Sebze

Salatalık, sebze olarak kabul edilir ve meyve sınıfına girer.

İlkbaharda aşağıdaki meyve ve sebzeler bulunur: Meyveler: - çilek; - yeşil erik; - elma; - çağla. Sebzeler: - bakla; - bezelye; - enginar; - ıspanak; - kuşkonmaz; - marul; - semizotu; - havuç.

Potasyum en çok aşağıdaki besinlerde bulunur: 1. Meyveler: Muz, avokado, portakal, kivi, hurma. 2. Sebzeler: Ispanak, pazı, patates (özellikle kabuğuyla pişirilmiş), domates. 3. Baklagiller ve Tahıllar: Mercimek, fasulye çeşitleri, kinoa. 4. Süt ve Süt Ürünleri: Yoğurt, süt. 5. Deniz Ürünleri: Somon, ton balığı, karides. 6. Kuruyemişler: Badem, fındık.

Sebze ve meyveler iki ana gruba ayrılır: 1. Botanik Sınıflandırma: Bu sınıflandırma, bitkilerin genetik yapısını ve türlerini dikkate alır. - Sebzeler: Genellikle yeşil yapraklı, kök, gövde veya meyve kısmı yenilebilen bitkilerdir. - Meyveler: Bitkinin çiçeklerinden oluşan ve tohumları içeren kısmıdır. 2. Mevsimsel Sınıflandırma: Bu sınıflandırma, yetişme dönemlerine göre yapılır ve dört ana mevsimi kapsar: - Bahar sebzeleri ve meyveleri: Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında hasat edilir. - Yaz sebzeleri ve meyveleri: Temmuz ve Ağustos aylarında olgunlaşır. - Sonbahar sebzeleri ve meyveleri: Eylül ve Ekim aylarında hasat edilir. - Kış sebzeleri ve meyveleri: Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat aylarında tüketilir.

Evet, "i" harfi ile başlayan sebzeler vardır. Bunlardan bazıları şunlardır: ıspanak; ısırgan otu; ıtır; iceberg lettuce.

En iyi ata tohumu olarak değerlendirilebilecek bazı çeşitler şunlardır: 1. "Scarlet Nantes" ve "Purple Dragon": Bu ata tohumları, zengin lezzetleri ve genetik saflıkları ile bilinir. 2. "Imperator" ve "Nantes Hybrid": Verimlilik, hastalık direnci ve tekdüzelik açısından üstündürler. 3. "Danvers" ve "Chantenay": Organik büyüme ilkelerine uyumlulukları ve sağlıklı ekosistemlere katkıları ile öne çıkarlar. Ayrıca, Şenköy Yerli Ata Tohumları gibi yerel ve doğal yöntemlerle yetiştirilen tohumlar da güvenilir ve kaliteli seçenekler arasında yer alır.

Mayıs ayında çeşitli meyve ve sebzeler yetişir ve hasat edilir. Mayıs ayında yetişen bazı meyve ve sebzeler: - Sebzeler: bezelye, araka bezelye, havuç, bakla, enginar, kuşkonmaz, semizotu, taze sarımsak, patates. - Meyveler: çilek, yeşil erik, malta eriği, çağla, karadut, dut. Ayrıca, mayıs ayı fidelerin ekilmesi için de uygun bir dönemdir.

Şubat ayında tüketilebilecek meyve ve sebzeler çeşitli şekillerde tüketilebilir: Sebzeler: 1. Karnabahar: Haşlanmış, fırınlanmış veya çiğ olarak tüketilebilir. 2. Ispanak: Salatalar, smoothie'ler veya yemekler için uygundur. 3. Pancar: Salatalarda veya ızgarada pişirilmiş olarak tüketilebilir. Meyveler: 1. Nar: Salatalara, yoğurtlara veya içeceklere eklenebilir. 2. Mandalina: C vitamini deposu olup, taze atıştırmalık olarak tercih edilebilir. 3. Greyfurt: Kahvaltılarda veya salatalarda kullanılabilir. Ayrıca, bu meyve ve sebzeler çorbalarda, zeytinyağlı yemeklerde ve çeşitli tatlılarda da kullanılabilir.

İGSAŞ MAP (Mono Amonyum Fosfat) gübresi aşağıdaki bitkilerde kullanılabilir: Meyve ağaçları (zeytin, narenciye); Sebze (domates, biber, patlıcan, hıyar, çilek); Tarla bitkileri (buğday, arpa, mısır, yulaf, pamuk, ayçiçeği, çeltik); Yeşil alanlar ve süs bitkileri; Fındık, çay, Antep fıstığı. MAP gübresi, toprak analizi sonuçlarına göre kullanılmalıdır.

