YapıStandartları

Yapı denetimi, genellikle beş ana aşamada gerçekleştirilir: 1. Proje Kontrolü: Mimari, statik, elektrik ve tesisat projelerinin yasal düzenlemelere uygunluğu incelenir. 2. Şantiye Denetimleri: İnşaatın her aşamasında, temel betonu, demir bağlantıları, kalıpların sağlamlığı ve betonun kalitesi gibi detaylar kontrol edilir. 3. Malzeme Denetimleri: Şantiyede kullanılan malzemelerin standartlara uygunluğu kontrol edilir ve gerekirse laboratuvar testleri yapılır. 4. İşçilik Denetimleri: Duvarların düzgün örülüp örülmediği, sıvaların doğru yapılıp yapılmadığı gibi işçilik kalitesi değerlendirilir. 5. Raporlama ve Belgelendirme: Tüm denetimler raporlanır ve belgelenir, eksiklikler giderilir ve yapı kullanma izni için uygunluk raporu hazırlanır.

Mütemadî temel, 18 Mart 2018 tarihinde yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği ile zorunlu hale gelmiştir.

Beton ısıtma sistemlerinde, boruların en az 2-3 cm beton içinde veya altında olması tercih edilir. Ancak, bu değer projeye göre değişebilir ve kesin detayları belirlemek için bir uzmandan yardım almak önemlidir.

Yangın direnci, yapı malzemeleri ve elemanları için en az 30 dakika olarak belirlenmiştir. Daha spesifik değerler şu şekildedir: - F30: Yangına dayanıklılık süresi 30-59 dakika. - F60: Yangına dayanıklılık süresi 60-89 dakika. - F90: Yangına dayanıklılık süresi 90-119 dakika. Ayrıca, yüksek binalarda düşey tesisat şaft ve baca duvarlarının yangına en az 120 dakika dayanıklı olması gerekmektedir.

Emsal oranı 0.40, bir arsanın toplam alanının %40'ına kadar inşaat yapılabileceğini ifade eder.

Kaçış holü en az 1 kapı ile donatılmalıdır.

Merdiven basamak genişliği en fazla 32 cm olmalıdır.

Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği'ne göre, asmolen döşemeli sistemlerde perde kullanımı, binanın deprem tasarım sınıfına (DTS) ve bina yükseklik sınıfına (BYS) bağlı olarak değişir: DTS=3 ve DTS=4 olan binalarda, perde kullanılmaması durumunda sistem süneklik düzeyi sınırlı taşıyıcı sistem olarak kabul edilir. DTS=1 ve DTS=2 olan binalarda ise perde kullanımı zorunludur. Ayrıca, perde sayısının yeterli olması ve devrilme momentlerinin en az %75'ini karşılayabilmesi gerekir. BYS≥6 durumunda da perde kullanımı sınırlanmıştır. Bu nedenle, asmolen yapıda kaç perde olması gerektiği, binanın spesifik deprem ve yükseklik koşullarına bağlıdır. Detaylı bilgi için bir inşaat mühendisine danışılması önerilir.

Prof. Dr. Bülent Oruç, deprem konusunda iki ana konuda görüşlerini belirtmiştir: 1. Türkiye Deprem Tehlike Haritası: Oruç, Türkiye Deprem Tehlike Haritası'nın yanlış olmadığını, ancak yaklaşık bir bilgi sunduğunu ve 81 ilin deprem haritasının güncellenmesi gerektiğini ifade etmiştir. 2. Yapı Güvenliği: Oruç, büyük bir deprem olmasa bile yapı dinamiğinin ve zemin dinamiğinin sağlıklı bir şekilde inşa edilmesinin önemli olduğunu vurgulamıştır.

TBDY (Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği) temel derinliği hesaplaması, aşağıdaki formül kullanılarak yapılır: Hp = m (Hn - mt). Burada: - Hp: Temel derinliği; - Hn: Toprak donma derinliği; - mt: 0.7-1 arasında değişen, bina ısısının dış duvarların yakınındaki toprak donması üzerindeki etki katsayısı; - m: 1.1 olan çalışma koşulları katsayısı. Ayrıca, temel derinliği belirlenirken zemin çeşidi, tabakalaşma durumu, yeraltı su seviyesi, iklim bölgesi ve toprak don derinliği gibi faktörler de dikkate alınmalıdır.

Kombi baca eğimi, yukarı doğru %2 eğimli olmalıdır.

4 katlı bir binanın depreme dayanıklı olup olmadığını kesin olarak belirlemek için uzman incelemesi gereklidir. Depreme dayanıklı binaların bazı özellikleri: Sağlam temel ve yapısal tasarım. Uygun yapı malzemeleri. Esneklik ve yatay yük dağılımı. Mühendislik standartlarına uygunluk. Yerel zemin koşullarına uygunluk. Birinci derece deprem kuşağında yer alan yapılar için 4-8 kat arasındaki binalar, deprem sırasında ciddi yüke maruz kalabilir ve hasar görebilir. Depreme dayanıklılık konusunda en doğru bilgiyi, binanın zemin yapısı, kullanılan malzemeler, tasarım ve inşaat sürecindeki uygulamalar gibi faktörlere bakacak bir uzman verebilir.

Temel için bims bloklarının minimum kalınlığı 13,5 cm olmalıdır.

Bodrum kat yüksekliği, normal katlarda en az 2.60 metre olmalıdır.

Evet, üç katlı bir binanın altında restoran olabilir. Ancak, bu durumda bazı yasal düzenlemelere ve yapısal gereksinimlere uyulması gerekmektedir. Örneğin, Türk yapı yönetmeliklerine göre üç katlı binalarda asansör zorunluluğu bulunmamaktadır. Maliyet ve yasal düzenlemeler nedeniyle, üç katlı bir binanın altında restoran açmadan önce bir uzmana danışılması önerilir.

180 m² bir ev için minimum 250-300 m² arsa gereklidir. Arsa büyüklüğü, KAKS (Kat Alanı Kat Sayısı) ve TAKS (Taban Alan Katsayısı) gibi değerlere bağlı olarak değişebilir. Arsa büyüklüğü ile ilgili kesin bilgi almak için bir mimarlık ofisi veya inşaat firması ile iletişime geçilmesi önerilir.

Teraslar emsale dahil edilmezse, binanın toplam inşaat alanı hesaplanırken bu alanlar dikkate alınmaz ve dolayısıyla binanın yapılabilecek maksimum net inşaat alanı daha düşük hesaplanır. Bu durum, yapının imar planına uygunluğunu ve tapunun problemsiz olmasını etkileyebilir.

2 katlı bina temel yüksekliğinin ne kadar olması gerektiğine dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, bina temeli ile ilgili bazı genel bilgiler şu şekildedir: Sürekli temellerde minimum kiriş yüksekliği 50 cm, temel pabucu genişliği 60 cm ve pabuç kalınlığı ise 25 cm olmalıdır. Temel derinliği, zemin kotundan en az 60 cm aşağıda olmalı, don etkisi olan yörelerde bu mesafe donma derinliğinin altına kadar uzatılmalıdır. Bina temeli ile ilgili daha detaylı bilgi ve doğru ölçüm için bir inşaat mühendisine danışılması önerilir.

Çatı mertek arası 40-60 cm aralıklarla yerleştirilmelidir.

Yangın merdiveni genişliği en az 25 cm olmalıdır.