Nörobilim

Gelişen beyin ifadesi, beynin düşünme, algılama ve fikir yürütme gibi analitik işlevleri yerine getirme kapasitesinin artması anlamına gelir. Beyin gelişimi, genetik, çevresel ve biyolojik faktörlerin etkileşimi ile gerçekleşir ve yaşam boyu devam eder. Beyin gelişimini destekleyen bazı yöntemler: - Sanatsal faaliyetler: Sağ beyin gelişimini teşvik eder. - Eğitim ve egzersizler: Sol beyin fonksiyonlarını iyileştirir. - Yeni deneyimler ve sosyal etkileşimler: Nöral bağlantıları güçlendirir ve sinaptik aktiviteyi artırır.

Beyin temelli öğrenme, nörobilim ve bilişsel psikoloji ile bağlantılı olan Renate Caine ve Geoffrey Caine tarafından geliştirilen bir öğrenme kuramına dayanır.

"Bütünüyle İnsan Olmak" kitabı, yazar ve psikoterapist Steve Biddulph tarafından kaleme alınmıştır. Kitapta ele alınan bazı konular: - Üstün Duyu: Duyguların altında yatan nedenler ve içgüdü kavramı. - Dört Katlı Malikâne: Zihnin her seviyesini kullanarak daha özgür, bilinçli ve huzurlu yaşama yolları. - Beynin yardımıyla travmaların üstesinden gelebilme imkanı. Okuyucu, danışan örnekleri ve alıştırmalar aracılığıyla beynindeki blokajları kaldırmayı ve içindeki ilkel bilgeliği keşfetmeyi öğrenir.

Esnemenin bulaşıcı olması, bir başkasının esnediğini görmenin veya duymanın, diğer insanlarda da esneme isteği uyandırması anlamına gelir. Bu durumun iki ana nedeni olduğu düşünülmektedir: 1. Empati: İnsanlar, başkalarının duygularını taklit etme eğilimindedir ve bu da esnemenin yayılmasına neden olabilir. 2. Beyindeki ayna nöronlar: Başkalarının davranışlarını gözlemlediğimizde aktive olan ayna nöronlar, o davranışı taklit etmemize yol açar.

Beyin, limbik sistem aracılığıyla duyguları kontrol eder. Limbik sistemin duyguları yöneten önemli yapıları şunlardır: Amigdala: Duygusal merkez olarak kabul edilir ve korku gibi yoğun duygusal tepkilerin işlenmesinde rol oynar. Hipokampüs: Kısa süreli anıları uzun süreli hafızaya dönüştürür ve duygusal bağ kurduğumuz olayları hatırlamamıza yardımcı olur. Hipotalamus: Duygusal durumlara verdiğimiz fiziksel tepkileri düzenler, örneğin heyecanlandığımızda kalp atışımızın hızlanması gibi. Ayrıca, dopamin, serotonin ve norepinefrin gibi nörotransmitterler de duygusal tepkilerde rol oynar.

Sinapstaki iletim iki ana sınıfa ayrılır: kimyasal ve elektriksel.

İmpuls iletimi sırasında ATP harcanır, çünkü bu süreç elektrokimyasal bir olaydır ve polarizasyon, depolarizasyon ve repolarizasyon gibi aşamalarda enerji gerektirir. - Polarizasyon aşamasında, sodyum-potasyum pompası sayesinde sodyum (Na+) dışarı, potasyum (K+) içeri pompalanır ve bu işlem ATP harcanmasını sağlar. - Depolarizasyon sırasında ise ATP harcanmaz, çünkü sodyum-potasyum pompası görev yapmaz. - Repolarizasyon aşamasında tekrar ATP harcanır, çünkü potasyum kanallarının kapanması ve K+'un hücre dışına geçişinin durdurulması için enerji gereklidir.