En faydalı meyve ve sebzeler arasında şunlar öne çıkmaktadır: Meyveler: 1. İncir: Bağırsakları çalıştırır. 2. Elma: Böbreklerin temizlenmesine ve sindirim rahatsızlıklarının kontrol edilmesine yardım eder. 3. Kayısı: Kan yapıcıdır, cilt ve saça olumlu etkisi vardır. 4. Muz: Kalbe ve kas sistemine yararlıdır, yorgunluğa ve ishale birebirdir. 5. Greyfurt: Sindirimi uyarır, diş etlerinin kanamasını azaltır. 6. Portakal: Soğuk algınlığı, grip ve kalp hastalığından korunmaya yardım eder. 7. Ananas: Toksin atıcıdır, bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar. Sebzeler: 1. Havuç: Enerji verir, karaciğerin safra salgılamasına ve kolesterolü dengelemesine yardım eder. 2. Salatalık: Kasları gençleştirir, deri hücrelerine elastikiyet verir. 3. Brokoli: Mide ve yemek borusu kanseri tehlikesini azaltır. 4. Ispanak: Karaciğeri, lenf bezlerini ve kan dolaşımını uyarır. 5. Kereviz: İdrar söktürücüdür, sindirimi kolaylaştırır. 6. Domates: Hücre yenilenmesinde, bağışıklığın artmasında etkilidir.

Taze fasulye pişirmenin püf noktaları şunlardır: 1. Fasulye Seçimi: Taze ve körpe fasulyeler tercih edilmelidir. 2. Doğrama: Fasulyeler ayıklandıktan sonra ortadan ikiye veya jülyen şeklinde doğranmalıdır. 3. Soğan ve Sarımsak: Yemekte kuru soğan ve sarımsak kullanılması, lezzetin artmasına yardımcı olur. 4. Şeker Ekleme: Zeytinyağlı yemeklerde şeker eklemek, asit dengesini sağlar ve yemeğin lezzetini güçlendirir. 5. Pişirme: Fasulyenin pişme süresi, kullanılan tencereye ve fasulyenin cinsine göre değişebilir. Genellikle kısık ateşte ve kapağı kapalı olarak pişirilmelidir.

7 temel meyve ve sebze grubu şunlardır: 1. Yumuşak çekirdekli meyveler: Elma, armut, ayva, alıç, muşmula, üvez, kuşburnu. 2. Sert çekirdekli meyveler: Kiraz, vişne, kayısı, şeftali, erik, kızılcık, iğde. 3. Sert kabuklu meyveler: Badem, ceviz, kestane, fındık, Antep fıstığı. 4. Üzümsü meyveler: Üzüm, çilek, ahududu, böğürtlen, incir, dut. 5. Turunçgiller: Limon, portakal, mandarin, altıntop (greyfurt), turunç. 6. Akdeniz meyveleri: Muz, zeytin, hurma, incir, Trabzon hurması, yeni dünya. 7. Keyif bitkileri: Çay, kakao, kahve.

Lifli besinler, bitkisel kaynaklı besinlerin sindirilemeyen kısımlarını içeren besinlerdir. Bazı lifli besin örnekleri: Meyveler: Elma, armut, portakal, çilek, muz, böğürtlen, ahududu. Sebzeler: Brokoli, Brüksel lahanası, havuç, ıspanak, lahana, domates. Baklagiller: Mercimek, nohut, bezelye, barbunya. Tam tahıllar: Kepekli ekmek, yulaf ezmesi, kinoa, esmer pirinç. Kabuklu yemişler ve tohumlar: Badem, ceviz, fındık, chia tohumu, keten tohumu. Günlük lif ihtiyacı, yaşa, cinsiyete ve yaşam tarzına göre değişmekle birlikte, ortalama olarak 25-30 gram arasındadır.

Hevsel Bahçeleri'nde geniş bir ürün yelpazesi yetiştirilmektedir. Bunlar arasında: Meyveler: Dut, Diyarbakır'a özgü dut çeşitleri, erik, ayva, kumbali şeftalisi, vişne, kiraz. Sebzeler: Marul, domates, biber, patlıcan, kavun, karpuz, hıyar, nane, roka, reyhan. Tahıllar: Buğday, arpa. Ayrıca, Hevsel Bahçeleri'nde organik tarım yapılmakta ve doğal ürünler elde edilmektedir.

Enginarı en faydalı şekilde tüketmek için aşağıdaki yöntemler önerilir: 1. Haşlama: Enginarın en sağlıklı tüketim yöntemlerinden biridir, besin değerleri kaybolmadan pişirilir. 2. Izgara: Zeytinyağı ve limon ile tatlandırılarak ızgara yapılabilir. 3. Salata: Haşlanmış veya ızgara enginar, salatalara eklenerek tüketilebilir. 4. Püre: Enginar haşlanıp püre haline getirilerek, zeytinyağı ve baharatlarla karıştırılabilir. 5. Çorba: Sebzelerle birlikte pişirilerek besleyici bir çorba yapılabilir. Ayrıca, enginar yapraklarıyla birlikte tüketmek de faydalıdır, çünkü yapraklarda gövdesine oranla 8 kat daha fazla sinarin bulunur.

