek üzere görevlendirilen bilirkişinin, inceleme ve değerlendirmelerini içeren yazılı belgedir.

Uyuşmazlık başvurusu üzerine hazırlanan bilirkişi raporu, mahkeme tarafından bilirkişiye görevlendirme yapıldıktan sonra bilirkişi tarafından düzenlenir ve mahkemeye sunulur. Raporun düzenlenme süresi, iş yoğunluğu ve uyuşmazlığın karmaşıklığı gibi sebeplerle biraz uzayabilir.

Video kaydı bilirkişi raporu almak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Delillerin Sunulması: Öncelikle, mahkemede delil olarak kullanılacak niteliği haiz video kayıtlarını içeren cihaz veya cihazın imajı, adli bilişim uzmanlarına veya mühendislerine ulaştırılmalıdır. 2. İnceleme Süreci: Uzmanlar, bu delilleri inceleyerek olay kurgusunu hazırlar ve aşağıdaki analizleri yapar: - Görüntü İyileştirme: Video kayıtlarının parlaklık, keskinlik ve kontrast ayarları yapılarak olası parazit ve gürültüler temizlenir. - Görüntü Doğrulama: Görüntülerin gerçek mi yoksa sahte mi olduğu incelenir. - Stenografi İncelemesi: Görüntü içerisine gizlenmiş herhangi bir veri varsa ortaya çıkarılır. - Görüntü Karşılaştırma: Birden fazla görüntü karşılaştırılarak, söz konusu görüntülerde bulunan kişi veya nesnenin o kişi veya nesne olduğuna dair incelemeler yapılır. 3. Rapor Hazırlama: İncelemeler tamamlandıktan sonra, Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) standartlarına uygun olarak uzman mütalaa/görüşü raporu hazırlanır. Bu rapor, Türkiye Cumhuriyeti adli ve idari makamlarında geçerli bir rapor olarak kabul edilir.

Şule Çet davasında bilirkişi, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı'nda görevli Prof. Dr. Mustafa Ender Taner idi.

Bilirkişi raporu hükme esas alındığında, mahkeme bu raporu temel alarak kararını oluşturur veya karar verme sürecinde önemli bir rol oynar. Ancak, bilirkişi raporu kesin delil hükmünde olmayıp takdiri delil niteliğindedir.

İş mahkemesinde bilirkişi raporu aynı konuda bir kez alınabilir.

Bilirkişi görevlendirme ve teslim tutanağı ile ilgili süreçler şu şekilde belirlenmiştir: 1. Görevlendirme: Tüketici hakem heyeti başkanı, bilirkişiyi görevlendirme yazısını tebliğinden itibaren on beş işgünü içinde bilirkişi raporunu teslim etmekle yükümlü kılar. 2. Ek Süre: İşin niteliği gereği raporun hazırlanamaması durumunda, bilirkişinin yazılı talebi üzerine bir defaya mahsus olmak üzere on beş işgünü ek süre verilebilir. 3. Teslim Tutanağı: Malın teslim edilmesi durumunda, bilirkişi tarafından Bakanlığın internet sitesinde yer alan teslim tutanağı örneğine uygun olarak düzenlenen tutanak hazırlanır ve bir örneği teslim anında ilgili tarafa imzalatılır.

Evet, savcı bilirkişi kuruluna başvurabilir. Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 63. maddesine göre, bilirkişi, soruşturma aşamasında Cumhuriyet Savcısı tarafından görevlendirilebilir.

Hakim, bilirkişi raporunu dikkate almak zorunda değildir, çünkü bilirkişi raporu takdiri delil niteliğindedir. Bu, demek oluyor ki, hakim bilirkişi raporunu serbestçe değerlendirebilir ve rapor yeter derecede kanaat verici bulunmazsa ek rapor isteyebilir.

Bilirkişiye muhtıra çıkarılması talebi dilekçesi, bilirkişinin görevini yerine getirmemesi veya raporundaki eksikliklerin giderilmesi için mahkemeye yapılan bir başvurudur. Bu dilekçede genellikle aşağıdaki hususlar yer alır: 1. Mahkeme bilgileri: Davanın açıldığı mahkemenin adı ve dosya numarası. 2. Taraf bilgileri: Davacı ve davalı adları, adresleri ve vekilleri varsa vekillerin bilgileri. 3. Konu: Bilirkişi raporuna itiraz ve ek rapor talebi. 4. Açıklamalar: Bilirkişi raporunda eksik görülen hususlar, hatalı hesaplamalar veya göz ardı edilen belgeler gibi itiraz nedenleri. 5. Delil ve hukuki sebepler: İtirazı destekleyen somut deliller ve hukuki dayanaklar. 6. Talep: Bilirkişiden ek rapor alınması veya yeni bir bilirkişi incelemesi yapılması talebi. Dilekçe, profesyonel ve açık bir dilde yazılmalı, her cümle anlaşılır olmalı ve gereksiz karmaşık ifadelerden kaçınılmalıdır.

Özel bilirkişi raporu, çözümü uzmanlık gerektiren hukuki veya teknik bir ihtilafta, resmi bir görevlendirme olmaksızın uzmanları tarafından hazırlanan bilimsel, teknik ve hukuki değerlendirmelerdir. Özel bilirkişi raporunun işe yaradığı durumlar şunlardır: 1. Dava sürecine etkisi: Dava açılmadan önce alınan özel rapor, tarafların eksikliklerini ve hatalarını tespit ederek daha hazırlıklı dava açmalarını sağlar. 2. Resmi bilirkişi raporunu destekleme: Dava açıldıktan sonra, resmi bilirkişi raporu öncesinde alınan özel rapor, resmi bilirkişileri daha titiz ve özenli rapor düzenlemeye yönlendirir. 3. Karara etki: Özel bilirkişi raporu, mahkemeler tarafından dikkate alınmak zorunda olup, hakim raporu değerlendirirken bağımsız karar verme yetkisine sahiptir. 4. Dostane çözüm yolları: Arabuluculuk gibi dostane çözüm yollarında da tarafların mutabık kaldıkları kişi veya özel kurumlardan rapor alması mümkündür.

HMK 281 — 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun bilirkişi raporuna itirazla ilgili maddesidir. Bu maddeye göre: 1. Taraflar, bilirkişi raporunun kendilerine tebliğinden itibaren iki hafta içinde şu taleplerde bulunabilirler: raporda eksik gördükleri hususların bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını; yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilirler. 2. Bilirkişi raporuna karşı talebin bu süre içinde hazırlanmasının çok zor veya imkânsız olması ya da özel yahut teknik bir çalışmayı gerektirmesi hâlinde, mahkemeye başvuran tarafa, sürenin bitiminden itibaren işlemeye başlamak üzere bir defaya mahsus olmak ve iki haftayı geçmemek üzere ek süre verilebilir. 3. Mahkeme, bilirkişi raporundaki eksiklik veya belirsizliği tamamlamak veya açıklığa kavuşturmak için yeni sorular düzenleyerek ek rapor alabilir ya da duruşmada bilirkişinin sözlü olarak açıklamada bulunmasını isteyebilir. 4. Mahkeme, gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendireceği bilirkişi aracılığıyla tekrar inceleme yaptırabilir.

Bilirkişi bölge kurulu, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü'ne bağlıdır.

Evet, bilirkişinin aksine hüküm verilebilir. Hâkim, bilirkişinin oy ve görüşünü diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendirir ve bu değerlendirme sonucunda bilirkişi raporunun aksine de karar verebilir.