Ranvier düğümleri, miyelin kılıflı nöronlarda bulunan kesintiler olup, sinir impulslarının daha hızlı iletilmesini sağlar. Bu düğümler sayesinde: - İyon alışverişi plazma zarı boyunca gerçekleşir, bu da sinir impulsunun akson boyunca bir düğümden diğerine sıçramasına olanak tanır. - Refleks hareketler ve beyin ile vücut arasındaki iletişim hızlanır. - Elektriksel aktivitenin akson boyunca yeterli bir hızda tutulması mümkün olur.

Yer-yön duygusunun bozulmasının birkaç nedeni vardır: 1. Genetik Faktörler: Bazı araştırmalar, yer-yön duygusunun genetik faktörlerle ilişkili olabileceğini göstermektedir. 2. Beyin Fonksiyonları: Beynin hipokampus gibi bölgeleri, mekansal hafıza ve yön bulma yeteneğiyle doğrudan ilişkilidir ve bu bölgelerin işlev bozukluğu yer-yön duygusunu olumsuz etkileyebilir. 3. Psikolojik Faktörler: Kaygı ve stres, yer-yön duygusunu olumsuz yönde etkileyebilir. 4. Eğitim ve Deneyim Eksikliği: Yeterli deneyim ve eğitimden yoksun olmak, bu yeteneğin tam anlamıyla geliştirilememesine neden olabilir. 5. Yaşlanma: Yaşlanma süreci, beyindeki bazı yapıların işlevlerini yitirmesine yol açarak yer-yön duygusunun zayıflamasına neden olabilir.

"Fizyolojik Psikoloji" kitabı, davranışların biyolojik temellerini ele almaktadır. Kitapta işlenen konular arasında şunlar yer almaktadır: genetik; nöral iletim; sinir sistemi; beyin gelişimi; psikofarmakoloji; görsel ve görsel olmayan duyu sistemleri; motor sistem; dil; bellek; öğrenme; duygular; sosyal biliş; yeme-içme-üreme davranışları; uyku. Kitap, bu konuları tarihsel gelişimleri çerçevesinde ele almakta ve güncel çalışmalar aracılığıyla konuları zenginleştirmektedir.

Kısa süreli hafızadan uzun süreli belleğe geçiş, beynin hipokampus bölgesinde gerçekleşir.

Mavi ışık, beyni çalıştırıcı etkiye sahiptir çünkü beyin aktivitesini artırabilir ve uyanıklık hissi yaratabilir.

Polarizasyon, sinir hücrelerinde impuls iletimi sırasında artar.

Polivagal Teori, otonom sinir sisteminin hayatın dinamik zorluklarını nasıl etkilediğini açıklayan bilimsel bir teoridir. Teori, 1994 yılında Stephen W. Porges tarafından ortaya atılmıştır ve adını otonom sinir sisteminin bir dalı olan parasempatik sinir sisteminin birincil bileşeni olan vagus sinirinden almıştır. Polivagal Teoriye göre, sinir sisteminin üç farklı hali vardır: 1. Güvenlik Düzeyi: Kişi kendini sakin ve güvende hisseder, ventral vagal kompleks devrededir. 2. Savaş ya da Kaç: Sempatik sinir sistemi devreye girer, organizma tehditle savaşmak veya ondan kaçmak için harekete geçer. 3. Donakalma: Eğer tehdit çok yoğunsa ve organizma başarısız olursa, dorsal vagal kompleks devreye girer ve birey donma tepkisi verir.

Evet, uykuda beyin aktivitesi artar. Uyku sırasında beyin, özellikle REM (Hızlı Göz Hareketi) uykusunda daha aktif hale gelir. Uyku, beynin gün boyunca edindiği bilgileri işlediği, öğrendiği ve hafızayı pekiştirdiği bir süreçtir.