Sebze ve meyve çeşitleri genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir: Meyve Çeşitleri: 1. Etli Meyveler: Elma, armut, şeftali gibi su ve şeker içeriği yüksek meyveler. 2. Kuru Meyveler: Ceviz, fındık, kuru üzüm gibi su içeriği düşük, besin değeri yüksek meyveler. 3. Tohumlu Meyveler: Kavun, karpuz gibi tohumları olan meyveler. 4. Drup Meyveler: Şeftali, kiraz gibi, tek bir sert çekirdek içeren meyveler. 5. Pome Meyveler: Elma, armut gibi, çoğunlukla etli ve merkezinde bir çekirdek bulunan meyveler. 6. Berry Meyveler: Çilek, muz gibi, birçok tohum içeren ve etli bir yapıya sahip meyveler. Sebze Çeşitleri: 1. Yapraklı Sebzeler: Ispanak, marul, pazı gibi yenilebilir yaprak kısımlarıdır. 2. Kök Sebzeler: Havuç, turp, pancar gibi bitkinin kök kısmıdır. 3. Mevsimlik Sebzeler: Domates, biber, kabak gibi belirli mevsimlerde yetişen sebzelerdir. 4. Vitamin Kaynağı Sebzeler: Brokoli, biber, yeşil sebzeler gibi vitamin açısından zengin olanlardır. 5. Lif Kaynağı Sebzeler: Fasulye, nohut, mercimek gibi lif açısından zengin sebzelerdir.

Kışın en faydalı sebze ve meyveleri şunlardır: Sebzeler: 1. Brokoli: A, C ve E vitaminleri içerir, antioksidan özelliğe sahiptir. 2. Ispanak: Flavonoidler, karotenoidler ve C vitamini içerir, DNA onarımı için faydalıdır. 3. Lahana: C, K, A vitaminleri ve B grubu vitaminleri açısından zengindir. 4. Kereviz: Yüksek oranda C vitamini içerir. 5. Havuç: A, C, K vitaminleri ve folik asit açısından zengindir. Meyveler: 1. Portakal ve Mandalina: C vitamini deposu olup, bağışıklık sistemini güçlendirir. 2. Greyfurt: Antioksidan bakımından zengindir, vücudu temizler ve bağışıklık sistemini korur. 3. Kivi: C vitamini, lif ve antioksidan içerir, sindirime yardımcı olur. 4. Elma: E ve C vitaminleri ile antioksidanlar içerir, tokluk hissi verir.

Brokolinin en lezzetli hali, çeşitli malzemelerle kombin edilerek hazırlanan tariflerde ortaya çıkar. İşte bazı öneriler: 1. Yoğurtlu Brokoli: Brokoliyi çiçeklerine ayırıp haşladıktan sonra, üzerine sarımsakla ezilmiş yoğurt ve eritilmiş tereyağı ile pul biber gezdirerek servis edebilirsiniz. 2. Hardal Tohumlu Brokoli: Pişmiş brokoliye öğütülmüş hardal tohumu ekleyerek, mirosinaz enzimini geri kazandırabilir ve daha sağlıklı ve lezzetli bir hale getirebilirsiniz. 3. Zeytinyağlı ve Sarımsaklı Brokoli: Brokoliyi zeytinyağı ve ince dilimlenmiş sarımsakla soteleyerek, limon suyu ve rendelenmiş limon kabuğu ile tatlandırabilirsiniz. 4. Parmesan Peynirli Brokoli: Haşlanmış brokoliyi, üzerine rendelenmiş Parmesan peyniri ekleyerek servis edebilirsiniz.

Meyve ve sebze çeşitleri genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir: Meyve Çeşitleri: 1. Etli Meyveler: Elma, armut, şeftali gibi su ve şeker içeriği yüksek meyvelerdir. 2. Kuru Meyveler: Ceviz, fındık, kuru üzüm gibi su içeriği düşük, besin değeri yüksek meyvelerdir. 3. Tohumlu Meyveler: Kavun, karpuz gibi tohumları olan meyvelerdir. 4. Drup: Şeftali, kiraz gibi, tek bir sert çekirdek içeren meyvelerdir. 5. Pome: Elma, armut gibi, çoğunlukla etli ve merkezinde bir çekirdek bulunan meyvelerdir. 6. Berry: Çilek, muz gibi, birçok tohum içeren ve etli bir yapıya sahip meyvelerdir. Sebze Çeşitleri: 1. Yapraklı Sebzeler: Ispanak, marul, pazı gibi yenilebilir yaprak kısımlarıdır. 2. Kök Sebzeler: Havuç, turp, pancar gibi bitkinin kök kısmıdır. 3. Mevsimlik Sebzeler: Domates, biber, kabak gibi belirli mevsimlerde yetişen sebzelerdir. 4. Vitamin Kaynağı Sebzeler: Brokoli, biber, yeşil sebzeler gibi vitamin açısından zengin olanlardır. 5. Lif Kaynağı Sebzeler: Fasulye, nohut, mercimek gibi lif açısından zengin sebzelerdir.

Temmuz ayında hem meyve hem de sebze açısından çeşitlilik artar. Temmuz ayının bazı ürünleri: Meyveler: vişne, üzüm, kiraz, karpuz, kavun, ahududu, kayısı, mürdüm eriği, dut, şeftali; Sebzeler: domates, patlıcan, salatalık, kabak, dereotu, semizotu, bezelye, taze fasulye, kum havucu, dolmalık biber, ıspanak, sivri biber, marul, çalı fasulyesi, taze barbunya.