Binöral terimi, her iki kulak anlamına gelir ve binöral vuruşlar şu şekilde çalışır: Her bir kulağa farklı frekanslarda ses dalgaları gönderilir ve beyin bu iki tonu algılayıp birleştirir, bu da beyinde ilginç tepkiler yaratır. Binöral vuruşların bazı olası faydaları: - Meditasyon ve rahatlama: Binöral vuruşlar, meditasyonun etkisini artırabilir ve derin gevşeme sağlayabilir. - Odaklanma ve verimlilik: Daha yüksek frekanslar, çalışma havasına uyum sağlamaya, işe odaklanmaya ve düşünce süreçlerinin verimliliğini artırmaya yardımcı olabilir. - Terapi amaçlı kullanım: Uyku terapisi, çocuklarda öğrenmeyi hızlandırma ve anksiyete bozukluklarının tedavisi gibi alanlarda kullanılmaktadır. Olumsuz etkiler arasında ise paroksizm gibi elektroensefalogramda görülen başarısızlıklar yer alır, ancak bu etkilerin fiziksel bir bakış açısıyla ne anlama geldiği bilinmemektedir. Binöral vuruşların etkileri bilimsel olarak tam olarak kanıtlanmamış olup, bu tür ses dosyalarını kullanmadan önce bir uzmana danışmak önemlidir.

"Kalk Bi Dopamin Demle" kitabı, Serkan Karaismailoğlu ve Ali Karaismailoğlu tarafından yazılmış olup, dopaminin yaşamımızdaki rolünü ve beynin ödül mekanizmasını bilimsel bir bakış açısıyla ele almaktadır. Kitapta anlatılan konular arasında: - Dopaminin fizyolojik etkileri ve motivasyon üzerindeki rolü; - Sağlıklı alışkanlıklar oluşturmanın yolları ve teknolojinin dopamin üzerindeki etkisi; - Dopamin eksikliğinin belirtileri ve dopamin seviyesini artırmanın doğal yolları. Genel olarak, kitap okuyuculara dopamin hakkında kapsamlı bilgiler sunarak, bu bilgileri kendi yaşamlarına uygulamalarını sağlamaktadır.

En zeki beyin lobu kavramı bilimsel olarak kesin bir şekilde belirlenmemiştir. Ancak, beynin bazı loblarının belirli bilişsel işlevlerde daha önemli rol oynadığı bilinmektedir: - Frontal lob, akıl yürütme, problem çözme, karar verme, planlama ve konuşma becerisi gibi üst düzey bilişsel işlevlerden sorumludur. - Temporal lob, hafıza, işitme ve duygusal tepkileri işleme gibi işlevlerde önemli bir rol oynar. Bu lobların her biri, beynin genel zeka ve bilişsel yeteneklerine katkıda bulunur.

Uç beyinde dört ana lob bulunur: frontal, parietal, temporal ve oksipital loblar.

Nörobilim bölümü öğrencileri, aşağıdaki gibi çeşitli dersleri görürler: 1. Temel Nörobilim Dersleri: Beyin ve davranışa giriş, sinir sistemi anatomisi, nörotransmitterler ve nöronlar arası etkileşim gibi konuları içerir. 2. Translasyonel Nörobilim: Hastalıkların fizyolojik ve patolojik mekanizmalarını inceler, kalsiyum sitotoksisitesi, serbest oksijen radikalleri ve apoptoz gibi konuları tartışır. 3. Biyolojik Görüntülerin Analiz Teknikleri: Mikroskopik görüntülemeler ve görüntü analizi yöntemlerini öğretir. 4. Elektrofizyolojik Yöntemler: EEG, tek hücre ve çok hücre aktivitesi kayıt yöntemleri gibi konuları kapsar. 5. Seçmeli Dersler: İmmünoloji, bilişsel psikoloji, hormonlar ve davranış, psikofarmakoloji gibi alanlara yönelik dersler de alınabilir. Ayrıca, nörobilim öğrencileri araştırma etiği, biyoistatistik ve akademik yazım teknikleri gibi genel zorunlu dersleri de takip ederler.